kolokwium 3- dwuliścienne.docx

RÓŻOWE

·                    1/4 okrytozalążkowych, 1/3 dwuliściennych

·                    Drzewa, krzewy, zielne, sukulenty

·                    Liście: o blaszkach całych lub podzielonych (pierzastozłożone)

·                    Kwiat: okwiat zróżnicowany, ale niekiedy staje się pojedynczy lub zanika. Korona prawie zawsze wolnopłatkowa. U form prymitywnych kwiaty *, u złożonych ↓- związane jest to z owadopylnością. Słupkowie apokarpiczne u wielu rodzin, jednak zwykle słupek jest 1, zbudowany z różnej ilości owocolistków. Przeważnie górny, ale u wielu wyspecjalizowanych form zalążnia zrasta się z dnem kwiatowym, stając się dolną

·                    Uproszczenie budowy kwiatów, zmniejszenie ich rozmiarów, zwiększenie ilości- gęste kwiatostany spełniają funkcję 1 kwiatu

·                    Miodniki- często w postaci krążka wokół słupka, wydzielają nektar i wabią owady

RÓŻOWCE

·                    5000 gat.- drzewa, krzewy, zielne

·                    Liście: skrętoległe, piłkowane

·                    Kwiat: okwiat zróżnicowany, przeważnie 5-ciokrotny. Słupkowie apokarpiczne, tendencja do zrastania się słupków w 1, który z kolei zrasta się z dnem kwiatowym

RÓŻOWATE

·                    W PL 150 gatunków, drzewa, krzewy, zielne

·                    Liście: pojedyncze lub złożone, skrętoległe, zwykle z przylistkami

·                    Kwiaty: *, obupłciowe, wolnopłatkowe, liczba pręcików najczęściej wielokrotnością 5

·                    Owoc: zbiorowy, nasiona bezbielmowe, pestkowiec, orzeszek, mieszek, jabłkowiec

·                    Często kieliszek

·                    Słupkowie apokarpiczne, słupek dolny i górny

STRĄCZKOWCE

MOTYLKOWATE / BOBOWATE

·                     18 000 gatunków, w PL 100, rośliny o zdrewniałych łodygach lub zielne

·                     Liście: skrętoległe, pierzastozłożone

·                     Kwiaty: 5-ciokrotne, o kielichu zrosło działkowym, koronie wolnopłatkowej, zwykle o 10 pręcikach zrośniętych nitkami w rurkę otaczająca słupek. Słupek jeden, górny, z 1 owocolistka

·                      Owoc: charakterystyczny strąk

·                      Większość należy do podrodziny motylkowatych właściwych

- korona:              łódeczka- dwa płatki, czasem zrośnięte i otaczające słupek i pręciki

                            skrzydełka- dwa wolne płatki boczne

                            żagielek- duży płatek górny

BALDACHOKWIATOWCE

·                     4000 gatunków, gł. zielne

·                     Liście: skrętoległe, blaszki przeważnie podzielone

·                     Kwiaty: drobne, przeważnie 5-ciokrotne, *, zebrane w baldachy. Kielich zredukowany, słupek dolny, z 2 owocolistków

·                      Owoc: rozłupnia, pestkowiec lub jagoda

BALDASZKOWATE

·                      3000 gatunków, w PL 70, zielne

·                      Liście: pierzastozłożone

·                      Kwiaty drobne, w baldachach

·                      Owoc: sucha rozłupnia rozpadająca się na 2 części

JASNOTOWE

·                     40 000 gatunków, przede wszystkim zielne; powstałe z prymitywnych Rosidae

·                     Główna tendencja ewolucyjna: rozwinięcie pojedynczych kwiatów w związku z rosnącą zależnością od określonych owadów zapylających

·                     Liście: często naprzeciwległe

·                     Kwiaty: duże, efektownie zabarwione, o zrosłych płatkach korony. Słupek przeważnie górny, zbudowany z dwóch owocolistków

PSIANKOWCE i PSIANKOWATE

·                          Zielne o skrętoległych liściach

·                          Kwiaty *, o koronie zrosłopłatkowej, 5-ciokrotnej. Nitki pięciu pręcików przyrastają do rurki korony, a słupek jest górny i dwukrotny

·                          Owoc: jagoda lub torebka

JASNOTOWCE

·                          Łodygi zielne lub zdrewniałe

·                          Liście: najczęściej naprzeciwległe

·                          Kwiaty: korona zrosłopłatkowa, z reguły grzbieciste. Okwiat pięciokrotny, ale płatki mogą zrosnąć się tak silne, że widoczne są dwie wargi. Liczba pręcików też może redukować się z 5 do 4 lub 2.

·                          Owoc: pestkowiec lub rozłupnia, rzadziej torebki.

WARGOWATE

·                          3500 gatunków, w PL 75, zielne, przeważające w klimacie ciepłym

·                          Kwiaty: najczęściej dwuwargowe z 4 pręcikami dwusilnymi. Istnieją także kwiaty o koronie pięciopłatkowej, słabo grzbiecistej

·                          Owoc: rozłupnia rozpadająca się na 4 części

·                          często zawierają olejki eteryczne i różne alkaloidy, wobec czego są przyprawami

SZORSTKOLISTNE

·                          W PL: 30 gatunków zielnych

·                          Liście: szorstko owłosione, tak jak i łodygi

·                          Kwiaty: zebrane w spiralne sierpiki lub skrętki. W koronie występują osklepki: wyrostki płatków, zabezpieczające przed deszczem pręciki i miodniki ukryte w rurce korony

·                          Owoc: rozłupnia, rozpadająca się na 4 części

ASTROWE

ASTROWCE i ASTROWATE (ZŁOŻONE)

·                          25 000 gatunków zielnych

·                          Liście: skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe

·                          Kwiaty: drobne, o grzbiecistej lub promienistej koronie umieszczone najczęściej na talerzykowatym lub kubeczkowatym rozszerzeniu osi łodygi = osadniku. 5 pręcików, zrośniętych pylnikami wokół szyjki dolnego, dwukrotnego słupka

·                          Kwiaty promieniste nazywamy rurkowatymi, grzbieciste- języczkowatymi

·                          Grupa kwiatów promienistych skupionych ściśle obok siebie jest otoczona zwykle okółkiem płonnych kwiatów języczkowych, stanowiących właściwą powabnię- taki kwiatostan to koszyczek.

·                          Pojedynczy kwiat ma zredukowany kielich, przekształcony najczęściej w wieniec włosków, tworzący puch kielichowy

·                          Owoc: niełupka z włoskami na szczycie lub szczecinek powstały z przekształconego puchu kielichowego.

·                          Przedprątność, zwiększająca szanse krzyżowego zapylenia

MAGNOLIOWE

·                          Wyraźna heterobatmia- zróżnicowanie tempa zmian ewolucyjnych, świadcząca o reliktowości gatunków. (Jedne organy są wyspecjalizowane, inne prymitywne)

MAGNOLIOWCE i MAGNOLIOWATE

·                          Krzewy lub niewielkie drzewa, dziko jedynie we wschodniej Azji i na wschodnim wybrzeżu Ameryki N.

·                          Liście: o niepodzielonych blaszkach, duże, skrętoległe, z przylistkami

·                          Kwiaty: wiele słupków i pręcików, ułożonych nie w okółkach, lecz spiralnie, na silnie wydłużonym dnie kwiatowym. Okwiat u wielu wykształcony jest w formie trójkrotnych okółków. Kwiaty umieszczone najczęściej na szczytach odgałęzień. Mało widoczne różnice między płatkami korony a działkami kielicha. Płaskie, liściokształtne pręciki o pylnikach umieszczonych powierzchniowo.

·                          Drewno zbudowane z naczyń.

GRZYBIENIOWCE

·                          ok. 100 gatunków zielnych roślin wodnych

·                          Wiele prymitywnych cech: brak naczyń w drewnie, skrętoległe ułożenie części kwiatu, duża i nieustalona ich liczba, brak ostrej różnic...