Zestaw ćwiczeń logopedycznych wykorzystywanych podczas wprowadzenia głosek w klasie I
Głoska s – wyraz podstawowy „sok”
1. Ćwiczenia narządów mowy.
– Ćwiczenia oddechowe
· Dłonie splecione na karku. Wdech nosem, z cofnięciem łokci, ściągnięciem łopatek i uwypukleniem klatki piersiowej, a następnie wydech ustami, z opadaniem tułowia w przód i syczeniem jak najdłużej jak gąska: ssssss.
– Ćwiczenia języka
· Język szeroki i wąski.
· Układanie języka za dolnymi zębami.
· Liczenie zębów dolnych od wewnętrznej strony.
– Ćwiczenia warg
· Rozchylanie warg jak do uśmiechu – wargi płaskie, przylegają do zębów (zęby widoczne).
2. Wyjaśnienie położenia narządów mowy podczas artykulacji głoski „s”.
s – Przednia część języka leży za zębami dolnymi, tworząc szczelinę. Wargi są rozchylone, spłaszczone, przylegają do zębów. Zęby są widoczne. Krtań nie drga, zatem jest to spółgłoska bezdźwięczna.
3. Ćwiczenia artykulacyjne.
· Wypowiadanie głoski „s” w izolacji staccato.
s…..s….s….s
· Jedno z dzieci trzyma pacynkę – gdy pacynka otwiera buzię uczniowie wymawiają „eeeeeeeee”. Kiedy pacynka zbliża wargi do siebie, uczniowie wypowiadają „sssssssss”.
· Wypowiadanie głoski „s” w połączeniu z samogłoskami.
„sa so su se sy”
„aso osu use esy”
„sss – as sss – os sss – us sss – es sss – ys”
a – s…s…s…; o – s…s…s…; u – s…s…s…;
e – s…s…s…; y – s…s…s…
sas sos sus ses sys
· Wypowiadanie wyrazów dźwiękonaśladowczych z pokazywaniem ich znaczenia.
pssst, bums, stuk – puk, mlask, pstryk, skrob – skrob, smyk, błysk
· Wypowiadanie wierszyka z wyrazem podstawowym „sok”.
Wszyscy chłopcy i dziewczęta
uwielbiają sok pić
i z uśmiechem żyć!
Każdy smaczny oraz zdrowy,
w różnych smakach kolorowy.
Głoska c – wyraz podstawowy „kolacja”
· Ułożenie na wewnętrznej stronie dłoni kółeczek z papieru przebitkowego zrobionych dziurkaczem. Wdech powietrza nosem. Podczas wydechu szybkiego i krótkiego wypowiadanie wybuchowo „c”
· Unoszenie i opuszczanie języka za dolnymi zębami.
· Układanie języka na zmianę za dolnymi zębami i na dnie jamy ustnej.
– Ćwiczenie warg
· Zabawa „ryjek – uśmiech”. Podczas rozciągania warg w uśmiech i artykulacji eee, pamiętamy o ułożeniu języka za dolnymi zębami i wypowiadamy eee – ccc. Podczas wykonywania ryjka wymawiamy uuu i podnosimy język do podniebienia.
2. Wyjaśnienie położenia narządów mowy podczas artykulacji głoski „c”.
c – Język dotyka wewnętrzną stronę zębów dolnych, zarazem tworzy małą szczelinę. Wargi są rozchylone i spłaszczone.
· Wypowiadanie głoski „c” w izolacji staccato c…..c….c….c
i legato ccccccccccc
· Uchwycenie miedzy zęby nitki. Trzymanie jej między nimi, wyciąganie z jednoczesnym wymawianiem „ ccccccc…”
Wypowiadanie podanych słów przedłużając artykulację głoski „c”
kolacja – kolacccja
Cela – CCCela
Jacek – Jacccek
taca – taccca
ocet – occcet
klocki – klocccki
koc - koccc
· Wypowiadanie rymowanki z wyrazem podstawowym „kolacja”
Kiedy księżyc już zaświeci,
do kolacji zasiadają dorośli i dzieci.
Przyjemnie ze sobą rozmawiają
oraz posiłek spożywają.
Głoska z – wyraz podstawowy „zając”
· Wdech połączony z odwróceniem ramion (dłonie do przodu), wydech i nawrócenie ramion z wypowiadanie głośno wyrazu „zając”.
· Wdech nosem, na wydechu naśladowanie rękami lecącego samolotu i wymawianie „zzzzzzzzz”.
· Język na defiladzie: raz – czubek języka na górną wargę, dwa – czubek języka do lewego kącika ust, trzy – czubek języka na dolną wargę, cztery – czubek języka do prawego kącika.
· Oblizywanie wewnętrznej strony zębów dolnych.
· Złączanie warg, a następnie rozszerzanie i ściągnięcie na dół.
2. Wyjaśnienie położenia narządów mowy podczas artykulacji głoski „z”
z – Przednia część języka leży za zębami dolnymi, tworząc szczelinę. Wargi są rozchylone, spłaszczone, przylegają do zębów. Zęby są widoczne. Jest to spółgłoska dźwięczna, gdyż drga krtań.
· Wypowiadanie głoski „z” w izolacji staccato.
z…..z….z….z
· Wymawianie wyrazów dźwiękonaśladowczych:
bzz, bzy – bzy, bzyk – bzyk, zyg – zyg.
· Wypowiadanie sylab i logotomów z głoską „z”.
„za zo zu ze ”
„az oz uz ez”
“aza ozo uzu eze”
„za – zz zo – zz zu – zz ze – zz”
aza – z…z…z…; ozo – z…z…z…;
uzu – z…z…z…; eze – z…z…z…;
· Wypowiadanie wyrazów z głoską „z” w nagłosie, na zmianę głośno i cicho.
zupa, zapałki, zatoka, zero, zapach, zagadka, Zenek, zuch, zachód, zawód.
· Wypowiadanie wierszyka z wyrazem podstawowym „zając”
...
kaska1562