Artykuł_3 I-III.pdf
(
601 KB
)
Pobierz
Warsztat pracy skutecznego nauczyciela —
Wsparcie ucznióW ze specyficznymi trudnościami
W uczeniu się z klas i–iii
Moduł 3
rola nauczyciela w udzielaniu pomocy
psychologiczno-pedagogicznej rodzicom
uczniów ze specyficznymi trudnościami
w uczeniu się z klas i—iii
autorki:
izabela mańkowska
małgorzata rożyńska
Po realizacji modułu uczestnik:
•
umie zorganizować wsparcie dla rodziców dzieci ryzyka dysleksji,
•
ma wiedzę na temat różnorodnych form pomocy rodzicom,
•
zna zasady współpracy z rodzicami oraz sposoby aktywizacji rodziców w realizacji zaleceń,
•
zna konsekwencje braku współpracy rodziców ze szkołą i nieudzielania dziecku pomocy w domu,
•
wie, jak wspólnie z rodzicami motywować dziecko do pokonywania trudów edukacyjnych, biorąc
pod uwagę charakterystykę rozwoju dziecka w tym wieku.
1. Organizowanie wsparcia dla rodziców dzieci ryzyka dysleksji
W procesie wspomagania rozwoju dziecka ryzyka dysleksji ważna jest współpraca nauczyciela
z rodzicami, która powinna być oparta na wzajemnym zaufaniu, ustalaniu wspólnego postępo-
wania i obustronnym uzupełnianiu we wszelkich działaniach edukacyjno-wychowawczych. sto-
sunek nauczyciela do ucznia z trudnościami w uczeniu się wpływa istotnie nie tylko na kształ-
towanie się osobowości dziecka, ale również na relacje nauczyciel—rodzic. rodzic jest czułym
obserwatorem zarówno działań pedagogicznych, jak i samego nauczyciela. Brak należytej uwa-
gi ze strony nauczyciela może wywołać brak zaufania u rodzica. kompetencja, otwartość, go-
towość do współpracy, chęć udzielania pomocy oraz dyskrecja nauczyciela sprawiają, że dzie-
ci oraz ich rodzice postrzegają go jako osobę zaufaną, na której można bezwzględnie polegać.
Partnerska współpraca na poziomie nauczyciel—rodzice—uczeń
do ważnych działań pedagogicznych nauczyciela należy zaliczyć zapewnienie dziecku ryzyka dys-
leksji i jego rodzicom bezpieczeństwa i poczucia akceptacji. trzeba sprawić, aby nie czuli się wyklu-
czeni, a wręcz przeciwnie — byli pewni, że są tak samo ważni i w pełni wartościowi jak wszystkie
inne dzieci i ich rodzice w danej klasie. W budowaniu partnerskich relacji na poziomie szkoła—ro-
dzice znaczenie mogą mieć postawy rodziców (m. Bogdanowicz, a. adryjanek, m. rożyńska,
Uczeń
z dysleksją w domu. Poradnik nie tylko dla rodziców
, gdynia 2007, s. 77—79). niezwykle istotnym
aspektem przy budowaniu programu wsparcia jest wypracowanie jednolitej płaszczyzny porozu-
mienia i podjęcie współpracy w relacjach:
rodzice
nauczyciel dziecko
Zasady współpracy pomiędzy nauczycielem, rodzicem i uczniem:
•
stworzenie klimatu otwartości, w którym wszystkie strony (nauczyciel—rodzic—uczeń) wykazują
zrozumienie i gotowość do pokonywania trudności w nauce dziecka,
Moduł 3. rola nauczyciela w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom
uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się z klas i—iii
2
•
zapoznanie rodzica z jego prawami i obowiązkami,
•
zawarcie umowy/kontraktu o współpracy lub ustalenie zasad współpracy,
•
systematyczna wymiana informacji na temat postępów dziecka lub napotykanych przez niego
trudności,
•
wskazywanie miejsc (poradni, instytucji), w których rodzic może znaleźć dodatkową pomoc dla
dziecka lub rodziny,
•
udzielanie wskazówek, jak pracować z dzieckiem w domu,
•
udział rodziców w obradach Zespołu w sprawie określenia rodzaju pomocy niezbędnej uczniowi,
a także dokonania oceny jej skuteczności.
Karta praw i obowiązków
nauczyciel w roli „pomagającego” musi być otwarty zarówno na ucznia i jego rodziców, jak i na
samego siebie, czyli dbać o własny warsztat pracy. znajomość praw i obowiązków każdej ze stron
daje szansę na kompetentne pomaganie rodzicom i wspieranie ucznia z trudnościami w uczeniu
się.
SPRAWDŹ SIĘ
na podstawie
Karty praw i obowiązków
określ role rodziców ucznia z dysleksją
i nauczycieli w udzielaniu pomocy.
Zawarcie umowy/kontraktu o współpracy
kontrakt/umowa (może być ustna) polega na przyjęciu przez każdą ze stron zobowiązania udzie-
lania pomocy dziecku, które doznaje niepowodzeń szkolnych. Ważne jest, aby kontrakt zawar-
ty został trójstronnie: przez rodziców, dziecko i nauczyciela. zadania realizowane w ramach tej
współpracy powinny być określone przy udziale wszystkich zainteresowanych.
zaleca się zapoznać dziecko z zasadami pracy podczas wspólnej rozmowy z rodzicami i wychowaw-
cą. powinno się ono stać świadomym uczestnikiem procesu pomocy. Już w młodszym wieku szkol-
nym dziecko jest w stanie zrozumieć, że nauka jest ważna, że warto rysować i czytać, a od czasu
do czasu udać się do specjalisty. dziecko w klasie i jako naturalne przyjmie polecenie codziennego
czytania książeczek wraz z rodzicami. dobrze, gdy cele wyznaczane dziecku są możliwe do osią-
gnięcia, ponieważ wtedy wysiłek włożony w ich realizację przynosi szybkie efekty. z celów zawsze
powinny wynikać konkretne zadania do wykonania.
kontrakt powinien uwzględniać między innymi:
•
systematyczny udział ucznia w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych (terapia powinna trwać
przynajmniej przez 2 lata) lub innych,
Moduł 3. rola nauczyciela w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom
uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się z klas i—iii
3
•
pracę dziecka w domu pod kierunkiem rodziców,
•
sposoby pracy z dzieckiem, metody wybrane do wspomagania rozwoju i procesu uczenia się dziec-
ka.
dla rodziców, a zwłaszcza dla dziecka, ważne jest doświadczenie sukcesu. Jeśli się pojawi, trzeba
go dostrzec i wzmocnić. W działaniu pedagogicznym należy uwzględnić ocenę skuteczności udzie-
lonej dziecku pomocy. W wyniku postępów poczynionych przez dziecko (lub ich braku) konieczna
będzie zmiana zadań. oczywiste jest to, by zadania dla każdej ze stron były konkretne i ułatwiały
współdziałanie.
Wymiana informacji na temat postępów
Warunkiem odpowiedniej współpracy jest wymiana informacji na temat postępów, a także ocena
możliwości udzielenia dziecku pomocy i realnej perspektywy poprawy. rodzice nie zawsze zauwa-
żają, że ich dziecko nie radzi sobie w szkole, ponieważ jego zachowanie może być odmienne w obu
środowiskach, na przykład uczeń nieśmiały na zajęciach szkolnych może nie ujawniać takich za-
chowań w domu. dlatego ważne jest, by nauczyciel utrzymywał stały kontakt z rodzicami.
Przed spotkaniem z rodzicami warto przygotować odpowiedzi na następujące pytania:
•
W jaki sposób rodzice mogą pomóc swojemu dziecku?
•
Jak współpracować z nauczycielem, aby najlepiej pomóc dziecku?
•
Jak pracować z dzieckiem w domu?
•
Jak motywować dziecko do systematycznej pracy?
•
co robić, gdy dziecko na lekcjach nie nadąża z zapisywaniem notatek i zadania domowego?
•
kiedy, gdzie i jak można się kontaktować z psychologiem, terapeutą, pedagogiem, logopedą?
•
gdzie się udać z dzieckiem na badania psychologiczno-pedagogiczne? Jak przebiega badanie
dziecka?
•
co oznacza określenie „dostosowanie wymagań”?
•
Jakie są sposoby dostosowywania wymagań, oceniania i warunków pracy do potrzeb dziecka ry-
zyka dysleksji na lekcjach?
Rodzice mogą oczekiwać wyjaśnień w następujących kwestiach:
•
Sposób kontaktowania się z nauczycielem.
kwestię tę ustalają wspólnie nauczyciel i rodzice. mogą to być: spotkania, korespondencja ma-
ilowa lub kontakt telefoniczny. Ważne jest, aby uwagi pisemne były przez rodziców podpisywa-
ne, komentowane. Brak takiego uzgodnienia może powstrzymywać rodziców przed kontaktami
z nauczycielem, z obawy przed postrzeganiem ich jako natrętnych lub nadopiekuńczych. Warto
też uzgodnić, w jakich sprawach obie strony mają się kontaktować.
Moduł 3. rola nauczyciela w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom
uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się z klas i—iii
4
•
Szkolne procedury, które dotyczą dziecka ryzyka dysleksji:
— rozpoznanie trudności przez nauczyciela na podstawie kwestionariusza rozpoznawania ryzyka
specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu;
— pełna diagnoza w poradni psychologiczno-pedagogicznej, jeśli zaistnieje taka potrzeba;
w tym wypadku rodzic podejmuje inicjatywę i zgłasza się z dzieckiem do poradni; badanie po
klasie trzeciej może stwierdzić występowanie dysleksji i jest ważne na wszystkie etapy edu-
kacyjne;
— udział rodziców w posiedzeniu zespołu, na którym są podejmowane decyzje w sprawie rodzaju
pomocy, jaka zostanie udzielona uczniowi, na przykład włączenie dziecka do zajęć korekcyjno-
kompensacyjnych.
•
Rodzaje wsparcia, które szkoła może zaproponować dziecku.
nauczyciel informuje rodziców o rodzaju zajęć, które są wskazane dla dziecka, np. zajęcia wy-
równawcze, korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne. ciekawym rozwiązaniem jest włączenie
dziecka do programu „czytamy razem”. Wskazane są również zajęcia sportowe (basen, taniec),
które pozwalają dziecku odreagować napięcie. niektóre z zajęć ruchowych, na przykład ćwicze-
nia równoważne, koordynacji ciała, mają dodatkowo charakter terapeutyczny. zajęcia artystycz-
ne (plastyka, muzyka, teatr, taniec) stwarzają możliwości rozwijania uzdolnień dziecka i odno-
szenia sukcesów.
•
Szczegóły dotyczące współpracy (najlepiej przygotować je w formie pisemnej):
— terminy zajęć obowiązujących ucznia w danym semestrze,
— terminy stałych konsultacji z nauczycielami uczącymi dziecko i szkolnymi specjalistami,
— propozycje ćwiczeń, które uczeń powinien systematycznie wykonywać w domu pod kontrolą
rodziców (na przykład program ortograffiti z Bratkiem), a także ćwiczeń pomocnych przy
odrabianiu zadań domowych, na przykład relaksacyjnych,
— propozycje publikacji dla rodziców, w których mogą szukać inspiracji i pomysłów do pracy
z dzieckiem,
— kontakt z najbliższym oddziałem polskiego towarzystwa dysleksji.
Polskie Towarzystwo Dysleksji, będące członkiem
European Dyslexia Association
(Europejskiego
Towarzystwa Dysleksji), rozpoczęło działalność w 1990 roku. Zrzesza rodziców dzieci ze specy-
ficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, czyli dysleksją rozwojową, oraz profesjonalistów
służących im pomocą: psychologów, logopedów i specjalistów terapii pedagogicznej. Towarzy-
stwo ma obecnie oddziały w całej Polsce.
Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Dysleksji
ul. Matki Polki 3a, 80-251 Gdańsk
tel. 58 341 06 97
e-mail: ptd@ptd.edu.pl
www.ptd.edu.pl
Moduł 3. rola nauczyciela w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom
uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się z klas i—iii
5
Plik z chomika:
ella551
Inne pliki z tego folderu:
AO_literatura(1).pdf
(55 KB)
artykul_1 I-III (1)(1).pdf
(966 KB)
PREZENTACJA_RYZYKO_DYSLEKSJI(1).pdf
(226 KB)
Uczen_z_dysleksja_w_domu(1).pdf
(1038 KB)
Uczen_z_dysleksja_w_szkole(1).pdf
(1326 KB)
Inne foldery tego chomika:
Badanie słuchu fonematycznego irena styczek
Ćw. grafomotoryczne wg H. Tymichovej
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin