Masterton Graham - Droga żelazna.pdf

(2383 KB) Pobierz
GRAHAM MASTERTON
GRAHAM MASTERTON
DROGA ŻELAZNA
Dla mej najserdeczniejszej przyjaciółki…
mej najbardziej miłowanej ukochanej…
tej, z którą zawsze będę łącznie żywić
me nadzieje, me szczęście, me marzenia
i której zawsze będę oddany ciałem i duszą…
(Dedykacja w oryginale po polsku)
2
PROLOG
Collis Edmonds wsiadł do pociągu w Ogden, w stanie Utah, i zanim dotarli do
Winnemucca, w Nevadzie, pojawił się na pomoście obserwacyjnym swego prywatnego wagonu
zaledwie dwa razy; i to tylko po to, aby dopalić do końca i cisnąć na szyny ostatnią ćwiartkę
dogasającego cygara. Jego zachowanie intrygowało Emilię, zagadnęła więc czarnoskórego
konduktora, żeby dowiedzieć się, kto to taki. Wysoki, o szczupłej twarzy i oczach utkwionych,
zdawałoby się niezmiennie, w jakimś bliżej nie określonym punkcie, stojąc tak samotnie, lekko
przygarbiony, przy kutej z żelaza balustradzie, sprawiał wrażenie zamkniętego w sobie. Ubrany
był na czarno, choć właściwie kiedy Emilia ujrzała go za drugim razem, miał na głowie
czerwony fez, zakończony fikuśnym chwastem — modny wśród panów z lepszych sfer, gdy
zaciągali się cygarem, pisząc albo miłosny liścik, albo sprawozdanie.
— To — wyjaśnił z emfazą konduktor — to jest Szef.
Emilia wróciła do swego pulmanowskiego* wagonu sypialnego i, rozłożywszy się
wygodnie na zielonym, obitym pluszem siedzeniu, wyjęła z podróżnego neseserka notatnik i
ołówek. Za oknem, spoza ciężkich zasłon, porośnięta bylicą równina umykała sprzed oczu z
zastraszającą prędkością pięciu mil na godzinę.
Emilia zapisała w notatniku:
Spotkałam dziś człowieka, którego kolejarze nazywają „Szefem”. Podróżuje we
własnym pulmanie, choć jak na takiego bogacza „telepanie się”, jak mówią tutaj, na
Zachodzie, w jednym tylko prywatnym wagonie to i tak chyba wielkie wyrzeczenie.
Przerwała na chwilę, zagryzając czubek ołówka. A potem dopisała:
Wydaje mi się, że rozumiem, dlaczego człowiek, który jest twórcą tej imponującej
drogi żelaznej, który tak fenomenalnie wpłynął na koleje losu całego narodu, dlaczego
człowiek taki pragnie pozostać na uboczu. Co to musi być za uczucie, ta świadomość,
że się spięło, niczym żelazną klamrą, dwa krańce kontynentu! Ileż nieujarzmionych
myśli musi się kłębić w tej głowie! Jest przystojny, ale na jego twarzy maluje się
udręka i choć widziałam go tylko dwa razy, i to jedynie w przelocie, czuję do niego
jakąś sympatię, a nawet współczucie z powodu takiego historycznego fatum i
osamotnienia. Tak bardzo bym chciała go kiedyś poznać i podzielić się z nim moimi
uczuciami (dyskretnie, ma się rozumieć).
Z rezygnacją odłożyła na bok swój podręczny blok. Zdawała sobie sprawę, iż powinna
napisać coś więcej — coś o zamglonych, szkarłatnych szczytach gór okalających Salt Lake
City; coś o ługowatych równinach, które właśnie przemierzali pod gęstym obłokiem z koda
lokomotywy, który to obłok kłębił się i toczył na południe, nieujarzmiony, jak puch z
dmuchawców. Powinna opisać ten luksusowy wagon pierwszej klasy, w którym podróżowała, i
wszystkie jego wygody, jak i orzechowo–cisową boazerię, wyściełane pluszem kanapy oraz
przepyszne amarantowe karnisze. W końcu była tu w charakterze korespondentki kobiecego
pisma „Zapiski Pani Domu”, po to, aby zaspokoić ciekawość swych nowojorskich czytelniczek,
które połknęłyby łapczywie nowinki o tym, jak przyrządza się posiłki przy prędkości
dwudziestu pięciu mil na godzinę i jak smakuje stek z antylopy, kiedy pędzi się po szynach
poprzez te same równiny, gdzie jeszcze niedawno pasła się ta dzika zwierzyna.
Ale pojawienie się Szefa sprawiło, że nagle owe niewinne pogaduszki zdały się Emilii
bezsensowne. Przyszło jej na myśl, że profil jego twarzy zdradzał z przerażającą siłą ogrom
tego przedsięwzięcia, jakim była budowa kolei żelaznej, zwanej teraz Sierra Pacific, i że dzieło
to — poczęte w mrocznych głębiach jego wyobraźni — przerastało jakoś samego twórcę.
3
Siedziała tak nieruchomo przez dłuższy czas, nasycając wzrok złocistym zachodem słońca,
który nadawał jej oczom odcień przejrzystego bursztynu, a zwoje loków zmieniał w
nieokiełzane, ogniste promienie. I kiedy wreszcie konduktor w stalowym mundurze dotknął jej
ramienia, by przypomnieć, że czas na kolację, zdawało się jej, że powraca do rzeczywistości z
jakiegoś innego, oddalonego o setki mil, o tysiące chwil — o całe wieki — świata.
Nazajutrz Emilia stanęła na pomoście, rozkoszując się ciepłem letniego powiewu wiatru i
zapachem bylicy. Myśl o tajemniczej postaci Szefa nie dawała jej spokoju, usiłowała więc
podpatrzeć, co się z nim działo, ale ciężkie kotary w oknach jego prywatnego wagonu
pozwalały jej dojrzeć tylko kawałek srebrnego kałamarza i róg gazety. Jednak kiedy pociąg
minął już Reno i zaczął wspinać się z mozołem po zboczach wzniesień Sierra Nevada, Szef
częściej opuszczał wnętrze swojego pulmana. Emilia zrobiła parę notatek na temat stalowych
torów kolejowych, wijących się w serpentyny, na temat niezłomności najemnych chińskich
wyrobników, którzy je układali oraz i o tym na jakiej wysokości ponad poziomem morza
pociąg się właśnie znajdował. Uwaga jej skupiona była jednak na tym, co działo się w ostatnim
wagonie — zanotowała w myślach, że jego samotny pasażer wychodził na zewnątrz z cygarem
w jednej dłoni, a kieliszkiem w drugiej, by godzinami wpatrywać się w zaśnieżone szczyty gór,
które stapiały się z przejrzystym błękitem nieba, tworząc poszarpaną, białą linię horyzontu.
Dochodziło już południe, kiedy pociąg wyłonił się wreszcie z przytłaczających ciemności
wałów zabezpieczających przed śniegiem, którym zdawało się nie było końca, i wjechał w
krajobraz srebrnozielonych sosen okalających Donner Lake, tuż przy samym wierzchołku
przełęczy, która wiodła wciąż dalej i dalej, aż do Kalifornii. Opatulona w bobrowe futerko
Emilia wyszła na zewnątrz — dzieliło ją teraz od wagonu Szefa zaledwie kilka stóp: chłód
ostrego górskiego powietrza i pokryta smarem tuleja łącząca.
Szef ukrywał się w środku, poza zasuniętymi kotarami, aż do momentu, gdy dysząca
lokomotywa wciągnęła dwunasty wagon pociągu na samiutki szczyt. Wtedy to, całkiem
niespodziewanie, drzwi się otworzyły i pojawił się na pomoście, w cielistym palcie z ciemnym,
futrzanym kołnierzem. Emilię,uderzyła bladość jego twarzy i wyraz zmęczenia w oczach.
Zauważył ją i wykrzywił usta w grymasie, który mógł być równie dobrze wyrazem niechęci, jak
i próbą uśmiechu, co zamarł zbyt wcześnie w kącikach warg; potem szybko podszedł do
balustrady i utkwił wzrok w wierzchołkach gór.
Pociąg sunął teraz po torze w dół, przez górskie zbocza, długim, wijącym się szlakiem, by
wreszcie zatrzymać się w Calfax na tankowanie. Zrobiło się trochę cieplej, choć powietrze
nadal było raczej rześkie. Wielu pasażerów wyszło z pociągu, by rozprostować nogi, ale
Emilia została w salonce z zamiarem zrobienia dalszych notatek. Właśnie już kończyła,
osuszając bibułką ostatnią kartkę, kiedy drzwi salonu rozwarły się i stanął w nich Szef.
Emilia wyprostowała się i pociągnęła za poły swej zgniłozielonej podróżnej kurteczki.
— Dzień dobry — powiedziała głosem, który zdradzał ciekawość.
W pierwszej chwili przestraszyła się, że może dotknęła go swoim wścibstwem, ale na
szczęście Szef nie wyglądał na urażonego. A może po prostu nie robiło mu to różnicy.
Rozglądał się po wagonie, jakby chciał kogoś znaleźć, lecz zawiodła go pamięć i oczy.
— Collis Edmonds — przedstawił się z wahaniem.
— Tak, wiem — odparła.
— A pani…? — zapytał.
— Miss Emilia Van Brugh, z Nowego Jorku.
Collis Edmonds skinął głową. Dalej zdawał się czegoś szukać.
— Dobrą ma pani podróż, Miss Van Brugh?
— Tak, dziękuję. Podróż koleją tym szlakiem to doprawdy niezwykłe przeżycie.
Prawdziwy cud techniki! Nigdy nie sądziłam, że zrobi na mnie takie wrażenie.
Collis Edmonds skinął głową.
4
— Tak — rzekł, jakby te komplementy były mu nie w smak. — Niezwykłe przeżycie.
Cud techniki… ukoronowanie ludzkiego… jak to się mówi?… geniuszu.
Zapanowało krępujące, napięte milczenie. Wydawało się, że Collis Edmonds nie miał już
nic więcej do dodania, a jednak nie kwapił się z odejściem. W końcu Emilia rzekła ostrożnie:
— Czy miałby pan coś przeciwko temu, Mr Edmonds, gdybym zadała mu parę pytań?
— Pytań? Oczywiście, bardzo proszę. A co chciałaby pani wiedzieć?
— Chciałabym wiedzieć, dlaczego zbudował pan tę kolej.
Odwrócił się ku niej i spojrzał jej prosto w oczy.
— Chciałaby pani wiedzieć dlaczego?
— Tak.
— Na miłość boską! Moja droga panienko… a jak pani myśli?
— Nie jestem pewna. Zanim pana ujrzałam, zanim zaczęliśmy rozmawiać, zupełnie się
nad tym nie zastanawiałam. Ale teraz nagle ogarnęły mnie wątpliwości.
Wzniósł ręce, jakby w geście obronnym.
— Doprawdy, dziecko, co za pytanie! Zbudowałem tę kolej dla pieniędzy. I dlatego że
była potrzebna temu krajowi. Zbudowałem ją, ponieważ… ponieważ… tak mi się podobało, i
już.
Emilia siedziała w milczeniu, a kalifornijskie słońce, które wpadało do saloniku przez
zakurzone okna, oświetlało jej, twarz i sylwetkę. Chociaż trzymała ołówek tak, jakby za chwilę
miała zamiar coś napisać, kartki notatnika świeciły pustkami.
— Nie zapisze tego pani? — zapytał Collis Edmonds po jakimś czasie. — Nie? No to co
jeszcze chce pani wiedzieć? Jakieś ciekawostki? Statystyki? Pomiędzy rokiem sześćdziesiątym
ósmym a sześćdziesiątym dziewiątym wybudowaliśmy w tych górach wały przeciwśniegowe o
łącznej długości trzydziestu siedmiu mil, zużywając na ten cel pięćset tysięcy sągów drewna.
Piętnaście tuneli wykutych w skałach wchodzi w skład Sierra Pacific; w niektórych miejscach
granit był tak twardy, że posuwaliśmy się z prędkością ośmiu cali na dobę. Czy o to pani
chodzi? Najwyższy punkt wznosi się na wysokości stu pięćdziesięciu sześciu stóp nad
poziomem morza, a w zimie grubość pokrywy śnieżnej dochodzi do czterdziestu stóp.
Przerwał. Potem zaś dodał, ale dużo ciszej.
— Nic pani nie pisze.
Emilia spuściła wzrok. Collis Edmonds przyglądał się jej przez chwilę, potem podszedł
do jej stolika, przysunął krzesło i usiadł. Dalej wpatrywał się w nią z uwagą, podpierając brodę
dłońmi, a wyraz jego twarzy zdradzał częściowo rozbawienie, częściowo zaciekawienie.
— Naprawdę tak to panią interesuje? — zapytał.
Emilia zerknęła na niego niepewnie.
— Pan pewnie pomyśli, że to bezczelność z mojej strony… — powiedziała. — Aleja
naprawdę jestem przekonana, że miał pan w tym jakiś szczególny cel. Widziałam, jak stał pan
na pomoście swojego wagonu… jak wpatrywał się pan w horyzont.
— Nabiła sobie pani głowę sentymentalnymi historyjkami — powiedział Collis
Edmonds.
— To, że pani tak myśli, nie oznacza wcale, że i ja muszę myśleć w ten sam sposób. Ja
jestem budowniczym kolei żelaznej, człowiekiem bardzo przyziemnym; tak bardzo
przyziemnym, proszę pani, że bardziej już nie można.
— Może… może się pomyliłam — odparła Emilia. — Wobec tego proszę gorąco o
wybaczenie.
Collis Edmonds usiadł przy niej ponownie i wyjął z kieszeni grawerowany złoty zegarek.
Popatrzył nań przez chwilę, a potem rzekł:
— Minie jeszcze parę dobrych godzin, zanim dobijemy do Sacramento. Czy uznałaby to
pani za impertynencję z mojej strony, gdybym zaprosił ją do mojego salonu na kolację?
— Byłabym zaszczycona — odparła Emilia.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin