lekturken machen na jakuben do druken.txt

(11 KB) Pobierz
Inaczej wygl�da�y strefy okupacyjne opanowane przez pa�stwa zachodnioeuropejskie i Stany Zjednoczone, a inaczej strefa radziecka, ale mimo to Rosjanie wiedz�c o przewadze militarnej Europy, nie chcieli, by do dosz�o do rozbicia dawnej III Rzeszy na dwa autonomiczne pa�stwa - wrogie sobie bloki. Celem Rosjan by�o nie tylko podporz�dkowanie sobie ca�ego terytorium Niemiec, ale przede wszystkim wprowadzenie tam ustroju komunistycznego. Dlatego jeszcze w 1946 utworzono Niemieck� Socjalistyczn� Parti� Jedno�ci (SED), kt�ra dzia�a�a pod egid� Zwi�zku Radzieckiego. Na czele SED stali komuni�ci, kt�rzy wcze�niej dali dow�d swojej lojalno�ci, a wi�c: Wilhelm Pieck, Otto Grotewohl, a potem r�wnie� Walter Ulbricht. Niemieccy komuni�ci nie potrzebowali wiele czasu, by opanowa� lokaln� administracj� a nied�ugo potem, z pomoc� swoich radzieckich mocodawc�w rozprawili si� ze swoimi ewentualnymi przeciwnikami politycznymi. R�wnocze�nie zgodnie z zarz�dzeniem nowych w�adz upa�stwowiono przemys� i odebrano maj�tki ziemskie tak zwanym wyzyskiwaczom, kt�rzy zostali wywiezieni w du�ej cz�ci na Syberi�.
Stany Zjednoczone przedstawi�y w kwietniu 1946 roku projekt przekszta�cenia Niemiec w federacj� niezale�nych land�w, kt�rych podstaw� utrzymania mia�o sta� si� rolnictwo. Propozycja ta spotka�a si� jednak ze zdecydowanym sprzeciwem ze strony Zwi�zku Radzieckiego, kt�ry w odpowiedzi na to zdecydowa� o przeprowadzeniu w pa�dzierniku tego samego roku wybor�w do Landtag�w, czyli lokalnych parlament�w. Wobec tego, Anglia i Stany Zjednoczone, widz�c wyra�nie, �e porozumienie z Rosjanami b�dzie niemo�liwe, w styczniu 1947 roku zdecydowa�y o po��czeniu nale��cych do nich stref okupacyjnych, kt�re wsp�lnie utworzy�y tak zwan� Bizonie. Po tym jak za ich przyk�adem posz�a tak�e Francja, kiedy tylko odsuni�to w tym kraju od czo�owych stanowisk w pa�stwie komunist�w, scalone trzy strefy okupacyjne zacz�to nazywa� od tej pory Trizoni�. Trizonia da�a pocz�tek Niemieckiej Republice Federalnej.
12 marca 1947 mia�o miejsce s�ynne wyst�pienie prezydenta Stan�w Zjednoczonych Harrego Trumana, kt�ry w przem�wieniu przed po��czonymi izbami Kongresu, wyg�osi� swoj� s�ynn� potem doktryn� o powstrzymywaniu post�p�w komunizmu, kt�ra przesz�a do historii pod nazw� doktryny Trumana. Doktryna Trumana zak�ada� pomoc krajom obj�tym wp�ywami komunizmu i zagro�onymi narzuceniem tej doktryny. Niestety jej realizacja powiod�a si� faktycznie tylko w Grecji, gdzie rzeczywi�cie uda�o si� w 1949 obali� ustr�j komunistyczny. Innym wa�nym przedsi�wzi�ciem zorganizowanym przez USA by� tak zwany plan Marshalla, kt�rego podstawowym za�o�eniem by�a pomoc gospodarczo - ekonomiczna dla kraj�w obj�tych ustrojem komunistycznym. W czasie konferencji w Pary�u w lipcu 1947 roku Amerykanie zaproponowali obj�cie planem Marshalla kraj�w Europy �rodkowo wschodniej w tym Polski, jednak, poniewa� Moskwa dopatrzy�a si� w tym zakamuflowanej pr�by przej�cia kontroli nad ich gospodark�, to zabroni�a swoim satelitom wzi�cia udzia�u w planie i przyj�cia proponowanej pomocy. St�d niech�tna reakcja kraj�w bloku wschodniego na ofert� pomocy ameryka�skiej. Podobnie zachowa�a si� tak�e Finlandia obawiaj�c si� w przeciwnym razie krytyki ze strony ZSRR. Dlatego tylko kraje Europy Zachodniej skorzysta�y z pomocy swojego bogatego sojusznika, otrzymuj�c oko�o 17 miliard�w dolar�w na podniesienie si� ze strat spowodowanych wojn�. W lutym 1948 do planu Marshalla w��czono r�wnie� Trizoni�, co nie spodoba�o si� Rosjanom. Dali temu wyraz usuwaj�c swojego przedstawiciela z Sojuszniczej Rady Kontroli w marcu tego samego roku. Inne widoczne rozd�wi�ki mi�dzy dawnymi sojusznikami zaznaczy�y si� miedzy innymi w trakcie debaty na forum ONZ nad zagadnieniem kontroli bada� i pr�b nad broni� j�drow�, przeciwko czemu bardzo ostro zaprotestowa�a Rosja, kt�ra potem z kolei wstrzyma�a si� od g�osu, kiedy przyjmowano Deklaracj� Praw Cz�owieka i Obywatela. Podobnie musia�o post�pi� tak�e kilka jej satelickich pa�stw.
W tym samym czasie powoli zaznacza�a si� coraz wyra�niejsza izolacja obozu komunistycznego na przyk�ad, je�eli chodzi o wzgl�dy ekonomiczne. R�wnocze�nie Moskwa podejmowa�a pr�by przej�cia pe�ni kontroli nad Berlinem. Pocz�tkowo Rosjanie pr�bowali si� pos�u�y� �agodn� perswazj�. Gdy to okaza�o si� nieskuteczne, u�yli argument�w si�owych. Od ko�ca czerwca ZSRR zablokowa�o dostawy pr�du i wszelkich towar�w do pozosta�ych trzech stref Berlina. Odpowiedzi� Zachodu by�o zorganizowanie tak zwanych most�w powietrznych, czyli transportowanie wszystkiego przy pomocy samolot�w. W kwietniu 1949 podpisano w Waszyngtonie Pakt P�nocnoatlantycki, kt�rego sygnatariuszami byli Stany Zjednoczone, Kanada i 10 pa�stw europejskich. Rosja coraz wyra�niej zdawa�a sobie spraw� z tego, �e przysz�o jej zmierzy� si� z trudnym przeciwnikiem. Prawie po roku blokada miasta zosta�a, co prawda zniesiona, ale mimo wszystko ZSRR nie rezygnowa�o ze swoich dawnych plan�w podporz�dkowania sobie Niemiec w ca�o�ci.
W obliczu niemo�no�ci porozumienia ka�da ze stron zacz�a w ko�cu budowa� pa�stwo niemieckie na w�asn� r�k�, dlatego dosz�o do powstania dw�ch odr�bnych organizm�w pa�stwowych. W cz�ci opanowanej przez pa�stwa zachodnie najpierw przeprowadzono wybory do Bundestagu, w kt�rych zwyci�stwo odnie�li chrze�cija�scy demokraci i libera�owie. 21 wrze�nia 1949 powo�ano nowy niemiecki rz�d, kt�remu przewodzi� Konrad Adenauer. Rz�d Adenauera og�osi� powstanie na terenie dawnej Trizonii Niemieckiej Republiki Federalnej. Odpowiedzi� na to komunist�w niemieckich by�o og�oszenie Niemieckiej Republiki Demokratycznej, kt�rej prezydentem zosta� przyw�dca SED Wilhelm Pieck. SED wyznaczono rol� czo�owej partii w nowo powsta�ym pa�stwie. Od tej pory Berlin zosta� ostatecznie podzielony: cz�� miasta znajdowa�a si� w RFN, a cz�� w NRD.
GRO�BA KONFRONTACJI.
Mimo ostatecznej decyzji w sprawie Niemiec rozstrzygni�tej w sumie na zasadzie kompromisu, nie oznacza�o to niestety odpr�enia we wzajemnych relacjach. Wr�cz odwrotnie. Walka o dominacj� wp�yw�w rozgrywaj�ca si� miedzy blokiem pa�stw zachodnich a Zwi�zkiem Radzieckim przenios�a si� z Europy na bardziej odleg�e tereny, g��wnie Azji. Przyk�adowo Rosjanie wi�zali ogromne nadzieje ze zwyci�sk� rewolucj� komunistyczn� w Chinach. Chiny mog�y by� dobr� baz� wypadow� na ziemie Dalekiego Wschodu, a co za tym idzie r�wnie� przenoszenia rewolucji i nowego komunistycznego ustroju tak�e na inne pa�stwa. Post�puj�ca radziecka ekspansja budzi�a coraz wi�ksze obawy w Stanach Zjednoczonych. Szczeg�lnie po 1949 roku, kiedy to Rosjanie weszli w posiadanie dost�pnej do tej pory wy��cznie Amerykanom, wiedzy na temat tego, jak skonstruowa� bomb� atomow�. Wydostanie si� na zewn�trz tak wa�nej i pilnie strze�onej tajemnicy, kt�ra jeszcze wesz�a w posiadanie najwi�kszego wroga by�a szokiem dla ameryka�skich polityk�w i ca�ego spo�ecze�stwa. Sytuacja zaogni�a si� jeszcze bardziej, gdy wysz�o na jaw, �e te tajne informacje zdradzili po prostu naukowcy pracuj�cych nad skonstruowaniem bomby, niekt�rymi kierowa�y wprost wzgl�dy ideowe, poniewa� wed�ug ich rozumowania jest to tak gro�na bro�, �e nie powinno jej monopolizowa� jedno pa�stwo. Rz�d ameryka�ski skaza� w zwi�zku z tym ma��e�stwo Rosenberg�w na kar� �mierci. Po tak surowym wyroku podnios�y si� liczne g�osy protestu, podsycane jeszcze dodatkowo przez wrog� Amerykanom propagand� radzieck�. Rosenbergowie mimo wszystko zgin�li w 1953 roku na krze�le elektrycznym, staj�c si� r�wnocze�nie ofiarami ameryka�skiego imperializmu i m�czennikami.
Wzajemne relacje i panuj�ce po obu stronach nastroje by�y tak napi�te, �e z inicjatywy senatora Stan�w Zjednoczonych Josepha Mc Carthyego rozpocz�to tropienie komunist�w, kt�rzy wed�ug niekt�rych zajmowali liczne wysokie stanowiska w ameryka�skiej administracji. Mc Carthy posun�� si� nawet do wysuni�cia podejrze� na temat istnienia w Departamencie Stanu spisku zawi�zanego przez komunist�w. R�wnocze�nie dosz�o do agresji wojsk Korei P�nocnej na Kore� Po�udniow� i aresztowania Alegra Hissa, kt�ry dotychczas pe�ni� znacz�ce funkcje w ameryka�skiej dyplomacji. Co prawda nie uda�o si� znale�� potwierdzenia na wiele zarzucanych Hissowi czyn�w, ale wysz�y na jaw pewne nieprzyjemne informacje na temat r�nych os�b publicznych, piastuj�cych nieraz wysokie stanowiska, a w spo�ecze�stwie zapanowa�a powszechnie atmosfera pe�na podejrze� i w�tpliwo�ci. W tej niekorzystnej sytuacji dosz�o do nowych wybor�w prezydenckich, w kt�rych zwyci�y� w 1952 roku Dwight D. Eisenhower.
W nast�pnym roku Mc Carthy zaj�� stanowisko przewodnicz�cego senackiej komisji �ledczej, kt�ra mia�a zaj�� si� zbadaniem lojalno�ci Amerykan�w, a szczeg�lnie instytucji o charakterze publicznym i okre�lenia ich stosunki do pa�stwa. Rozpocz�o si� prawdziwe "polowanie na czarownice." Po roku trwania takiej groteskowej sytuacji pe�nej nieufno�ci i wzajemnych podejrze�, prace komisji zako�czy�y si� pora�k�, a jej przewodnicz�cy sta� si� paranoikiem nadu�ywaj�cym alkoholu, kt�ry posun�� si� w ko�cu nawet do tego, �e w przyp�ywie z�o�ci, trac�c kontrol� nad sob� zarzuci� sympatie lewackie samemu prezydentowi. Niestety g��wnym efektem prac komisji by�o wyrz�dzenie krzywdy moralnej wielu Amerykanom i rzucanie nies�usznych podejrze� na niewinne osoby.
W tym samym czasie wojska ameryka�skie, dzia�aj�c oficjalnie w ramach si� ONZ, odnios�y sukces w wojnie na P�wyspie Korea�skim. Pokonuj�c wrogie si�y komunistyczne doczeka�y si� og�lno�wiatowego uznania. Warto jednak wspomnie�, �e wygrana Amerykan�w nie by�� pocz�tkowo tak oczywista. W trakcie trwania wojny, wobec stale rosn�cych si� komunistycznych, zyskuj�cych aktywne wsparcie ze strony Chin i Zwi�zku Radzieckiego, g��wnodowodz�cy si�ami ameryka�skimi genera� Douglas Mac Arthur, proponowa� nawet prezydentowi, by u�y� przeciwko wybranym celom w Mand�urii broni atomowej. Jednak prezydent do�� niech�tnie opiniowa� taki pomys�, poniewa� zdawa� sobie spraw�, �e mo�e to wywo�a� og�lno�wiatowy, d�ugotrwa�y konflikt. Jak si� okaza�o ostateczn...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin