23.02.2009
PODSTAWY GENETYKI
Formalna genetyka – Gregor Mendel
1865 – prawa Mendla
1908 – ponowne „odkrycie” praw Mendla
Prawa Mendla:
1. Prawo segregacji – z każdej pary genów do gamety przechodzi tylko jeden gen
2. Prawo o niezależnym dziedziczeniu cech – segregacja genów jednej pary nie ma wpływu na segregację innych par
Epidemiologia – przełom XIX/XX wieku
Umieralność niemowląt: 150 – 200/ 1000 urodzeń
Umieralność matek: 200 – 480/ 100 000 porodów
Przeciętna długość życia ~ 30 lat
DNA – w jego sekwencji nukleotydów zakodowana jest informacja o strukturze i rodzaju białek, różnych rodzajach RNA oraz o właściwościach regulacyjnych genów.
GEN
Gen jest funkcjonalną jednostką dziedziczenia. Geny składaja się z DNA i są zgrupowane w chromosomach. Informacja genetyczna zakodowana jest w genach, geny muszą być „przetłumaczone” do RNA. Cząsteczki RNA są końcowymi produktami genów: rRNA, tRNA, mRNA.
Transkrypty większości genów są przetwarzane do mRNA a następnie ulegają translacji do peptydów.
Geny i DNA
· Geny składają się z DNA – kwasu dezoksyrybonukleinowego.
· DNA ma kształt podwójnej helisy lub skręconej drabiny, w której „prowadnice” to cząsteczki cukru i fosforanów, a „szczeble” to zasady:
- cytozyna (C)
- guanina (G)
- adenina (A)
- tymina (T)
Geny i chromosomy
· w jądrze komórkowym DNA tworzy strukturę chromosomów
· człowiek ma 46 chromosomów (23 pary)
· jeden chromosom w parze od jednego z rodziców
Chromosom
· jest strukturą komórki określającą przestrzenne i funkcjonalne rozmieszczenie DNA
· chromosomy ssaków zawierają pojedynczą, liniową cząsteczkę DNA, która może przekraczać długość 100 000 000 par zasad
· komórki człowieka mają 23 pary chromosomów, z których każdy został odziedziczony od jednego z rodziców
zespół Cri du Chat
syndrom Edwards’a
syndrom Patoau
hiiri