Najczęstsze złamania w przypadku osteoporozy starczej
Osteoporoza to jednostka chorobowa charakteryzująca się utratą masy kostnej, uszkodzeniem mikroarchitektury tkanki kostnej oraz następowym wzrostem ryzyka złamań kości.
Osteoporoza urosła na przełomie XIX i XX wieku do rangi jednego z najistotniejszych problemów zdrowotnych na całym świecie. W samych Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej jest ona przyczyna ponad 1,3 miliona złamań rocznie, a w tym 500 000 złamań trzonów kręgów, 2 500 000 - szyjki kości udowej oraz 240 000 - kości promieniowej. Osteoporoza jest jedną z najważniejszych przyczyn chorobowości i umieralności.
Kształtowanie masy kostnej jest wynikiem równowagi dynamicznej resorbcyjnej aktywności osteoklastów i kościotwórczej czynności osteoblastów. Proces przebudowy kości jest uporządkowana sekwencją wydarzeń na poziomie komórkowym i podlega wpływowi czynników wewnętrznych (mikroelementy, hormony, czynniki środowiskowe).
Masa kostna w starszym wieku zależy od ilości tkanki kostnej utworzonej w okresie wzrastania i dojrzewania, od efektywności utrzymania tej masy w wieku dojrzałym oraz od szybkości utraty masy kostnej po menopauzie i w okresie starzenia. Dużą rolę w tym zakresie, choć nie do końca poznaną, odgrywają czynniki genetyczna, hormonalne i styl życia.
Regułą dla złamań osteoporotycznych jest to, że powstają podczas upadku już z niewielkiej wysokości. (wysokość własnego ciała lub mniejsza) Miejsce złamań jest również typowe - dotyczy ono końca dalszego kości promieniowej (tzw. złamanie Colesa), trzonów kręgosłupa oraz części bliższej kości udowej (szyjka i krętarz). Kolejność w jakiej one następują jest w pewnym stopniu funkcją wieku. Najwcześniej występują złamania Colesa, zwykle po 50-tym roku życia. Nieco później łamią się trzony kręgów i są one następstwem wzajemnego ucisku na "puste" trzony, które początkowo ulegają "spłaszczeniu" lub tworzą kształt klina. Prowadzi to do zmniejszenia wzrostu.
Złamanie szyjki kości udowej stanowi najcięższą postać osteoporozy. Pojawiają się typowo po 70-tym roku życia. Jest to najgroźniejsze powikłanie osteoporozy ponieważ wiąże się z koniecznością operacji ortopedycznej, dłuższym pobytem w szpitalu, unieruchomieniem i dalszymi następstwami, nierzadko groźnymi dla życia.
Od 5% do 20% chorych umiera w ciągu pierwszego roku po złamaniu, a ponad 50% spośród tych, którzy przeżyli, ma znaczne, często trwałe kalectwo.
W ponad 40% dochodzi do licznych powikłań ze strony:
- układu moczowego,- sercowo-naczyniowego,- oddechowego,- centralnego układu nerwowego,- zmian septycznych,- odleżyn.
Złamania trzonów kręgów są przyczyną bólu, zniekształceń kręgosłupa, upośledzenia sprawności.
katka30