ip-10_04.pdf

Ukazuje się od 1929 roku

Miesięcznik Państwowej Inspekcji Pracy

Nr 4 (326) 2010

Bona pod nadzorem

W numerze

Z OBRAD RADY OCHRONY PRACY

Program w sprawie bhp

Z obrad Rady Ochrony Pracy

identyfikatorów upoważniających

do wstępu na teren budowy.

Wiadomości nie tylko z kraju

„Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” – to nazwa wieloletniego programu rządowego,

koordynowanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.

Ubiegłoroczne wyniki I etapu programu, przyjętego na lata 2008-2010, przedstawiono na po-

siedzeniu Rady Ochrony Pracy 16 marca br. w siedzibie CIOP-PIB w Warszawie. W obradach

uczestniczyli: szef inspekcji pracy Tadeusz Jan Zając z zastępcą dr. Marianem Liwo.

Stanowisko ROP

Odpowiedzialność zawodowa

i dyscyplinarna

Będą zmiany w prawie

postulowane przez PIP

Nowości wydawnicze

Pierwsze żółte kartki

Ce lem pro gra mu jest opra co wa nie in -

no wa cyj nych roz wią zań or ga ni za cyj nych

i tech nicz nych ukie run ko wa nych na znacz -

ne ogra ni cze nie za gro żeń w śro do wi sku

pra cy, zmniej sze nie licz by zwią za nych

z ni mi wy pad ków przy pra cy i cho rób za -

wo do wych, a ta kże zmi ni ma li zo wa nie wy -

ni ka ją cych z te go strat eko no micz nych

i spo łecz nych. Je go ubie gło rocz ne efek ty

– to re ali za cja 133 za dań z za kre su słu żb

pań stwo wych oraz 72 pro jek tów ba daw -

czych roz wo jo wych.

Wy ni ki pro gra mu, za pre zen to wa ne

przez dyrektora CIOP - PIB prof. dr hab.

Da nu tę Ko ra dec ką i gru pę jej współ pra -

cow ni ków, spo tka ły się z uzna niem człon -

ków Ra dy Ochro ny Pra cy. Wska zy wa no

na wy so ki po ziom na uko wy przed się wzię -

cia, je go in ter dy scy pli nar ność, no wo cze -

sność, pod kre śla no wa lo ry prak tycz ne

i edu ka cyj ne zre ali zo wa nych prac.

– Są to przed się wzię cia, któ re zna ko mi -

cie się wpi su ją w ca łą stra te gię na sze go

dzia ła nia ukie run ko wa ne go na po pra wę

bez pie czeń stwa i hi gie ny pra cy w kra ju

– po wie dział o osią gnię tych efek tach pro -

gra mu głów ny in spek tor pra cy Ta de usz

Jan Zając . Zwró cił uwa gę na edu ka cyj ne

zna cze nie wie lu zre ali zo wa nych pro jek tów,

wska zu jąc na po trze bę cią głe go roz wi ja nia

pro mo cji bez piecz nych za cho wań w miej -

scu pra cy i upo wszech nia nia do brych

prak tyk w tym za kre sie. Po gra tu lo wał

osią gnię tych w ro ku ubie głym wy ni ków

w re ali za cji pro gra mu i ży czył, by jak naj -

wię cej pro jek tów zna la zło swo je prak -

tycz ne za sto so wa nie.

Szef Pań stwo wej In spek cji Pra cy po in -

for mo wał człon ków

ROP o dzia ła niach pod -

jętych przez PIP

w związ ku z wy pad ka mi

przy pra cy, ja kie wy -

da rzy ły się w lu tym

na bu do wie Cen trum

Han dlo wo -Roz ryw ko we -

go Su wał ki Pla za w Su -

wał kach. Za po wie dział

roz po czę cie przez PIP

w trze ciej de ka dzie mar ca mie sięcz nej ak -

cji zma so wa nych kon tro li pla ców bu do wy

w ca łym kra ju, ze szcze gól nym uwzględ -

nie niem kon tro li prac wy ko ny wa nych

na wy so ko ści.

Ra da przy ję ła sta no wi sko w spra wie

bez pie czeń stwa pra cy w bu dow nic twie.

Za le ca w nim m.in. ob ję cie szcze gól -

nym nad zo rem bu dów, na któ rych in spek -

to rzy roz po zna li po wa żne za gro że nia

oraz gdzie do szło do zda rzeń wy pad ko -

wych, ze szczególnym uwzględnieniem

bez pie czeń stwa wy ko ny wa nia prac na wy -

so ko ści (peł ny tekst sta no wi ska za miesz -

cza my na str. 6).

Na tym samym posiedzeniu zastępca

prze wod ni czą ce go Ra dy Ochro ny Pra cy

Je rzy Lan ger uho no ro wa ny zo stał sta tu -

O wypłacie wynagrodzeń

Oczyszczalnie ścieków

Ustawa o swobodzie działalno-

ści gospodarczej a Państwowa

Inspekcja Pracy

Etyka w działalności kontrolnej

Wcześniejsze ujawnianie wyników

kontroli jest sytuacją niebezpieczną.

Okazać się bowiem może, że osoba

kontrolowana dysponuje dodatko-

wymi argumentami, czy dokumenta-

mi powodującymi konieczność

weryfikacji dotychczasowych usta-

leń. W takiej sytuacji kontrolujący

może stać się niewiarygodnym part-

nerem i narazić na szwank swój za-

wodowy prestiż.

Euronewsy

Nakazy wypłaty

Pod inspektorską lupą

Bona pod nadzorem

Jak inspektorzy pracy

„budowali” Bonę?

By efektywnie eliminować próby

nielegalnej pracy na budowie,

w tym posługiwania się nie swoimi

identyfikatorami, po uwagach in-

spektora pracy dotyczących sku-

teczności zabezpieczania budowy

przed dostępem osób postron-

nych, inwestor zakupił przenośny

skaner elektroniczny do kontroli

Redakcja zaprasza

et ką PRO LA BO RE SE CU RO, przy zna wa -

ną przez Cen tral ny In sty tut Ochro ny

Pra cy - Pań stwo wy In sty tut Ba daw czy

za wy bit ne za słu gi w słu żbie pu blicz nej

na rzecz ochro ny czło wie ka w śro do wi sku

pra cy.

Ob ra dom prze wod ni czy ła po seł Iza be -

la Ka ta rzy na Mrzy głoc ka .

Biblioteka

Dlaczego utonęła Rozgwiazda?

( dd )

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

a Państwowa Inspekcja Pracy

Zamiarem Państwowej Inspekcji Pracy nie jest zwięk-

szanie liczby kontroli i środków prawnych. Sam zaś

fakt stabilności tych kontroli i środków prawnych

w ostatnich latach przy uwarunkowaniach wynikają-

cych z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

może świadczyć tylko o determinacji kadry inspektor-

skiej w wykonywaniu obowiązków służbowych, którą

to determinację należy doceniać.

Okładka:

fot. R. Pasikowski

4/2010 I P

Wiadomości

nie tylko z kraju

Bia ły stok Jak bez piecz nie eks plo ato wać ma szy ny na pla cu bu do -

wy – mó wio no o tym 5 mar ca pod czas se mi na rium zor ga ni zo wa ne go

przez bia ło stoc ki od dział Urzę du Do zo ru Tech nicz ne go oraz Okrę go -

wy Inspektorat Pracy. Wzięło w nim udział ponad 70 przedstawicieli

firm budowlanych, w tym kierowników budów oraz specjalistów bhp.

W jed nym z re fe ra tów nad in spek tor pra cy Je rzy Bu ra czew ski omó -

wił naj wa żniej sze za gro że nia zwią za ne z pra cą ma szyn na pla cu bu do -

wy, po dał wie le przy kła dów nie pra wi dło we go za cho wa nia się pra cow -

ni ków oraz osób kie ru ją cych ty mi pra cow ni ka mi. Okrę go wy in spek tor

pra cy Da riusz Siw czyń ski w koń co wym wy stą pie niu przy po mniał,

że bez pie czeń stwo pod czas prac bu dow la nych jest jed nym z prio ry te -

tów Pań stwo wej In spek cji Pra cy. W związ ku z tra gicz ny mi wy pad ka -

mi, któ re zda rzy ły się na pod la skich bu do wach w lu tym br., or ga ni za -

to rzy usta li li, że se mi na ria na te mat bez pie czeń stwa pra cy w bu dow -

nic twie bę dą kon ty nu owa ne.

oce ny wa run ków pra cy gór ni ków oraz za gro żeń dla ich zdro wia i ży -

cia. Po nad to za po zna ni zo sta li z in no wa cyj ny mi for ma mi przy ka zy wa -

nia pra cow ni kom ko pal ni wie dzy w za kre sie bez pie czeń stwa pra cy. (Re -

la cja z po by tu w „Bog dan ce” na sze go re por te ra w na stęp nym nu me -

rze „IP”).

sta ci ze sta wów za wie ra ją cych m.in. środ ki ochro ny in dy wi du al nej, odzież

ochron ną i ap tecz ki.

Gdańsk Pod ko niec lu te go w sie dzi bie kie row nic twa bu do wy sta -

dio nu „Bal tic Are na” od by ło się szko le nie dla pra co daw ców uczest ni -

czą cych w re ali za cji in we sty cji „Eu ro 2012”. Hen ryk Ba ta row ski , nad-

in spek tor pra cy w Okrę go wym In spek to ra cie Pra cy w Gdań sku, wy -

gło sił re fe rat na te mat: „Be to no wa nie kon struk cji żel be to wych z wy -

ko rzy sta niem pomp do be to nu – ry zy ko za wo do we i wy pad ki przy pra -

cy”. Na przy kła dzie dwóch wy pad ków z wo je wódz twa po mor skie go

(z 2005 r. – śmierć i ciężkie kalectwo oraz 2009 r. – ciężkie kalectwo)

i jed ne go z wo je wódz twa pod la skie go (2010 r. – 2 ofia ry śmier tel ne)

zwią za nych z eks plo ata cją prze woź nych pomp do be to nu, omó wio no

przy czy ny i oko licz no ści za ist nia łych zda rzeń oraz naj czę ściej po peł -

nia ne błę dy w oce nie ry zy ka za wo do we go pod czas wy ko ny wa nia prac

zwią za nych z za le wa niem zbro jeń be to nem.

Ka to wi ce W Do mu Kul tu ry KWK „Wu jek” 17 mar ca od by ło się

szko le nie dla uczniów ostat nich klas szkół za wo do wych za mie rza ją cych

pod jąć pra cę w za kła dach gór ni czych. Or ga ni za to ra mi szko le nia by li

przed sta wi cie le Ka to wic kie go Hol din gu Wę glo we go S.A. KWK „Wu -

jek” oraz Okrę go we go In spek to ra tu Pra cy w Ka to wi cach. Pra cow nik

OIP przed sta wił za sa dy na wią zy wa nia i roz wią zy wa nia sto sun ku pra -

cy, kwe stie do ty czą ce urlo pów wy po czyn ko wych. Zwró cił uwa gę

na naj wa żniej sze obo wiąz ki pra co daw cy, m. in.: przy kie ro wa niu pra -

cow ni ków na ba da nia le kar skie. Prak tycz ną część szko le nia prze pro -

wadzono w Podziemnym Ośrodku Szkolenia Zawodowego na pozio-

mie 370 m. Pra cow ni cy KWK „Wu jek” omó wi li m. in.: pod sta wo we za -

sa dy bhp przy zjeź dzie na dół ko pal ni, za sa dy po ru sza nia się w wy ro -

bi skach do ło wych, jak rów nież miej sca nie bez piecz ne w ko pal ni. Po -

ru szo no rów nież kwe stie sto so wa nia przez pra cow ni ków odzie ży ochron -

nej oraz środ ków ochro ny in dy wi du al nej. Przy by łym uczniom roz da -

no wy daw nic twa in for ma cyj ne Pań stwo wej In spek cji Pra cy.

Luk sem burg Za stęp ca okrę go we go in spek to ra pra cy w Szcze -

cinie Marian Szyszko 3 i 4 mar ca uczest ni czył w ko lej nym spo tka -

niu gru py ro bo czej SLIC – MA CHEX. Ce lem po wo ła nej przez Ko mi -

tet Wy ższych In spek to rów Pra cy w 1997 r. plat for my MA CHEX jest

za pew nie nie jed no rod no ści sto so wa nia we wszyst kich kra jach UE dy -

rek ty wy ma szy no wej 98/37/WE (zno we li zo wa nej dy rek ty -

wą 2006/42/EC) oraz dy rek ty wy 89/655/WE, do ty czą cej mi ni mal nych

wy ma gań w dzie dzi nie bez pie czeń stwa i hi gie ny użyt ko wa nia sprzę -

tu ro bo cze go przez pra cow ni ków pod czas pra cy. Osią gnię ciu te go ce -

lu słu ży wy mia na in for ma cji oraz do świad czeń po mię dzy in spek cja mi

pra cy w UE w za kre sie dzia łań i ini cja tyw wspo ma ga ją cych wdra ża nie

wspo mnia nych dy rek tyw i ich sto so wa nie w prak ty ce. Mar co we po sie -

dze nie gru py ro bo czej po świę co ne by ło ak tu al nym pro ble mom bez piecz -

nej eks plo ata cji ma szyn i urzą dzeń na sta no wi skach pra cy. Jed nym z te -

ma tów po ru szo nych pod czas spo tka nia by ło za gad nie nie bez pie czeń -

stwa wind in sta lo wa nych w elek trow niach wia tro wych. Kwe stia ta by -

ła rów nież oma wia na na spo tka niu mię dzy na ro do wej gru py ro bo czej

„Tur bi ny wia tro we”, któ re od by ło się w trze ciej de ka dzie mar ca w Am -

ster da mie.

Bruk se la Sto so wa nie dy rek ty wy 96/71/WE do ty czą cej de le go wa -

nia pra cow ni ków w ra mach świad cze nia usług do przed się biorstw

z państw trze cich, mi ni mal ne staw ki wy na gro dze nia i ich ele men ty skła -

do we w po szcze gól nych pań stwach człon kow skich, ko rzy sta nie przez

kra je UE/EOG z mo żli wo ści roz sze rze nia tzw. „rdze nia” mi ni mal nych

wa run ków za trud nie nia w opar ciu o art. 3 ust. 10 dy rek ty wy 96/71/WE,

a ta kże prak tycz ne pro ble my zwią za ne z trans gra nicz nym eg ze kwo wa -

niem pra wa – to głów ne te ma ty spo tka nia Ko mi te tu Eks per tów ds. De -

le go wa nia Pra cow ni ków, któ re od by ło się 1 mar ca w sto li cy Bel gii. Spo -

tka nie zo sta ło zor ga ni zo wa ne przez Dy rek cję Ge ne ral ną ds. Za trud -

nie nia, Spraw So cjal nych i Rów nych Szans Ko mi sji Eu ro pej skiej. Pań -

stwo wą In spek cję Pra cy re pre zen to wa ła Be ata Kra jew ska – głów ny

spe cja li sta w De par ta men cie Le gal no ści Za trud nie nia GIP.

War sza wa Mia nem hi sto rycz ne go okre ślił Wik tor Piw kow ski ,

prze wod ni czą cy Pol skie go Związ ku In ży nie rów i Tech ni ków Bu dow -

nic twa, spo tka nie po świę co ne pre zen ta cji „Do bre prak ty ki w bu do wie

sys te mu bez pie czeń stwa pra cy w bu dow nic twie”. Je go zda niem

od tej chwi li 25 mar ca br. za czę ło się two rzyć rze czy wi ste lob by na rzecz

bez pie czeń stwa pra cy na bu do wach. Obec ny na spo tka niu szef in spek -

cji Ta de usz J. Za jąc pod kre ślił, że ist nie je pil na po trze ba kom plek -

Am ster dam 23 mar ca w Am ster da mie od by ło się spo tka nie człon -

ków mię dzy na ro do wej gru py ro bo czej „Tur bi ny wia tro we”, po świę co -

ne wy bra nym aspek tom bez pie czeń stwa elek trow ni wia tro wych. Gru -

pę ro bo czą two rzą przed sta wi cie le in spek cji pra cy z: Wiel kiej Bry ta -

nii, Da nii, Ho lan dii, Szwe cji, Nor we gii i Pol ski. Pań stwo wą In spek cję

Pra cy re pre zen to wał Ma rian Szysz ko , za stęp ca okrę go we go in spek -

to ra pra cy w Szcze ci nie. W trak cie spo tka nia do ko na no wy mia ny do -

świad czeń obej mu ją cych pro ble my bez pie czeń stwa wind ser wi so wych

in sta lo wa nych w elek trow niach, mó wio no o ogra ni cze niach er go no micz -

nych zwią za nych z do stę pem do tur bi ny, a ta kże o sto so wa niu środ -

ków ochro ny in dy wi du al nej. Usta lo no, że w czerw cu br. w Da nii od -

bę dzie się spo tka nie, do udzia łu w któ rym za pro sze ni zo sta ną przed -

sta wi cie le wio dą cych eu ro pej skich pro du cen tów tur bin wia tro wych,

wind ser wi so wych oraz przed sta wi cie le jed no stek no ty fi ko wa nych,

uczest ni czą cych w pro ce sie cer ty fi ka cji tur bin wia tro wych.

Kiel ce Pod pa tro na tem mi ni stra rol nic twa, głów ne go in spek to ra

pra cy i mar szał ka wo je wódz twa świę to krzy skie go 11 i 12 mar ca pod -

czas Mię dzy na ro do wych Tar gów Tech ni ki Rol ni czej AGRO TECH od -

był się fi nał kra jo wy Olim pia dy Mło dych Pro du cen tów Rol nych. Na gro -

dę Głów ne go In spek to ra Pra cy lau re ato wi III miej sca wrę czył Da niel

Ła ga , dy rek tor Ga bi ne tu Głów ne go In spek to ra Pra cy w asy ście Ja -

dwi gi Pech ty , okrę go we go in spek to ra pra cy w Kiel cach. W olim pia -

dzie wzięło udział ok. 8 tys. młodych rolników z całego kraju. Musie-

li się oni wy ka zać zna jo mo ścią sze ro ko ro zu mia nej wie dzy rol ni czej,

w tym za gad nień do ty czą cych bez pie czeń stwa pra cy w go spo dar stwach

rol nych. W ko mi sji kon kur so wej fi na łu olim pia dy za sia dał in spek tor Sta -

ni sław Gol men to z OIP w Kielcach.

Holandia 15 i 16 marca odbyło się kolejne spotkanie w ramach

Eu ro pej skiej Gru py In spek cyj nej ds. Za mknię te go Uży cia oraz Za mie -

rzo ne go Uwol nie nia Or ga ni zmów Ge ne tycz nie Zmo dy fi ko wa nych, zor -

ga ni zo wa ne przez ho len der skie Mi ni ster stwo Miesz kal nic twa, Pla no -

wa nia Prze strzen ne go i Śro do wi ska (VROM). Pierw sze go dnia or ga -

ni za to rzy za pre zen to wa li ho len der skie ure gu lo wa nia praw ne w za kre -

sie GMO i sto so wa ne pro ce du ry kon tro l ne oraz przed sta wi li jed ną z me -

tod sza co wa nia ry zy ka zwią za ne go za mknię tym uży ciem GMO. Na stęp -

nie odbyła się dyskusja na temat przepisów w zakresie GMO w różnych

kra jach oraz pro ce dur in spek cyj nych. Dzień dru gi wy peł ni ła wi zy ta w za -

kła dzie DSM w Delft, w któ rym do pro duk cji pre kur so rów an ty bio ty -

ków wy ko rzy sty wa ne są na wiel ką ska lę zmo dy fi ko wa ne ge ne tycz nie

mi kro or ga ni zmy – w pro ce sie za li czo nym do naj ni ższej (I) ka te go rii

za gro że nia. Uczest ni cy obej rze li la bo ra to ria i li nie tech no lo gicz ne, roz -

ma wia li o sto so wa nych pro ce du rach bez pie czeń stwa, w tym za sa dach

bhp. W spo tka niu wzię ła udział Ka mi la Po piel – in spek tor pra cy

w Okrę go wym In spek to ra cie Pra cy we Wro cła wiu.

Gdańsk Okrę go wy In spek to rat Pra cy w Gdań sku zor ga ni zo wał 5

mar ca wspól nie z Za kła dem Ubez pie czeń Spo łecz nych szko le nie dla

pra co daw ców, któ rzy ukoń czy li pro gram pre wen cyj ny i uzy ska li dy plom

Pań stwo wej In spek cji Pra cy w 2008 ro ku. Uro czy ste go pod su mo wa -

nia pro gra mu oraz wrę cze nia na gród je go uczest ni kom do ko na no w sie -

dzi bie Od dzia łu ZUS w Gdań sku. Pod czas uro czy sto ści pra co daw cy zo -

sta li za po zna ni ze zmia na mi w prze pi sach pra wa w za kre sie skła dek

na ubez pie cze nie wy pad ko we oraz skła dek na eme ry tu ry po mo sto we.

Hen ryk Ba ta row ski , nad in spek tor pra cy, omó wił przy czy ny i oko -

licz no ści wy pad ków przy pra cy. Lau re aci ode bra li z rąk Zbi gnie wa

Dłu go kęc kie go , za stęp cy okrę go we go in spek to ra pra cy oraz Re na -

ty Ziół kow skiej , dy rek to ra od dzia łu ZUS gra tu la cje i na gro dy w po -

so we go spoj rze nia na re gu la cje praw ne. – Je ste śmy wręcz ska za ni

na współ pra cę, bo że by le piej ro zu mieć i le piej wy ko ny wać swo je za -

da nia kon tro l ne mu si my wni kli we wsłu chi wać się w gło sy pra co daw -

ców i związ ków za wo do wych, aby ro zu mieć, jak to pra wo w prak ty ce

funk cjo nu je – mó wił głów ny in spek tor pra cy do ze bra nych na sa li przed -

sta wi cie li związ ków za wo do wych, pra co daw ców i spo łecz nych in spek -

to rów pra cy z ca łej Pol ski. Spo tka nie pod prze wod nic twem sze fa Związ -

ku Za wo do we go Bu dow la ni Zbi gnie wa Ja now skie go stało się oka-

zją do wy ró żnie nia za szcze gól ne za słu gi dla bu dow nic twa Pio tra Fa -

ro na , kie row ni ka ro bót fir my „War bud” zło tą od zna ką „Za słu żo ny dla

bu dow nic twa”. Ak tu de ko ra cji do ko na li głów ny in spek tor pra cy Ta de -

usz J. Za jąc oraz za stęp ca głów ne go in spek to ra nad zo ru bu dow la ne -

go Andrzej Urban . Na stęp nie ze bra ni za po zna li się z pre zen ta cją przy -

kła dów efek tyw ne go współ dzia ła nia ge ne ral nych wy ko naw ców z pod -

wy ko naw ca mi oraz dys ku to wa li o za an ga żo wa niu in we sto rów w two -

rze nie wa run ków do bez piecz nej pra cy. – Ja ko pań stwo ma my obo wią -

zek zmniej szyć licz bę zda rzeń wy pad ko wych w na szym kra ju o 25 pro -

cent, co nie jest proste, ale nie jest też, w mojej ocenie, niemożliwe

– za koń czył swo je wy stą pie nie szef in spek cji pra cy.

Lu blin Okrę go wy in spek to rat pra cy w ra mach dzia łań pre wen cyj -

nych zor ga ni zo wał 17 mar ca spo tka nie przed sta wi cie li Pań stwo wej In -

spek cji Pra cy z kie row nic twem i słu żba mi bhp ko pal ni Lu bel ski Wę -

giel „Bog dan ka” S.A. Ce lem spo tka nia by ło za po zna nie się z rze czy -

wi sty mi wa run ka mi pra cy gór ni ków we współ cze snej ko pal ni wę gla ka -

mien ne go oraz z cie ka wy mi dzia ła nia mi w za kre sie pro fi lak ty ki wy pad -

ko wej. Pro gram obej mo wał: zjazd pod zie mię, wi zy ta cję klu czo wych

na ziem nych sta no wisk pra cy zwią za nych z ko or dy no wa niem prac gór -

ni czych oraz prze gląd urzą dzeń mo ni to ru ją cych za gro że nia. Zor ga ni -

zo wa no rów nież se mi na rium na te mat pra cy ko pal ni, jej roz wo ju, pro -

fi lak ty ki wy pad ko wej, a ta kże za rzą dza nia bez pie czeń stwem pra cy. Przed -

sta wi cie le in spek cji pra cy, ja ko nie licz ni, mie li mo żli wość prak tycz nej

STANOWISKO RADY OCHRONY PRACY

w sprawie bezpieczeństwa pracy w budownictwie

Będą zmiany w prawie postulowane przez PIP

Na po sie dze niu w dn. 16 lu te go 2010 r. Ra da Ochro -

ny Pra cy za po zna ła się z opra co wa nia mi oraz wy słu cha -

ła in for ma cji:

● Głów ne go In spek to ra Pra cy na te mat kon tro li prze pro -

wa dzo nych przez in spek to rów pra cy w 2009 r. na bu do wach,

przy re mon tach dróg i au to strad (w tym wia duk tów i mo stów)

wraz z ana li zą za ist nia łych wy pad ków w bu dow nic twie w od -

nie sie niu do sy tu acji ryn ko wej w la tach 2006 -2009,

● Pre ze sa Urzę du Do zo ru Tech nicz ne go na te mat sta nu bez -

pie czeń stwa urzą dzeń trans por tu bli skie go eks plo ato wa nych

na pla cach bu dów,

● Pre ze sa Głów ne go Urzę du Do zo ru Bu dow la ne go na te -

mat kon tro li obiek tów wiel kopo wierzch nio wych.

ne go (43%) oraz bra ku kon tro li okre so wych lub nie ter mi no -

we go ich do ko ny wa nia, a ta kże nie re ali zo wa nia za le ceń po kon -

trol nych (57%). Stwier dzo no ta kże nie pra wi dło wo ści w za kre -

sie wy ko ny wa nia sa mo dziel nych funk cji tech nicz nych w bu dow -

nic twie. Do ty czy ły one przede wszyst kim bra ku pi sem ne go za -

wia do mie nia or ga nu nad zo ru bu dow la ne go o prze pro wa dze -

niu kon tro li okre so wej (58%), wy ko ny wa nia kon tro li okre so -

wych przez oso by w sto sun ku do któ rych wy stą pi ły wąt pli wo -

ści w za kre sie po sia da nych upraw nień (29%), nie pra wi dło we -

go pro wa dze nia kon tro li (13%). Wy ni ki pro wa dzo nych kon tro -

li wska zu ją ta kże, że więk szość nie pra wi dło wo ści w pro wa dza -

niu kon tro li okre so wych obiek tów bu dow la nych do ty czy ła szkół

i pla có wek oświa to wych.

Na pod sta wie przed ło żo nych ma te ria łów oraz dys ku sji na po -

sie dze niu Ra da Ochro ny Pra cy za le ca:

1. Ob ję cie szcze gól nym nad zo rem te re nów bu dów, na któ rych

in spek to rzy roz po zna li po wa żne za gro że nia, a ta kże tam gdzie

do szło do zda rzeń wy pad ko wych, ze szcze gól nym uwzględ nie -

niem bez pie czeń stwa wy ko ny wa nia prac na wy so ko ści.

2. Pro mo wa nie wśród uczest ni ków pro ce su in we sty cyj ne -

go wiedzy o ich obowiązkach i wymaganiach wynikających

z prze pi sów BHP. Ce lo we jest zor ga ni zo wa nie wzor co wych po -

ka zów or ga ni za cji np. prac na wy so ko ści, w tym mon ta ży rusz -

to wań.

3. Wpro wa dze nie zmian w usta wie „Pra wo za mó wień pu -

blicz nych”, w aspek cie ko niecz no ści uwzględ nia nia w ofer cie

za pi sów za pew nia ją cych speł nie nie wy ma gań BHP pod czas re -

ali za cji in we sty cji.

4. Uwzględ nie nie w opra co wy wa nych ra por tach z kon tro -

li prze pro wa dzo nych przez in spek cję pra cy ana li zy stwier dzo -

nych nie pra wi dło wo ści w po dzia le na ro dza je prac, cha rak ter

za trud nie nia, wiek itp., tak aby mo żli wym by ło do kład niej sze

okre śle nie ich źró deł.

5. Ob ję cie do zo rem tech nicz nym osprzę tu prze zna czo ne -

go do podnoszenia osób przy pomocy maszyn do podnosze-

nia ła dun ków, oraz za pew nie nie wła ści wych kom pe ten cji pra -

cow ni ków współ pra cu ją cych z ope ra to ra mi żu ra wi wie żo wych.

6. Wzmo że nie kon tro li obiek tów wiel ko po wierzch nio wych,

zwłasz cza w obiek tach szkol nych i oświa to wych, a ta kże obiek -

tów słu żby zdro wia. Prze pro wa dze nie ak cji in for ma cyj nej dla

kie row ni ków tych pla có wek o obo wiąz kach do ty czą cych pro -

wa dze nia okre so wych kon tro li sta nu tech nicz ne go bu dyn ków.

Ze względu na fakt, że prace budowlane są obecnie coraz

czę ściej re ali zo wa ne we wła snym za kre sie, nie zbęd ne jest pro -

pa go wa nie pod sta wo wych za sad bez pie czeń stwa w ska li ogól -

no spo łecz nej, z szer szym niż do tąd uczest nic twem me diów.

Co rocz ny wzrost licz by wy pad ków przy pra cach bu dow la nych

jest nie do za ak cep to wa nia. Nie zbęd ne jest pil ne pod ję cie dzia -

łań sys te mo wych dla zmia ny te go sta nu.

Komisja do Spraw Kontroli Państwowej Sejmu na posiedzeniu 3 marca br. przyjęła odpowiedź prezesa Rady Ministrów

na dezyderat w sprawie realizacji przez rząd wniosków Państwowej Inspekcji Pracy dotyczących niezbędnych zmian

w ustawodawstwie. Posłowie zwracali się w nim o informację, które z wniosków de lege ferenda PIP z ostatnich trzech

lat rząd już realizuje, a które weźmie pod uwagę w przyszłości przy podejmowaniu inicjatywy legislacyjnej.

Od po wiedź, przy go to wa ną przez mi ni -

stra pra cy we współ pra cy z sze fa mi re sor tów:

go spo dar ki, spra wie dli wo ści, zdro wia oraz in -

fra struk tu ry, przed sta wił pod se kre tarz sta -

nu w Mi ni ster stwie Pra cy i Po li ty ki Spo łecz -

nej Ra do sław Mlecz ko . Po in for mo wał, że

po stu la ty in spek cji pra cy, od no szą ce się

do zmian w prze pi sach, bę dą roz wa ża ne na fo -

rum ze spo łów pro ble mo wych Trój stron nej

Ko mi sji do Spraw Spo łecz no -Go spo dar -

czych, a zwłasz cza Ze spo łu Pra wa Pra cy

i Ukła dów Zbio ro wych. Po tych uzgod nie -

niach przy ję ty zo sta nie dal szy tryb po stę po -

wa nia nad pro po zy cja mi zmian. Prze wod ni -

czą cy Ko mi sji do Spraw Kon tro li Pań stwo wej

Ar ka diusz Czar to ry ski za ak cen to wał, że

po sło wie ocze ku ją te raz na kon kret ne ini cja -

ty wy le gi sla cyj ne ze stro ny rzą du.

Na tym sa mym po sie dze niu ko mi sja roz -

pa trzy ła i przy ję ła od po wiedź głów ne go in -

spektora pracy na opinię w sprawie przed-

sta wie nia pro po zy cji zmia ny prze pi sów w ce -

lu zwięk sze nia sku tecz no ści wy ko ny wa nia

funk cji kon tro l nych przez Pań stwo wą In spek -

cję Pra cy. We wspo mnia nej opi nii po sło wie

zwracali się do szefa PIP z prośbą o przed-

sta wie nie kon kret nych pro po zy cji zmian

prze pi sów, któ re uła twi ły by in spek cji pra cy

sku tecz ny nad zór i kon tro lę prze strze ga nia

pra wa pra cy.

Jak stwier dził pod czas ob rad za stęp ca głów -

ne go in spek to ra pra cy dr Ma rian Li wo , po-

stu la ty PIP do ty czą za rów no prze pi sów pra wa

ma te rial ne go, np. zmian w re gu la cjach o cza -

sie pracy, w tym w zakładach opieki zdrowot-

i wy ko ny wa nia in nej pra cy za rob ko wej przez

wpro wa dze nie mo żli wo ści na kła da nia grzyw -

ny w dro dze man da tu kar ne go za wy kro cze -

nia okre ślo ne prze pi sach usta wy o pro mo cji

za trud nie nia i in sty tu cjach ryn ku pra cy, jak

też przy zna nie pra wa do pro wa dze nia okre -

ślo nych czyn no ści roz po znaw czych, któ re po -

In for ma cje te po twier dza ją, że stan bez pie czeń stwa w bu -

dow nic twie na dal jest nie za do wa la ją cy. Kon tro le in spek to rów

pra cy wy ka za ły, że na bu do wach obiek tów miesz kal nych, pro -

duk cyj nych, oświa to wych, cen trów han dlo wych oraz ho te li nie -

prze strze ga ne są przede wszyst kim prze pi sy do ty czą ce bez -

pie czeń stwa przy wy ko ny wa niu prac na wy so ko ści. Do naj częst -

szych nie pra wi dło wo ści na le ży brak środ ków ochro ny zbio ro -

wej przed upad kiem z wy so ko ści oraz nie sto so wa nie środ ków

ochro ny in dy wi du al nej. Wie le nie pra wi dło wo ści do ty czy ło za -

trud nia nia pra cow ni ków bez wy ma ga nych kwa li fi ka cji do ob -

słu gi ma szyn i urzą dzeń bu dow la nych.

Po nad to, w przy pad ku bu dów oraz re mon tów dróg i au to -

strad, czę stą nie pra wi dło wo ścią jest brak ozna ko wa nia stref

i miejsc nie bez piecz nych, mię dzy in ny mi w po bli żu pra cu ją -

cych spe cja li stycz nych ma szyn i urzą dzeń do ro bót ziem nych,

dro go wych i bu dow la nych. Nie pra wi dło wo ści te wpły wa ją

na wzrost licz by po szko do wa nych w wy pad kach przy pra cy w bu -

dow nic twie. W ro ku 2007 licz ba po szko do wa nych w wy pad kach

przy pra cy na bu do wach wzro sła w sto sun ku do ro ku 2006

o 12,8%, a w 2008 wzrost ten wyniósł kolejne 11,7%.

W przy pad ku urzą dzeń trans por tu bli skie go sto so wa nych

na bu do wach no wym zja wi skiem, bę dą cym przy czy ną wy pad -

ków cię żkich i śmier tel nych, jest pod no sze nie pra cow ni ków

przy pomocy pomostów zawieszanych na haku żurawia wie-

żo we go. Po stę po wa nie ta kie do pusz czal ne jest tyl ko w szcze -

gól nie uza sad nio nych przy pad kach, z wy ko rzy sta niem sprzę -

tu do pusz czo ne go przez UDT, przy czym pra co daw ca po wi nien

usta lić szcze gó ło we wa run ki ob słu gi i nad zo ru, dla za pew nie -

nia bez pie czeń stwa pra cow ni ków. Ana li zy wy pad ków, któ re mia -

ły miej sce pod czas pod no sze nia pra cow ni ków przy po mo cy po -

mo stów za wie szo nych na urzą dze niach trans por tu bli skie go,

wska zu ją na nie pra wi dło wy stan wy po sa że nia tech nicz ne go oraz

brak wła ści wych kom pe ten cji ha ko wych i sy gna li stów współ -

pracujących z operatorami żurawi.

Na to miast kon tro le bu dyn ków wiel ko po wierzch nio wych,

prze pro wa dzo ne przez Głów ny Urząd Nad zo ru Bu dow la ne go,

wy ka za ły nie prze strze ga nie przez wła ści cie li lub za rząd ców

obiek tów bu dow la nych obo wiąz ków zwią za nych z kon tro la mi

okre so wy mi tych bu dyn ków. Stwier dzo ne nie pra wi dło wo ści do -

ty czy ły nie rze tel ne go pro wa dze nia ksią żki obiek tu bu dow la -

nej, zmian w przepisach bhp, jak również pro-

ce dur zwią za nych z pro wa dze niem kon tro li.

– Idzie o to – po wie dział – by po stu lo wa -

ne zmia ny po pra wia ły sku tecz ność kon tro -

li, m.in. z za kre su le gal no ści za trud nie nia

prze dza ły by kon tro lę le gal no ści za trud nie nia.

Naj wa żniej szą w tej ma te rii jest kwe stia za -

kresu stosowania ustawy o swobodzie dzia-

łal no ści go spo dar czej do kon tro li pro wa -

dzo nych przez in spek to rów pra cy.( dd )

O wypłacie wynagrodzeń

na spotkaniu z dziennikarzami

– W na szej oce nie wzrost licz by pra cow ni ków po zba wia nych

wy na gro dzeń i na le żno ści z ty tu łu umów o pra cę w więk szo ści

przy pad ków wy ni ka ze złej sy tu acji fi nan so wej pra co daw ców

– stwier dził głów ny in spek tor pra cy Ta de usz Jan Za jąc. Pra co daw -

cy tłu ma czą się kry zy sem oraz bra kiem re zerw fi nan so wych, wska -

zu ją na spa dek licz by za mó wień, za to ry płat ni cze zwią za ne z nie -

wy pła cal no ścią kon tra hen tów. Z ko lei wzrost licz by skarg na tle

zwol nień wy ni ka z jed nej stro ny z częst sze go roz wią zy wa nia umów

o pra cę, z dru giej – ze wzro stu za ufa nia do PIP.

Więk sza licz ba na ru szeń pra wa w dzie dzi nie wy pła ty wy na gro -

dzeń pra cow ni czych wpły nę ła na zwięk sze nie licz by za sto so wa -

nych przez PIP sankcji wobec winnych naruszeń. W 2009 roku

in spek to rzy pra cy na ło ży li na nich wię cej man da tów niż w ro ku

po przed nim, czę ściej kie ro wa li wnio ski do są dów o uka ra nie win -

nych, czę ściej też za wia da mia li pro ku ra tu rę o po dej rze niu po peł -

nienia przestępstwa. Różnice te nie były jednak aż tak wyraźnie,

jak w przy pad ku za sto so wa nych środ ków wy cho waw czych, któ -

rych licz ba wzro sła pra wie dwu krot nie.

An na Tom czyk , za stęp ca głów ne go in spek to ra pra cy zwró -

ci ła uwa gę, że jest to efekt na si lo ne go od dzia ły wa nia pre wen cyj -

ne go Pań stwo wej In spek cji Pra cy, któ ra sta ra się w pierw szej ko -

lej no ści od dzia ły wać edu ka cyj nie na pra co daw ców, zwłasz cza tam,

gdzie na ru sze nia pra wa nie są licz ne, ra żą ce i nie wy ni ka ją ze złej

wo li pra co daw cy.( dd )

Wyniki kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w dziedzinie

przestrzegania przepisów o wypłacie wynagrodzeń i in-

nych świadczeń przysługujących za pracę są nadal da-

lekie od oczekiwań. Wywiązywanie się pracodawców

z tego podstawowego obowiązku od lat stanowi pro-

blem, zmienia się tylko jego skala. Mówił o tym 4 marca

br. na spotkaniu z dziennikarzami w Głównym Inspekto-

racie Pracy w Warszawie szef PIP Tadeusz Jan Zając.

O 65 proc. wzro sła w ro ku ubie głym w po rów na niu z 2008

ro kiem licz ba pra cow ni ków, któ rym pra co daw cy nie wy pła ci li

pen sji, o po nad po ło wę zwięk szy ła się w tym sa mym okre sie kwo -

ta nie wy pła co nych na le żno ści. Wzro sła ta kże licz ba pra co daw -

ców, u któ rych in spek to rzy pra cy ujaw ni li na ru sze nia prze pi -

sów w sfe rze świad czeń przy słu gu ją cych za pra cę oraz prze pi -

sów re gu lu ją cych kwe stie roz wią zy wa nia sto sun ku pra cy z przy -

czyn nie do ty czą cych pra cow ni ków. W ub. r. wpły nę ło do PIP po -

nad dwukrotnie więcej skarg w sprawie tego typu zwolnień niż

w ro ku po przed nim.

Prze wod ni czą ca Ra dy Ochro ny Pra cy

Po seł Iza be la Ka ta rzy na Mrzy głoc ka

War sza wa, 16 mar ca 2010 r.

I P 4/2010

4/2010 I P

Ustawa

o swobodzie działalności gospodarczej

a Państwowa Inspekcja Pracy

dr Marian Liwo

w ra mach kon sty tu cyj nych za sad okre ślo -

nych w art. 24 i 66 ustawy zasadniczej,

w myśl któ rych pra ca znaj du je się

pod ochro ną Rzecz po spo li tej Pol skiej,

a pań stwo spra wu je nad zór nad wa run ka -

mi jej wykonywania oraz że każdy ma pra-

wo do bez piecz nych i hi gie nicz nych wa -

run ków pra cy. Po wo ła ne za sa dy po wo du -

ją w kon se kwen cji, że re ali za cja po win no -

ści w nich za war tych ozna cza obo wią zek

okre ślo ne go dzia ła nia wszyst kich pod mio -

tów, do któ rych są ad re so wa ne. Ich zaś

speł nie nie po wo du je wy ko na nie obo wiąz -

ku nie tyl ko wo bec za trud nio nych, ale

rów nież wo bec Pań stwa.

U sta wa o swo bo dzie dzia łal no ści go -

na wy ko ny wa nie obo wiąz ków. Czę sto tli -

wość zaś kon tro li, uza le żnio na zo sta ła

od ko niecz no ści za pew nie nia sku tecz ne -

go sto so wa nia od po wied nich prze pi sów

praw nych. Jak wy ni ka jed nak z tre ści

kon wen cji, nie do ty czy ona sek to ra dzia -

łal no ści usłu go wej. Pol ska bo wiem nie ra -

ty fi ko wa ła Pro to ko łu z 1995 r. do Kon wen -

cji nr 81 do ty czą cej in spek cji pra cy w prze -

myśle i handlu z 11.07.1947 r. W wyniku

bra ku tej ra ty fi ka cji, w dzia łal no ści Pań -

stwo wej In spek cji Pra cy ma ją miej sce

istot ne utrud nie nia za uwa ża ne rów nież

przez in spek cję. Prze ja wia ją się one mię -

dzy in ny mi w obo wiąz ku uprze dza nia

o kon tro li w od nie sie niu do przed się bior -

ców pro wa dzą cych usłu go wą dzia łal ność go -

spo dar czą.

Z art. 79, ust. 1 ustawy o swobodzie

o swo bo dzie dzia łal no ści go spo -

dar czej przed sta wio ny zo stał pro jekt Pre -

zy den ta RP, któ ry był przed mio tem ob rad

Ko mi sji ds. Kon tro li Pań stwo wej. Za mia -

rem autora nie jest ocena tego projektu

o sze ro kim za kre sie zmian tej usta wy w od -

nie sie niu do Pań stwo wej In spek cji Pra cy.

Oce ny tej do ko na ła wy mie nio na ko mi sja.

Ocze ki wa nia Pań stwo wej In spek cji Pra cy

w przed mio cie no we li za cji usta wy o swo -

bodzie działalności gospodarczej, jakkol-

wiek du żo skrom niej sze, i tak po wo du ją za -

strze że nia, co do ich za sad no ści. Za strze -

że nia wy ni ka ją jed nak, jak się wy da je, z bra -

ku zro zu mie nia ce lu kon tro li i wspól no ty

dzia łań Pań stwo wej In spek cji Pra cy i przed -

się bior ców oraz upa try wa nia w kon tro li wy -

łącz nie cech ne ga tyw nych, któ rych nie mo -

że mieć kon tro la od po wia da ją ca kry te riom

wy pra co wa nym przez na ukę pra wa ad mi -

ni stra cyj ne go.

Jak w ka żdej kon tro li, tak i w kon tro -

lach prowadzonych przez PIP, nie da się

unik nąć po stę po wań, któ re mo gą bu dzić

dez apro ba tę. Po stę po wa nia ta kie nie wy -

ma ga ją jed nak in ge ren cji usta wo daw cy,

bo wiem prze ciw sta wia nie się im jest

obo wiąz kiem kie row nic twa or ga nów kon -

tro l nych.

W kon se kwen cji więc, de cy zje

Z dniem 7.03.2009 r. weszła w życie ustawa z 19.12.2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie dzia-

łalności gospodarczej oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r., nr 18, poz. 97).

Nowelizację tę poprzedziły wypowiedzi, z których wynikała jej niezbędność dla umocnienia

wolności gospodarczej, której nie sprzyjają liczne kontrole dezorganizujące pracę i zniechę-

cające do podejmowania działalności. Czas, jaki upłynął od nowelizacji ustawy, pozwala wska-

zać niedoskonałości niektórych jej rozwiązań w zakresie kontroli działalności przedsiębiorców

w odniesieniu do Państwowej Inspekcji Pracy.

spo dar czej w art. 84 wska zu je

na wy łą cze nia, za wie ra ją ce zła go dze nia ry -

go rów w niej za war tych w za kre sie pro wa -

dze nia czyn no ści kon tro l nych, po wo do wa -

ne spe cy fi ką funk cjo no wa nia ryn ku fi -

nan so we go, tro ską o bez pie czeń stwo ob -

ro tu praw ne go, in te re su praw ne go oraz

ochro ną zdro wia i ży cia ludz kie go. Wy łą -

cze nia te są przed mio tem po glą du wska -

zu ją ce go na to, że:

● zakres ich jest zbyt szeroki ze wzglę-

du na to, że umo wy mię dzy na ro do we,

na któ re po wo łu je się usta wa, nie nor mu -

ją szcze gó ło wo kon tro li uza sad nia ją cej

wy łą cze nie,

● po pro wa dze nie ka żdej kon tro li mo żna

uza sad nić za gro że niem ży cia i zdro wia lub

śro do wi ska na tu ral ne go. 4

Po gląd ten na le ży uznać za nie uza sad -

nio ny, bo wiem Kon wen cja Mię dzy na ro do -

wej Or ga ni za cji Pra cy o in spek cji pra cy

w prze my śle i han dlu przy ję ta w Ge ne -

wie 11.07.1947 r. (Dz. U. z 1997 r., nr 72,

dzia łal no ści go spo dar czej wy ni ka, że

mo żli we jest jed nak pod ję cie kon tro li bez

uprze dze nia, ta kże u przed się bior ców pro -

wa dzą cych dzia łal ność usłu go wą. Mo że to

mieć jed na kże miej sce w ce lu za po bie że nia

po peł nie niu prze stęp stwa bądź wy kro cze -

nia lub też eliminacji bezpośrednich zagro-

żeń życia lub zdrowia ludzkiego. Z brzmie-

nia te go prze pi su wy ni ka więc ko niecz ność

za ist nie nia kon kret nych prze sła nek. Nie wy -

star czy za tem sa mo po dej rze nie ich ist nie -

nia, a pewność, że mają miejsce. W razie bo-

wiem pod ję cia kon tro li przy nie ist nie niu

wska za nych uwa run ko wań praw nych gro -

żą konsekwencje z art. 77 ust. 6 ustawy, któ-

re po wo du ją pra wo do od szko do wa nia

i skut ku ją utra tą mo cy do wo dów uzy ska nych

z na ru sze niem jej po sta no wień.

W prak ty ce, po dej mo wa nie kon tro li

przy ta kim sfor mo wa niu prze pi sów obar -

czone jest zawsze ry-

zy kiem. In spek tor

pra cy do pie ro wi dząc

okre ślo ną sy tu ację

mo że do ko nać oce ny

okre ślo nych prze sła -

nek wa run ku ją cych

pod ję cie kon tro li bez

na ru sza nia obo wią zu -

J ak wynika z art. 77 ust. 2 ustawy

Po dej mu jąc pro blem wpły wu usta wy

na czyn no ści kon tro l no -nad zor cze Pań stwo -

wej In spek cji Pra cy na le ży za uwa żyć, że in -

spekcja, ze względu na zakres jej zadań,

po przez czyn no ści kon tro l ne nie tyl ko

ujaw nia nie pra wi dło we po stę po wa nie pod -

mio tów za trud nia ją cych, sprzecz ne z ideą

pań stwa praw ne go, ale ta kże, w wy ni ku

kon tro li, uspraw nia dzia łal ność jed no stek

kon tro lo wa nych. Ka żda bo wiem kon tro la

ma w swo im za ło że niu uspraw nia nie dzia -

łal no ści, jak i od dzia ły wa nie pre wen cyj ne

ma ją ce prze ciw dzia łać na ru sze niom pra -

wa. Ujaw nia jąc np. nie le gal ne za trud nie -

nie i ró żne pa to lo gie na ryn ku pra cy, Pań -

stwo wa In spek cja Pra cy wspie ra ta kże, co

jest oczy wi ste, przed się bior ców pra wo rząd -

nych, dla których np. szara strefa w gospo-

dar ce jest rów nież po wa żnym za gro że niem.

Z tego też względu, nie można traktować

Pań stwo wej In spek cji Pra cy i przed się bior -

ców, jak pod mio ty sto ją ce po prze ciw nych

bior ca mu si prze cież wy pra co wać. Nie ule -

ga też wąt pli wo ści, że po sza no wa nie za -

trud nio ne go w pro ce sie pra cy sprzy ja

efek tyw no ści pra cy i uto żsa mia niu się z za -

trud nia ją cym, co nie po zo sta je bez wpły -

wu na wy ni ki pro wa dzo nej dzia łal no ści go -

spo dar czej i in te gra cję spo łecz ną.

P rak ty ka po ka zu je, że kon tro le przed -

o swo bo dzie dzia łal no ści go spo dar -

czej, w od nie sie niu do kon tro li dzia łal no -

ści go spo dar czej w za kre sie nie ure gu lo wa -

nym w tym prze pi sie sto su je się ure gu lo -

wa nia ustaw szcze gó ło wych. Rów no cze śnie

usta wy usta la ją za kres przed mio to wy tej

kon tro li oraz or ga ny upo wa żnio ne do jej

prze pro wa dza nia. W tej sy tu acji, od po wia -

da jąc na py ta nie, czy w tym przy pad ku za -

sto so wa nie znaj du je za sa da lex specialis

derogat legi generali(prze pis szcze gó ło -

wy uchy la za sto so wa nie prze pi su ogól ne -

go), przyj mu je się, że sto so wa nie w/w za -

sa dy do prze pi sów do ty czą cych kon tro li

u przed się bior ców mo żli we jest do tąd, do -

pó ki nie pro wa dzi to do po zba wie nia lub

ogra ni cze nia za kre su upraw nień i gwa ran -

cji dla przed się bior ców, któ re za war te zo -

sta ły w usta wie. 1

Z treści art. 77 ust. 1 ustawy o swobo-

dzie dzia łal no ści go spo dar czej wy ni ka, że

pod mio ta mi upraw nio ny mi do kon tro li

pro wa dze nia dzia łal no ści go spo dar czej

na za sa dach w niej okre ślo nych są or ga -

ny ad mi ni stra cji pu blicz nej. Jest to bar -

dzo sze ro ki za kres pod mio to wy kon tro li

ze względu na liczbę różnych organów

o wła ści wo ści ogól nej i szcze gól nej,

do któ rych na le żą mię dzy in ny mi licz ne

in spek cje, w tym Pań stwo wa In spek cja

Pra cy, spra wu ją ca kon tro lę w ra mach tzw.

po li cji ad mi ni stra cyj nej. 2 W myśl art. 1

usta wy z 13.04. 2007r. o Pań stwo wej In -

spek cji Pra cy, 3 in spek cja re ali zu je sze ro -

ki za kres dzia łań kon tro l no -nad zor czych.

Jak wy ni ka z tre ści te go prze pi su, szcze -

gól nym obo wiąz kiem jest re ago wa nie

na stan bez pie czeń stwa i hi gie ny pra cy

się bior ców pro wa dzo ne przez or ga -

ny Pań stwo wej In spek cji Pra cy wy ni ka ją

w szcze gól no ści z pro gra mu dzia ła nia.

Na ich czę sto tli wość ma ją rów nież wpływ

skar gi, wy pad ki przy pra cy i ocze ki wa nia

kontrolne kierowane do inspekcji w ciągu

roku z różnych źródeł. Nie są one, jak już

pod nie sio no, je dy ny mi for ma mi jej dzia ła -

nia, bo wiem co raz więk sze zna cze nie ma

pre wen cja. Zmie rza ona do pod no sze nia sze -

ro ko ro zu mia nej świa do mo ści praw nej

stron sto sun ku pra cy, zwięk sza po sza no wa -

nie pra wa bez sto so wa nia środ ków re pre -

syj nych. Stąd też, za mia rem Pań stwo wej In -

spekcji Pracy, co wy-

ni ka ze spra woz dań

głów ne go in spek to ra

pra cy z dzia łal no ści

in spek cji, nie jest

zwięk sza nie licz by

kon tro li w spo sób nie -

uza sad nio ny i utrud nia ją cy funk cjo no wa nie

przed się biorstw. Kon sty tu cyj ność ochro ny

pra cy ze stro ny pań stwa i wska za ny w kon -

sty tu cji nad zór pań stwa nad wa run ka mi wy -

ko ny wa nia pra cy oraz pra wo do bez piecz -

nych wa run ków pra cy uza sad nia ją jed na kże

pro wa dze nie czyn no ści kon tro l nych w ta kim

roz mia rze, ja ki jest nie zbęd ny do po pra wy

bu dzą ce go po wszech ną dez apro ba tę sta nu

po sza no wa nia pra wa pra cy.

w przed mio cie no we li za cji usta -

wy o swo bo dzie dzia łal no ści go spo dar czej

i jej za kre sie, w od nie sie niu do PIP, bę dą

mu sia ły uwzględ niać i go dzić in te res pra -

wo rząd no ści oraz przed się bior ców dla re -

ali za cji wspól ne go do bra, ja kim jest czło -

wiek w pro ce sie pra cy, roz wój go spo dar -

czy i cel w po sta ci pra wo rząd no ści.

Decyzje w przedmiocie nowelizacji ustawy o swobodzie dzia-

łalności gospodarczej i jej zakresie, w odniesieniu do PIP, bę-

dą musiały uwzględniać i godzić interes praworządności oraz

przedsiębiorców dla realizacji wspólnego dobra, jakim jest

człowiek w procesie pracy, rozwój gospodarczy i cel w po-

staci praworządności.

Nie można traktować Państwowej Inspekcji Pracy i przedsię-

biorców, jak podmioty stojące po przeciwnych stronach dzia-

łań zmierzających do zwiększenia poszanowania prawa pra-

cy i ograniczenia zjawisk kryzysowych w zakładach pracy.

dr Ma rian Li wo

za stęp ca głów ne go in spek to ra pra cy

poz. 450) w od nie sie niu do sek to rów

dzia łal no ści go spo dar czej nią ob ję tych,

w spo sób nie bu dzą cy wąt pli wo ści stwier -

dza w art. 12, ust. 1a i b oraz art. 16, że

in spek to rzy pra cy zo sta li upo wa żnie ni

do swo bod ne go wstę pu bez uprzed nie go

za wia do mie nia, o ka żdej po rze dnia i no -

cy do ka żde go za kła du pra cy pod le ga ją ce -

go in spek cji. Uprzed nie na to miast za wia -

do mie nie o kon tro li zgod nie z po sta no wie -

niem kon wen cji pod da ne zo sta ło oce nie in -

spek to ra pra cy w za kre sie je go wpły wu

ją cej go re gu la cji.

Nie ule ga wąt pli wo ści, że uprze dza nie

o za mia rze wsz czę cia kon tro li nie sprzy -

ja okre ślo nym czyn no ściom kon tro l nym,

a w szcze gól no ści kon tro li le gal no ści za -

trud nie nia lub wy ko ny wa nia in nej pra cy za -

rob ko wej.

Na le ży po now nie pod kre ślić, że za mia -

rem Pań stwo wej In spek cji Pra cy nie jest

zwięk sza nie licz by kon tro li i środ ków

prawnych. Sam zaś fakt stabilności tych

kon tro li i środ ków praw nych w ostat nich

stro nach dzia łań zmie rza ją cych do zwięk -

sze nia po sza no wa nia pra wa pra cy i ogra -

ni cze nia zja wisk kry zy so wych w za kła dach

pra cy. Bez roz wo ju przed się bior czo ści

i po pra wy sy tu acji eko no micz nej wie lu

przed się bior ców, nie zwięk szy się licz ba

miejsc pra cy i wy na gro dzeń pra cow ni -

czych, nie ule gną po pra wie wa run ki pra -

cy wy ma ga ją ce na kła dów fi nan so wych.

Środ ki fi nan so we na te ce le przed się -

1 Zob, A. Wa li gór ski, Dzia łal ność go spo -

dar cza w uję ciu pra wa ad mi ni stra cyj ne go,

Po znań 2006, s. 214, i li te ra tu ra tam po -

wołana.

2 Zob. Z. Le oń ski, Pra wo ad mi ni stra cyj -

ne, War sza wa 2006. Str. 207

3 Dz. U. nr 89, poz. 589 z późn. zm.

4 Zob, Z. Ko si kow ski, Usta wa o swo bo -

dzie dzia łal no ści go spo dar czej z ko men ta -

rzem, War sza wa 2008, s. 371.

I P 4/2010

4/2010 I P

la tach przy wy mie nio nych uwa run ko wa -

niach wy ni ka ją cych z usta wy o swo bo dzie

dzia łal no ści go spo dar czej mo że świad czyć

tyl ko o znacz nej de ter mi na cji ka dry in -

spek tor skiej w wy ko ny wa niu obo wiąz ków

słu żbo wych, któ rą to de ter mi na cję na le -

ży do ce niać.

W przed mio cie no we li za cji usta wy

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: