13 grudnia 1948 r. Jestem dzieckiem grzechu. To nieprawda, ale dobrze' brzmi. Trzeci raz zaczynam prowadzi� pami�tnik i trzeci raz umieszczam to zdanie na pocz�tku. Wnosi ono powiew romantyzmu,- kt�rego tak brak W moim obecnym �yciu. Wprawdzie nie robi� ju� dramatu z konieczno�ci chodzenia do szko�y. Przeciwnie, Tylko dzi�ki budzie trzymam si�. Ale z rozrzewnieniem wspominam' czasy, kiedy uczy�am sj� sama. Nazwa�am si� wtedy �K, E. L." �co znaczy' Komisja Edukacji Lilki. Doskonale mi to sz�o. Za okupacji, w tak zwanej Generalnej Guberni,-by�y szko�y bez historii i geografii.- Poza tym wiod�y�my z mam� koczownicze �ycie, zmieniaj�c miejsce pobytu kilka razy w roku. Mama zdoby�a dla r�nie komplet przedwojennych podr�cznik�w, od klasy I do VII, reszt� problemu zostawiaj�c mnie. Wypracowa�am sobie w�asne metody nauczania. � Si�. Przede wszystkim utworzy�am t� jednoosobow�. komisj� i naszkicowa�am plan dzia�ania. Na przyk�ad rok 1944 by� Rokiem Geografii. By�y Lata J�zyka Polskiego, w tym � co niech na wieczn� chwa�� zapisane mi b�dzie � Miesi�c Gramatyki. Mama czasami, raz na dwa lata, urz�dza�a mi dyktando. Jednak odleg�o�� mi�dzy jednym a drugim takim sprawdzianem wiadomo�ci sprawi�a, �e dyktowa�a mi ci�gle to samo: �Kruk krukowi oka nie wykol�. Pracowita c�rka piele od rana og�rki. Str� J�zef poszed� po wod� do �r�d�a. W tych drzwiach jest popsuta zasuwka". Itp. D�ugo by�am na bakier z interpunkcj�. W zdaniu: �Pies wierny przyjaciel cz�owieka nie opuszcza go w z�ej doli", przez trzy kolejne razy stawia�am przecinek po przyjacielu, zamiast po psie i cz�owieku. W czasie kiedy Komisja kaza�a mi przerobi� Nieb�sk� Komedi� Krasi�skiego, dowiedzia�am si� dopiero, �e czasownik odpowiada na pytanie �Co robi?". Gdyby to pytanie by�o w bezokoliczniku, nigdy bym na nie nie odpowiedzia�a. Kiedy Polska zosta�a wyzwolona, okaza�o si�, �e nie by�o Dnia Matematyki. A tu nale�a�o zda� do jakiej� klasy. Przyjecha� wujek, �eby obiektywnie stwierdzi�, do kt�rej powinnam ryzykowa� egzamin. Wyjecha� smutny, zostawiaj�c o mnie opini�: �Ona jest zwichni�ta. Poj�cia nie mam, co z ni� nale�y zrobi�". Mama powo�a�a do mojej biografii mi�� nauczycielk�, kt�ra, przera�ona i zaszokowana, w ci�gu trzech miesi�cy usi�owa�a przerobi� ze mn� program szko�y powszechnej i uporz�dkowa� samodzielnie nabyte wiadomo�ci. Podczas gdy z j�zyka polskiego ko�czy�am w�a�nie gimnazjum, z historii by�am na uniwersytecie, a z geografii mog�am robi� prac� naukow�, z matematyki kwalifikowa�am si� do II podstawowej. �K. E. L." do g�owy nie przysz�o zasilanie m�zgowia pr�dem elektrycznym czy te� jakimikolwiek kwasami, zasadami lub solami. Przyrod� by�o tylko to, co mnie otacza, i by�am bardzo zdziwiona, kiedy to okaza�o si� tak�e przedmiotem. W ko�cu zda�am do si�dmej klasy. Nie mia�am innego wyj�cia � pozbawiona cenzurek. Ta r�nica w poziomie wiedzy zosta�a mi. chyba na zawsze. Potem przesz�am do nowo utworzonej klasy �smej. Moje arytmetyczne wci�� wiadomo�ci poszerzy�am zaledwie o znajomo�� rzymskich cyfr. Po �smej (dowiedzia�am si� tylko, co to jest procent, a co kapita�) przyj�li mnie bez egzaminu do trzeciej gimnazjalnej. Przebrn�am jako�, chocia� musia�am1 dorobi� �acin�, kt�r� ci wszyscy normalnie si� edukuj�cy przechodzili systematycznie. I tu przy pomocy Calvusa; odkry�am, �e mam j�zykowe zdolno�ci. Dwa tygodnie tylko chodzi�am do niego na lekcje, a po czterech .miesi�cach by�am najlepsza w klasie. Z �aciny, oczywi�cie. Dla dope�nienia nieszcz�� w tej �smej uczy�am si� francuskiego, a w mojej obecnej szkole jest tylko angielski i niemiecki. Wybra�am angielski, zw�aszcza �e kiedy� tam, dawno, zacz�am poznawa� ten j�zyk. Z chaosu wi�c do si�dmej, z si�dmej � a� dziw, jak prawid�owo � do �smej. Z �smej do trzeciej, ale za to z trzeciej do dziewi�tej. W ubieg�ym roku by�a reforma szkolnictwa i st�d taki galimatias. �eby nas nie skrzywdzi�, to znaczy tych, kt�rzy ko�czyli III gimnazjaln�, do�o�yli nam liter� �a" dla odr�nienia od tych, kt�rzy do dziewi�tej zwyk�ej przechodz� z �smej. My mamy jako ostatni rocznik dosta� �ma�� matur�". Tak, ale w dziesi�tej ju� wszyscy si� zr�wnamy. Obecnie chodz� do IX a. Z lekcewa�eniem patrzymy na tych z dziewi�tych bez �a" i diabli nas bior�, �e smarkateria, razem z nami dojdzie do matury. To wszystko, mimo, �e skomplikowane, nie by�oby najgorsze, ale wie�� niesie, �e zrobi� popo�udni�wki. To by�aby tragedia. W ten spos�b z naszej szko�y odszed�by najlepszy element, to jest partyzanci. Oni, gdyby me wojna, byliby ju� na studiach. S� zupe�nie doro�li i wiedz�, czego chc�. W ka�dym razie nie chc� popo�udni�wek i dw�ch lat w ci�gu jednego roku. Przywykli do naszej klasy. Maj� tu swoich ordynans�w i sekretarki. To bohaterowie. Walczyli z Niemcami. Byli w Armii Krajowej, w Armii Ludowej i jeszcze w innych organizacjach. Ja o nich my�l� nieco inaczej ni� reszta klasy, ale c� robi�. Nie ka�dy z nich poj��, �e wojna si� sko�czy�a. Przyszli do szko�y �na tymczasem", w braku innych zaj��..Ci�gle czekaj�, �e co� si� zacznie si� dzia� i oni zn�w wyst�pi� w glorii wojennej s�awy. Mnie lubi�. Zw�aszcza Hindus. Nie tak za darmo. Odwalam za niego wszystkie domowe wypracowania i robi� mu �ci�gi na klas�wki z polskiego. Czasami oddaj� im �niadanie. ale terroryzowa� si� jak inni nie pozwalam. Igorowi, kt�ry wyj�� grzebie� i kaza� mi si� czesa�, powiedzia�am wprost: �� Odwal si�, ba�wanie. Wyrwa�am Dyzia spod ich wp�ywu. Biedny Dyzio przez ca�y rok nosi� Hindusowi teczk� do szko�y i z powrotem. To ostatecznie legalna szko�a, a nie �aden las. Mimo �e tacy grubosk�rni i �eruj� na naszym dla nich podziwie, s� cudowni. Jeszcze, tydzie� temu, kiedy Brukiew wyrwa�a Hindusa do odpowiedzi, Igor krzykn��: � Nie strzelaj, sier�ancie, nie strzelaj! To sprawa s�du wojennego! Brukiew przyzwyczai�a si� ju� do znacznie gorszych wyst�pie�,.nie zareagowa�a wi�c. Najwy�szy stopie� wojskowy ma w�r�d nich Igor. By� zdaje si� podporucznikiem AK. Ale wcale przez to nie jest najm�drzejszy. W og�le oni si� ucz�, po�al si� Bo�e. Maj� fio�a, chc� wojny albo przynajmniej jakiego� powstania. My�l�, �e nie tyle z przekonania, ile z braku ch�ci do .nauki czy pracy. Dyrektor m�wi, �e s� wykolejeni, ale co z nimi zrobi�, musz� sko�czy� szko��. Podobno maj� na nas z�y wp�yw i przede wszystkim -dlatego powinni przej�� do popo�udni�wki. Ja tego nie zauwa�am i w og�le �z�e wp�ywy" nie trafiaj� mi do przekonania. Mam g�ow� czy nie?! Nawet Brukiew musia�a przyzna�, �e tak. Powiedzia�a: �� Ty, Lilka, masz szalon� g�ow�. �Jakakolwiek, by by�a, dobrze, �e jest. Natomiast nie mam biustu. W tym miejscu jest wy��cznie klatka piersiowa. Jestem d�uga i cienka. M�j tu��w z ziemi� ��cz� dwie �a�osne, paj�cze n�ki. Id�c na szkoln� zabaw� k�ad� dwie pary po�czoch, w tym jedne bez wzgl�du na por� roku �- we�niane. Przezywaj� mnie �Nitka". Niby to pieszczotliwie, a nie zamierzona z�o�liwo��; ale tu mog� si�. przyzna�. Boli. To ludzie wyprani z wyobra�ni. Mogliby mnie widzie� tak�, jaka pewnie b�d� za rok czy dwa. W Zbyszku zakocha�am si� tak�e dlatego, �e kartka, kt�r� mi przys�a�, zaczyna�a si� od s��w: �Dziewczyno o kasztanowych w�osach". Moje w�osy nie maj� okre�lonego koloru, W og�le niewiele wsp�lnego z kasztanem. Patrzy�am w lustro pod s�o�ce, w dwa lustra, ogl�da�am si� przy �wietle. To niestety tylko poetycka przeno�nia, ale dowodzi, �e Zbyszek umie na mnie patrze�. Nie mog� tego powiedzie� o sobie. Ja widz� w nim ca�y �wiat, a przyznajmy, ju� tylko biedna planeta Ziemia nie sk�ada si� wy��cznie ze Zbigniewa Sikorskiego A �wiat? 17 grudnia 1948 r. Aktualnie chc� by� traperem w Kanadzie. Wr�ba przeprowadzona w dzieci�stwie, o kt�rej kiedy� napisz�, g�osi, �e zostan� pisark�. Odpowiada mi to. Wiem, �e pisarz okrada swoje �ycie osobiste. Ka�de wra�enie winno mu s�u�y� jako cz�� tematu. Musi dawa� swoje �ycie innym, wymy�lonym przez siebie osobom. Tak wi�c ja, maj�c ambitne plany, winnam by� wszystkim. Nawet z�odziejem, je�li zajdzie potrzeba. Mani w tym pewn� wpraw�. Gdybym musia�a zje�� na raz wszystkie jab�ka, jakie ukrad�am z cudzych sad�w, p�k�abym jak legendarny smok po wypiciu wody z Wis�y. Odk�d si�gam pami�ci�, zawsze mia�am pi�tki z polskiego. Nawet wtedy, kiedy sama sobie wystawia�am �wiadectwa. Pisa�am na kartonie: �Lidia Sagowska.opu�ci�a dni szkolnych 365 i mimo to zosta�a promowana do nast�pnej klasy". A te moje wypracowania! Zada�am sobie raz temat, kt�ry winien by� wzorem dla Ma�ci na klas�wki: �Por�wnanie starego Boryny z Janem Kiepur�". Przy czym, jako osoba nie tak ca�kiem zwariowana, ograniczy�am prac� do jednego zdania: �Takiego por�wnania nie da si� przeprowadzi�". Redaguj� gazetk� klasow�, niestety ograniczaj� m�j rozmach, ka��c mi pisa� na konkretny temat. Pracuj� tak�e nad powie�ci�, ale o tym � sza. 18 grudnia 1948 r. Tego si� nie da ukry�, kocham si� w Zbyszku. Spad�o to na innie jak piorun. Nie mam wprawdzie ochoty'pisa�, jaki by� dalszy ci�g wspomnianej kartki, ale Uczciwo�� ryczy we mnie lwim g�osem: �Dziewczyno o kasztanowych w�osach, przyjd� do Ciebie o szesnastej. Przygotuj obraz wsi polskiej na podstawie �e�c�w Szymonowicza". Przygotowa�am, bo ju� od dawoa by�am trafiona. Zbyszek chodzi do X klasy. Wszystkiemu winna koedukacja. Gdyby nie chodzi� do naszej szko�y, nie zakocha�abym1 si�. On naturalnie na mnie gwi�d�e, ale ja nie rezygnuj�. M�j wiek nie gra tu roli, mam przecie� czterna�cie lat. On ma tak� pi�kn� �niad� cer� i kolorki. I oczy czarne, b�yszcz�ce jak w�giel. Udaje dziecinnego. Chyba nigdy nie by� zakochany. Je�li to prawda, �e pierwsza mi�o�� jest najsilniejsza, to pi�kne �ycie mam przed sob�. Do �mierci nieodwzajemnione uczucie, bo w�tpi�, �eby tu czas m�g� co� zmieni�. W nieszcz�ciu trac� rozum. On si� interesuje t� idiotk� Stefka. Stefka jest bardzo �adna, z przykro�ci� to musz� stwierdzi�. Tak, ja jestem podobna do czarnej nitki, ale mam najpi�kniejsze rz�sy w ca�ej szkole. I te� s� tacy, co o mnie m�wi�: �Jaka �adna dziewczynka". Dziewczynka. Poza tym chc...
kizia100