Gajewska Dorota - Rola WYkładowcy na szkoleniach pracowniczych - artykuł - Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej.pdf - specjalista_ds_bhp - specjalista_ds_bhp

ORGANIZACJA I ZARZj\DZANIE

. NR25

1999

ROLA WYKLADOWCY

NA SZKOLENIACH PRACOWNICZYCH

Szkolenia byly i b~dq powszechnq zorganizowanq fonnq doskonalenia pracownikow.

Mimo wprowadzanego post~pu technicznego nie maleje rola wykladowcy. Od jego umie-

j~tllosci, zdolnosci organizacyjnych i wielu przymiotow osobowosciowych b~dzie zalezec

efekt edukacji pracownik6w, a co za tym idzie, skutecznosc ich dzialalnosci zawodowej.

Szczegolnq uwag~ zwrocono w artykule na technik~ wymowy, ktora w wielu wypadkach

wymaga korekty. Zapewni to wlasciwq efektywnosc szkolen i umozliwi propagowanie

poprawnego j~zyka.

Utrzymanie jakosci wyrobu odpowiadaj,!:cej nonnom europejskim zalezy od tech-

nologii, uZycia wlasciwych surowcow, obrobki etc. JednakZe w calym procesie pro-

dukcyjnym nieodzownym czynnikiem jest czlowiek, ktory (w sposob bezposredni lub

posredni) b~dzie t~ prac~ wykonywal.

Efekty przedsi~biorstw zalez,!:odjego zdolnosci do wytworzenia nowoczesnego

produktu, zgodnego z wymaganiami i oczekiwaniami obecnych i przyszlych klien-

tow, produktu 0 takiej jakosci, za jak,!: klienci zechc,!: zaplacic teraz i w przyszlosci.

Zgodnie z opiniami menedzerow 1 sukces finny zaleZy:

- w 10% - od posiadanego wyposazenia;

- w 40% - od stosowanych technologii,

- w 50% - od ludzi i od efektywnego zarz,!:dzania w firmie.

Od wiadomosci, umiej~tnosci oraz doswiadczenia poszczegolnych pracownikow

zalezec b~dzie nie tylko sposob zarz,!:dzania, projektowania, wykonawst{va, ale tez

jakosc wyrobu i jakosc jego obslugi w eksploatacji. Aby osi'\:gnqc wyznaczany cel

* Sluchacz seminarium naukowego prof. dr. hab. Jerzego 0lszewskiego, Akademia

Ekonomiczna w Poznaniu.

I Wolski P., TQM - Nigdy nie prze(g)rywaj!, ,,Prawo i Gospodarka", dodatek "Zarzq-

dzanie", nr 9(21), 03.03.1998.

w danym przedsiybiorstwie, niezaleZnie od pozycji w hierarchii zawodowej i struktu-

rze organizacyjnej niezbydne jest ustawiczne ksztalcenie pracownikow. Moze ono

polegae na samoksztalceniu albo tez miee formy dorainych lub okresowych szkolen.

W drugim wariancie doskonalenia wiedzy, najwazniejszq roly w calym procesie

odgrywa wykladowca. Od jego zdolnosci, umiejytnosci i predyspozycji bydq bowiem

zalezee przyszle efekty cyklu produkcyjnego.

Szkolenia mogq bye realizowane ro:znymi technikami. JednakZe najwaZniejszym

narzydziem porozumiewania siy i przekazywania informacji jest j~zyk2. Niepopraw-

ne i niesprawne poslugiwanie siy nim utrudnia roZ\voj spoleczny i postyp techniczny,

zwlaszcza gdy nieprecyzyjnose albo nieudolnose stylistyczna komplikuje lub znie-

ksztalca przekazywanq trese.

