Używanie systemu X Windows oznacza pracę z Linuksem na kilku poziomach. Sam system X umożliwia wyświetlanie komponentów graficznego interfejsu użytkownika: — graficznego ekranu, jego obiektów — oraz śledzeniei akcje wejściowe takiche, jak operacji, jak działaniaee klawiatury i myszy. Do zorganizowania tego wszystkiego w przyjazne okna, menu oraz paski przewijania system X używa osobnego programu zwanego menedżerem okien (window manager). Samodzielnie program ten nie zapewnia ścisłej integracji pomiędzy działającymi w środowisku X aplikacjami, ten poziom zapewnia coś, co nazywa się środowiskiem pulpitu
?
(desktop environment). Jakkolwiek I chociaż X jest pojedynczym programem, umożliwia on obsługujeę wieleu menedżerów okien i wszystkich popularnych środowisk pulpitu..
Aby pracować w X Window efektywnie, musisz nauczyć się posługiwać klawiaturą i myszą, po to, by łatwo i szybko komunikować się z systemem. Pomocne Niezbędne okażą się także menedżery okien i środowiska pulpitu. Dowiesz się, dlaczego są one pomocne w pracy z X oraz zobaczysz, jak zainstalować i skonfigurować niektóre z nich.
Działanie klawiatury w systemie X Window nie różni sięprzypomina bardzo jej działanie w od tego w systemie Microsoft Windows. X wysyła znaki wpisywane z klawiatury do aktywnego okna, o którym
????
mówi się, że posiada tzw. input focus (skupienie wejścia). Aktywne okno jest to zazwyczaj to okno, które ostatnio zostało kliknięte (wskazane) myszką; jednakże w pewnych okolicznościach może to być okno znajdujące się pod kursorem myszy.
Uwaga
Rozdział ten odwołuje się do myszy jako urządzenia wskazującego. Jednakże, podobnie jak w Microsoft Windows, system X Windows działa zwspiera wiele wieloma różnorodnych różnorodnymi urządzeniamiń wskazującychwskazującymi.
X Window pozwala na wybranie wybór urządzenia, za pomocą, którego będziesz wykonywał większość operacji. Microsoft Windows natomiast, został zaprojektowany do pracy przede wszystkim z myszką.
Są jednak operacje, które najwygodniej w systemie X najwygodniej wykonywać przy za pomocy pomocą klawiatury:
· Pprzełączanie na wirtualne konsole znakowe,.
· Pprzełączanie trybów wyświetlania (video modes).
Dodatkowo możesz używać klawiatury do wyłączania systemu X Window.
Podczas konfiguracji systemu X ustalasz tryby wyświetlania dla X Window. Obecny Bieżący tryb wyświetlania określany jest przy pomocypoprzez rozdzielczości rozdzielczość ekranu i głębi głębię koloru wyświetlanego przez monitor obrazu, na przykład, głębie głębia koloru 16 bitów na piksel przy rozdzielczości 1024´768.
Poprzez wciśnięcie klawiszy Shift+Alt i + (klawisza plus na klawiaturze numerycznej), wydajesz polecenie przełączenia na w kolejny tryb wyświetlania. X traktuje tryby cyklicznie;, tzn., jeśli system pracuje w ostatnim możliwym trybie, to poprzez wciśnięcie tej sekwencji klawiszy przełącza się na w pierwszy tryb pierwszy.
Podobna sekwencja klawiszy: Shift+Alt i – (też z klawiatury numerycznej) powoduje przełączenie do poprzedniego trybu wyświetlania określonego w pliku /etc/X11/XF86Config. Jeśli przełączysz na tryb, który nie jest obsługiwwspierany, prawdopodobnie ekran zniknie lub będzie migotał; za pomocą tej sekwencji możesz powrócić do stanu poprzedniego, unikając wyłączania i włączania systemu X.
Nawet, kiedy system X jest uruchomiony, możesz pracować w tym samym czasie na wirtualnych konsolach. Aby przejść z trybu graficznego do wirtualnej konsoli pracującej w trybie znakowym, wciśnij klawisze Ctrl+Alt+Fn, gdzie Fn oznacza klawisz funkcyjny (od F1 do F12), a n oznacza numer konsoli. Sam system X korzysta z 7. wirtualnej konsoli, a więc dostępne są tylko konsole 1 – 6.
Aby powrócić z wirtualnej konsoli do systemu X, wciśnij Alt+F7. Podczas takiego przełączania pomiędzy konsolami i systemem X lub odwrotnie żadne dane nie zostaną utracone ani też żadne programy czy procesy nie są będą przerywane. Wobec tego można bez obaw swobodnie przełączać się między trybem graficznym i tekstowym bez jakichkolwiek obaw.
Jak wiesz z poprzedniego rozdziału, wyłączyć system X możesz można wyłączyć poprzez wciśnięcie klawiszy Ctrl+Alt+Backspace. System natychmiast zamyka wtedy wszystkie uruchomione programy, aktywne okna i powraca do trybu tekstowego. Ta sekwencja wyłącza system X Window bardzo gwałtownie, jednak; większość menedżerów okien wspiera umożliwia bardziej łagodniejsze techniki zamykania X-ów. Poznasz je trochę nieco później, ale jeszcze w tym rozdziale.
Podczas pracy systemu X nie możesz używać sekwencji Ctrl+Alt+Delete do ponownego uruchomienia systemu. Aby móc wykonać tę operację, należy najpierw zamknąć system X Window ( Mmożna też przejść na konsolę tekstową lub zkorzystaćskorzystać z okna xterminala
brak wyr.
), a następnie użyć wymienionej sekwencji klawiszy lub na terminalu znakowym, i po zalogowaniu jako root, wpisać polecenie:
shutdown –r now
Komenda taktóre zamyka system X i uruchamia ponownie Linuksa.
W systemie Windows, aby mieć możliwość wydawania poleceń MS-DOS, nie musisz uruchamiać komputera w trybie DOS. Tak samo w X Window, nie musisz przełączać się na wirtualną konsolę, aby mieć dostęp do wiersza poleceń. X umożliwia otwarcie okna terminala wiersza poleceń. Przypomina ono okno systemu MS-DOS i pozwala na wprowadzanie komend poleceńoraz oglądanie ich wyjścia. Różne menedżery okien dostarczają odmiennych sposobów otwarcia okna terminala.
Prawdopodobnie w systemie X najczęściej będziesz używał programu terminalua linii komendwiersza poleceń. Większość menedżerów okien instaluje (wraz z domyślnym zbiorem powszechnych aplikacji), programy, które możesz uruchomić za pomocą kliknięcia (prawym lub lewym przyciskiem) myszą na pulpicie. Cześć z nich umożliwia kliknięcie na pulpicie i wybóranie programu terminala terminalu z pojawiającego się menu. Jednakże menu to może zawierać tylko nazwy programów, a nie na przykład ich funkcje. W takim przypadku możesz mieć pewne problemy podczas określania odpowiednika okna terminala terminalu wiersza poleceń. Niektóre takie programy zawierają w swojej nazwie sekwencję znaków: xt lub term. Wybranie Wybór zakładki z wyskakującego menu
red.co to jest? Bulba: chodzi o to, że w wielu menedżerach okien istnieją gdzieś jakieś zakładki. A wśród tych zakładek jest zapewnie jakaś której kliknięcie uruchomi xterminal. Zdanie jest ogólnikowe bo narazie rozważania są mocno ogólne.
o tej nazwie uruchomi prawdopodobnie okno terminalaua. O menedżerach okien dowiesz się więcej trochę późniejjeszcze w tym rozdziale.
Operacje myszki są podobne do tych znanych z systemu Windows, chociaż są wykonywane inaczej. Najpopularniejszymi zadaniami wykonywanymi przy za pomocy pomocą myszki są:
· Kkopiowanie i wklejanie tekstu,.
· Używanie używanie pasków przewijania.
Aby skopiować i następnie wkleić tekst, na przykład, z jednego pliku do drugiego, należy najpierw tekst zaznaczyć. Wobec tego ustawiamy kursor myszy na początku tekstu i wciskamy lewy przycisk myszy, po czym przeciągamy kursor do końca tekstu. System X automatycznie kopiuje zaznaczony tekst do bufora; więc nie musisz zatem wciskać Ctrl+C lub wykonywać żadnych innych operacji. Jeśli będziesz jednak chciał zmienić obszar zaznaczonego tekstu, wciśnij prawy przycisk myszy i przeciągnij go od końca zaznaczonego tekstu do góry albo w dół (powiększysz lub pomniejszysz tym sposobem zaznaczony obszar tekstu).
Niektóre menedżery okien wyświetlają menu, kiedy klikasz prawym przyciskiem myszy, nawet, jeśli kursor myszy znajduje się nad tekstem. Jeśli używasz takiego menedżera, nie możesz wykonywać operacji zmieniania zmiany zaznaczonego obszaru tekstu przy za pomocy pomocą prawego kliknięcia. Możesz jedynie ponownie zaznaczyć tekst.
Aby wkleić skopiowany fragment tekstu, ustaw kursor w odpowiednim miejscu i wciśnij naciśnij środkowy przycisk myszy. Jeśli mysz ma tylko dwa przyciski, nawciśnij oba jednocześnie. Może się okazać, że operacja ta będzie wymagała trochę praktyki, ale jak już się przyzwyczaisz, stwierdzisz, że nie jest to wcale taki zły pomysł.
Wiele programów systemu X dostarcza umożliwośćia korzystania korzystanie z pasków przewijania identycznych z tymi znanymi z Windows. Jednakże sama operacja przewijania za pomocą pasków różni się całkowicie od tej w Microsoft Windows.
Aby przewinąć stronę naprzód, kliknij lewym przyciskiem na pasku przewijania. Kliknięcie w górnej części paska powoduje niewielkie przewinięcie w przód, czasami o jedną jeden linięwiersz. Natomiast klikając w dolnej części paska, spowodujesz przesunięcie o całą stronę.
Aby przewinąć stronę wstecz, należy kliknąć prawym przyciskiem myszki na pasku. Podobnie jak przy przewijaniu do przodu; — klikając u samej góry paska prawym przyciskiem, spowodujesz niewielkie przesunięcie, może nawet o jedeną linie wiersz do góry. Natomiast klikając na dole paska, przewiniesz o całą stronę wstecz.
Niektóre programy systemu X definiują operacje przewijania podobnie jak w Microsoft Windows. Jeśli pasek przewijania nie zachowuje się tak, jak opisano wyżej, spróbuj zastosować metodę wykorzystywaną w Windows: kliknij poniżej paska lewym przyciskiem myszki, by posunąć poruszyć się do przodu,, lub tym samym przyciskiem powyżej paska, aby poruszać się wsteczyć się wstecz, bądź też przyciśnij lewy przycisk na pasku i nie puszczając go poruszaj się paskiem
przesuń pasek?
w dowolne miejsce.
Ciekawą właściwością systemu X jest to, że rozmiar pulpitu może być większy od ekranu monitora. Na przykład, nawet, jeśli monitor ma maksymalną rozdzielczość 800´600, pulpit może mieć 1600´1200, a nawet 3200´x2400. Taki rodzaj pulpitu nazyzwany jest wirtualnym. Niektóre środowiska systemu X, włączając GNOME, dostarczają posiadają narzędziea znanego jako pager, który które pozwala poruszać się po tak dużym obszarze pulpitu. Program ten przedstawia zminimalizowany widok całego pulpitu; kiedy klikniesz określony widok, ustawiasz się w konkretnym miejscu pulpitu. Niektóre menedżery okien pozwalają przewijać pulpit, poprzez dosuwanie kursora myszki do brzegów ekranu.
Menedżery okien tworzą ramki, ikony i menu, które dostarczają są w istocie prostego prostym w użyciu interfejsuinterfejsem. Menedżery kontrolują także wygląd i zachowanie X, pozwalając skonfigurować system prawie w każdy dowolny sposób. NNiektórzy użytkownicy systemu Linux przyzwyczajeni do Microsoft Windows korzystają z menedżera FVWM 95, którego interfejs graficzny przypomina z wyglądu i zachowania pulpit ten z systemmuu Windows. Natomiast inni użytkownicy unikają jak ognia wszystkiego, co przypomina im system Windows. Tabela 6.1 opisuje najpopularniejsze menedżery okien dla systemu Linux. Po szczegółowe informacje na temat każdego z tych menedżerów zajrzyj na stronę organizacji X11: http://www.x11.org/wm/.
Tabela 6.1. Popularne menedżery okien
Menedżer okien
Ksiundz