FLORIAN ZNANIECKI (koniec XIX/I połowa XX wieku) – filozof i socjolog, przedstawiciel tzw. socjologii humanistycznej
· Socjologia jako krytyka psychologii – psychologia bada człowieka jako „oddzielny byt”, w oderwaniu od jego otoczenia.
· Człowiek – istota społeczna, kulturalna, ukształtowana w dużej mierze przez środowisko społeczne, nie można go badać bez wzięcia pod uwagę tego co go otacza i w czym się wychował
· Najlepsze „wyjście” – psychologia społeczna – bada procesy wewnętrzne, ale też sprawdza ich zastosowanie „zewnętrzne”
· Współczynnik humanistyczny – to co bada badacz kultury (fakty kulturowe) nigdy nie jest obiektywnym bytem, oderwanym od rzeczywistości. Zawsze jest byt przynależący do czyjejś świadomości, tworzony i doświadczany przez kogoś.
· Czynności społeczne – wszystkie te, przy których pojawiają się jakieś układy, stosunki społeczne
· Socjologiczna teoria wychowania – człowiek należy do różnych grup, jest przez nie wychowywany, ale sam ma też na nie wpływ – przez wkładanie siebie, swoich umiejętności, zdolności, etc. (założenie to można porównać do dzisiejszej teorii systemów)
· Wychowanie – proces społeczny - interakcja, wychowanka i rodziny, szkoły, poszczególnych nauczycieli, grupy rówieśniczej (instytucje wychowania bezpośredniego), a także środków masowego przekazu, kina, teatru etc. (instytucji wychowania pośredniego).
· W procesie wychowania uczeń/wychowanek jest osobą aktywną. Ważne są jej indywidualne zdolności i osobowość, które mają szansę w pełni wykształcić się dopiero na etapie samokształcenia wynikającego z autorefleksji (w życiu dorosłym)
· Środowisko społeczne wg Znanieckiego – „ogół grup i jednostek, z którymi w ciągu swego życia osobnik styka się prywatnie lub publicznie, bezpośrednio lub pośrednio, przelotnie lub trwale, osobiście lub rzeczowo”
· Środowisko wychowawcze – grupy wychowujące nowego ich członka. Jego składniki:
o Rodzina
o Otoczenie sąsiedzkie
o Grupy rówieśników
o Szkoła i nauczyciele
o Instytucje wychowania pośredniego
· Grupy powinny być zgodne i wspólnie wychowywać jednostkę
· Skłócenie grup rodzi postawy egoistyczne i nietolerancję
· Jednostkę powinno się wspierać w rozwoju aktywności twórczej i rozwijać umiejętność współpracy – grupa składa się z indywidualności
· Krytyka encyklopedyzmu
· Wprowadził metodę badania życia społecznego poprzez analizowanie osobistych dokumentów, pamiętników, dzienników.
uw.pedagogika.pomoc