Wyjaśnienie pojęcia popęd seksualny i jego komponenty, ich rozwój w dzieciństwie i młodości
Ø Popęd seksualny
Jest to jeden z najsilniejszych instynktów występujących u człowieka, pojawiający się w okresie pokwitania. Jego prace regulują hormony płciowe, hormony przysadki mózgowej, podwzgórze i kora mózgu. Popęd seksualny związany jest ze sferą głębokich przeżyć psychicznych, tzw. miłości seksualnej. Rozwój tej struktury służy prokreacji gdyż wpływa na pobudzenie zainteresowania, pożądania seksualnego i potrzebę nawiązania więzi partnerskiej. Silne powiązanie łączy popęd seksualny z napięciem seksualnym czyli zmianami jakie zachodzą w organizmie powodującymi gotowość do odbycia stosunku seksualnego.
Popęd płciowy ma duże znaczenie, ponieważ wpływa na zachowanie i jest motorem ludzkich poczynań. Jego nasilenie zależy od indywidualnych cech człowieka. Zazwyczaj jest silniej rozwinięty u mężczyzn, choć osąd ten nie jest to do końca udowodniony i budzi kontrowersje. Bardzo silnie występuje natomiast u młodych chłopców. Jednak różni ludzie mają różne potrzeby, inny temperament- jedni muszą zaspakajać swoje potrzeby seksualne kilka razy dziennie, ponieważ napięcie seksualne jest tak znaczne, że nie pozwala im się skupić, innym wystarczą dwa stosunki seksualne w miesiącu i nie oznacza to, że coś złego się z nimi dzieje. U mężczyzn nie występuje takie zjawisko jak cykliczność zjawisk seksualnych, jest ono charakterystyczne tylko dla kobiet. Objawia się cyklem miesiączkowym i w miarę regularnie pojawiającym się okresem płodności. Jednak cykl ten nie wpływa na zainteresowanie kobiety aktywnością seksualną – jest ono niezależne.
Zaspokojenie popędu seksualnego pozawala człowiekowi odprężyć się, uspokoić, uszczęśliwia go.
Ø Komponenty popędu seksualnego
Popęd seksualny posiada hierarchiczną strukturę. Steruje ona życiem seksualnym rozwijając się już w okresie życia płodowego, ulegając gwałtownemu przyspieszeniu w czasie pokwitania i osiągając pełną sprawność w okresie dojrzałości.
PIĘTRA POPĘDU SEKSUALNEGO
¨ Piętro I
Steruje obwodowymi reakcjami seksualnymi, które prowadzą do życia seksualnego i osiągania orgazmu. Może działać automatycznie, samoistnie, np. w trakcie snu, najczęściej jednak działa świadomie pod wpływem bodźców płynących z ośrodków nadrzędnych.
Na działanie piętra I wpływają:
o Hormony płciowe (głównie testosteron)
o Neuroprzekaźniki
o Układ naczyniowy miednicy
o Receptory czuciowe w obszarze genitalnym
o Rdzeń kręgowy
o Budowa genitalna
o Mikroelementy (np. cynk)
¨ Piętro II
Steruje wrodzonymi reakcjami seksualnymi i określa specyficzne cechy danej płci. Formuje się w okresie płodowym, lecz pełną sprawność osiąga w czasie pokwitania.
Piętro II powiązane jest z:
o Strukturami podkorowymi
o Neuroprzekaźnikami
o Hormonami płciowymi
o Autonomicznym układem nerwowym
U kobiet piętro II działa cyklicznie. Ich poziom potrzeb seksualnych wzrasta w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego, a zmniejsza się w drugiej. U mężczyzn poziom aktywności jest raczej wyrównany, jednak w okresie dojrzewania pracuje bardzo chaotycznie.
¨ Piętro III
Piętro to kryje w sobie cała linię życiową danej osoby, uwarunkowania powstałe w procesie wychowania, w wyniku własnych doświadczeń życiowych i wyposażeni genetycznego.
Powiązane jest ono z:
o humanizacją seksualizmu człowieka
o integracją seksu i płciowości z osobowością
o systemem wartości
o kulturą
o uczuciowością wyższą
Integracja tych sfer następuje w wyniku wieloletniego rozwoju psychoseksualnego i kończy się w wieku dojrzałym.
Ø Rozwój popędu seksualnego
We wczesnym dzieciństwie popęd seksualny nie jest zbyt widoczny. Małe dzieci uważają osoby przeciwnej płci za „głupie i brzydkie”. Jednak na wzór dorosłych tworzą pierwsze pary, które mają jednak charakter zabawy i nie zawierają żadnych głębszych podstaw.
U młodych chłopców popęd płciowy pojawia się zbyt wcześnie, jednak nie potrafią go wtedy mądrze wykorzystać. Pierwsze doznania seksualne młodego mężczyzny to polucje, z którymi wiąże się także orgazm. Chłopcy odczuwają wtedy silny popęd, mają częste wzwody, ich myśli pochłonięte są sprawami seksu. Rodzi się w nich silne napięcie, które często wyładowują w wyniku masturbacji.
W wieku 14-15 lat pojawiają się pierwsze przeżycia seksualne. Nie są one jednak wynikiem dojrzałości psychicznej i społecznej, co prowadzi czasem do niemiłych konsekwencji tj. wczesne ojcostwo czy zarażenie się jakąś chorobą płciową.
U dziewcząt popęd płciowy daje o sobie znać znacznie później niż u chłopców przez co mogą go bardziej świadomie wykorzystać dzięki swojej dojrzałości psychicznej. Dzięki temu mogą mądrzej kierować swoim postępowaniem. Dlatego dziewczyny mają większe opory psychiczne przed odbyciem pierwszego stosunku seksualnego. Wynikają one z obyczajowości, przełamania wstydu, obawy przed bólem związanym z przerwaniem błony dziewiczej jak i ewentualną ciążą.
social-work