Dz.U. 2001.127.1391 w sprawie wymagań zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności.pdf

(128 KB) Pobierz
D20011391.pdf
Dziennik Ustaw Nr 127
— 9878 —
Poz. 1391
1391
ROZPORZÑDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 3 lipca 2001 r.
w sprawie wymagaƒ zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczeƒstwa podlegajàcych ocenie zgodnoÊci,
warunków i trybu dokonywania oceny zgodnoÊci oraz sposobu oznakowania tych maszyn i elementów
bezpieczeƒstwa.
Na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 28 kwiet-
nia 2000 r. o systemie oceny zgodnoÊci, akredytacji
oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 489
i z 2001 r. Nr 63, poz. 636) zarzàdza si´, co nast´puje:
drogà powietrznà, siecià dróg lub siecià kolejowà
albo drogà wodnà; wy∏àczeniu nie podlegajà po-
jazdy u˝ywane przy eksploatacji z∏ó˝ mineralnych,
10) statków morskich oraz p∏ywajàcych jednostek przy-
brze˝nych wraz z ich wyposa˝eniem pok∏adowym,
Rozdzia∏ 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporzàdzenie okreÊla:
1) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeƒstwa
i ochrony zdrowia dotyczàce projektowania i wyko-
nywania maszyn i elementów bezpieczeƒstwa,
11) urzàdzeƒ transportu linowego, w tym kolei lino-
wych, linowo-terenowych i wyciàgów, przeznaczo-
nych do transportu osób,
12) ciàgników rolniczych i leÊnych,
13) maszyn specjalnie zaprojektowanych i wykona-
nych do celów wojskowych i policyjnych,
2) procedury oceny zgodnoÊci,
3) rodzaje maszyn i elementów bezpieczeƒstwa, dla
których jest wymagany udzia∏ jednostki notyfiko-
wanej, w trakcie przeprowadzania procedury oce-
ny zgodnoÊci,
14) dêwigów stale obs∏ugujàcych okreÊlone poziomy
budynków i budowli, wyposa˝onych w kabin´ po-
ruszajàcà si´ mi´dzy sztywnymi prowadnicami na-
chylonymi w stosunku do poziomu pod kàtem
wi´kszym ni˝ 15 stopni, przeznaczonych do prze-
wozu:
a) osób,
4) wzór oznakowania CE.
§ 2. 1. Przepisów rozporzàdzenia nie stosuje si´ do:
1) maszyn, których jedynym êród∏em nap´du jest si∏a
mi´Êni ludzkich, z wyjàtkiem maszyn u˝ywanych
do podnoszenia i opuszczania ∏adunków,
b) osób i towarów,
c) towarów, je˝eli kabina jest dost´pna i wyposa˝o-
na w elementy sterownicze znajdujàce si´ we-
wnàtrz lub pozostajàce w zasi´gu u˝ytkownika
przebywajàcego w kabinie,
2) urzàdzeƒ medycznych, które majà bezpoÊredni
kontakt z pacjentem,
3) urzàdzeƒ specjalnych przeznaczonych do u˝ytko-
wania na terenie weso∏ych miasteczek lub parków
rozrywki,
15) Êrodków do transportu osób, wykorzystujàcych po-
jazdy szynowe poruszajàce si´ po szynach i nap´-
dzanych przez mechanizm z´batkowy,
4) kot∏ów parowych, zbiorników, w tym zbiorników
ciÊnieniowych,
16) górniczych urzàdzeƒ wyciàgowych,
17) dêwigów teatralnych,
5) maszyn specjalnie zaprojektowanych lub przezna-
czonych do u˝ytkowania do celów jàdrowych, któ-
re w przypadku uszkodzenia mogà spowodowaç
emisj´ radioaktywnà,
18) dêwigów budowlanych przeznaczonych do podno-
szenia osób lub osób i towarów.
2. Przepisów rozporzàdzenia nie stosuje si´ tak˝e
do maszyn, dla których producent lub jego upowa˝nio-
ny przedstawiciel sporzàdzi deklaracj´, w której zade-
klaruje, ˝e sà one przeznaczone do wbudowania w in-
ne maszyny lub do po∏àczenia z innymi maszynami
w celu utworzenia maszyn, do których b´dà mia∏y za-
stosowanie przepisy niniejszego rozporzàdzenia, z wy-
∏àczeniem maszyn przeznaczonych do wbudowania,
które mogà dzia∏aç samodzielnie.
6) êróde∏ promieniowania jonizujàcego, stanowià-
cych cz´Êç maszyny,
7) broni palnej,
8) zbiorników do magazynowania i rurociàgów do
benzyny, oleju nap´dowego, innych cieczy palnych
i substancji niebezpiecznych,
9) Êrodków transportu — pojazdów przeznaczonych
wy∏àcznie do transportu osób drogà powietrznà
lub siecià transportu drogowego, kolejowego lub
wodnego, a tak˝e Êrodków transportu w zakresie,
w jakim sà przeznaczone do przewozu towarów
3. Deklaracja, o której mowa w ust. 2, powinna za-
wieraç:
1) nazw´ i adres producenta lub jego upowa˝nionego
przedstawiciela,
45058194.002.png
Dziennik Ustaw Nr 127
— 9879 —
Poz. 1391
2) opis maszyny lub cz´Êci maszyny,
który mo˝e byç transportowany przez maszyn´ lub
towarzyszyç jej pieszo albo kierowaç nià zdalnie,
w szczególnoÊci przy u˝yciu przewodów lub fal ra-
diowych,
3) powo∏anie zastosowanych przepisów, norm zhar-
monizowanych, norm krajowych lub specyfikacji,
4) nazw´ i adres jednostki notyfikowanej, która doko-
nuje oceny zgodnoÊci, o ile ocena taka by∏a doko-
nywana,
6) strefie niebezpiecznej — nale˝y przez to rozumieç
stref´ w obr´bie lub wokó∏ maszyny, w której wy-
st´puje zagro˝enie bezpieczeƒstwa lub zdrowia
osób,
5) imi´ i nazwisko osoby upowa˝nionej do sk∏adania
podpisu w imieniu producenta lub jego upowa˝-
nionego przedstawiciela.
7) osobie nara˝onej — nale˝y przez to rozumieç oso-
b´ znajdujàcà si´ w strefie niebezpiecznej,
4. Do deklaracji, o której mowa w ust. 2, nale˝y za-
∏àczyç informacj´, ˝e maszyna nie powinna byç odda-
wana do u˝ytku a˝ do czasu, gdy maszyna, do której
b´dzie wbudowana, uzyska deklaracj´ zgodnoÊci WE,
o której mowa w § 117 ust. 2.
8) zawiesiu — nale˝y przez to rozumieç cz´Êci lub wy-
posa˝enie nieprzymocowane do maszyny, umiesz-
czone mi´dzy maszynà a ∏adunkiem lub na ∏adun-
ku, w celu jego przymocowania,
9) elementach zawiesi — nale˝y przez to rozumieç
elementy pomocne przy wykonywaniu lub u˝ywa-
niu zawiesi ci´gnowych, takie jak: haki oczkowe,
zaciski kab∏àkowe, pierÊcienie, Êruby, Êruby oczko-
we,
§ 3. 1. Ilekroç w rozporzàdzeniu jest mowa o:
1) maszynie — nale˝y przez to rozumieç:
a) zespó∏ sprz´˝onych cz´Êci lub elementów sk∏a-
dowych, z których przynajmniej jeden jest ru-
chomy, wraz z odpowiednimi elementami uru-
chamiajàcymi, obwodami sterowania, zasilania,
po∏àczonych wspólnie w celu okreÊlonego za-
stosowania, w szczególnoÊci do przetwarzania,
obróbki, przemieszczania lub pakowania mate-
ria∏ów,
b) zespó∏ maszyn, które w celu osiàgni´cia wspól-
nego efektu koƒcowego zosta∏y zestawione i sà
sterowane w taki sposób, aby dzia∏a∏y jako zin-
tegrowana ca∏oÊç,
c) wymienne wyposa˝enie modyfikujàce funkcje
maszyny, które jest wprowadzane do obrotu
z przeznaczeniem do zamontowania przez ope-
ratora do maszyny lub szeregu ró˝nych maszyn
albo do ciàgnika, o ile wyposa˝enie to nie stano-
wi cz´Êci zamiennej lub narz´dzia,
10) ∏adunku prowadzonym — nale˝y przez to rozumieç
∏adunek, którego przenoszenie odbywa si´ w ca∏o-
Êci wzd∏u˝ sztywnych lub elastycznych prowadnic,
o po∏o˝eniu ustalonym za pomocà sta∏ych zamoco-
waƒ,
11) wspó∏czynniku bezpieczeƒstwa — nale˝y przez to
rozumieç stosunek obcià˝enia gwarantowanego
przez producenta, jakie element wyposa˝enia,
osprz´t lub maszyna sà w stanie utrzymaç, do
udêwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
˝enia, osprz´cie lub maszynie,
12) wspó∏czynniku przecià˝enia — nale˝y przez to rozu-
mieç stosunek obcià˝enia u˝ytego do przeprowa-
dzenia prób statycznych i dynamicznych na ele-
mencie wyposa˝enia, osprz´cie lub maszynie do
udêwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
˝enia, osprz´cie lub maszynie,
2) elemencie bezpieczeƒstwa — nale˝y przez to rozu-
mieç element nieb´dàcy wymiennym wyposa˝e-
niem, który producent lub jego upowa˝niony
przedstawiciel wprowadza do obrotu oddzielnie,
przeznaczony do realizacji funkcji bezpieczeƒstwa,
którego uszkodzenie lub nieprawid∏owe funkcjono-
wanie zagra˝a bezpieczeƒstwu lub zdrowiu osób
nara˝onych,
13) próbie statycznej — nale˝y przez to rozumieç bada-
nie, podczas którego maszyna lub zawiesie sà pod-
dawane kontroli, a nast´pnie dzia∏aniu si∏y odpo-
wiadajàcej udêwigowi pomno˝onemu przez odpo-
wiedni wspó∏czynnik przecià˝enia dla prób statycz-
nych i ponownie skontrolowane bezpoÊrednio po
zdj´ciu obcià˝enia, w celu upewnienia si´, ˝e nie
nastàpi∏o ˝adne uszkodzenie,
3) normach zharmonizowanych — nale˝y przez to ro-
zumieç normy europejskie ustanowione przez eu-
ropejskie organizacje normalizacyjne na podsta-
wie mandatu udzielonego przez Komisj´ Europej-
skà i opublikowane w Dzienniku Urz´dowym
Wspólnot Europejskich,
14) próbie dynamicznej — nale˝y przez to rozumieç ba-
danie, podczas którego maszyna obcià˝ona pracu-
je we wszystkich mo˝liwych konfiguracjach pod
obcià˝eniem odpowiadajàcym udêwigowi,
z uwzgl´dnieniem dynamicznego zachowania si´
maszyny, w celu sprawdzenia, czy maszyna i jej
element bezpieczeƒstwa funkcjonujà w∏aÊciwie,
4) operatorze — nale˝y przez to rozumieç osob´, któ-
ra wykonuje czynnoÊci zwiàzane z zainstalowa-
niem, obs∏ugiwaniem, regulowaniem, konserwo-
waniem, czyszczeniem, naprawianiem lub trans-
portowaniem maszyny,
15) Êrodku przenoszenia — nale˝y przez to rozumieç
urzàdzenie, na którym umieszcza si´ ludzi, w celu
ich podnoszenia, opuszczania lub przenoszenia.
5) kierowcy — nale˝y przez to rozumieç operatora od-
powiedzialnego za przemieszczanie si´ maszyny,
2. Ilekroç w przepisach rozdzia∏ów 3—7 oraz
w § 117, 122 i 123 jest mowa o maszynie — nale˝y
45058194.003.png
Dziennik Ustaw Nr 127
— 9880 —
Poz. 1391
przez to rozumieç maszyn´ lub element bezpieczeƒ-
stwa.
3. Je˝eli ze wzgl´du na istniejàcy stan techniki spe∏-
nienie celów okreÊlonych w zasadniczych wymaga-
niach mo˝e byç niemo˝liwe, maszyna powinna byç za-
projektowana i wykonana w sposób zapewniajàcy
spe∏nienie tych celów.
§ 4. Do maszyn, które stwarzajà przede wszystkim
zagro˝enia o charakterze elektrycznym, stosuje si´
przepisy wydane na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy
z dnia 28 kwietnia 2000 r. o systemie oceny zgodnoÊci,
akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw, dotyczàce
sprz´tu elektrycznego.
4. Producent jest obowiàzany oceniç zagro˝enia
w celu zidentyfikowania wszystkich zagro˝eƒ odnoszà-
cych si´ do danej maszyny. Producent powinien zapro-
jektowaç i wykonaç t´ maszyn´, bioràc pod uwag´ do-
konanà przez siebie ocen´.
§ 5. 1. Maszyny i elementy bezpieczeƒstwa, o któ-
rych mowa w rozporzàdzeniu, mogà byç wprowadza-
ne do obrotu, je˝eli przy prawid∏owym zainstalowaniu
i konserwowaniu oraz u˝ytkowaniu zgodnym z prze-
znaczeniem nie b´dà stwarza∏y zagro˝enia dla bezpie-
czeƒstwa i zdrowia osób oraz zwierzàt domowych lub
mienia.
§ 9. 1. Maszyna powinna byç wykonana w taki spo-
sób, aby nadawa∏a si´ do realizowania swojej funkcji
oraz mog∏a byç regulowana i konserwowana nie po-
wodujàc zagro˝enia dla osób wykonujàcych te czynno-
Êci w warunkach przewidzianych przez producenta.
2. Maszyny i elementy bezpieczeƒstwa powinny
spe∏niaç zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
czeƒstwa i ochrony zdrowia, okreÊlone w rozporzàdze-
niu.
2. W celu przeciwdzia∏ania zagro˝eniom, o których
mowa w ust. 1, powinny byç przedsi´wzi´te Êrodki ma-
jàce na celu wyeliminowanie wszelkiego ryzyka wy-
padku, w przewidywanym okresie eksploatacji maszy-
ny, z jej monta˝em i demonta˝em w∏àcznie, nawet
wówczas, gdy ryzyko wypadku mo˝e powstaç w wyni-
ku mo˝liwych do przewidzenia sytuacji odbiegajàcych
od normalnych.
§ 6. W przypadku gdy normy krajowe adaptujàce
normy zharmonizowane zawierajà jedno lub wi´cej za-
sadniczych wymagaƒ dotyczàcych bezpieczeƒstwa,
maszyna i element bezpieczeƒstwa wykonane zgodnie
z normami krajowymi b´dà, przez domniemanie, uwa-
˝ane za spe∏niajàce te wymagania.
3. Przy doborze najbardziej odpowiednich Êrod-
ków, o których mowa w ust. 2, producent powinien sto-
sowaç nast´pujàce zasady:
§ 7. 1. Dopuszcza si´ mo˝liwoÊç prezentacji na tar-
gach, wystawach i innych pokazach maszyn i elemen-
tów bezpieczeƒstwa, które nie spe∏niajà wymagaƒ
okreÊlonych w rozporzàdzeniu, je˝eli na widocznym
oznaczeniu b´dzie podana informacja, ˝e maszyny
i elementy bezpieczeƒstwa sà niezgodne z zasadniczy-
mi wymaganiami i nie b´dà sprzedawane, dopóki pro-
ducent lub jego upowa˝niony przedstawiciel nie do-
prowadzi do ich zgodnoÊci z wymaganiami okreÊlony-
mi w rozporzàdzeniu.
1) projektowaç i wykonywaç maszyny bezpieczne,
przez wyeliminowanie lub zminimalizowanie za-
gro˝eƒ,
2) podejmowaç konieczne Êrodki ochronne w stosun-
ku do zagro˝eƒ, których nie mo˝na wyeliminowaç,
3) informowaç u˝ytkowników o istniejàcych zagro˝e-
niach, które nie zosta∏y wyeliminowane mimo za-
stosowania Êrodków ochronnych, oraz wskazy-
waç, czy konieczne jest przeszkolenie w tym zakre-
sie i wyspecyfikowanie potrzeb stosowania Êrod-
ków ochrony indywidualnej.
2. Podczas pokazów maszyn lub elementów, o któ-
rych mowa w ust. 1, powinny byç przedsi´wzi´te od-
powiednie Êrodki bezpieczeƒstwa.
§ 10. 1. Podczas projektowania i wykonywania ma-
szyny oraz opracowywania instrukcji, o której mowa
w § 51 ust. 1, producent powinien wziàç pod uwag´ nie
tylko normalne u˝ytkowanie maszyny, ale tak˝e prze-
widywaç zastosowania, których w sposób racjonalny
mo˝na od tej maszyny oczekiwaç.
Rozdzia∏ 2
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeƒstwa
i ochrony zdrowia dotyczàce projektowania oraz wy-
twarzania maszyn i elementów bezpieczeƒstwa
§ 8. 1. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
czeƒstwa i ochrony zdrowia majà zastosowanie tylko
wówczas, gdy maszyna u˝ytkowana w warunkach
przewidzianych przez producenta stwarza zagro˝enie
odpowiadajàce okreÊlonemu zasadniczemu wymaga-
niu, z wyjàtkiem wymagaƒ, o których mowa w § 9—11,
§ 49—54 i § 58, które majà zastosowanie do wszystkich
maszyn, do których stosuje si´ przepisy rozporzàdze-
nia.
2. Maszyna powinna byç zaprojektowana w sposób
zapobiegajàcy u˝ytkowaniu odbiegajàcemu od jej nor-
malnego u˝ytkowania, je˝eli takie u˝ytkowanie wywo-
∏a∏oby zagro˝enie. W przypadku gdy maszyna nie jest
zaprojektowana w taki sposób, w instrukcji, o której
mowa w § 51 ust. 1, nale˝y poinformowaç u˝ytkowni-
ka o niedozwolonych sposobach jej u˝ytkowania.
3. Podczas projektowania i wykonywania maszyny
producent powinien uwzgl´dniç ograniczenia wynika-
jàce z koniecznego lub przewidywanego stosowania
Êrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoÊci obu-
wia, r´kawic. Niewygody, zm´czenie i napi´cie odczu-
2. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeƒ-
stwa i ochrony zdrowia, okreÊlone w rozporzàdzeniu,
sà obowiàzujàce, z zastrze˝eniem ust. 3.
45058194.004.png
Dziennik Ustaw Nr 127
— 9881 —
Poz. 1391
wane przez operatora podczas u˝ytkowania maszyny
powinny byç zredukowane do mo˝liwego minimum,
z uwzgl´dnieniem zasad ergonomii.
2) wyposa˝one w elementy do podnoszenia, w szcze-
gólnoÊci uchwyty, oraz do bezpiecznego prze-
mieszczania.
§ 11. Maszyn´ nale˝y dostarczaç z podstawowym
wyposa˝eniem specjalnym i osprz´tem umo˝liwiajà-
cym jej regulacj´, konserwacj´ i u˝ytkowanie, bez
stwarzania zagro˝eƒ.
4. W przypadku przemieszczania narz´dzi lub cz´Êci
maszyn, nawet tych o niewielkiej masie, które mogà
stwarzaç zagro˝enie przez swoje w∏aÊciwoÊci, takie jak
kszta∏t, materia∏ — nale˝y stosowaç Êrodki specjalne.
§ 12. 1. Materia∏y u˝yte do wykonania maszyny lub
produkty wykorzystywane i powstajàce w trakcie ich
u˝ytkowania nie powinny stwarzaç zagro˝enia dla bez-
pieczeƒstwa i zdrowia osób nara˝onych.
§ 15. Uk∏ady sterowania nale˝y zaprojektowaç i wy-
konywaç w taki sposób, aby:
1) by∏y bezpieczne i niezawodne, zapobiegajàc w ten
sposób powstawaniu niebezpiecznych sytuacji,
2. W przypadku stosowania p∏ynów, maszyna po-
winna byç zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
aby mo˝na by∏o jà u˝ytkowaç bez ryzyka powodowa-
nego nape∏nianiem, u˝ywaniem, odzyskiwaniem lub
usuwaniem p∏ynów.
2) mog∏y wytrzymywaç obcià˝enia wynikajàce z nor-
malnego u˝ywania i dzia∏ania czynników zewn´trz-
nych,
3) b∏´dy logiczne nie doprowadza∏y do niebezpiecz-
nych sytuacji.
§ 13. 1. Producent powinien dostarczyç oÊwietlenie
miejscowe maszyny, odpowiednie do wykonywanych
czynnoÊci, je˝eli brak takiego oÊwietlenia mo˝e spowo-
dowaç zagro˝enie, mimo oÊwietlenia zewn´trznego
o normalnym nat´˝eniu.
§ 16. 1. Elementy sterownicze powinny byç:
1) wyraênie widoczne, rozpoznawalne i w koniecz-
nych przypadkach odpowiednio oznakowane,
2. Producent powinien zapewniç, ˝e dostarczone
przez niego oÊwietlenie nie spowoduje wyst´powania
ucià˝liwych obszarów zacienienia, m´czàcych olÊnieƒ
i niebezpiecznego efektu stroboskopowego.
2) rozmieszczone w sposób zapewniajàcy bezpieczne,
bezzw∏oczne i jednoznaczne pos∏ugiwanie si´ nimi,
3) zaprojektowane w taki sposób, aby kierunek ruchu
by∏ zgodny z zamierzonym efektem sterowania,
3. W maszynie nale˝y zapewniç odpowiednie
oÊwietlenie obszarów wewn´trznych wymagajàcych
cz´stych kontroli, regulacji i konserwacji.
4) umiejscowione poza strefami niebezpiecznymi,
z wyjàtkiem elementów szczególnych, takich jak
wy∏àcznik awaryjny, panel programowania robo-
tów,
§ 14. 1. Maszyna lub ka˝da jej cz´Êç powinna byç:
1) zaprojektowana w sposób umo˝liwiajàcy jej bez-
pieczne przemieszczanie,
5) tak umieszczone, aby obs∏uga elementów sterow-
niczych nie powodowa∏a dodatkowego ryzyka,
2) zaprojektowana lub opakowana w sposób umo˝li-
wiajàcy bezpieczne i niepowodujàce uszkodzeƒ
sk∏adowanie, w szczególnoÊci przez zapewnienie
odpowiedniej statecznoÊci albo specjalnych
wsporników.
6) zaprojektowane albo zabezpieczone w taki sposób,
aby po˝àdany efekt, je˝eli wià˝e si´ z nim ryzyko,
nie móg∏ wystàpiç bez zamierzonego dzia∏ania,
7) wykonane w taki sposób, aby wytrzyma∏y dajàce
si´ przewidzieç obcià˝enia.
2. W przypadku gdy masa, wielkoÊç lub kszta∏t sa-
mej maszyny lub jej ró˝nych cz´Êci sk∏adowych unie-
mo˝liwiajà jej r´czne przemieszczanie, maszyna lub
ka˝da z jej cz´Êci sk∏adowych powinna:
1) byç wyposa˝ona w elementy umo˝liwiajàce zamo-
cowanie do urzàdzenia podnoszàcego lub
2) byç zaprojektowana w sposób umo˝liwiajàcy wy-
posa˝enie w elementy, o których mowa w pkt 1,
w szczególnoÊci przez zaprojektowanie otworów
gwintowanych, lub
3) mieç kszta∏t umo˝liwiajàcy ∏atwe zamocowanie do
typowych urzàdzeƒ podnoszàcych.
2. Szczególnà uwag´ przy projektowaniu nale˝y
zwróciç na wy∏àczniki awaryjne, w stosunku do których
istnieje prawdopodobieƒstwo, ˝e b´dà nara˝one na
znaczne obcià˝enia.
3. Je˝eli elementy sterownicze sà projektowane
i wykonywane w celu spe∏niania kilku ró˝nych funkcji,
przy braku wzajemnie jednoznacznej relacji, tak jak
w przypadku zastosowania klawiatury, dzia∏anie, które
ma byç wykonywane, powinno byç wyraênie zasygna-
lizowane i w razie potrzeby potwierdzone.
4. Elementy sterownicze powinny byç tak wykona-
ne, aby ich rozmieszczenie, przemieszczanie i opór
zwiàzany z operowaniem nimi by∏y zbie˝ne z powodo-
wanym dzia∏aniem, z uwzgl´dnieniem zasad ergono-
mii. Nale˝y równie˝ uwzgl´dniç ograniczenia wynika-
jàce z koniecznego lub przewidywanego stosowania
3. Je˝eli maszyna lub element sk∏adowy sà przewi-
dziane do r´cznego przemieszczania, maszyna lub ele-
ment sk∏adowy powinny byç:
1) ∏atwo przemieszczalne lub
45058194.005.png
Dziennik Ustaw Nr 127
— 9882 —
Poz. 1391
Êrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoÊci r´-
kawic, obuwia.
wadziç, w bezpieczny sposób, do ca∏kowitego zatrzy-
mania maszyny.
§ 17. 1. Maszyna powinna byç wyposa˝ona we
wskaêniki, takie jak tarcze z podzia∏kà lub sygnalizato-
ry, niezb´dne do zapewnienia bezpieczeƒstwa obs∏ugi.
2. Stanowisko robocze powinno byç wyposa˝one
w element sterowniczy umo˝liwiajàcy zatrzymanie nie-
których lub wszystkich cz´Êci maszyny znajdujàcych
si´ w ruchu, w zale˝noÊci od rodzaju zagro˝enia, tak
aby maszyna pozostawa∏a bezpieczna. Elementy ste-
rownicze zatrzymujàce maszyn´ powinny mieç pierw-
szeƒstwo wobec elementów uruchamiajàcych.
2. Ze stanowiska sterowania operator powinien
mieç mo˝liwoÊç odczytywania wskazaƒ wskaêników,
o których mowa w ust. 1.
3. Z g∏ównego stanowiska sterowania operator po-
winien mieç mo˝liwoÊç upewnienia si´, ˝e w strefach
niebezpiecznych nie przebywajà osoby nara˝one.
3. Z chwilà zatrzymania maszyny lub jej niebez-
piecznych cz´Êci, zasilanie odpowiednich nap´dów
uruchamiajàcych powinno zostaç od∏àczone.
§ 18. 1. Je˝eli nie jest mo˝liwe spe∏nienie wyma-
gaƒ, o których mowa w § 17 ust. 3, system sterowania
powinien byç zaprojektowany i wykonany w taki spo-
sób, aby uruchomienie maszyny by∏o ka˝dorazowo po-
przedzane akustycznym lub optycznym sygna∏em
ostrzegawczym.
§ 21. 1. Maszyna powinna byç wyposa˝ona co naj-
mniej w jeden wy∏àcznik awaryjny, w celu wyelimino-
wania istniejàcego lub mo˝liwego do wystàpienia nie-
bezpieczeƒstwa.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si´ do:
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, osoba na-
ra˝ona powinna mieç czas i Êrodki do podj´cia szybkie-
go dzia∏ania, w celu zapobie˝enia uruchomieniu ma-
szyny.
1) maszyn, w których wy∏àcznik awaryjny nie obni˝y∏-
by ryzyka, poniewa˝ albo nie skróci∏by czasu za-
trzymania, albo nie umo˝liwi∏ podj´cia specjalnych
Êrodków niezb´dnych do przeciwdzia∏ania zagro-
˝eniu,
§ 19. 1. Uruchomienie maszyny powinno byç mo˝-
liwe tylko przez zamierzone uaktywnienie przewidzia-
nego do tego celu elementu sterowniczego.
2) maszyn przenoÊnych, trzymanych w r´ku i prowa-
dzonych r´kà.
2. Przepis ust. 1 stosuje si´ w przypadku:
3. Wy∏àcznik awaryjny powinien:
1) ponownego uruchomienia maszyny po jej zatrzy-
maniu, niezale˝nie od przyczyny zatrzymania,
2) wprowadzenia znaczàcych zmian w warunkach pra-
cy maszyny, takich jak zmiana pr´dkoÊci, ciÊnienia
— z wyjàtkiem przypadków, gdy ponowne urucho-
mienie maszyny lub wprowadzenie znaczàcych zmian
w warunkach jej pracy nie powoduje zagro˝enia.
1) mieç wyraênie rozpoznawalne i widoczne oraz
szybko dost´pne elementy sterownicze,
2) mo˝liwie jak najszybciej zatrzymaç niebezpieczny
proces, bez stwarzania dodatkowego zagro˝enia,
3) w koniecznych przypadkach inicjowaç lub umo˝li-
wiaç zainicjowanie pewnych ruchów zabezpiecza-
jàcych.
3. Zasadniczych wymagaƒ, o których mowa
w ust. 2, nie stosuje si´ do ponownego uruchomienia
maszyny lub zmiany warunków jej pracy, b´dàcych
wynikiem normalnego, automatycznego cyklu pracy
maszyny.
4. Z chwilà ustania aktywnego dzia∏ania na element
sterowniczy wy∏àcznika awaryjnego, po wygenerowa-
niu sygna∏u zatrzymania, sygna∏ ten powinien byç pod-
trzymany przez zaryglowanie tego wy∏àcznika, a˝ do
chwili, w której zaryglowanie zostanie w sposób za-
mierzony odblokowane.
4. W przypadku gdy maszyna ma kilka uruchamia-
jàcych elementów sterowniczych, przez co operatorzy
mogà powodowaç wzajemne zagro˝enia, nale˝y w ce-
lu wyeliminowania takiego ryzyka zainstalowaç urzà-
dzenia dodatkowe, takie jak blokady lub selektory, po-
zwalajàce na uaktywnienie tylko jednej cz´Êci mecha-
nizmu uruchamiajàcego w danej chwili.
5. Nie powinno mieç miejsca zaryglowanie wy∏àcz-
nika awaryjnego bez wygenerowania sygna∏u zatrzy-
mania. Odblokowanie zaryglowania mo˝e nastàpiç
wy∏àcznie przez wykonanie odpowiedniej czynnoÊci,
przy czym odblokowanie to nie powinno ponownie
uruchomiç maszyny, a tylko umo˝liwiç jej uruchomie-
nie.
5. W przypadku instalacji zautomatyzowanej, funk-
cjonujàcej w trybie automatycznym, powinno byç
mo˝liwe, po zatrzymaniu maszyny, ponowne ∏atwe jej
uruchomienie po spe∏nieniu wszystkich warunków
bezpieczeƒstwa.
§ 22. W przypadku maszyn lub cz´Êci maszyn za-
projektowanych w celu wspólnego dzia∏ania, produ-
cent powinien zaprojektowaç i wykonaç maszyn´ w ta-
ki sposób, aby wy∏àczniki, w tym wy∏àcznik awaryjny,
mog∏y zatrzymaç nie tylko samà maszyn´, ale i wszyst-
kie urzàdzenia umieszczone przed nià lub za nià w cià-
gu technologicznym, je˝eli dalsze dzia∏anie tych urzà-
dzeƒ mo˝e byç niebezpieczne.
§ 20. 1. Maszyna powinna byç wyposa˝ona w ele-
ment sterowniczy, przy u˝yciu którego mo˝na dopro-
45058194.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin