2010.09_System oświetlenia rowerowego.pdf

2951

System oświetlenia rowerowego

Do czego to służy?

Jednym z najważniejszych elementów stano-

wiących o bezpieczeństwie użytkowników

ruchu drogowego jest odpowiednie oświet-

lenie pojazdów. Przedstawiony układ to uni-

wersalny system oświetlenia, składający się

z zasilacza bezprzerwowego ze sterownikiem

oraz dwóch lamp: przedniej oraz tylnej.

Lampa przednia ma funkcję lampy głównej

(biała dioda LED 1W) oraz namiastkę świateł

przeciwmgłowych (pierścień żółtych, super-

jasnych LED-ów). Lampa tylna natomiast

zawiera kierunkowskazy, funkcję STOP oraz

standardowe, wymagane przepisami światło

migające (ostrzegawcze).

Jak to działa?

Centralka. Schemat ideowy centralki przed-

stawia rysunek 1, a zmontowany model

pokazuje fotografia 1 . Jest to w sumie prosty

zasilacz bezprzerwowy. Napięcie z dynama

(6V, 3W) jest prostowane mostkowo (D2–D5)

i filtrowane przez C3. Gdy brak odpowied-

niego napięcia z dynama, prąd płynie przez

diodę D1 z zestawu baterii/akumulatorków:

4x (L)R6, (L)R14 lub (L)R20.

Napięcie 2,5V z wyjścia stabilizatora U1

służy do zasilania lampki tylnej.

Przełączniki służą do sterowania

oświetleniem bez konieczności

schodzenia z roweru w celu włą-

czenia tylnej lampy. S1 (trzypo-

zycyjny) pozwala wybrać światła

długie lub dodatkowe oświetlenie

o barwie żółtej – odpowiednik

samochodowych świateł przeciw-

mgielnych. Włącznik S2 pozwala

uruchomić światło tylne, a dioda

LED1 sygnalizuje stan lampy.

Trzypozycyjny S3, wraz z tranzy-

storami Q1, Q2, służy do sterowa-

nia kierunkowskazami. Do złącza

X6 można natomiast wpiąć czuj-

nik-styk, sprzężony z hamulcem,

jeden lub dwa połączone szeregowo.

Dzięki temu, po naciśnięciu dźwigni

manetki hamulca/hamulców, świat-

ło tylne, migające podczas normalnej

pracy, zaświeci światłem ciągłym.

Układ można zmontować na płyt-

ce drukowanej według rysunku 2 .

Urządzenie koniecznie musi być

umieszczone w szczelnej obudo-

wie, zabezpieczonej przed wpływem

środowiska. Całość powinna zostać

zamontowana na kierownicy tak, by

wygodne było przełączanie kierunko-

wskazów – najlepiej jednym palcem.

Dwufunkcyjna lampa przednia.

Schemat ideowy widoczny jest na

rysunku 3 .

Tranzystory T1

i T2, wraz z

szeregowo połą-

czonymi dio-

dami D1...D3 i

D4...D6, tworzą

źródła prądowe.

Na rezystorach

R1 i R3 panuje

napięcie około

0,6V. Prądy

diod żółtych,

tworzących "światło przeciwmgielne", wyno-

szą ok. 16mA, a 1-watowej, białej diody

LED9 – ok.130mA, czyli mniej od wartości

Fot 1

Rys. 2

A15,2mm

Rys. 1

VCC

D1-D5 - 1N5819

LED1

OUT

GND

X1-2

Dy namo

X1-1

Dy namo

X2-2

Ba terie

X2-1

GN D

100n

LM317

100n

1000u

D 3

VCC

12 3

X3-3

Przeciwmgielne

LED1

Rys. 3

X3-2 D ³ugie

Przeciwmgieln e

X3-1 GND

4,7R 1W*

GND

X4-2 S TOP

4,7R 1W*

D³ugie

VCC

D1...D6 - 1N4148

X4-1 Kierunk. prawy

D 4

BD680

X5-3 K ierunk. le wy

1,8R

1W*

D 5

X5-2 Tylne œwiat³o

X6 -1

X5-1 GND

D 6

BD680

10k

R12

X6-2

BC547

bia³a

Wrzesieñ 2010

Elektronika dla Wszystkich

dopuszczalnej. Kto chce, może zmienić R1,

R3, dbając, żeby nie przegrzać diod, zwłasz-

cza LED9.

Płytka drukowana dla lampki ( rysunek

4 ) została zaprojektowana tak, by możliwe

było jej umieszczenie w obudowie reflek-

tora przedniego, instalowanego typowo w

wielu rowerach. Elementy trzeba montować

nisko nad powierzchnią płytki. Środkowy,

duży otwór, połączony z trzema mniejszymi,

pozwala połączyć mechanicznie płytkę lamp-

ki, diodę LED (w obudowie typu STAR, czyli

z małym radiatorem), kolimator dla diody oraz

dodatkowy radiator. Model pokazuje

fotografia 2 i tytułowa . W modelu

zastosowano łatwo dostępny w han-

dlu, popularny kolimator o wiązce

15 o . Należy pamiętać o stosunkowo

dużym jak na LED-y wydzielaniu cie-

pła w diodzie Power LED. Konieczne

jest także odizolowanie wyprowadzeń

diody LED oraz radiatora od ścieżek

płytki drukowanej.

Lampa tylna. Prezentowany układzik

oprócz roli migacza, zwracającego

uwagę innych uczestników ruchu

– umożliwia także sygnalizowanie

hamowania roweru (odpowiednik samocho-

dowego światła STOP) i kierunkowskazów.

Schemat ideowy lampki pokazano na

rysunku 5 , a widok modelu – na fotogra-

fii 3 . Inwerter U1F tworzy prosty gene-

rator, który podczas normalnej jazdy klu-

czuje tranzystor Darlingtona T3. Podczas

naciśnięcia manetki hamulca, katoda diody

D1 jest zwierana do masy. Powoduje to

zablokowanie generatora – diody świecą

światłem ciągłym.

Generatory na bramkach U1D i U1E pod-

czas normalnej jazdy są zablokowane przez

cały czas (stan wysoki na anodach diod D2

i D3). Po naciśnięciu przełącznika kierunko-

wskazów jeden z generatorów zostaje odblo-

kowany, przez co zostaje włączone miganie

odpowiednich, pomarańczowych diod LED.

Płytkę drukowaną układu przedstawia

rysunek 6 . Całość należy zamontować w

obudowie z przezroczystą ścianką czołową

lub – ewentualnie – tak, by diody zostały

wyprowadzone przez otwory, wykonane

na przodzie obudowy. W razie potrze-

by można zastosować obudowę dłuższą

od płytki drukowanej, a diody kierunkowe

zamontować na odcinkach przewodu.

LE D 1

Wykaz elementów

R 11

R 6

Centralka

R1-R5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1k Ω

R6,R7 . . . . . . . . . . . . . . . . . 10k Ω

C1,C2 . . . . . . . . . . . . . . . . 100nF

C3 . . . . . . . . . . . . . . 1000μF/25V

U1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . LM317

D1-D5 . . . . . . . . . . . . . . . 1N5819

Q1,Q2 . . . . . . . . . . . . . . . . BC547

LED1 . . . . . . . . . . .5mm czerwona

X1,X2,X4,X6. . . . . . . . ARK2 5mm

X3,X5. . . . . . . . . . . . . ARK3 5mm

S1,S3 . . . . . . . . . . . . . przełącznik

jednobiegunowy 3-poz.

S2 . . . . . . . . . . przełącznik 2-poz.

Stycznik monostabilny (czujnik

hamulca)

Dwufunkcyjna

T1,T2 . . . . . . . . . . . . . . . . . BD680

LED1-LED8 LED czerwona 5mm

LED9 . . . . . . . . 1W biała LUMILED

Lampa tylna

R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10k Ω

R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4,7k Ω

R3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36k Ω

R4-R9 . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Ω

R10,R16 . . . . . . . . . . . . . . . . 1k Ω

R11,R17 . . . . . . . . . . . . . . . 47k Ω

R12-R15 . . . . . . . . . . . . . . . .22 Ω

C1,C4 . . . . . . . . . . . . . . . . 100nF

C2,C6,C7. . . . . . . . . . . . . . . 10μF

C3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1000μF

C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100μF

U1 . . . . . . . . . . . . . . . . .74HC14D

D1-D3 . . . . . . . . . . . . . . . 1N4148

T1, T2 . . . . . . . . . . . . . . . . BC547

T3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BD680

LED1-LED6 . . . LED czerwona 5mm

LED7-LED10 . . . SuperFLUX Orange

X1 . . . . . . . . . . . . . . . ARK3 5mm

X2 . . . . . . . . . . . . . . . ARK2 5mm

C-

A +

R10

R1 2

Rys. 4

LED5

lampa

rowerowa

R1 . . . . . . . 4,7 Ω 1W (patrz tekst)

R2,R12 . . . . . . . . . . . . . . . . . 1k Ω

R3 . . . . . . . 1,8 Ω 1W (patrz tekst)

R4-R11 . . . . . . . . . . . . . . . . 4,7 Ω

D1-D6 . . . . . . . . . 1N4148 (0805)

Fot. 2

Płytka drukowana jest dostępna

w sieci handlowej AVT jako kit szkolny AVT-2951.

U1A

VCC

Rys. 5

STOP

R1 10k

U1F

U1C

4,7k

X2-1

Kierunk. p rawy

1N4148

100n

X2-2

R3 3 6k

U1B

Kierunk. l e wy

X1-3

Tylne œwiat³o

GND VCC

10u

X1-2

U1 - 74HC14D

X1-1

VCC

U1E

R10

VCC

100n U1P

1N4148

R 11 47k

1000u

100u

10u

U1D

R16

BC547

1N4148

R 17 47k

10u

Rys. 6

Przemysław Musz

www.przemotronik.pl

L ED7

LED10

Fot 3

LED1

LED2

LED3

C 4

LED4

LED5 LED6

LED8

LED9

Elektronika dla Wszystkich Wrzesieñ 2010

Wrzesieñ 2010

Tylne œ wiat³ o

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: