KARL SCHNAASE (1798 – 1875)
Przedstaw model rozwoju sztuki w ujęciu Schnaasego.
● rozwój linearny, nie cykliczny jak u Vasariego i Winckelmanna
● zakładał ciągłość procesu rozwoju sztuki i na tym gruncie rehabilitował pejoratywnie odbieraną wcześniej sztukę średniowieczną, czego dowodem było pięć tomów historii sztuki średniowiecznej
● istnienie celu sztuki – telos
● teleologiczny charakter rozwoju sztuki
● sztuka dąży do wyzwolenia się z materii
● myślenie o sztuce w ramach antynomii materii i ducha (dziedzictwo Hegla)
● problem ścierania się pewnych tendencji w ramach przejścia od jednego modelu do drugiego – podjęcie dialektycznej myśli Hegla
● daną epokę należy rozpatrywać przez pryzmat epok wcześniejszych – każda epoka dokonuje skorygowania niedoskonałości poprzedniej w ramach działania tezy, antytezy i syntezy – tak następuje proces ciągłości
● w formie poszukuje się pewnej idei świadczącej o światopoglądzie twórców, ale proces rozwoju formy artystycznej może być rozpatrywany autonomicznie
● Schnaase dokonał ideowej interpretacji formy gotyku, w swojej refleksji odwoływał się do religii
● formę pierwotną architektury widział jako zamkniętą, co odnosił do wyobcowania bóstw pogańskich, ich niedostępności i dystansu wobec człowieka (np. hermetyczna, haptyczna forma piramidy egipskiej)
● rozwój ducha chrześcijańskiego zaowocował wytworzeniem otwartej formy architektonicznej, jaką była świątynia gotycka – architektura otwartego wnętrza – łącząca w całość poszczególne, jednostkowe elementy, tworząca wrażenie integralności
● celem sztuki nowożytnej miało być budowanie przekonywającej jedności, więzi i integracji
● telos sztuki wypełniał się w holenderskim malarstwie pejzażowym, oddającym efemeryczną i ulotna naturę świata, w którym w najwyższym stopniu dokonała się synteza duchowości, a zredukowana została materialność
● malarskość, optyczna jedność, integralność całości – widok generalny, który przewyższa wielość elementów
● istotą malarstwa jest wydobywanie efemeryczności
● malarstwo stało się kluczową dziedziną sztuki w nowożytności, jest najbardziej uwolnione od materialności i tektoniki
geometric_queen