2001.03_Recycling silników twardych dysków.pdf

Elektor w EdW

Recycling silników twardych dysków

Editorial items appearing on pages 25 − 26 are the copyright property of © Segment B. V. Beek, The Netherlands, 1998, which reserves all rights.

Technika elektronicznego przetwarzania danych rozwija się w błyskawicznym tempie. To, za co jeszcze

wczoraj trzeba było zapłacić dość duże pieniądze, dziś nie wystarcza już dla nowoczesnego oprogra−

mowania. Ale starsze komputery albo przynajmniej ich części, nie muszą skończyć jako elektroniczny

złom. Dotyczy to na przykład silników przestarzałych twardych dysków.

Na elektronicznym szrocie (w piwnicy albo

na pchlim targu) można bardzo często zna−

leźć twarde dyski o pojemności od 20 do

40MB. Zapisane na nich dane nie mogą wła−

ściwie już nikogo interesować. Ale w obudo−

wie takich starych dysków znajdują się aż

dwa silniki, które można by przecież do cze−

goś sensownego wykorzystać. Obok silnika

krokowego, który porusza głowicami zapisu−

jącymi i odczytującymi, bardzo interesują−

cym podzespołem jest właściwy silnik twar−

dego dysku. W badanych przez autorów

twardych dyskach chodzi o silniki z elektro−

niczną komutacją. Taki egzemplarz jest po−

kazany na rysunku 1 .

wspólne. Trzy pozostałe wyprowadzenia są

końcówkami układu scalonego czujnika

Halla.

W ich przypadku wartości zmierzone

przy pomocy omomierza są wyraźnie

większe. Za pomocą układu przedstawio−

nego na rysunku 6 można łatwo rozróżnić

i te wyprowadzenia. W najgorszym przy−

padku te trzy końcówki trzeba kolejno łą−

czyć z masą, doprowadzając jednocześnie

dwie pozostałe do +12V, każdą poprzez

diodę LED i rezystor. Trzeba przy tym wol−

no kręcić rotorem silnika. Przy jednym

z trzech połączeń, gdy wyprowadzenie ma−

sy silnika jest połączone z masą, świeci

dioda LED dołączona do wyprowadzenia

zasilania układu scalonego. Druga dioda

będzie natomiast migać, kiedy obrócimy

rotorem. Ta jest dołączona do wyjścia sy−

gnałowego układu scalonego.

Tematem projektu jest właśnie to, jak taki

silnik przywrócić do życia.

Najpierw jednak twardy dysk trzeba roze−

brać na części. W tym celu demontuje się po−

krywę obudowy, a następnie jego płytkę dru−

kowaną. Do odkręcenia śrub idealny jest śru−

bokręt krzyżakowy, ale od biedy można tak−

że użyć dobrego wkrętaka prostego. Po usu−

nięciu pokrywy i zdjęciu płytki są już wi−

doczne obydwa silniki ( rysunek 2 ).

Droga do usunięcia głowic zapisujących

i odczytujących ( rysunek 3 ) oraz dysków

magnetycznych ( rysunek 4 ) stoi otworem.

Ostatecznie odkręca się śruby mocujące sil−

niki ( rysunek 5 ) i można już wyjąć część

nadającą się do wykorzystania.

Silnik ma sześć wyprowadzeń, z tego trzy

są połączone z uzwojeniami. Odpowiednie

żyły można łatwo zidentyfikować przy po−

mocy omomierza. Mierzone wartości to 3Ω

względnie 6

Ω

Rys. 6. Przy użyciu tego układu testo−

wego można łatwo zidentyfikować

wyprowadzenia silnika.

Elektronika dla Wszystkich

, w zależności od tego, czy jest

mierzona rezystancja jednego, czy obu

uzwojeń (cewek). Również w ten sam spo−

sób zostało odnalezione wyprowadzenie

Elektor w EdW

Teraz wiemy już wszystko co konieczne,

aby zaprząc silnik do pracy. Potrzeba do tego

układu jak na rysunku 7 , który można szyb−

ko zbudować na małej płytce uniwersalnej.

Czujnik Halla zawarty w silniku ma wyjście

z otwartym kolektorem.

Gdy tranzystor wyjściowy czujnika jest

włączony, T1 jest odcięty. Przez R2 i R3 pły−

nie wystarczający prąd, aby włączyć T2.

Dzięki temu baza T3 jest zasilana prądem po−

przez R4 i tranzystor ten również się włącza.

W cewce L1 wytwarza się więc pole magne−

tyczne, które porusza na krótko rotorem silni−

ka z magnesem stałym. Na czujnik Halla

działa teraz przeciwne pole magnetyczne, tak

że jego tranzystor wyjściowy zostaje odcięty.

Baza T1 zostaje wysterowana prądem przez

R1 i T1 włącza się.

Ponieważ napięcie na kolektorze T1 jest

bardzo małe, prąd płynący przez R3 nie jest

wystarczający do włączenia T2. W efekcie

nie jest również wysterowany T3 i przez L1

nie płynie żaden prąd. Ale ponieważ teraz

jest włączony T1, do bazy T4 jest dostarcza−

ny wystarczająco duży prąd poprzez R2, aby

z kolei ten tranzystor się włączył. Do L2 zo−

staje dostarczona energia wytwarzająca pole

magnetyczne i dzięki temu rotor z magne−

sem stałym poruszają się znowu kawałek da−

lej. Proces ten powtarza się, dopóki układ

jest zasilany wystarczającym napięciem.

Diody D1 i D2 zabezpieczają tranzystory T3

i T4 przed indukowanymi napięciami. Jeśli

chce się zmienić kierunek obrotów silnika,

trzeba tylko zamienić miejscami wyprowa−

dzenia L1 i L2.

Rys. 7. Układ sterujący komutacją

silnika.

H. Neumann, E. Moeller

REKLAMA · REKLAMA · REKLAMA · REKLAMA · REKLAMA

Świąteczna promocja

l Stacja lutownicza RT−24a

kompllettna sttacjja lluttowniicza z rregu−

llattorrem temperratturry,, podsttawką,,

gąbką orraz lluttowniicą − 80VA,, 24V

240 zł

− 10%

l Lutownica LSE−30

lluttowniica z rregullattorrem ttempe−

rratturry wbudowanym we wttyk

siieciiowy 30VA,, 24V

130 zł

− 10%

l Odsysacz cyny OC−24

odsysacz wyposażony w grrzałłkę

20VA,, ttemp.. grr.. ~370 o C

85 zł

− 10%

Dowolne z prezentowanych urządzeń kupisz w firmie ELWIK

02−240 Warszawa

ul. Jakobinów 35

tel.: 846 31 87 , 846 31 89

fax: 846 35 70

(+ koszty przesyłki)

Do podanych cen nale ż y

doliczyc 22% podatku VAT

www.elwik.com.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: