Mechanizm powstawania lepkości. Cząsteczki cieczy pozostają w nieustannym, bezładnym ruchu, podczas którego zachodzi przenoszenie pędu między sąsiednimi warstewkami cieczy poruszającymi się różnymi prędkościami. Zjawisko to powoduje pojawienie się naprężeń stycznych, stanowiących istotę tarcia wewnętrznego.
(rys)
Oznaczając przez dh odległość dwu sąsiednich elementów o powierzchni dF, z których jeden porusza się z prędkością u, a drugi z prędkością u= du, określimy wartość siły stycznej dT przeciwdziałającej postaciowemu odkształceniu elementarnego prostopadłościanu
Naprężenie styczne :
gdzie : η- współczynnik proporcjonalności, lepkość dynamiczna płynu.
Wymiar współczynnika lepkości dynamicznej w układzie LMT :
[η]=L-1MT-1
a w układzie LFT:
[η]=L-2FT
W układzie CGS jednostką współczynnika lepkości jest
1 poise = 1 P = 1 g cm-1 sek-1
Współczynnik lepkości dynamicznej równa się 1 poise, gdy do wzajemnego przesunięcia dwu warstewek cieczy o powierzchni 1 cm2, odległych od siebie o 1 cm i poruszających się z prędkością względna 1 cm/sek, potrzeba siły równej jednej dynie.
W praktyce wartości liczbowe współczynnika η wyrażamy najczęściej w centipoise’ach
1 centipoise = 1 cP = 0,01 poise
W układzie technicznym jednostek miar współczynnik lepkości dynamicznej wyrażamy w kp m-2 sek.
Zależność między cP a jednostkami układu M Kp S (metr, kilopond, sekunda)
1 kp m-2sek = 9810 cP
wojtekklimczak1