Szkol_Stan-elektromonter1.doc

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY

dla pracowników zatrudnionych na stanowisku

elektromontera

Założenia organizacyjno - programowe

Pracodawca obowiązany jest zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie BHP przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzić okresowe szkolenia w tym zakresie. Obowiązany jest również zaznajamiać pracowników z przepisami i zasadami bhp dotyczącymi wykonywanych przez nich prac.

Cel szkolenia

Celem instruktażu stanowiskowego jest uzyskanie przez pracownika: 

·      wiadomości i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy,

·      podstawowych wiadomości o zagrożeniach wypadkowych i zagrożeniach dla zdrowia występujących na danym stanowisku pracy i w jego bezpośrednim otoczeniu,

·      sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych.

Czas trwania

Instruktaż stanowiskowy odbywa się w czasie pracy. Jego czas trwania powinien być uzależniony od:

·      przygotowania zawodowego pracownika,

·      dotychczasowego stażu pracy

·      od rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy.

Jednak nie powinien być krótszy niż 8 godzin.

Egzamin

Zakończenie szkolenia wstępnego na stanowisku pracy (instruktaż stanowiskowy) dla danego pracownika powinno być zakończone egzaminem sprawdzającym przyswojenie przez niego:

·      wiadomości objętych programem nauczania,

·      umiejętności wykonywania i organizowania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zaświadczenia

Ukończenie przez pracownika instruktażu stanowiskowego powinno być potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez pracodawcę - odpis zaświadczenia powinien być przechowywany w aktach osobowych pracownika. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza osoba:

·      wyznaczona przez pracodawcę,

·      kierująca pracownikami,

·      przeszkolona w zakresie metod prowadzenia instruktażu,

·      posiadająca odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe.

RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA

Definicje

Urządzenie energetyczne jest to takie urządzenie techniczne służące do przetwarzania paliw lub energii na paliwa lub energię innego rodzaju albo o zmiennych parametrach, przesyłania paliw lub energii, albo zużywające paliwa lub energię._____________

Instalacja energetyczna jest to zespół urządzeń technicznych wraz z układami połączeń między nimi, służący do przetwarzania lub przesyłania paliw i energii, albo zużywających paliwa i energię.

Energia jest do energia elektryczna i cieplna oraz inne postacie energii, które mogą być wykorzystywane do celów energetycznych.

Eksploatacja urządzeń energetycznych jest to eksploatacja urządzeń określonych definicją powyżej, z wyjątkiem urządzeń energetycznych powszechnego użytku, przeznaczonych na potrzeby ludności lub używanych w gospodarstwach domowych.______________

Prace przy urządzeniach i instalacjach energetycznych mogą być:

a) zlecane tylko pracownikom,

b) wykonywane przez pracowników,

którzy mają dodatkowe wymagania kwalifikacyjne typu:

„E" - eksploatacji - do których zalicza się pracowników wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji i napraw urządzeń i instalacji energetycznych oraz kontrolno - pomiarowych i montażowych;

„D" - dozoru -     do których zalicza się pracowników technicznych, kierujących czynnościami osób zajmujących się bezpośrednio obsługą konserwacją bądź naprawami urządzeń i instalacji energetycznych oraz wykonywaniem prac kontrolno - pomiarowych i montażowych;

„K" - kierownictwa -      do których zalicza się kierowników komórek organizacyjnych oraz pracowników sprawujących nadzór na eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych.

Wymagania dla elektryka - elektroautomatyka

Osoby zatrudnione na stanowiskach pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych do 1 kV (zwane dalej elektrykami), zajmujące się eksploatacją tych urządzeń i instalacji oprócz wymagań wynikających z taryfikatorów kwalifikacyjnych ( umiejętności zawodowe) muszą:

* posiadać dodatkowe wymagania kwalifikacyjne w zakresie gospodarki elektroenergetycznej,

* być przeszkolone w zakresie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy ( szkolenie: wstępne- ogólne, podstawowe, stanowiskowe, okresowe -rodzaj szkolenia zależy od stażu pracy na danym stanowisku pracy),

* posiadać aktualne orzeczenie lekarskie (wydane przez lekarza uprawnionego do badań profilaktycznych) stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku związanym z eksploatacją urządzeń i instalacji elektroenergetycznych. Elektrycy wykonują prace:

a) w zakresie:

- obsługi

- konserwacji i napraw urządzeń i instalacji elektroenergetycznych,

b) kontrolno - pomiarowe i montażowe.

NIEBEZPIECZEŃSTWO l NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY PORAŻEŃ PRZY OBSŁUDZE l EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ l INSTALACJI ELEKTROENERGETYCZNYCH.

Możliwość porażenia prądem elektrycznym występuje przy wszystkich obsługiwanych i eksploatowanych urządzeniach elektroenergetycznych.

1. Przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych niskiego napięcia pracuje i styka się z nimi duża liczba osób ( pracowników), znacznie większa niż przy na przykład urządzeniach wysokiego napięcia.

2. Istnieje fałszywa opinia, że rygorystyczne przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa przy urządzeniach i instalacjach niskiego napięcia jest przesadą.

3. Kwalifikacje zawodowe osób obsługujących i eksploatujących urządzenia i instalacje niskiego napięcia są zwykle niższe niż obsługujących urządzenia wysokiego napięcia.

Statystyki wypadków przy pracy wykazują że spośród urządzeń i instalacji eksploatowanych najwięcej wypadków przypada na:

* elektryczne urządzenia transportowe, np. suwnice, dźwigi, mosty przeładunkowe, przenośniki taśmowe itp. zasilane napięciem do 1 kV,

* maszyny, urządzenia i narzędzia ruchome ( przenośne, przewoźne i ręczne ) do 1 kV,

* rozdzielcze okapturzone, prowizoryczne instalacje i urządzenia zasilane napięciami do 1 kV,

* urządzenia wysokiego napięcia powyżej 1 kV.

Przyczyny wypadków występujących przy eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych są różnorodne i często bardzo złożone. Najczęstsze przyczyny to:

* nieostrożność, lekceważenie lub nieznajomość przepisów i instrukcji, w tym bezpiecznego wykonywania pracy,

* zbytnia brawura i rutyna,

* zła organizacja pracy,

* niedostateczny nadzór na wykonywaniem określonych prac,

* brak lub niestosownie właściwych środków ochronnych przed możliwością porażenia,

* brak kontroli (lub opieszała kontrola) stanu technicznego urządzeń elektroenergetycznych,

* niewłaściwa konserwacja instalacji i urządzeń elektroenergetycznych,

* nieterminowe, niestaranne i niesolidne wykonywanie (lub niewykonywanie w ogóle) pomiarów i badań wskazanych w szczegółowych przepisach i instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji elektroenergetycznych.

Warunki pracy Pomieszczenia pracy

Jednym   z   rodzajów   urządzeń   energetycznych   są   urządzenia elektroenergetyczne. Prace związane z eksploatacją urządzeń i instalacji elektroenergetycznych   mogą  być  wykonywane  w  pomieszczeniach przemysłowych, w których znajdują się urządzenia produkcyjne i pomocnicze oraz różnego typu instalacje elektroenergetyczne. Pomieszczenia przemysłowe można podzielić w zależności od:

a) rodzaju zainstalowanych urządzeń i instalacji,

b) warunków otoczenia,

c) możliwości dostępu dla pracowników zakładu.

Warunki środowiska w zależności od rodzaju przemysłu można ogólnie podzielić na:

a) normalne,

b) uciążliwe,

c) bardzo uciążliwe lub szkodliwe.

Podział pomieszczeń ze względu na dostęp pracowników zakładu, a więc sposób i warunki pracy elektryka, jest następujący:

a) pomieszczenia ogólnie dostępne

* pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłużej niż 4 godziny,

* pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin.

b) pomieszczenia ruchu elektrycznego

Są to wydzielone pomieszczenia (tereny) lub części pomieszczeń (terenów), przestrzenie w budynkach lub poza budynkami, w których zainstalowane są urządzenia elektroenergetyczne. Pomieszczenia ruchu elektrycznego

powinny być zamknięte i dostępne tylko dla upoważnionych pracowników

Pracodawca obowiązany jest do ustalenia liczby, miejsca i sposobu przechowywania kluczy do tych pomieszczeń, wyznaczenia osób uprawnionych do ich pobierania oraz określenia sposobu ewidencjonowania i procedur związanych z wydawaniem kluczy. W pomieszczeniach ruchu elektrycznego wolno instalować takie urządzenia, które spełniają co najmniej ochronę przeciwporażeniową przed dotykiem bezpośrednim dla ochrony przed zbliżeniem się do urządzeń pod napięciem, zrealizowaną w postaci ogrodzeń, barier, ekranów, obudów, powłok izolacyjnych, umieszczenie części czynnych obwodów elektrycznych poza zasięgiem ręki oraz urządzeń różnicowe -prądowych, na przykład przekaźników o prądzie wyzwalającym 30mA i więcej (również jako uzupełnienie innych środków ochrony przed dotykiem bezpośrednim). Urządzenia elektroenergetyczne w tych pomieszczeniach najczęściej   nie   wymagają   dodatkowych   osłon   specjalnych,   np. przeciwwybuchowych,  bryzgoszczelnych  itp.W pomieszczeniach ruchu elektrycznego bez stałej obsługi, w których znajdują się urządzenia rozdzielcze różnych napięć, temperatura w okresie zimowym nie powinna być niższa niż + 5 °C, ze względu np. na prawidłowe działanie urządzeń, szczególnie wyłączników, przekaźników i aparatury kontrolno - pomiarowej.

Wszystkie  urządzenia elektroenergetyczne  po  przejęciu  do eksploatacji przez pracodawcę powinny posiadać:

1) kompletną dokumentację techniczną

2) pozytywne wyniki z pomiarów kontrolnych (w szczególności pozytywne wyniki z pomiarów skuteczności wszelkich ochron w tym ochron przeciwpożarowych) oraz rozruchu i ruchu próbnego (jeśli taki ruch jest wymagany w szczegółowych przepisach dotyczących przejmowania urządzenia elektroenergetycznego).__________

Stanowisko robocze

Prace przy urządzeniach elektroenergetycznych należy wykonywać po wyłączeniu urządzeń i instalacji spod napięcia. Bez wyłączenia napięcia mogą być wykonywane prace:

a) polegające na wymianie w obwodach o napięciu do 1 kV wkładek bezpiecznikowych i żarówek (świetlówek) o nie uszkodzonej obudowie i oprawie;

b) pomiarowe i przeprowadzanie prób w sposób określony w szczegółowych zakładowych instrukcjach eksploatacji;

c) inne prace, nie określone w powyższych podpunktach, wyłącznie po zastosowaniu środków specjalnych, przewidzianych w szczegółowych instrukcjach eksploatacji, zapewniających bezpieczne wykonywanie pracy.

Prace przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych oraz innych urządzeniach związanych z eksploatacją urządzeń elektroenergetycznych mogą być wykonywane:

bez polecenia Są to prace:

a) związane z ratowaniem zdrowia i życia ludzkiego oraz ratowania mienia, np) urządzeń przed zniszczeniem,

b) określone jako nie wymagające polecenia w instrukcjach (eksploatacji, stanowi skowych), wykonywane przez wyznaczonych pracowników;

na polecenie pisemne Są to prace:

- w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego, z wyjątkiem prac dopuszczalnych w instrukcjach (eksploatacji, stanowiskowych) do wykonywania:

- bez polecenia,

- na polecenie ustne i dyspozytorskie,

- przez pracowników z innych zakładów na urządzeniach elektroenergetyczne zakładu, którzy stale obsługują i eksploatują te urządzenia, z wyjątkiem prac, dla których wszystkie czynności związane z dopuszczeniem do pracy ustalono odrębnie na piśmie,

- dla których poleceniodawca uzna za niezbędne wydać polecenie pisemne. Polecenie pisemne powinno określać:

- zakres, rodzaj, miejsce i termin oraz metodę wykonania pracy,

- środki, za pomocą których praca powinna być wykonana i/lub inne istotne elementy dotyczące technologii według uznania wydające polecenie,

- podstawowe warunki i środki bezpiecznego wykonywania pracy i/lub inne istotne elementy dotyczące bezpieczeństwa według uznania wydającego polecenie,

- liczbę pracowników wyznaczonych do wykonywania pracy,

- pracowników odpowiedzialnych za organizację bezpiecznej pracy i jej wykonanie, spełniających funkcję:

1) koordynującego,

2) dopuszczającego,

3) nadzorującego,

4) kierującego zespołem, np. brygadzistę.

Polecenie pisemne mogą wydawać osoby kierownictwa (uprawnienia typu „K )

lub dozoru (uprawnienia typu „D") upoważnione przez pracodawcę.

Na polecenie ustne. Są to wszystkie prace z wyjątkiem nie wymagających

polecenia pisemnego. Polecenie ustne powinno składać się z takich samych

elementów jak polecenie pisemne. Polecenia ustne dotyczące wykonywanych

prac powinny być ewidencjonowane.

Na polecenie dyspozytorskie. Są to prace wykonywane przez personel tzw

...