Gatunek ludzki jako jedyny wykazuje zdolnose do porozumiewania siy za pomo-

Cq slowa i do tworzenia calego aktu, jakim jest mowa. Jego istotqjest zarowno prze-

kaz diwiykowy, jak i odbior smchowy informacji slownej. Z kolei kazda wypowiedi

slowna zawiera okreslonq trese (przekazywanie polecen, instrukcji, informacji),

formy jyzykowq (powstalq z symboli danego jyzyka narodowego oraz regul grama-

tycznych), a takZe substancjy (diwiykowq lub graficznq - zaleZnie od kanam, ~o-

rym odbywa siy przekaz: diwiykowego lub graficznego).

Tradycje rozwazan nad jyzykiem siygajq odleglych czasow staroZytnych. Na

przestrzeni minionych wiekow jyzykiem i mOWq zajmowali siy filozofowie, antro-

polodzy, etnografowie, logicy, lekarze, biolodzy, jyzykoznawcy, informatycy, cyber-

netycy. Jest to imponujqcy zestaw ro:znych specjalnosci swiadczqcy 0 duZym zainte-

resowaniu t4 formq zachowania ludzkiego. Wykladowca jako osoba przekazujqca

informacje musi beZ\Vzglydnie posiadae sprawny aparat artykulacyjny i sluchowy.

Jednakte prowadzqc szkolenie, powinien wziqe pod uwagy, iz u ludzi, z ktorymi ma

do czynienia, moze wystypowae niedorozwoj mowy, czysciowa utrata zdohlOsci

mowienia lub rozumienia, a takZe inne dysfunkcje aparatu mowy i sluchu.

Znajqc juz swoich odbiorcow, prowadzqcy szkolenie musi zadbac 0 kultur~ j~-

zyka. Na pierwszynl miejscu nale:zy postawic jego funkcjonalnosc, na drugim scisle

gramatyczn~ poprawnosc i wreszcie na trzecim - estetyk~. Niektorych moze za-

skoczyc, it przyznajy pierwszenstwo funkcjonalnosci jyzyka przed formalnie rozu-

mianq jego poprawnosciq. Uzasadnia to jednak fakt, ze w szkoleniach pracowni-

czych wazna jest komunikatywnose, zrozumialosc i Z\Viyzlose. Nie byd'l: komunika-

tywne teksty zawierajqce wyrazy, Z\Vroty i wyrazenia niezrozumiale.

Przyezynq takiej niezrozumialosei maze bye zarowno niestaranna, jak i zbyt za-

wila budowa wypowiedzi. Nale.zyzadbae a zrozumialose, harmonijnosc stylistycz-

nq, ekonomicznose zastosowanych srodkow jyzykowyeh oraz ieh wyraziste, dosto-

sowane do tresci zroZnieowanie.

Sposrod kryteriow popravmosei opartyeh na zgodllosei ze zwyczajem spoleez-

nym nale.zy wymienie kryterium powszechnosci uzycia. Polega one na tyro,

ze srodki jyzykowe zrozumiale Sq dla wi((kszosei osob poslugujqeyeh siy danym

jyzykiem.

Poprawnose gramatyezna dotyezy zasad i nonn naszego ogolnonarodowego

j~zyka zwanego inaezej literaekim. Z uwagi na obszemose tego zagadnienia zwr6c~

tylko uwag~ na fakt, ze nie wsz~dziemowa polska jest jednakowa. W rozuych rejo-

naeh llaszego kraju wyst~pujqr6me jej odmiany. R6mee pomi~dzygwarami doty-

CZqwszystkich dzialow j~zyka (tzw. podsystemow). Jako trzeei elementj~zyka wy-

kladowey wymienilam estetyk~. Abywypowiedi nie razila, musi bye zestrojona

i zhannonizowana pod wzgl~demgramatyeznym i stylistyeznym. Kryteria popraw-

nosei j~zykowej, 0 ktoryeh byla wyzej mowa, wyznaezajq pewnq norm~ j~zykowJ'l:,

na kt6rq skladajq si~ liezne przepisy, rady i wskaz6wki nie b~dqee przedmiotem

moieh rozwazan.

We wskaz6wkach z zakresu poprawnosei j~zyka i jego kultury wiele miejsca

zajmujq szezegoly. Sq one bardzo wazne, ale nie powinny przeslaniae nam jakosei

stylu i j~zyka calyeh wypowiedzi. Kultura i poprawnose polegajq bowiem na ogolnej

komunikatywnosei tego, co mowimy.

•••••

• •••••••••

Komunikatywnose to wynik sprawnosei j~zykowej, ktorej jednyID z waznyeh

elementowjestumiej~tne poslugiwanie si~ odmianami stylovvymijyzyka.We \vsp61-

ezesnymj~zyku polskim moma wyodr~bnienast~pujqee g16wneodmiany:

.- styl potoezny,

- styl przemowien,

- styl publicystyczno-dziennikarski,

- styl urzC(dowo-kancelaryjny,

- styl naukovvy,

- stylliteratury piyknej.

Podzial ten jest umowny, gdyz w rzeczywistosci trudno wskazae style czyste.

Przewaznie spotykamy style mieszane, w ktorych wystC(pujqobok siebie srodki jyzy-

kowe wlasciwie roznym wyodr~bnionym teoretyczn~e stylom. Dla przykladu podam,

ze w przemowieniu mogq jednoczesnie \\rystypowae np. elementy stylu przemowien,

stylu potocznego, stylu artystycznego oraz publicystyczno-dzie1l11ikarskiego.

Podstawq podzialu na style sqprzede wszystkim zespoly srodkow jyzykov,rych,

a wzajenma proporcja tych srodkow okresla jego charakter. .

Styl wykladu czy szkolenia pracowniczego, powinien bye dostosowany do tema-

tyki, poziomu inte1ektualnego sluchaczy oraz do celu v,rystqpienia. Ogolnym i naj-

czystszym ce1em jest dostarczenie sluchaczom nov,rych wiadomosci, przekonanie

o ich slusznosci oraz zachC(cenie do okreSlonego dzialania. Dla takiej formy wypo-

wiedzi wlasciwe bydzie uZywanie zdaiJ. zlozonych, pozwalajqcych precyzY.iniej

przedstawie tok rozumowania, zastosowae lepszq argumentacjy oraz skuteczniej

przekonae sluchacza lub do czegos go sklonie i zachycie. W celu urozmaicenia

i ozywienia vvypowiedzi stosuje siC(takZe zdania pytajqce (tzw. pytania retoryczne)

oraz zdania wykrzyknikowe. Blydem zas wielu vvykladowcow jest naduzywanie

szablonow frazeologicznych, pozbawiajqcych vvypowiedi indywidualnego charakte-

ru. Ponadto do dobrego stylu nalezy wlasciwe wywazenie czasu swojej wypowiedzi.

Nalezy pamiytae, ze nadmiar slow oraz zbyt obszerna argumentacja dekoncentmjq

sluchaczy. Wszystkie przekazywane infonnacje powimlY bye:

- wiarygodne,

- uporzqdkowane i systematyczne,

- interesujqce.

Podawane fakty powinny bye przedstawiane w sposob pobudzajqcy vvyobrainiy.

Suche dane statystyczne mogq sluchaczy znudzie, ale odpowiednio zestawione

i skomentowane POWimlYich zainteresowae oraz pobudzac do logicznego myslenia.

Duze znaczenie we wszelkich v,rystqpieniach publicznych ma sposob ich wygla-

szania. Zla intonacja, nieodpowiednia dykcja oraz blydy wymO\\ry mogq zepsuc efekt

calego, nawet najlepiej przygotowanego v,rystqpienia. Wadliwa intonacja drazni

sluchaczy, a blydna wymowa v,ryraz6w moze podwazye zaufanie do tresci przeka-

zywanych informacji. Referat \\rygloszony donosnym glosem, bez zmian intonacji

myczy sluchaczy tak sarno jak mowa cicha i monotOlma.

Gajewska Dorota - Rola WYkładowcy na szkoleniach pracowniczych - artykuł - Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: