Bernaś F._J._M._-_Zamach_na_Hitlera.pdf

Bernaś F. J. M.

Zamach

Hitlera

1. Tak się zaczęło

Data: 27 stycznia 1932 roku.

Miejsce: Düsseldorf, sala klubu przemysłowców.

Konferencja jest tajna. Salę wypełniają rozparci wygodnie w fotelach wielcy magnaci przemysłu,

prezesi potężnych koncernów, wpływowi akcjonariusze wielkich stalowni, kopalni węgla, zakładów budowy

maszyn, „królowie armat” – właściciele fabryk zbrojeniowych, finansiści. Jednym słowem – czołówka wielkiej

burżuazji niemieckiej. A wśród nich przywódcy partii narodowosocjalistycznej – NSDAP

(Nationalsozialistische Deutsche Arbeiter-Partei).

Na mównicy człowiek w brunatnej koszuli – Hitler. Na czoło spada mu kosmyk czarnych włosów.

Mówi głośno, zapala się, wygraża pięściami. Rzuca gromy na demokrację, nazywa ją „panowaniem głupców”.

Tylko dyktatura wielkiego kapitału w gospodarce i życiu politycznym może dać Niemcom panowanie nad

Światem! Klasę robotniczą należy pozbawić wszelkich praw politycznych!

- Podjęliśmy nieodwołalną decyzję wykorzenienia marksizmu w Niemczech! – tym stwierdzeniem

zakończył Hitler wynurzenia na temat polityki wewnętrznej swej partii, wywołując na sali istną burzę oklasków.

Z kolei przeszedł do omówienia polityki zagranicznej. I tu program NSDAP był dla jego słuchaczy nie

mniej atrakcyjny. Mówca snuł plany ujarzmienia innych narodów i zmuszenia ich do niewolniczej pracy.

Deklarował, że podejmie bezwzględną walkę o zdobycie „przestrzeni życiowej” dla narodu niemieckiego,

przypominając zebranym stare wilhelmowskie „miejsce pod słońcem”.

Była jednak sprawa, która widocznie psuła zebranym tak umiejętnie rozbudzoną przez przywódcę

NSDAP radość: kto i w jaki sposób potrafi tego wszystkiego dokonać? Kto ruszy na podbój Europy? Czy

wystarczy te 100 tysięcy żołnierzy Reichswehry – od podpisania traktatu wersalskiego Niemcy nie mogły mieć

więcej wojska – czy może zdołają uczynić to szturmówki S.A. (Sturmabteilungen) , złożone z ulicznych

zabijaków czy wręcz zdeklarowanych opryszków? Siły te są zdolne co najwyżej do zdławienia oporu własnych

nie uzbrojonych robotników. A w razie starcia z armią francuską czy radziecką?

Ale Hitler to zręczny demagog. On wie, czego chce. Wie także, co chcą usłyszeć jego słuchacze. Mówi

więc, że trzeba odbudować niemiecką machinę wojenną. Wbrew traktatowi wersalskiemu należy powołać

8 milionową armię, rozbudować przemysł ciężki, zwłaszcza zbrojeniowy. A teraz mocny akcent przemówienia

Hitlera: największy wróg Niemiec to „międzynarodowy bolszewizm”! Trzeba go zniszczyć za wszelką cenę!

I znów burza oklasków.

W Niemczech po przegranej I wojnie światowej i upadku cesarstwa ogłoszono republikę, a rządy

pochwyciły, po zdławieniu rewolucji, partie prawicowe i katolickie centrum. Ale kraj znajdował się w niezwykle

trudnej sytuacji: zniszczenia wojenne, wysokie odszkodowania, okupacja aliancka w Zagłębiu Saary,

ograniczenia w ciężkim przemyśle nałożone traktatem wersalskim, ogromny ubytek ludzi w wieku

pracowniczym – z tym wszystkim Republika Weimarska nie umiała sobie poradzić. Dlatego każdy dzień

przynosi z wzrost wpływów lewicy występującej w obronie praw setek tysięcy ludzi pozbawionych pracy i

dachu nad głową, pozbawionych środków do życia.

W wielu rejonach Niemiec robotnicy i bezrobotni, komuniści, bezpartyjni i socjaldemokraci organizują

komitety jednolitego frontu w obronie praw klasy robotniczej. W takich miastach, jak Berlin, Bernau czy

Chemnitz, dochodzi do rozmów pomiędzy tamtejszym kierownictwem partii komunistycznej (KPN) a

socjalistycznej (SPD) w celu uzgodnienia wspólnej akcji. Przez całe Niemcy przepływa olbrzymia fala strajków

i demonstracji. Nawet okręgi wiejskie w Oldenburgu, Prusach Wschodnich, Brandenburgii i Meklemburgii

przyłączają się do akcji.

Ukryta za plecami policji i stutysięcznej Reichswery prawica niemiecka przestawała czuć się

bezpieczna. Pośpiesznie rozglądano się za jakąś skuteczniejszą zaporą, która osłoniłaby ich przed gniewem ludu.

I wówczas to wzrok zagrożonych przemysłowców padł na wodza NSDAP, Adolfa Hitlera. Program jego –

demagogiczny i nierealny – jakże jednak atrakcyjny jest dla zgłodniałych mas! A poza tym jedynie partia

hitlerowska opiera się skutecznie naporowi lewicy, przyciągając znaczną część mieszczaństwa, a nawet część

zdezorientowanej klasy robotniczej, szczególnie jej zdeklasowanych i zdemoralizowanych kryzysem odłamów.

Ale z czasem nawet NSDAP nie wytrzymuje konfrontacji z programem działania lewicy. Coraz

częstsze kontakty z magnatami niemieckiego przemysłu i sfer junkierskich kompromitują socjalistyczny

rzekomo program partii hitlerowskiej: wielu dotychczasowych członków i sympatyków opuszcza szeregi

NSDAP. Wyrazem tych tendencji jest choćby spadek głosów oddanych do Reichstagu. O ile jeszcze w wyborach

przeprowadzonych 31 lipca 1932 r. NSDAP zdobyła 13,8 miliona głosów i 230 mandatów, to już 6 listopad a

traci aż 2 miliony głosów i 34 mandaty.

Jednakże lewicy niemieckiej brak wciąż jedności. Przywódcy SPD i związków zawodowych odrzucali

wszelkie propozycje KPN dotyczące wspólnej walki, bałamucąc swych członków rzekomą koniecznością

ograniczenia działalności do ram konstytucyjnych. W takiej sytuacji przyszła kolej na Hitlera. Jego

kilkusettysięczne bojówki S.A. można było rzucić w każdej chwili przeciwko robotnikom. W zamyśle

potentatów przemysłowych miał on być kimś w rodzaju najemnego kondotiera. A przecież był to ten sam Hitler,

któremu odmówiono władzy w 1923 r., spędzając jego oddziały z ulic Monachium ogniem karabinów

maszynowych!

Następnego dnia po zebraniu w Düsseldorfie Hitler i jego najbliżsi współpracownicy zjawili się w

zamku wielkiego kapitalisty niemieckiego Fritza Thyssena w Landsbergu. W zacisznym gabinecie odbyła się

wielogodzinna narada. Obok Hitlera, Röhma i Göringa wzięli w niej udział właściciele potężnego trustu

stalowego: Thyssen, Voegler i Poensgen. Tu nie tracono już czasu. Główny temat rozmów to problem

utworzenia nowego rządu niemieckiego.

Nie było to jednak ani proste, ani łatwe do realizacji. W obozie prawicy niemieckiej wciąż ścierały się

poglądy co do programu działania na przyszłość. Co prawda wszystkie odłamy burżuazji i junkierstwa były

zgodne co do tego, że ster władzy państwowej oddać należy w ręce ludzi z NSDAP. Ale jednocześnie tu i

ówdzie rozlegały się głosy, by równy udział w nowym rządzie Rzeszy zapewniono również tradycyjnym partiom

niemieckiej prawicy, np. Niemieckiej Partii Narodowej czy paramilitarnej organizacji „Stahlhelm”.

Hitler nie chciał o tym słyszeć. Wyruszył teraz do Krefeldu, gdzie przemawiał do tamtejszych

przemysłowców, a następnie do Hamburga, by przedstawić swój program w elitarnym „National Clubie”.

Chociaż więc ostatecznego porozumienia jeszcze tym razem nie osiągnięto, pierwszy krok został

zrobiony. A i na dalsze nie trzeba już było długo czekać. W obliczu groźby narodzin jednolitego frontu klasy

robotniczej, który mógł przekreślić nieodwołalnie wszelkie knowania niemieckiego imperializmu, kierownicze

koła prawicy przestają się wahać. W dniach 4 – 7 stycznia 1933 r. potentaci wielkiego przemysłu spotykają się

ponownie z przywódcami NSDAP.

W tajnej naradzie biorą udział tacy znani milionerzy niemieccy jak: Kirdorff, Thyssen, Voegler,

koloński bankier Schroeder, przedstawiciel junkierstwa i militarystów, mąż zaufania potentatów ciężkiego

przemysłu w Zagłębiu Saary Papen oraz przywódca Niemieckiej Partii Narodowej – Hugenberg. O ile

dotychczas występowały znaczne różnice w poglądach na przyszłość, to obecnie obie strony są zgodne: trzeba

działać. Odtąd z safesów bankierskich płyną pieniądze do kas NSDAP, a jej przywódcy dwoją się i troją, by

upewnić przemysłowców i kapitalistów, iż z chwilą gdy Hitler uzyska władzę, wszelkie swobody demokratyczne

zostaną zawieszone, a naród niemiecki będzie miał przed sobą tylko jedną możliwość: poddać się woli Führera.

W dniu 30 stycznia 1933 r. prezydent Rzeszy Paul von Hindenburg powołał przywódcę NSDAP Adolfa

Hitlera na urząd kanclerza Rzeszy. Na łamach prasy niemieckiej ukazał się jakżeż wymowna, niemalże

„rodzinna”, fotografia członków nowego rządu niemieckiego! Za plecami siedzących w fotelach: Hitlera,

Göringa i Papena stoją zgodnie w jednym szeregu starzy wodzireje prawicy niemieckiej: Seldte, Görecke,

Schwerin-Krosigk, marszałek Blomberg, piastujący tekę ministra Reichswehry, oraz hitlerowiec Frick.

Tak ziścił się ostatecznie sen Hitlera o władzy. Lecz spełnienie nie było współmierne do marzeń.

Utworzony przez Hitlera tzw. rząd narodowy, w którym obok hitlerowców zasiedli i przedstawiciele

Niemieckiej Partii Narodowej, nie zaspokoił aspiracji brunatnego kanclerza. Nie miał on bowiem zamiaru dzielić

władzy z nikim, a tym bardziej tolerować jakiejś kontroli swych poczynań. Postanowił więc pozbyć się

wszelkich konkurentów, nie wyłączając prawicy, a więc i tych, którym zawdzięczał swój wczorajszy sukces.

Strasząc komunizmem, Hitler zaczyna szukać dogodnego pretekstu, który by mu pozwolił wprowadzić

już całkiem jawną, niczym nie skrępowaną dyktaturę. Wie doskonale, iż terror pozwoli mu rozprawić się po

kolei ze wszystkimi przeciwnikami, tymi z lewicy i tymi z prawicy – jedni zginą, a drudzy podporządkują się ze

strachu.

Tak zrodziła się jedna z największych w historii prowokacji politycznych. 27 lutego 1933 r. hitlerowcy

podpalili gmach Reichstagu i oskarżyli o to komunistów. Przez całe Niemcy przetoczyła się fala krwawego

terroru.

Teraz pośpiesznie, chcąc usankcjonować swe poczynania, rząd Hitlera skłania prezydenta Rzeszy,

Hindenburga, do uchwalenia w trybie doraźnym, na mocy 48 artykułu konstytucji weimarskiej, dekretu O

ochronie narodu i państwa niemieckiego. Dekret wprowadzał w całym kraju stan wyjątkowy, znosi wolność

prasy, wolność swobodnego wyrażania przekonań, tajemnicę korespondencji, nietykalność mieszkań, a co

więcej – umożliwiał aresztowanie każdego obywatela bez nakazu sądowego. Za jednym zamachem likwidował

więc wszystkie demokratyczne artykuły konstytucji weimarskiej i wszystkie swobody demokratyczne, jakie

osiągnął naród niemiecki w toku wieloletniej walki klasowej.

Hitlerowcy zamykają teraz redakcje wszystkich gazet i wydawnictw komunistycznych i

socjaldemokratycznych. W północnych i wschodnich dzielnicach robotniczego Berlina rozpoczynają się

regularne „polowania” na ludzi. Setki i tysiące brunatnych szturmowców i współdziałających z nimi policjantów

otaczało zwartym pierścieniem posterunków bloki mieszkalne. Jedni czuwali z karabinami w rękach w bramach

otoczonych domów, inni obserwowali dachy, by przeszkodzić swym ofiarom w ucieczce, jeszcze inni,

wymyślając i złorzecząc, wdzierali się do mieszkań i wyciągali przeciwników brunatnego reżimu na ulice, gdzie

czekały już na nich ciężarówki. Wszelki opór czy próba ucieczki kończyły się jednakowo. Wśród głuchych

wystrzałów tu i ówdzie waliły się z łoskotem na bruk ciała pierwszych ofiar hitleryzmu.

W prasie pojawia się coraz więcej nekrologów. „Umierają” przeważnie ludzie młodzi. A na ulicach, w

bramach, pod murami coraz więcej ludzi z rękami podniesionymi do góry, obstawionych przez uzbrojonych SA-

manów, w oczekiwaniu na drogę z której najczęściej nie ma już powrotu.

Jednocześnie hitlerowskie szturmówki wraz z policją likwidują lokale partyjne KPN i SPD, siedziby

postępowych organizacji, aresztują działaczy komunistycznych i socjaldemokratycznych. Zajęta została

wówczas berlińska siedziba KPN – Dom im. Karola Libknechta. Siłą usunięci zostali ze swych stanowisk

urzędujący legalnie socjaldemokratyczni burmistrzowie. Pałkami rozpędzono socjaldemokratyczne rady

miejskie. W przepełnionych więzieniach zabrakło miejsca. Otwarto podwoje pierwszych obozów

koncentracyjnych.

W takiej to scenerii odbyły się 5 marca 1933 r. nowe wybory do Reichstagu, przynosząc spodziewany

sukces NSDAP: 288 mandatów. Co prawda komuniści mimo tak brutalnego terroru zdobyli jeszcze 81, a

socjaldemokraci nawet 120 mandatów. Ale komuniści nie zajęli już swych miejsc na ławach poselskich.

Natychmiast po wyborach zostali aresztowani i osadzeni w obozach koncentracyjnych. Socjaldemokraci

natomiast głosowali przeciwko udzieleniu Hitlerowi specjalnych pełnomocnictw. 22 czerwca 1933 r. nastąpiło

rozwiązanie SPD, a jej deputowani podzielili los komunistów. Po udzieleniu Hitlerowi nadzwyczajnych

pełnomocnictw wybrany 5 marca 1933 r. Reichstag już się nie zbierał, a nowy, czysto już hitlerowski, wybrany

został w dniu 12 listopada 1933 r.

- Wybory wyznaczone na 5 marca 1933 – powiedział Göring w imieniu swego führera – będą ostatnimi

wyborami w ciągu najbliższych dziesięciu, a przypuszczalnie nawet stu lat!

Ale nie dodał, że i one nie będą już miały nic wspólnego z demokracją.

Na widowni politycznej został pozornie sam brunatny kanclerz. Jednakże Hitler wiedział, że na pełny

triumf jeszcze za wcześnie. Istniała bowiem wówczas w Niemczech siła, która mogła – gdyby tylko oczywiście

chciała – zmienić kierunek rozwoju wydarzeń. Tą siłą była armia niemiecka, owa stutysięczna Reichswehra i jej

sztab generalny.

Początkowo wzajemne stosunki pomiędzy sięgającym po władzę ruchem hitlerowskim a Reichswehrą,

stanowiącą w latach republiki weimarskiej przysłowiowe pastwo w państwie, nie układały się idyllicznie.

Arystokratyczny rdzeń niemieckiego korpusu oficerskiego odnosił się z widoczną pogardą i lekceważeniem do

ruchu parweniuszy. W samej zaś NSDAP także działały siły – na czele których stał szef sztabu bojówek S.A.

Ernst Röhm, a przez jakiś czas i Joseph Goebbels – przeciwne kompromisowej ugodzie z arystokratycznym

korpusem oficerskim. Hitler jednak zdawał sobie sprawę, iż podobnie jak nie może obejść się bez poparcia

wielkiego kapitału, tak też nie obejdzie się bez pomocy armii, a zwłaszcza jej generalicji.

Stąd taż wbrew oficjalnemu programowi NSDAP stara się od początku nawiązać jak najbliższe i jak

najprzyjaźniejsze stosunki z Reichswehrą i jej naczelnym dowództwem. Liczył, iż jego program przewidujący

anulowanie ograniczeń militarnych nałożonych na Niemcy przez traktat wersalski, jak też program odbudowy

potęgi wojskowej Rzeszy jest zbyt bliski sercu niemieckiej generalicji, by prędzej czy później nie opowiedziała

się ona za każdym, kto pocznie go realizować.

Hitler zaczął więc pozyskiwać sobie sojuszników w armii, a zwłaszcza w jej sztabie generalnym. Długo

ich zresztą szukać nie musiał. Jeszcze bowiem w Monachium w listopadzie 1923 r., kiedy to podjął swą

pierwszą, nieudaną próbę zamachu stanu, wystąpili wraz z nim generałowie: Erich Ludendorff – jedna z

czołowych postaci militaryzmu pruskiego z I wojny światowej – oraz Otto von Lossow.

Nasuwa się pytanie: skąd takie kontakty? Tajemnicę wyjaśnia późniejszy wódz SA Röhm, a ówczesny

kapitan Reichswehry. On to w Monachium pierwszy poparł Hitlera. Röhm rozważył szybko, ile w sojuszu z

takim człowiekiem może zdobyć ktoś zdecydowany na wszystko, a przy tym mający w swym ręku argument

siły. Siłę taką stworzył w postaci bojówek SA. Jego dziełem były też pierwsze poważne kontakty Hitlera, nowi

zwolennicy i dotacje z funduszu specjalnego Reichswehry.

Punktem wyjściowym militarnego programu Hitlera stał się powołany do życia w 1919 r. tzw.

Truppenamt, spełniający rolę rozwiązanego na mocy traktatu wersalskiego niemieckiego sztabu generalnego.

Według programu NSDAP, wyłożonego tak otwarcie i bez osłonek w Mein Kampf , Truppenamt sta się

prawdziwą kuźnią odbudowy militaryzmu niemieckiego.

Pierwszym szefem Truppenamtu został generał Hans von Seeckt. Dzięki niemu urząd ten nie ustępował

w niczym rozwiązanemu na żądanie zwycięzców dawnemu sztabowi generalnemu. Co więcej, podejmował

coraz to nowe wysiłki – przeważnie skuteczne – zmierzające do obejścia najbardziej dla militaryzmu

niemieckiego bolesnych klauzul i postanowień traktatu wersalskiego.

Wychodząc z założenia, że ograniczenie narzucone armii niemieckiej traktatem wersalskim –

100 tysięcy – nie będą obowiązywały wiecznie, Seeckt zrobił wszystko, co było w jego mocy, by ta stutysięczna

Reichswehra w każdej chwili mogła się przekształcić w zawodową kadrę podoficerską i oficerską

wielomilionowej armii. Jednocześnie szkoleni w ramach tegoż Truppenamtu wyżsi oficerowie sztabowi mogli w

każdej chwili stanąć na czele tej armii.

Innym, nie mniej ważnym, polem nie zawsze jawnej działalności generała Seeckta jako szefa

Truppenamtu było stopniowe uruchamianie zakazanej Niemcom oficjalnie przez traktat wersalski produkcji

zbrojeniowej oraz opracowywanie planów przyszłych wojen z sąsiadami Niemiec, a więc i z Polską.

Początkowo jednak sprawy nie rozwijały się po myśli przywódcy NSDAP. Generałowie spoglądali na

niego z góry. Cóż bowiem reprezentował Hitlera w rozumieniu ludzi z Truppenamtu? Przecież nie on, lecz oni

sprawowali faktyczną władzę w Republice Weimarskiej. Oto dowody: w 1925 r. prezydentem Rzeszy został

sztandarowy przedstawiciel kół junkiersko-wojskowych marszałek Hindenburg. Co więcej, przedstawiciele

armii niejednokrotnie obejmowali poważne stanowiska w rządzie, nie wyłączając urzędu kanclerza (Kurt von

Schleicher), a już z reguły kierowali Reichswehrą.

Ostatecznie jednak znaleźli się ludzie, których pomoc otworzyć miała Hitlerowi drogę do generałów.

Jednym z nich był Werner Eduard Fritz von Blomberg – szef Truppenamtu w latach 1927-1929. Jego kontakt z

ruchem hitlerowskim datował się od czasu, gdy jako dowódca okręgu wojskowego Prusy Wschodnie dostał się

w Królewcu pod wpływy zagorzałych już wówczas sympatyków Hitlera. Byli to: szef sztabu Walter von

Reichenau oraz przełożony wojskowej służby kapelańskiej kościoła luterańskiego Ludwik Müller.

Za ich pośrednictwem Blomberg nawiązał kontakt z Hitlerem i doręczył generałom jego specjalny

czteropunktowy memoriał z propozycjami pod adresem armii. Dokument ten, w którym mówiło się o

konieczności zniszczenia marksizmu oraz pełnego i jak najszybszego uzbrojenia Niemiec, wywarł wielkie

wrażenie na Blombergu. Od tej chwili stał się gorącym zwolennikiem zbliżenia między NSDAP a armią.

Gdy jednak Blomberg zaczął otwarcie głosić, że władzę państwową należy oddać Hitlerowi i jego partii

(a było to na długo przed 30 stycznia 1933 r.), kierownicze koła Reichswehry, wykorzystując fakt, że uległ

wypadkowi w czasie przejażdżki konnej, postanowiły usunąć go na jakiś czas z dowództwa armii.

Ta wymuszona przez generałów skupionych wokół kanclerza Schleichera i naczelnego dowódcy

Reichswehry Kurta von Hammersteina-Equorda dymisja Blomberga, wbrew intencjom jej autorów, oddała

delikwentowi przysługę, o jakiej w innym wypadku byłoby mu nawet trudno marzyć. Umożliwiła mu bowiem

nominację na szefa niemieckiej delegacji rządowej na konferencję rozbrojeniową w Genewie, co z kolei

przyniosło mu osobistą przychylność samego Hindenburga.

W otoczeniu Hindenburga Blomberg znalazł sprzymierzeńców. Na rzecz Hitlera działali bowiem syn i

adiutant zwycięzcy spod Tannenberga – Oskar Hindenburg – oraz Papen. Mieli oni przemożny wpływ na

starzejącego się prezydenta.

Kiedy w 1932 r. w Niemczech zaczęły się chwiać podwaliny starego ładu, Blomberg okazał się

jedynym poważnym kandydatem na ministra Reichswehry w nowym rządzie, kandydatem widzianym w taj roli

nie tylko przez Hindenburga, ale i przez Hitlera. Co prawda Schleicher i Hammerstein-Equord zamierzali go

nawet aresztować, ale ostatecznie wszystko skończyło się na kilku zakulisowych spotkaniach.

W łonie Reichswehry bowiem zaczęła się coraz wyraźniej rysować rozbieżność poglądów. Już w

1931 r. generał Seeckt, przeprowadziwszy szereg rozmów z Hitlerem, uznał jego plany za jedyny czynnik

sprzyjający remilitaryzacji Niemiec, a poglądy te podzielili przywódcy „Stahlhelmu” Seldte i Düsterberg.

Jednakże Schleicher sprzeciwił się stanowczo możliwości opanowania armii przez Hitlera. Spowodowało to

ponowne ochłodzenie stosunków między Reichswehrą a NSDAP.

I wówczas nadszedł pamiętny dzień 30 stycznia 1933 r., dzień objęcia urzędu kanclerza Rzeszy przez

Hitlera. Na kilka godzin przed oficjalnym zaprzysiężeniem nowego gabinetu Hitler poprosił do siebie

Blomberga i zaproponował mu stanowisko ministra Reichswehry. Krok ten związał z nim generała silniej niż

inne względy. Dlatego też, gdy Hitler raz jeszcze wyłożył mu główne założenia swego programu, Blomberg

przyjął je bez zastrzeżeń.

Hitler zresztą nic nie ukrywał. W zamian za przychylny stosunek armii do planów NSDAP obiecał taką

politykę, która w szybkim czasie pozwoli Rzeszy złamać narzucone jej przez traktat wersalski ograniczenia

wojskowe oraz przystąpić do zakrojonej na wielką skalę produkcji zbrojeniowej i rozbudowy sił zbrojnych.

Jednocześnie oficjalnie powtórzono generałom zapewnienie Hitlera, iż nowy kanclerz nie zamierza

przekształcać SA w siłę konkurencyjną wobec regularnej armii oraz że będzie w dalszym ciągu dbał o

utrzymanie starych tradycji junkierskich generalicji niemieckiej.

W takiej sytuacji generał Hamerstein-Equord – jeszcze tak niedawno przeciwstawiający się zamiarom

Hitlera – zaprasza go na wielki bankiet, w którym biorą udział wszyscy dowódcy okręgów wojskowych w

Rzeszy. Tam brunatny kanclerz wygłosił ponad dwugodzinne przemówienie. Zaapelował w nim do zebranych na

sali generałów i admirałów, by zabrali się jak najenergiczniej do szkolenia armii i wzmacniania jej siły. Gdy

nadejdzie właściwy dzień, Reichswehra powinna się przekształcić w wielomilionową armię uzbrojoną w

najnowocześniejszy sprzęt bojowy. Apel tan zmienił szybko nastrój na sali. Dotychczasową rezerwę zastąpiło

niezwykłe ożywienie. Przecież na te właśnie słowa od dawna czekali niemieccy generałowie, a żaden z

poprzednich kanclerzy nie odważył się ich tak otwarcie wypowiedzieć!

Za słowami szybko poszły czyny. Truppenamt dostał rozkaz podniesienia pokojowego stanu

Reichswehry do 21 dywizji, a zakłady Kruppa otrzymały nowe zamówienia, których treść ukryto pod skromną

nazwą „ciągników dla rolnictwa”. Że te ciągniki okazały się pierwszymi czołgami – to już inna sprawa. Ponadto

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: