Czasowniki w języku japońskim
Japońskie czasowniki dzielą się na trzy grupy: I - spółgłoskową, II - samogłoskową i III - wyjątki. W słownikach podaje się zawsze czasowniki w formie "wyjściowej", tzw. "formie słownikowej" (nie należy tego mylić z bezokolicznikiem). Czasowniki w formie słownikowej mogą być użyte w zdaniu, jednak tylko w sytuacjach, gdy rozmawiamy z osobami bliskimi, dobrymi znajomymi, bądź też z osobami dużo młodszymi, niższymi rangą. We wszystkich innych przypadkach należy "ugrzecznić" podane w słowniku czasowniki, czyli wyposażyć je w uniwersalną, grzeczną końcówkę czasownikową -masu. Czasowniki każdej z grup podlegają innej zasadzie łączenia z końcówką.Grupa I - czasowniki spółgłoskoweGrupa I jest największym zbiorem czasowników. W formie słownikowej czasowniki te kończą się następująco: -u, -ku, -gu, -su, -tsu, -nu, -bu, -mu, -ru.au spotykać (stara forma to afu, stąd przynależność do grupy spółgłoskowej)iku iść, jechaćisogu spieszyć siędasu wyjmowaćmatsu czekaćshinu umierać (jedyny czasownik kończący się -nu)tobu lataćyasumu odpoczywaćwakaru rozumiećUgrzecznienie czasowników spółgłoskowych polega na zamianie ostatniej sylaby odpowiednio w: -i, -ki, -gi, -shi, -chi, -ni, -bi, -mi, -ri i dodanie końcówki -masu.ai masuiki masuisogi masudashi masumachi masushini masutobi masuyasumi masuwakari masuCzasowniki japońskie nie podlegają koniugacji, nie odmieniają się według kategorii osób i liczby. Ta sama postać czasownika stosowana jest w przypadku wszystkich podmiotów zdań. To od podmiotu zależy, jak przetłumaczymy zdanie japońskie na język polski.Watashi-wa ikimasu. Ja idę.Anata-wa ikimasu. Ty idziesz.Kare-wa ikimasu. On idzie.Watashitachi-wa ikimasu. My idziemy.Anatatachi-wa ikimasu. Wy idziecie.Karera-wa ikimasu. Oni idą.Kanojotachi-wa ikimasu. One idą.Grupa II - czasowniki samogłoskoweDo tej grupy należą czasowniki o charakterystycznych dwóch końcówkach w formie słownikowej: -eru i -iru.neru spać deru wychodzićokiru wstawać, budzić się ochiru spadać, upaśćUgrzecznienie form czasowników samogłoskowych polega na odrzuceniu ostatniej sylaby ru i dołączeniu końcówki grzecznej -masu.neru + masu = nemasuokiru + masu = okimasuderu + masu = demasuochiru + masu = ochimasuGrupa III - czasowniki wyjątkoweDo tej grupy zalicza się zasadniczo tylko dwa czasowniki, które zawsze odmieniają się według indywidualnego wzoru. Choć rozmaite czasowniki (spółgłoskowe i samogłoskowe) przybierają czasem formy odbiegające od reguł grupy, do której należą, nie traktuje się ich jako wyjątki. Zatem czasowniki wyjątkowe to jedynie:kuru przyjść, przyjechaćsuru robićGrzeczne formy czasowników wyjątkowych:kimasushimasuNależy pamiętać, że czasowniki "hybrydy", zbudowane z rzeczownika i czasownika suru, np. benkyō-suru (uczyć się), sōji-suru (sprzątać), engeji-suru (zaręczyć się) itp. będą się odmieniać według wyjątkowego czasownika suru, z którym są połączone.
benkyō-shimasu
sōji-shimasu
engeji-shimasu
Końcówka czasownikowa -masu w czasie teraźniejszym
Forma twierdząca
masu
Forma pytająca
masu-ka
Forma przecząca
masen
Forma przecząco-pytająca
masen-ka
Końcówkę -masu należy zawsze wymawiać [mas].
chomaroma