Nazwy abstrakcyjnych cech (NOMINA ESSENDI)
Nazwy abstrakcyjnych cech są transpozycyjnymi derywatami odprzymiotnikowymi.
I. Regularne są tworzone przy użyciu formantu -ość, por.:
piln-ość < pilny
bezczeln-ość < bezczelny
słab-ość < słaby
Istnieją formalne i semantyczne ograniczenia w derywacji rzeczowników odprzymiotnikowych za pomocą formantu -ość.
1. Nie tworzy się wymienionych derywatów od przymiotników złożonych, derywowanych od wyrażeń syntaktycznych formantem -i (y). Rzadko tworzy się derywaty z formantem -ość od przymiotników utworzonych za pomocą formantu paradygmatycznego -i (y) i przymiotników na -any, -ący.
2. Nazwy abstrakcyjnych cech są tworzone od przymiotników jakościowych. Nie tworzy się ich od rzeczowników relacyjnych. Należy jednak pamiętać o możliwości przejścia przymiotnika z klasy przymiotników relacyjnych do klasy przymiotników jakościowych. Ten sam przymiotnik może czasem mieć znaczenie jakościowe i relacyjne, np. papierowa postać i papierowa torebka. Nazwy abstrakcyjnych cech nie są tworzone również od intensiwów przymiotnikowych, np. bieluchny, przebogaty, cichuteńki.
II. Nieregularne są tworzone przy użyciu sufiksów: -stwo, -ota, -izna//-yzna, -oć, -ycz, -ada, formantów paradygmatycznych: -ø m.ż., -a, -o, -e, oraz ucięć cząstek niefleksyjnych, naczęściej -ny i -owy, por.:
niechlu◊-stwo < niechlujny
beż◊ < beżowy
czerń-ø < czarny n : ń
zł-o < zły
zdrowi-e < zdrowy w : w’
głup-ota < głupi p’: p
gol-izna < goły ł : l’
dobr-oć < dobry
gor◊-ycz < gorzki rz: r dziecin◊-ada < dziecinny
dalacin