przymiotnik.pdf

(258 KB) Pobierz
SNC niezbednik 1
Kształcenie j´zykowe
Kształcenie j´zykowe
Podział rzeczowników
Rzeczowniki
Przymiotnik
cecha roÊliny
Co okreÊla?
cechy osób, rzeczy, zwierzàt,
roÊlin lub zjawisk
Na jakie pytania odpowiada?
jaki?,jaka?,jakie?
który?,która?,które?
czyj?,czyja?,czyje?
Przez co si´ odmienia?
• przypadki
• liczby
• rodzaje
własne
nazywajà konkretne osoby, zwierz´ta, miejsca,
wyró˝niajàc je spoÊród innych osób, zwierzàt, miejsc
tego samego rodzaju. Do rzeczowników własnych
zaliczamy m.in. imiona, nazwiska, przydomki, nazwy
paƒstw, miast, mórz, gór i wysp, np.: WandaMar-
kowska,Ikar, Grecja, Ateny, MorzeIkaryjskie,Olimp,
Kreta. Piszemy je wielkà literà.
pospolite
oznaczajà osoby, zwierz´ta,
rzeczy i miejsca w sposób ogólny,
jako jedne z wielu osób, zwie-
rzàt, rzeczy, miejsc tego samego
rodzaju, np.: m´˝czyzna, ptak,
ksià˝ka, morze. Rzeczowniki te
piszemy małà literà.
cecha
osoby
jaki?
Màdry czarodziej zatrzymał si´ na
odpoczynek w cieniu rozło˝ystych drzew.
Nast´pny dzieƒ był dla w´drowców
szczególnie wyczerpujàcy.
Hobbici ju˝ z daleka ujrzeli Gandalfowy
płaszcz powiewajàcy na wietrze.
Merry wskoczył na grzbiet swojego
dzielnego kucyka.
cecha
przedmiotu
czyj?
cecha
zjawiska
który?
cecha
zwierz´cia
Rzeczowniki
Rodzaj przymiotników
W liczbie pojedynczej przymiotnik
przyjmuje rodzaj:
• m´ski, np. dzielny hobbit;
• ˝eƒski, np. dzielna dru˝yna;
• nijaki, np. dzielne wojsko;
a w liczbie mnogiej:
• m´skoosobowy (jeÊli okreÊla
rzeczownik osobowy rodzaju
m´skiego), np. dzielni ˝ołnierze;
• niem´skoosobowy, np. dzielne
niewiasty.
A ja jestem najsilniejszy, naj-
lepszy i najbardziej stanowczy.
˝ywotne
nazywajà osoby
i zwierz´ta, czyli istoty
˝yjàce, np.: syn,pies.
Rzeczownik r.m.,
˝ywotny
Rzeczownik r.m.,
nie˝ywotny
nie˝ywotne
sà to nazwy przedmio-
tów, zjawisk, a tak˝e
roÊlin, np.: kamieƒ,
deszcz.
M. mistrz
posàg
Ja jestem silniejszy,
lepszy i bardziej stanowczy.
D. mistrza
posàgu
Jestem silny, dobry
i stanowczy.
C. mistrzowi
posàgowi
B. mistrza
posàg
N. mistrzem
posàgiem
Stopniowanie przymiotników
Przymiotniki podlegajà stopniowaniu.
Stopnie oznaczajà wi´ksze lub mniej-
sze nat´˝enie cechy nazywanej przez
t´ cz´Êç mowy. Nie stopniujà si´
jedynie przymiotniki oznaczajàce
stałà cech´ czegoÊ, m.in. materiał,
z którego wykonano dany przedmiot,
np.: płócienne choràgwie, ˝elazna
zbroja.
stopieƒ
najwy˝szy
B. lp. = D. lp.
Ms. mistrzu
posàgu
B. lp. = M. lp.
W. mistrzu
posàgu
Rzeczowniki
stopieƒ
wy˝szy
stopieƒ
równy
osobowe
sà nazwami ludzi oraz
istot fantastycznych
podobnych do ludzi,
np.: władca,Minotaur.
Rzeczownik r.m.,
˝ywotny, osobowy
Rzeczownik r.m.,
˝ywotny, nieosobowy
nieosobowe
nazywajà zwierz´ta,
roÊliny, przedmioty,
zjawiska, miejsca,
poj´cia, np.: potwór,
labirynt.
Rodzaj stopniowania Stopieƒ równy
Stopieƒ wy˝szy
Stopieƒ najwy˝szy
M. uciekinierzy
byki
przymiotnik
temat przymiotnika w stopniu
równym + -szy/ -ejszy
groêni ejszy
naj+ przymiotnik w stopniu wy˝szym
regularne
D. uciekinierów
byków
groêny
naj groêniejszy
C. uciekinierom
bykom
Stopniowanie
proste
przymiotnik
zmieniony temat przymiotnika
w stopniu równym + -szy/ -ejszy
mni ejszy
wi´k szy
lep szy
gor szy
naj+ przymiotnik w stopniu wy˝szym
B. uciekinierów
byki
mały
du˝y
dobry
zły
naj mniejszy
naj wi´kszy
naj lepszy
naj gorszy
nieregularne
B. lm. = D. lm.
N. uciekinierami
bykami
B. lm. = M. lm.
Ms. uciekinierach
bykach
W. uciekinierzy
byki
przymiotnik
bardziej/ mniej+ przymiotnik
w stopniu równym
bardziej słony
mniej kolorowy
najbardziej/ najmniej+ przymiotnik
w stopniu równym
najbardziej słony
najmniej kolorowy
Stopniowanie opisowe
słony
kolorowy
16
17
85731581.034.png 85731581.035.png 85731581.036.png 85731581.037.png 85731581.001.png 85731581.002.png 85731581.003.png 85731581.004.png 85731581.005.png 85731581.006.png 85731581.007.png 85731581.008.png 85731581.009.png 85731581.010.png 85731581.011.png 85731581.012.png 85731581.013.png 85731581.014.png 85731581.015.png 85731581.016.png 85731581.017.png 85731581.018.png 85731581.019.png 85731581.020.png 85731581.021.png 85731581.022.png 85731581.023.png 85731581.024.png 85731581.025.png 85731581.026.png 85731581.027.png 85731581.028.png 85731581.029.png 85731581.030.png 85731581.031.png 85731581.032.png 85731581.033.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin