Marcelina Darowska - niepokalański charyzmat wychowawczy.pdf - Bł. Marcelina Darowska - EVEREST8844

Ks. Marek Chmielewski

MARCELINA DAROWSKA

— NIEPOKALAŃSKI

CHARYZMAT WYCHOWAWCZY 

Marcelina z Kotowiczów Darowska (1827-1911), współzało-

życielka niepokalanek, którą Ojciec Święty Jan Paweł II dnia 6

października br. ogłosi błogosławioną, w swojej autobiografii

wspomina znamienny epizod. Gdy miała 6 lat, słyszała, jak ktoś

mówił, że najskrytsze pragnienia spełnią się, jeśli się je wypowie

w sylwestrową noc, gdy zegar wybije północ. W chwili gdy w

szanowanym w okolicy domu Kotowiczów licznie przybyli go-

ście wznosili noworoczny toast, obok w pokoju Marcelina wy-

powiedziała swoją prośbę: „Abym była pożyteczna krajowi”. Po-

tem ją zapisała i wiele lat nosiła przy sobie, często modląc się o

jej spełnienie słowami modlitwy św. Bernarda „Pomnij o Naj-

świętsza Panno Maryjo...”.

Bóg przychylił się do dziecięcego pragnienia i przedziwnie

pokierował jej życiem. Jakby wbrew jej pragnieniu życia zakon-

nego najpierw przeprowadził ją przez doświadczenie życia mał-

żeńsko-rodzinnego, które choć bardzo szczęśliwe trwało krótko.

Potem obdarzył ją łaską głębokiego życia duchowego. Zrządze-

niem Opatrzności Bożej w 1854 roku zetknęła się w Rzymie z

tworzącym się zgromadzeniem zakonnym. Podczas gdy matka

Józefa Karska (1823-1860), pierwsza założycielka, jak i wspierają-

cy ją o. Hieronim Kajsiewicz (1812-1873), zmartwychwstaniec, nie

potrafili określić charyzmatu tworzonego dzieła, Marcelina Da-

———————

 Opublikowano w: „Ave”. Pismo Diecezji Radomskiej 1996, nr 43, s. 6 i 13.

rowska czerpiąc natchnienie z doświadczalnego zjednoczenia z

Panem, jasno widziała cel i zadanie nowej wspólnoty. Miało nim

być odrodzenie upodlonej zaborami Ojczyzny przez wychowa-

nie dziewcząt do roli „żon, matek i obywatelek”. W Notatce z 19

III 1859 roku, będącej jakby zarysem konstytucji przyszłego

zgromadzenia, napisała: „Kobieta, matka nowego pokolenia,

matką jest przyszłości [...]. Więc, aby świat przemienić, trzeba

zacząć od przemiany, od oczyszczenia, udoskonalenia kobiety,

od przygotowania mu niewiast miłujących Boga i miłujących Go

w przykazaniach Jego, w bliźnich, w obowiązkach stanu. Nie-

wiast mądrych i mężnych. Takich dziś świat potrzebuje, takie

mu wychować, wolą Boga Przedwiecznego Zgromadzenia na-

szego zadaniem”.

Po śmierci Karskiej w 1860 roku, Marcelina przejęła kierowa-

nie zawiązującą się wspólnotą i niebawem w 1863 roku przenio-

sła Zgromadzenie do Polski — do Jazłowca na Ukrainie, pozosta-

jącego wówczas pod zaborem austriackim. Uczyniła to poniekąd

wbrew woli kierownika duchowego o. Kajsiewicza. Opierając

się jednak na natchnieniach udzielanych jej w przeżyciach mi-

stycznych, uważała, że pilniejszą sprawą jest praca w kraju nad

odrodzeniem moralnym wykrwawionego społeczeństwa i po-

wstrzymanie masowej ucieczki elity przed prześladowaniami po

powstaniu styczniowym, aniżeli próba jednoczenia skłóconej

emigracji. W tej decyzji utwierdził ją papież Pius IX, który pod-

czas prywatnej audiencji w 1862 roku, udzielając apostolskiego

błogosławieństwa powiedział: „To Zgromadzenie jest dla Pol-

ski”.

Zanim pozostałe siedem sióstr dotarło z Rzymu do Jazłowca,

Marcelina z jedną z nich przez kilka miesięcy dozorowała rozle-

głe prace remontowe w podarowanym jej na klasztor pałacu Bła-

żowskich. 4 listopada 1863 roku proboszcz jazłowiecki odprawił

pierwszą Mszę św. w kaplicy klasztornej i rozpoczęto naukę w

szkole dla dziewcząt z rodzin ziemiańskich. Niebawem otwarto

szkółkę dla dzieci miejscowej ludności. Marcelina sama opraco-

wywała programy nauczania i pisała podręczniki, przystosowa-

ne do potrzeb polskiej młodzieży żeńskiej. Po latach wspomina

te trudne początki: „Stanęła mi w oczach Galicja, gdyśmy doń

przybyły: języka polskiego poza ludem prawie nie było, wypę-

dzony z instytucji wychowawczych, z salonów i prawie (oprócz

rzadkich wypadków) z życia rodzinnego. Myśmy odważnie z

nim stanęły i objęły nauką religii i uczyniły ją duchem nauk

wszystkich, tłem i podstawą wychowania”.

W miarę rozrastania się Zgromadzenia i jego uznania w spo-

łeczeństwie, zakładała kolejne placówki: w Jarosławiu, w Niż-

niowie — gdzie zorganizowała studium nauczycielskie dla ab-

solwentek szkół niepokalańskich, i w Nowym Sączu. Aktem nie-

przeciętnej odwagi było otwarcie klasztoru i szkoły w zaborze

rosyjskim w Słonimiu. Ostatnią jej fundacją był Szymanów koło

Niepokalanowa, gdzie dziś mieści się Dom Generalny Zgroma-

dzenia i liceum dla dziewcząt. Zarówno dla uczących się dziew-

cząt, jak i dla absolwentek niemal do końca życia prowadziła re-

kolekcje i wygłaszała pogadanki o życiu religijnym, o roli rodzi-

ny w społeczeństwie, o obowiązkach żony i matki itp. Mówiła

m.in.: „[...] cel życia chrześcijański: szerzyć Królestwo Boże w

rodzinie, inaczej tego Królestwa Bożego nie byłoby na świecie”.

Na łożu śmierci napominała: „Polska będzie, ale wtedy, kiedy

społeczeństwo się odrodzi, a na to trzeba, aby rodzina stanęła na

Bogu”.

Niemal z każdego słowa jej wystąpień przebija głęboki pa-

triotyzm. W swoim Pamiętniku zanotowała: „Jak mimowolnie

czuję mózg w głowie, a serce w piersi, tak ja nigdy na chwilę nie

przestaję czuć ran Kraju. [...] Ojczyzna, jej cierpienie, ciągle obec-

ne”. Program wychowawczy zakładanych szkół można streścić

jej własnymi słowami: „Bóg stworzył nas Polakami! Dzieci zro-

zumieć powinny, jakie to obowiązki na nas wkłada! Zrozumieć

powinny zadanie narodu i myśl w nim Bożą. Zrozumieć, usza-

nować i ukochać środki, jakie do spełnienia onych podał nam, a

tymi są: Kraj ojczysty i narodowość. Znać mają, że wiara w Na-

rodzie to Bóg w Narodzie, to błogosławieństwo narodu, jego siła.

Bez wiary i wierności Kościołowi nie byłoby racji istnienia tego

narodu [...]”.

O sile oddziaływania tej charyzmatycznej osobowości świad-

czą słowa uznania wyrażane już za jej życia nie tylko przez bi-

skupów i duchowieństwo, ale także przez świeckich, m.in. pisa-

rza Henryka Sienkiewicza. Wielkość tej postaci, jej „geniusz ko-

biety” — mówiąc słowami Jana Pawła II — jest niezrozumiały w

oderwaniu od głębokiego zjednoczenia z Bogiem. Opisy tych

wzniosłych stanów duchowych dają podstawę do uznania Matki

Darowskiej jako nieprzeciętnej mistyczki.

Bóg nie tylko wysłuchał jej dziecięcej prośby, aby stała się po-

żyteczna Ojczyźnie, ale sam pozwolił się mistycznie doświad-

czać, z czego czerpała mądrość i siłę do apostolatu na rzecz od-

rodzenia polskiego społeczeństwa przez wychowanie kobiet. Z

tej racji dzieło i przesłanie Współzałożycielki Niepokalanek, po-

twierdzone wyniesieniem jej do chwały ołtarzy, nie przestaje być

aktualne w obecnych czasach poważnego zagrożenia moralnego

bytu polskiego narodu. Błogosławiona zaś Marcelina Darowska

niech będzie dla współczesnych Polaków patronką i orędow-

niczką zmagania o duchową i narodową tożsamość na trzecie ty-

siąclecie.

Marcelina Darowska - niepokalański charyzmat wychowawczy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: