Ogólne wprowadzenie mszału rzymskiego.pdf
(
526 KB
)
Pobierz
3203039 UNPDF
OGÓLNE WPROWADZENIE
DO MSZAŁU RZYMSKIEGO
Z trzeciego wydania Mszału Rzymskiego
Rzym 2002
KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW
Prot. 795/02/L
DLA POLSKI
Na prośbę Jego Eminencji Józefa kard. Glempa, Arcybiskupa Warszawskiego, Przewod
niczącego Konferencji Episkopatu Polski, wyrażoną w liście z dnia 1 sierpnia 2003, mocą
uprawnień udzielonych tej Kongregacji przez papieża JANA PAWŁA II chętnie zatwierdzamy
polski tekst Ogólnego wprowadzenia do Mszału rzymskiego (trzeciego wydania wzorcowe
go), jaki znajduje się w załączonym egzemplarzu.
W tekście drukowanym należy umieścić wzmiankę o udzielonej przez Stolicę Apostolską
zgodzie. Dwa egzemplarze wydrukowanego tekstu należy przesłać do tej Kongregacji.
Bez względu na wszelkie przeciwne zarządzenia.
W siedzibie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 6 listopada
2003 r.
Franciscus Card. Arinze
Prefekt
+ Dominicus Sorrentino
Arcybiskup Sekretarz
(Tłum. bp Stefan Cichy)
* * *
PRYMAS POLSKI
Warszawa, dnia 12 grudnia 03 r.
N. 4546/03/P.
DEKRET
W imieniu Konferencji Episkopatu Polski zezwalam na druk „
Ogólnego
wprowadzenia do
Mszału rzymskiego
”. Przekład polski, przyjęty przez Konferencję Episkopatu Polski, został
potwierdzony przez Kongregację Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Dekretem z dnia
6 listopada 2003 r. (Prot. 1617/03/L).
Przepisy zawarte w tym
Wprowadzeniu
w Polsce wchodzą w życie od Środy Popielcowej,
czyli od dnia 25 lutego 2004 r. Wszelkie prawa przedruku w całości lub w części są zastrzeżo
ne Konferencji Episkopatu Polski.
Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002
2
+ Józef Kardynał Glemp
Przewodniczący Konferencji Episkopatu
Prymas Polski
* * *
OGÓLNE WPROWADZENIE
DO MSZAŁU RZYMSKIEGO
WSTĘP
1. Chrystus Pan, mając sprawować z uczniami ucztę paschalną, na której ustanowił Ofiarę
swego Ciała i Krwi, polecił przygotować przestronną komnatę, usłaną (Łk 22,12). Kościół za
wsze uważał, że polecenie to odnosi się również do niego, gdy ustanawiał przepisy dotyczące
sprawowania Najświętszej Eucharystii co do duchowego przygotowania ludzi oraz miejsc,
obrzędów i tekstów. Również obecne normy, wydane zgodnie z postanowieniem Soboru Po
wszechnego Watykańskiego II, oraz nowy mszał, którym Kościół obrządku rzymskiego
będzie się odtąd posługiwać przy sprawowaniu Mszy, są nowym dowodem tej troski
Kościoła, jego wiary i niezmienionej miłości ku najwyższej tajemnicy eucharystycznej oraz
świadczą o nieprzerwanej i ciągłej jego tradycji, mimo wprowadzenia pewnych rzeczy no
wych.
ŚWIADECTWO NIEZMIENIONEJ WIARY
2. Ofiarny charakter Mszy świętej, uroczyście stwierdzony przez Sobór Trydencki, zgodnie z
całą tradycją Kościoła
1
,
został na nowo wyrażony przez Sobór Watykański II, który o Mszy
wypowiedział te znamienne słowa: „Nasz Zbawiciel podczas Ostatniej Wieczerzy (...) ustano
wił eucharystyczną Ofiarę swojego Ciała i Krwi, aby w niej na całe wieki, aż do swego
przyjścia, utrwalić ofiarę krzyża i tak powierzyć Kościołowi, umiłowanej Oblubienicy,
pamiątkę swej męki i zmartwychwstania”
2
.
To, czego w ten sposób uczy Sobór, stale wyrażają formuły Mszy. Albowiem nauka wyra
żona ściśle tym zwrotem
Sakramentarza leoniańskiego
: „Ilekroć sprawujemy tę ofiarę na
pamiątkę Chrystusa, dokonuje się dzieło naszego odkupienia”
3
,
we właściwy sposób i dokład
nie jest rozwinięta w Modlitwach eucharystycznych; w nich bowiem kapłan, dokonując
anamnezy, zwraca się do Boga w imieniu całego ludu, składa Mu dzięki oraz przedstawia
żywą i świętą Ofiarę, to znaczy dar ofiarny Kościoła i Hostię, której ofiarowaniem sam Bóg
chciał być przebłagany
4
,
oraz prosi, aby Ciało i Krew Chrystusa były ofiarą miłą Ojcu i zba
wienną dla całego świata
5
.
W ten sposób w nowym mszale prawo modlitwy Kościoła odpowiada stałemu prawu
wiary, które nam przypomina, że wyjąwszy sposób ofiarowania, jednym i tym samym jest
ofiara krzyża i jej sakramentalne odnowienie we Mszy, którą podczas Ostatniej Wieczerzy
Chrystus Pan ustanowił i jej sprawowanie zlecił Apostołom na swoją pamiątkę, oraz że Msza
jest jednocześnie ofiarą uwielbienia, dziękczynienia, przebłagania i zadośćuczynienia.
Sesja XXII, 17 września 1562: DS 1738-1759
2
KL nr 47; por. KK nry 3, 28; DP nry 2, 4, 5.
3
Por.
Sacramentarium Veronense
, wyd. L. C. Mohlberg, nr 93.
4
Por. 3 Modlitwa eucharystyczna.
5
Por. 4 Modlitwa eucharystyczna.
1
Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002
3
3. Również cudowną tajemnicę rzeczywistej obecności Pana pod eucharystycznymi posta
ciami, potwierdzoną przez Sobór Watykański II
6
i inne dokumenty Urzędu Nauczycielskiego
Kościoła
7
w tym samym znaczeniu, w jakim je podał do wierzenia Sobór Trydencki
8
,
stwier
dza się w obrzędach Mszy nie tylko słowami konsekracji, którymi uobecnia się Chrystusa
przez przeistoczenie, lecz również przez poczucie i okazywanie najwyższej czci i adoracji, jak
to się dzieje w liturgii eucharystycznej. Z tego samego względu nakłania się lud chrześci
jański, by ten podziwu godny Sakrament adorował w szczególny sposób w Czwartek
Wieczerzy Pańskiej oraz w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa.
4. Natura urzędowego kapłaństwa właściwego prezbiterowi, który w imieniu Chrystusa skła
da Ofiarę i przewodniczy zgromadzeniu świętego ludu, uwydatnia się w formie obrzędu,
przez podwyższenie miejsca i przez czynności kapłana. Podstawy zaś tego urzędu są wyrażo
ne oraz jasno i obszernie wyjaśnione w dziękczynieniu Mszy krzyżma w Czwartek Wieczerzy
Pańskiej, w którym to dniu wspomina się ustanowienie kapłaństwa. W tym dziękczynieniu
stwierdza się nadanie kapłańskiej władzy przez nałożenie rąk, a przez wyliczenie poszczegól
nych czynności opisuje się tę samą władzę, będącą kontynuacją władzy Chrystusa, Najwy
ższego Kapłana Nowego Testamentu.
5. Natura kapłaństwa urzędowego rzuca właściwe światło również na inne kapłaństwo o wiel
kim znaczeniu, mianowicie na królewskie kapłaństwo wiernych, których duchowa ofiara spe
łnia się przez posługę kapłanów w łączności z ofiarą Chrystusa, jedynego Pośrednika
9
.
Spra
wowanie Eucharystii jest bowiem czynnością całego Kościoła, w której każdy powinien w
pełni wykonywać wyłącznie tylko to, co należy do niego z natury rzeczy, ze względu na jego
stopień w ludzie Bożym. Stąd również należy bardziej zwracać uwagę na pewne zasady ce
lebracji, o które w ciągu wieków mniej dbano. Lud ten jest bowiem ludem Bożym, nabytym
Krwią Chrystusa, przez Pana zgromadzonym, Jego słowem karmionym, ludem powołanym
do tego, aby przedstawiał Bogu prośby całej ludzkiej rodziny; jest ludem, który w Chrystusie
dzięki czyni za misterium zbawienia, składając Jego Ofiarę; wreszcie ludem, który przez
Komunię Ciała i Krwi Chrystusa zrasta się w jedno. Lud ten jest święty przez swe pocho
dzenie, a jednak przez świadome, czynne i owocne uczestnictwo w eucharystycznym miste
rium stale wzrasta w świętości
10
.
WIERNOŚĆ TRADYCJI
6. Gdy Sobór Watykański II zarządził odnowę obrzędów Mszy świętej, polecił między inny
mi, by niektóre obrzędy przywrócono „stosownie do pierwotnej tradycji Ojców Kościoła”
11
,
czyli używając tego samego wyrażenia, co św. Pius V w Piśmie apostolskim zaczynającym
się od słów
Quo primum
, którym w roku 1570 ogłoszony został Mszał Trydencki. Ta zgodno
ść słów pozwala stwierdzić, jakim sposobem oba Mszały Rzymskie, chociaż dzielą je cztery
wieki, zawierają jedną i tę samą tradycję. Jeśli zaś rozważymy wewnętrzne elementy tej
tradycji, zrozumiemy, jak wspaniale drugi mszał udoskonala pierwszy.
6
KL nr 7, 47; DP nry 5, 18.
7
Por. Pius XII, Encyklika
Humani generis
: AAS 42 (1950) 570-571; Paweł VI, Encyklika
Mysterium fidei
, 3
września 1965: AAS 57 (1965) 762-769; Uroczyste wyznanie wiary, 30 czerwca 1968, nr 24: AAS 60 (1968)
442-443; Św. Kongregacja Obrzędów, Instrukcja
Eucharisticum mysterium
, 25 maja 1967, nr 3f, 9: AAS 59
(1967) 543, 547.
8
Por. Sesja XIII, 11 października 1551: DS 1635-1661.
9
Por. DP nr 2.
10
Por. KL nr 11.
11
KL nr 50.
Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002
4
7. W trudnych czasach, w których narażona była katolicka wiara o ofiarnym charakterze
Mszy świętej, o kapłaństwie posługi, o rzeczywistej i stałej obecności Chrystusa pod posta
ciami eucharystycznymi, św. Piusowi V zależało przede wszystkim na tym, by zachować
nowszą tradycję, niesłusznie zwalczaną, wprowadzając tylko bardzo małe zmiany świętego
obrzędu. W istocie mszał z roku 1570 niewiele się różni od pierwszego mszału wydanego
drukiem w roku 1474, który znowu wiernie odtwarzał mszał z czasów Innocentego III. Nadto
chociaż kodeksy Biblioteki Watykańskiej umożliwiały poprawienie niektórych wyrażeń, nie
pozwoliły jednak, by w tym badaniu „starych i uznanych autorów” cofnięto się dalej niż do
średniowiecznych komentarzy liturgicznych.
8. Dziś natomiast ta „tradycja Ojców Kościoła”, której trzymali się korektorzy Mszału św.
Piusa V, została wzbogacona przez niezliczone pisma uczonych. Po pierwszym wydaniu
Sakramentarza gregoriańskiego
w roku 1571, często wydawano drukiem krytycznie opraco
wane stare sakramentarze rzymskie i ambrozjańskie, podobnie jak starodawne księgi litur
giczne hiszpańskie i gallikańskie, które ukazały liczne, nie znane dotąd modlitwy o niemałej
wartości duchowej.
Również tradycje dawnych wieków, poprzedzających ustanowienie obrządków Wschodu i
Zachodu, teraz lepiej są znane dzięki temu, że znaleziono wiele dokumentów liturgicznych.
Oprócz tego postępujące studia nad Ojcami Kościoła rzuciły na teologię eucharystycznego
misterium światło nauki najwybitniejszych w chrześcijańskiej starożytności Ojców, jak św.
Ireneusz, św. Ambroży, św. Cyryl Jerozolimski, św. Jan Złotousty.
9. Dlatego „tradycja Ojców Kościoła” wymaga nie tylko, by zachowywano to, co przekazali
nasi najbliżsi przodkowie, lecz by objęto i rozważano wszelkie minione okresy dziejów
Kościoła i wszystkie sposoby, jakimi jedyna jego wiara wyrażała się w formach ludzkiej kul
tury, tak różniących się między sobą, zwłaszcza tych, które krzewiły się w regionach semic
kich, greckich i łacińskich. To szersze spojrzenie pozwala nam dostrzec, jak Duch Święty
użycza Bożemu ludowi podziwu godnej wierności w zachowywaniu niezmiennego depozytu
wiary, mimo bardzo wielkiej różnorodności modlitw i obrzędów.
DOSTOSOWANIE DO NOWYCH WARUNKÓW
10. Nowy mszał świadczy o prawie modlitwy Kościoła rzymskiego i jednocześnie chroni
przekazany przez nowsze Sobory depozyt wiary, a z drugiej strony stanowi duży krok na
przód w liturgicznej tradycji.
Gdy bowiem Ojcowie Soboru Watykańskiego II powtarzali dogmatyczne zasady Soboru
Trydenckiego, przemawiali w całkiem innym okresie dziejów świata; dlatego w dziedzinie
duszpasterstwa mogli podać postanowienia i rady, jakich przed czterema wiekami nie można
było nawet przewidywać.
11. Już Sobór Trydencki uznał wielką wartość pouczającą zawartą w sprawowaniu Mszy świ
ętej. Nie zdołał jednak wyprowadzić stąd wszystkich wniosków dla praktycznego życia.
Wielu usilnie domagało się zezwolenia na używanie języków narodowych w sprawowaniu
eucharystycznej Ofiary. W stosunku do tego żądania Sobór, uwzględniając ówczesne okolicz
ności, uważał za swój obowiązek znowu podkreślić tradycyjną naukę Kościoła, według której
eucharystyczna Ofiara jest przede wszystkim dziełem samego Chrystusa; na jej skuteczność
zatem nie wywiera wpływu sposób, w jaki wierni w niej uczestniczą. Dlatego ogłoszono w
następujących, a jednocześnie umiarkowanych słowach: „Chociaż Msza zawiera bogatą treść
dla pouczenia wiernego ludu, mimo to nie wydało się Ojcom właściwe, aby wszędzie była
Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002
5
sprawowana w języku narodowym”
12
. Sobór Trydencki obwieścił, że na odrzucenie zasługuje
ten, kto by utrzymywał, że „liturgiczne zarządzenie Kościoła rzymskiego, według którego
część kanonu i słowa konsekracji odmawia się po cichu, jest godne potępienia albo że Mszę
św. należy odprawiać tylko w języku narodowym”
13
.
Niemniej, chociaż Sobór Trydencki zakazał używania języka narodowego w Mszy, to jed
nak nakazał duszpasterzom, by zastępowali jego brak odpowiednią katechezą: „aby owce
Chrystusa nie cierpiały głodu (...), poleca święty Sobór pasterzom i wszystkim sprawującym
pieczę nad duszami, by często w czasie odprawiania Mszy św. – czy to sami, czy przez kogoś
innego – wyjaśniali niektóre teksty czytane podczas sprawowania Mszy i między innymi żeby
wyjaśniali jakąś tajemnicę tej Najświętszej Ofiary, szczególnie w niedziele i święta”
14
.
12. Dlatego Sobór Watykański II, zgromadzony w celu przystosowania Kościoła do wykony
wania jego apostolskiego posłannictwa, tak jak Sobór Trydencki, w pełni docenił dydaktycz
ny i duszpasterski charakter liturgii
15
. Ponieważ żaden katolik nie przeczył prawowitości i
skuteczności świętego obrzędu sprawowanego w języku łacińskim, Sobór mógł przyznać:
„używanie języka ojczystego nierzadko może być bardzo pożyteczne dla wiernych” i pozwo
lił na jego używanie
16
.
Żarliwość, z jaką tę uchwałę wszędzie przyjęto, sprawiła, że pod
kierunkiem biskupów i samej Stolicy Apostolskiej wszelkie czynności liturgiczne z udziałem
ludu wolno było sprawować w języku ojczystym, aby wierni pełniej rozumieli sprawowane
misterium.
13. Chociaż używanie języka ojczystego w liturgii świętej jest ważnym środkiem jasnego wy
rażania katechezy misterium zawartej w celebracji, Sobór Watykański II wezwał ponadto do
wykonania niektórych przepisów trydenckich, które nie wszędzie przyjęto, jak głoszenie ho
milii w niedziele i święta
17
i możliwość wprowadzania wyjaśnień podczas świętych
obrzędów
18
.
Nade wszystko zaś Sobór Watykański II, doradzając „ów doskonalszy sposób uczestnictwa
we Mszy świętej, który polega na tym, że po Komunii kapłana wierni przyjmują Ciało
Pańskie z tej samej Ofiary”
19
,
zachęcał do urzeczywistnienia innego życzenia Ojców trydenc
kich, aby dla pełniejszego udziału w świętej Eucharystii „podczas każdej Mszy św. obecni
wierni komunikowali nie tylko duchowym uczuciem, lecz także sakramentalnym przyjęciem
Eucharystii”
20
.
14. Wiedziony tym samym duchem i pasterską gorliwością, Sobór Watykański II mógł w
nowy sposób rozważyć przepis trydencki o Komunii pod obiema postaciami. Ponieważ dziś
bynajmniej nie podaje się w wątpliwość teologicznych zasad o pełnej mocy Komunii, gdy
przyjmuje się Eucharystię pod jedną postacią chleba, Sobór pozwolił przyjmować niekiedy
Komunię pod obiema postaciami, gdy przez bardziej wymowną formę sakramentalnego
znaku nadarza się szczególnie dogodna sposobność głębszego zrozumienia sakramentu, w
którym wierni uczestniczą
21
.
12
Sesja XXII,
Doctrina de ss. Missae sacrificio
, cap. 8: DS 1749.
13
Tamże, can. 9: DS 1759.
14
Tamże, cap. 8: DS 1749.
15
Por. KL nr 33.
16
Tamże, nr 36.
17
Tamże, nr 55.
20
Sobór Trydencki, Sesja XXII
, Doctrina de ss. Missae sacrificio
, cap. 6: DS 1747.
21
Por. KL nr 55.
Tamże, nr 52.
18
Tamże, nr 35, 3.
19
Plik z chomika:
abc29
Inne pliki z tego folderu:
Za klauzurą.pdf
(34396 KB)
Audiobook - Biblia - Stary Testament.rar
(752951 KB)
Święci w dziejach Narodu Polskiego(1).pdf
(1322 KB)
WALKA Z SZATANEM W ŚWIECIE.pdf
(11853 KB)
Wyszyński Stefan _Kultura bolszewizmu a inteligencja polska.pdf
(377 KB)
Inne foldery tego chomika:
Biblia (Stary i Nowy Testament)
BIBLIA-Nowy-Testament
E-BOOKI_KSIĄŻKI_PUBLIKACJE_RELIGIJNE
Pismo Swiete - Nowy Testament - Audiobook
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin