Metoda Wintreberta 

H. Wintrebert neuropsychiatra z Paryża opracował w latach 1951-1957 metodę relaksacji. Według niego osiąganie właściwego stanu odprężenia mięśniowego    i psychicznego dokonuje się poprzez wykonywanie ruchów biernych w sposób powolny i rytmiczny.

Cechę metody Wintreberta stanowi wykonywanie ruchów biernych przez relaksatora na pacjęcie - dziecku leżącym na plecach z nogami wyprostowanymi i rękoma ułożonymi wzdłuż ciała oraz zamkniętymi oczami. Pomieszczenie,      w którym odbywają się ćwiczenia powinno być przyciemnione i odizolowane od hałasu,   a dziecko leżeć na kocu lub dywanie. Relaksator nawiązuje z nim kontakt werbalny nacechowany życzliwością – łagodnie wyjaśnia czego oczekuje od dziecka i prosi, by leżało nieruchomo, pozbyło się własnej inicjatywy i poddało jego woli. Od tej pory relaksator sam będzie wykonywał ruchy dziecka. Ruchy bierne rozpoczyna się od ręki dominującej pod względem lateralizacji a kończy na kończynie dolnej dominującej.

Schemat ruchów biernych jest następujący: przedramię, ramię, bark ręki dominującej, szyja, twarz, czoło, oczy, usta, a następnie przechodzi na drugą stronę relaksowaną oraz nogi zaczynając od stopy, poprzez podudzie, uda kończąc na relaksacji stawu biodrowego.

Winterbert wyróżnił cztery rodzaje ruchów: obroty, krążenia, huśtawka (balansowania), opuszczanie bierne. Oto ich szczegółowy opis:

I. Ruchy dłoni

Balansowanie dłonią. Relaksator bierze dłoń dziecka i nadaje jej 10 ruchów balansowania z góry w dół, 2 ruchy na sekundę, podtrzymuje przedramię na poziomie łokcia. Po krótkiej przerwie ponawia serię ruchów, o ile zachodzi taka potrzeba.

Wznoszenie i opuszczanie dłoni. Relaksator podtrzymuje przegub dziecka dłonią. Drugą dłonią podtrzymuje dziecko za palce podnosząc ją aż do pionu      i pozwala jej opaść. Ruch ten wykonuje 10 – 20 razy.

Balansowanie poziome dłoni wzdłuż jej osi. Przedramię dziecka ustawione                            w pozycji pionowej, dłoń jego zgięta i rozluźniona, pomagający nadaje jej ruch poziomy tam i z powrotem w rytmie 1 ruch całkowity na 1 sek. zataczając łuk dłonią (10 – 20 ruchów).

II. Ruchy przedramienia

Ruchy pronacyjne i supinacyjne przedramienia. Relaksator podtrzymując jedną dłoń łokieć dziecka, którego ramię i przedramię leżą wyprostowane, bierze przegub dziecka drugą swoją dłonią i wykonuje jego przedramieniem ruchy naprzemienne pronacji i supinacji. Rytm: jeden ruch tam i z powrotem w ciągu   3 sekund.

Wznoszenie i opuszczanie przedramienia. Relaksator dłonią podtrzymuje ramię nad łokciem, trzymając za nadgarstek drugą dłonią podnosi przedramię do 45o, następnie pozwala mu opaść bezwładnie. Rytm: jeden ruch w ciągu 3 sekund.

III. Ruchy ramienia

Wznoszenie i opuszczanie ramienia. Cała kończyna górna jest podniesiona za łokieć (od spodu) i za nadgarstek (z góry) do wysokości około 30o od podłoża, następnie relaksator pozwala jej opaść, nieco podtrzymując ją, by uniknąć uderzenia i wstrząsu. Jeden ruch – 4 sekundy, powtarza się go 15 – 20 razy.

Odwodzenie i przywodzenie ramienia na płaszczyźnie poziomej. Ramię przytrzymywane jest pod łokciem i nadgarstkiem, następuje rytmiczne przywodzenie i odwodzenie ramienia na płaszczyźnie poziomej w stosunku do tułowia. Ramię wykonuje łuk 30 – 40o, oddalając się od tułowia. Jeden ruch całkowity wykonuje się w ciągu 2 sekund powtarzając go około 20 razy.

IV. Ruch barku

Relaksator podtrzymuje kończynę górną pod łokciem i nad nadgarstkiem w ten sposób, że przedramię jest w ustawieniu pionowym, a ramię w poziomym, nadaje jej na poziomie łokcia ruch rytmicznego balansowania w płaszczyźnie poziomej, uaktywniając biernie staw barkowy. Trzy ruchy przypadają na           5 sekund.

V. Ruchy szyi, głowy i twarzy

Obroty głowy i szyi. Relaksator usadawiając się za głową dziecka obraca ją naprzemiennie raz w lewą, raz w prawą stronę. Jeden ruch tam i z powrotem trwa 3 – 4 sekundy.

Zwalnianie napięcia mięśni okołoruchowych. Przez cały okres trwania seansu oczy dziecka są zamknięte. Bardzo ważnym momentem jest uzyskanie zupełnej nieruchomości powiek i gałek ocznych. W tym celu relaksator wykonuje muskania (pomijając powieki) dookoła oczu, naciskając delikatnie w okolicy nasady nosa.

Zwalnianie napięcia mięśni czoła. Nad łukami brwi od środka czoła ku skroniom wykonuje się ruchy muskania delikatnie naciskając w okolicy skroni.

Zwalnianie napięcia mięśni ust i szczęki. Oprócz drgania powiek, często spotykanych u dzieci odznaczających się niepokojem psychoruchowym, lękami, obserwuje się związane z zamknięciem oczu lekkie skurcze mięśni warg              i policzków. W celu ich usunięcia wykonuje się ruchy muskania w okolicy ust    i w kierunku skroni. Niektóre dzieci zaciskają silnie szczękę, w tych przypadkach relaksator może wykonywać ruchy opadania i zamykania szczęki.

VI. Ruchy kończyny dolnej

Ruchy stopy. Podobnie jak w ruchach kończyny górnej, rozpoczynamy od rozluźniania stawu skokowego, poprzez staw kolanowy, kończymy na uaktywnieniu stawu biodrowego. Relaksator jedną dłonią podtrzymuje udo nad kolanem od spodu, drugą na stawie skokowym i nadaje ruch balansowania          z góry w dół (2 ruchy na 1 sek). Później dodano ruch bierne stopy                      w płaszczyźnie poprzecznej przytrzymywanej i skręcanej w lewo i w prawo   oraz z położenia na zewnętrznej stronie do położenia pionowego i swobodnego opuszczania).

Ruchy podudzia. Zginanie kolana. Relaksator podtrzymuje dłonią kolano od spodu, podnosi je i pozwala mu opaść na podłoże. Rytm: 1 ruch na 1 sekundę, 15 – 20 ruchów.

Wyrzut zgiętego kolana w bok z rotacją stawu biodrowego. Po zgięciu kolana dziecka, relaksator odwodzi nogę (zgiętą) na zewnątrz z jednoczesnym ruchem rotowania w stawie biodrowym i przeprowadza ją z powrotem. Rytm: 1 ruch     w czasie 4 sekund. Okres zatrzymania ruchu – 4 sekundy.

Ruch całej kończyny dolnej. Jedną dłonią podtrzymując kolano od spodu,           a  drugą trzymając na stawie skokowym, relaksator podnosi całą kończynę wyprostowaną (około 30o od podłoża) i opuszcza. Rytm: 1 ruch – 2 sekundy, około 15 powtórzeń.

Po przeprowadzonej relaksacji wskazane jest, by dziecko leżało w całkowitym bezruchu z zamkniętymi oczami przez 1 lub 2 minuty. Pod koniec seansu dziecko wykonuje na polecenie relaksatora ruchy relaksacyjne czynno - bierne   (czynne unoszenie i bierne, bezwładne opuszczanie poszczególnych odcinków kończyn). Relaksator czuwa zwłaszcza nad bezwładnością ruchu biernego.

Metoda odrzuca hipnozę i koncentrację umysłową, uważając je za metody fizjologiczne wywołujące skurcze mięśni. Metoda relaksacji Wintreberta zalecana jest dzieciom w wieku szkolnym zwłaszcza tym, które wykazują lękliwość, zahamowania, depresje, również dzieciom jąkającym się  oraz dzieciom z zaburzeniami rozwojowymi.

1