Adam Wa�yk Wagon wiersze I 1922-1934 MORZE Porty s� wsz�dzie. Porty s� nawet w Warszawie. Co dzie�, czekaj�c na tramwaj, ogl�dam jacht na wystawie. A jutro lub pojutrze b�dzie Atlantyk i siny Awiatyk. Do�em czy g�r�, w ogromnym p�dzie, jak oczy � poniesie mnie statek. Kto m�wi, �e w dwana�cie lat po katastrofie nie mo�na jecha� Tytanikiem? Co wiecz�r, co noc odp�ywamy nie po�egnawszy si� z nikim � i kiedy pisz� te s�owa, pierwszy raz po d�ugiej chorobie, morze nie dzieli nas, nie wierz. Jestem przy tobie. LIRYKA Liryka by�o na imi� dziewczynie, kt�ra obnosi�a po zau�kach jase�ka. A teraz tylko gra na mandolinie i ju� nie �mieje si� i nie �ka. O brzasku igra ogniem i kul� � i w ognian wplata mnie i w dzwonny rdze�; pierzcha i w biegu rozwija rulon srebrnej emulsji: dzie�. A gdy w popiele zetla�ego srebra skro� moja t�tni i l�gnie si� febra, i noc zawiesza nad ni� sztylet zbira, dalekim krzykiem wstrz�sa ekliptyk�: Liryka ro�nie jak lira. HIACYNT Oto jest miasto �piewne. Pogodne jest jak dal. Nad rankiem s�odkie g�osy intonuj� psalm. W po�udnie pachn� w fajkach dymi�ce korzonki. Zmierzchem puszczaj� dzieci rozta�czone b�ki. Serdeczni zegarmistrze hoduj� godziny, i r�ce, b�ogos�awi�c, na czo�ach im k�ad�. A Hiacynt oczy ma czerwone jak rubiny i twarz ma blad�. Coraz szybciej, coraz odmienniej palcami przebiera po stosach pier�cieni d�o� jubilera. Breloki na �uskach �a�cuszka � z czerniej�cego sztucznego z�ota i posrebrzane serduszka, gdzie drzemie ta g�upia t�sknota; marzy obr�cze, wisiory, zdarte z bioder i n�g bajaderek, kt�re we snach mu przyni�s� pierwszy poryw i skry� pod wiekiem pustych puzderek. Kamienie morskie orkiestruj� arie ol�niewaj�cych naniza�: bursztyny umieraj�, grzesznych t�sknot �ar je spala, kiedy �ni� o cia�ach kurtyzan. Diamenty, surowe jak prorok�w gniew, i pere� �piew minorowy, i te sople krwi nieruchome, jak rt�� � niezakrzep�a, serdeczna krew Jana bolesnej g�owy, gwa�conej wargami Salonie. Spogl�da Hiacynt na wieczyste t�cze, nad jego czo�em rosn� w�osy komet, w my�lach � omdla�o brz�cz�ce obr�cze wdziewa na nogi Andromed. (Ogl�da� raz na rycinie stopy greckich bogunek i w serca ciep�ej g��binie ukry� ich wizerunek). Oto jest miasto �piewne. Pogodne jest jak dal. Nad rankiem s�odkie g�osy intonuj� psalm. W po�udnie pachn� w fajkach dymi�ce korzonki. Zmierzchem puszczaj� dzieci rozta�czone b�ki. Po pierwszej gwie�dzie wi�dn� g�osy. Opada psalm. I dym. I dal umiera. Wa��sa si� cie� rudow�osy zmar�ego przed rokiem fryzjera. Nie wesel� si� b�ki dzieci�ce. Chrome, zm�czone s� ta�cem. Bez si� opadaj� Hiacyntowi r�ce, oplecione barwnym r�a�cem. Dzie� jest mi�osnym s�owem, pieszczonym cich� warg�. Bia�y jest jak Syriusz, r�any jest jak Algol. Noc jest burz�c� skarg�, podziemn� i nami�tn�: odurza i nu�y krwi gor�ce t�tno. Noc� twarz Hiacynta pokrywa chorobliwy rumieniec, p�omieni piek�cych pokrzywa wyrasta na dnie �renic; (Kto miasto zala� krwi�? Ja nie znam tego miasta!) Oto gwiazdy egipskie i deszcze szumi�ce straszne w zielonym mroku kre�l� parabole, w meteory zakl�te, kolory gor�ce wezbran� krwi� zachodz� jak oczy bawole. T�cz� marze� przecina roz�arzony n�w, pyszne kamienie sk�ada p�omieniom w ofierze. Nag�y ob��d rozchyla kolana twych sn�w � w po�odze twoje z�oto, Wielki Jubilerze! O skrzyd�a p�omienia�kolibra! diamenty pal� jak macki pokrzyw: wibruje w fibrach krwi, jak ognisty balon � . z roztopionych arterii wydziera si� � okrzyk! Struny lir gigantycznych rw�cy dreszcz przecina, na gor�ce kolana wezbrany sp�ywa potok, stygn� kamienie i blednie z�oto; dr�y jeszcze cia�o; pierzcha godzina; ga�nie Hiacynt. BORUTA T�cze wieczorne: lampy nad miastem � owale �wi�tych g��w w aureoli. Glob lawiruje, niebo kraciaste, widz� na jawie, ogl�dam w snach przestrze� zgniecion� jak srebro blach. Mieszkaj� cicho na przyrzeczu ludzie, co �pi� ca�e �ycie, do snu nie ko�ysze ich wiecz�r, ani si� budz� o �wicie, Bo�e na niebie, ty� ich nie przeczu�, Gwiazdo Polarna, nie p�oniesz w ich duszach, mieszkaj� �pi�c na przyrzeczu, gadaj� �ni�c do Syriusza. W�drowne skrzynie. Tabliczki domostw. Wzejdzie i minie z diament�w pomost. W juchtowych butach jedzie Boruta, jak gil na czapie trzepoce kita. Zsiad� z kaprawego koguta, sto gwiazd, sto dzwon�w go wita. �nie w p�ksi�ycu, �nie w �redniowieczu, witam ci� ja, kt�ry �ni� na przyrzeczu, cz�owiek szkar�atny, gorzki kronikarz, kt�ry nie umie spogl�da� na wsch�d. Przede mn� kryjesz si� i zamykasz wrota swego serca, serce mocnych wr�t. �widrami oczu drog� ci wierc�: przestrze� zgnieciona jak srebro blach, kroki w niej t�tni� jak t�tni serce, wi�dn� w niej gesty i s�owa jak w snach. Serce p�nocy trzepoce i kwili, n�w si� rozczepi�, w�r�d dusznych p�acht � w�r�d umbr cuchn�cych pachnie lilia Lilit, w skrzyniach ukryci gadaj� z Syriuszem. Wyjd� w noc. Do bram bij. Mierz w �lepia szyb. Wzno� si� na gzymsy, na blanki, wykusze, weklnij si� w okr�g, kwie� glori� r�k, niech na zatrut� kart� mych ksi�g w noc spadnie gwiazda, p�ksi�yc i gryf. 1922 PODRӯ W CZASIE Nad koz�em dyli�ansu pobudki pocztyliona dobrzmiewaj� jak chwa�a serafickich tr�b. Mieszaj� si� obrazy, rado�ci i smutki, powracam w grze wieczoru na s�odki, skory sk�on. Pogardz� cierpk� dal�, oszuka�cz� map�. Och! Zielone woja�e wzd�u� globu wi꿹 lot. Odprz�c konie! W gospodzie, spowity w winny wapor, przesadz� g�r� czasu � kwiecisty �ywy p�ot. Stulecia, jak dziewcz�ta w sukniach ze szkar�atu, szeleszcz� i nuc� szeptem � p�on� krwi�; i niebo jest nad nimi podobne do kwiatu, a t�cza � do gotyku za�amanych r�k. Za du�o, pocztylionie, za du�o widzia�em, abym p�at po p�acie zdziera� r�� lat � stulecia, rozkwitacie jednodniow� r�, trz�sieniem ziemi, ogniem pierwszych sosnowych szczap. ADOLESCENCJA D�b jest wysoki jak ta, kt�r� kocham; niech wiatr go okradnie, niech wsz�dzie rozpleni. Nie b�d� szuka� zamorskich Yokoham, chodz� po ziemi, d�b bez korzeni. Raz na wiosn� w g�rze tr�biono, lano s�odycz z ob�ok�w; ktokolwiek szed�, wybiera�. Jak� r�� mi da�e�, czy bardzo czerwon�? Gwiazd� � czy pi�kniejsz� od gwiazdy, kt�r� ma genera�? D�ugo chodzi�em w chwale w�os�w d�ugich, mia�em lat dziesi�� i oczy du�e. O ile� d�u�ej b�d� sp�aca� d�ug ich, najci�szy z d�ug�w zaci�gni�tych w g�rze? Nie przygl�da�em si� obci�tym lokom w pachn�cej lasem, ch�odnej razurze � na bia�ym p��tnie le�� jak skalp. R�o, gwiazdo gasn�ca! To ga�nie moje oko. Jak Hannibal, wy�szy od Alp, widz� tylko wielkie wysoko. Kiedy kry na wiosn� rusza�y, ani razu nie szed�em nad Wis��. Nie kry to wo�a�y, p�aka�y: wiosny ubieg�e i przysz�e. Ale na pr�no z najziele�szych stref ca�� by� gam� tu przywia�, fletem pasterskim usta mi rozci�� � nie wiem, czym wita� �ywio�, kt�ry si� wita mi�o�ci�. Dlaczego zamiast rosn�� ko�yszesz si�, ch�opcze? Smutne s� ta�ce, po co ta�czy� na balach? Najbardziej gorzkie s� usta najs�odsze i B�g nie lepszy ni� Allach. NIEDZIELA W dzie� za miastem, na rzece, kt�ra si� ju� nie pieni, mewy czy �odzie z �aglami z krzykiem nadbiegn� zewsz�d. Po�ykasz �mietank� ob�ok�w, za miastem, nad rzek�, w zieleni soczystej jak biodra rozkwit�ych dziewcz�t. W noc, ledwie wzejdzie most, ju� latarnia prosi o �ask� pieszczoty dla ulic. Cia�o nagie, rozleg�e, oddala si� i przygarnia: ustami przylgn��, r�kami przytuli�. Suty i mi�kki pieszczot aksamit, nago�� wprawiona w trzepot i ko�ys. Serce rozsadza ci pier� jak dynamit, lecz jeszcze dot�d ci� straszy cia�, kt�re �niade s�, po�ysk. Jak dr�� arterie w przegubach, jak mi�kk� drog� noc ustom mo�ci� Dwa reflektory, �renice, prze�wietl� ci� fal� mi�o�ci. SZACHY Owa go mieczem kr�lowa przebi�a �e nie kto inszy ta go rzecz cieszy�a* P�katy czerep zosta� ale g�owa �ci�ta z drewnianego cesarza czyni prezydenta Utracone kr�lestwo jest to smutny pejza� Kr�lowo niecierpliwa dok�d i.z kim odje�d�asz? Nie l�kaj si� nie dogna wzrok ani krzyk bez celu spokojny jestem do dna nie wzruszy mnie nikt ani ty ani ty przyjacielu Zamiast odkrywa� nowe l�dy w trudzie nowe l�dy odkrywasz przy boku pi�knej lecz cudzej kr�lowej czy kwiaciarki Sama jak kwiat prze�liczny odmienia twoje my�li i widok okoliczny W �wiecie podobnym do kuli radzi s� nawet �o�nierze i ty kt�ry chodzisz po alhambrze kr�li jak cygan po boskiej operze Tutaj jest wojna szcz�liwa pod wezwaniem kr�lowej kto pad� ten si� jutro zrywa i nie wojna lecz �owy �owco! dzikie g�si w�dzisz w dymie fajek pod skowrod� mi�siw �pisz jak mech pod skrzyd�em czajek Snem mocnym jak gorza�ka wzbierasz na schwa� zn�w i zn�w szalona pa�ka z l�du na l�d b�dziesz gna� W tej uroczej pogoni podszept�w niespodzianek serce nieufnie dzwoni a� zobaczysz przystanek Na semaforze poranku czerwone s�o�ce jak talar na wie�ach laufry na koniach dm� i dm� na alarm Ach sp�jrz Krzysztofie jak �piesz� latarnicy jak gasz� bia�e lampy na czarnej szachownicy NA MARGINESIE PROGRAMU D�uga klatka schod�w wij�ca si� meandrem jest retrospekcj� Zamknij za sob� drzwi Nie dopi�e� przesz�o�ci czekaj�c ostyg�a Winda opada i dr�y w tobie ig�a kompasu na liniach magnetycznej si�y Ja nie kocham si� w krzyku chocia� wiele wo�a�em kiedy �wiat mnie boks...
dre4mwalker