WYDOLNOŚ FIZ-Zdolnosc do wykonywania wysiłku fiz.
Do mozliwosci wykonania wysiłku fiz, potrzebna jest energia- ATP której starcza na ok.3sek ale jest stale odnawina
np. tlenowo, beztlenowo, przez tłuszcze, białka, węglowodany.
Człowiek w spoczynku potrzebuje 0,3lO2/min do produkcji energii.
Im wieksza praca tym zuzycie tlenu wzrasta do produkcji energii.
WSKAŹNIKI WYDOLNOŚCI FIZ:
*Objętosc min. serca= obj.wyrzutowa serca x czestosc skurczów
*wentylacja min. płuc= obj.oddechowa x rytm oddech.
VO2MAX- "pułap tlenowy"- najwieksza ilosc tlenu jaka zuzywa organizm w ciagu 1 min.
Zalezy od: stopnia wytrenowania, uwarunkowania gen.
Czynniki warunkujace poziom vo2max:*obj.min.serca, *wentylacja.min.płuc, *typ wł.mięsniowych, *cisnienie tet.krwi
Metody wyznaczania vo2max:
-pośrednie np. step test, próba na cykloergometrze
-bezposrednie np. oddychanie do worka przez maske
DEFICYT TLENOWY- Róznica miedzy poborem tlenu w wielkoscia VO2 w pierwszych min,wysiłku
DŁUG TLENOWY- Niedobór tlenu w stosunku do zpotrzebowania. FAZY: * szybka-trwa kilka min *wolna-do kilkudziesieciu min *ultrawolna-do kilku godz
KOSZT ENERGETYCZNY- Ilosc energii zuzyta podczas pracy
Koszt en= suma zuzycia tlenu w wysiłku + suma zuzycia tlenu w wypoczynku- objetosc zuzyvcia tlenu spoczynkowa
Zuzycie 1l o2=5kcal energii
WSPÓŁCZYNNIK PRACY UZYTECZNEJ- Proporcja miedzy wielkoscia wykonanej pracy mech. a iloscia wydatkowanej energii chem. Wartosc średnia u człowieka to 19-35%
WYSIŁEK BEZTLENOWY- decydujaca role odgrywa bezposr. resynteza ATP z udzialem fosfokreatyny lub procesy glikolizy beztl (czynnik limitujacy zakwaszenie miesni)
WYSILEK TLENOWY-synteza ATP odbywa sie w oparciu o procesy utleniania kom. (czynnik limitujacy dostepnosc glikogenu)
WYDOLNOŚ BEZTL- to max. ilosc energii wytwazanej beztlenowo, zdolnosc do podejmowania max wysilków przy długu tlenowym
PARAMETRY FIZJOLOGICZNE: * Max dług tlenowy, * Kwas mlekowy (LA)- LA- powstaje w miesniach i wydalany jest do krwi. Bada sie go w 4 min, po wysilku.
LA w spoczynku to ok 10 mg/%, po wysiłku 30-40mg/% Im wieksze stezenie LA tym mniejsz wydolnosc. Zeby obliczyc LA potrzeba pH.
engarde