Etyka myśliwska a prawo.docx

ETYKA MYŚLIWSKA A PRAWO

Od prawa do etyki
Etyka myśliwska wykazuje szereg specyficznych cech, których świadomość – szczególnie początkującym oraz noszącym się z zamiarem rozpoczęcia łowieckiej przygody – powinna ułatwiać poruszanie się w trudnym obszarze powinności i praw myśliwego. Pierwszym co zwraca uwagę, jest przenikanie i wzajemne oddziaływanie norm etycznych i prawnych, regulujących zagadnienia związane z łowiectwem.

Wątpliwości nie pozostawia już art. 1 Prawa łowieckiego, który określa łowiectwo jako element ochrony środowiska przyrodniczego, co w rozumieniu ustawy oznacza ochronę zwierząt łownych (zwierzyny) i gospodarowanie ich zasobami w zgodzie z zasadami ekologii oraz zasadami racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej. W art. 2 ustawy z kolei podkreśla się, że zwierzęta łowne w stanie wolnym, jako dobro ogólnonarodowe, stanowią własność Skarbu Państwa.

Z punktu widzenia wzajemnych związków między prawem a etyką łowiecką najważniejszy jest jednak art. 3 Prawa łowieckiego, który wskazuje cele łowiectwa. I tak należą do nich:
1) ochrona, zachowanie różnorodności i gospodarowanie populacjami zwierząt łownych;
2) ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego na rzecz poprawy warunków bytowania zwierzyny;
3) uzyskiwanie możliwie wysokiej kondycji osobniczej i jakości trofeów oraz właściwej liczebności populacji poszczególnych gatunków zwierzyny przy zachowaniu równowagi środowiska przyrodniczego;
4) spełnianie potrzeb społecznych w zakresie uprawiania myślistwa, kultywowania tradycji oraz krzewienia etyki i kultury łowieckiej.

Pojęcia użyte przez ustawodawcę, nawet jeżeli bezpośrednio nie mają znaczenia ocennego, posiadają bez wątpienia pozytywną konotację wartościującą – zadaniem łowców-myśliwych jest ochronna, poprawa i – co niezwykle ważne – zachowanie różnorodności.
Ust. 4 przywołanego artykułu odsyła już całkowicie bezpośrednio do wypracowanych przez wieki zasad etyki, których krzewienie jest celem łowiectwa i jego miłośników. Również art. 34 ust. 5 ustawy jako jedno z zadań Polskiego Związku Łowieckiego wskazuje czuwanie nad przestrzeganiem przez członków Polskiego Związku Łowieckiego prawa, zasad etyki, obyczajów i tradycji łowieckich

Bezpośrednie odwołania do etyki łowieckiej, a także zasad o charakterze pragmatycznym zawierają również liczne akty wykonawcze do ustawy na czele z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie szczegółowych warunków wykonywania polowania i znakowania tusz, nakierowane na możliwie jak najdalej idące wyrównywanie szans myśliwego i zwierzęcia oraz oszczędzania temu ostatniemu zbędnych cierpień.

Od etyki do prawa
Opisana wyżej sytuacja odsyłania przez ustawodawcę do norm etycznych czy prawa zwyczajowego myśliwych, zachodzi również w drugą stronę. Przyjęty przez Naczelną Radę Łowiecką w dniu 6 czerwca 1992 roku Zbiór zasad etyki, tradycji i zwyczajów łowieckich już kilkakrotnie nakazuje przestrzeganie przepisów prawnych. Z tej perspektywy najważniejsza jest preambuła Zbioru zasad mówiąca o przestrzeganiu przez „współczesnych myśliwych” przepisów prawa oraz regulaminów i statutów oraz art. 2, który warto przytoczyć w tym miejscu w całości: „Myśliwy za swój podstawowy obowiązek uważa rzetelne przestrzeganie norm prawa łowieckiego oraz pełne podporządkowanie się wymogom dyscypliny organizacyjnej”.
Oczywiście tego typu przypadki wzajemnych odesłań między aktem prawa stanowionego, a etyką określonej grupy społecznej czy zawodowej nie są czymś całkowicie wyjątkowym, tym niemniej chyba w żadnym innym przypadku nie są one tak klarowne i bezpośrednie.

Podsumowanie
Dla doświadczonych myśliwych przywołane powyżej związki między prawem stanowionym a etyką łowiecką nie są rzeczą nową. Warto jednak pamiętać o nich, szczególnie w kontekście przekazywania tradycji, zasad i umiejętności łowieckich początkującym adeptom myślistwa, ze szczególnym naciskiem na osoby młode. Nie bez znaczenia jest przecież fakt, iż nieetyczne postępowanie myśliwego może skutkować nie tylko ostracyzmem w gronie kolegów, ale również odpowiedzialnością karną i administracyjną. Warto również zauważyć, iż stanowczo zbyt mało mówi się o etycznych i ustawowych zadaniach myśliwych, co powoduje wiele nieporozumień i często kształtuje nieprawdziwy obraz tak myśliwych jak i łowiectwa.