GIMP instrukcja.doc

Rozdział 1. Narzędzia

Spis treści

1. Pasek narzędzi

1.1. Opcje narzędzi

2. Narzędzia zaznaczania

2.1. Właściwości ogólne

2.2. Zaznaczenie prostokątne

2.3. Zaznaczenie eliptyczne

2.4. Zaznaczenie odręczne

2.5. Zaznaczenie rozmyte

2.6. Zaznaczenie według koloru

2.7. Inteligentne nożyce

2.8. Zaznaczenie pierwszego planu

3. Narzędzia rysownicze

3.1. Informacje ogólne

3.2. Narzędzia rysownicze (Ołówek, Pędzel, Аerograf)

3.3. Wypełnienie kubełkiem

3.4. Gradient

3.5. Ołówek

3.6. Pędzel

3.7. Gumka

3.8. Aerograf

3.9. Stalówka

3.10. Klonowanie

3.11. Łatka

3.12. Klon perspektywy

3.13. Rozmywanie / Wyostrzanie

3.14. Rozsmarowywanie

3.15. Rozjaśnianie / Wypalenie

4. Narzędzia przekształcania

4.1. Właściwości ogólne

4.2. Wyrównanie

4.3. Каdrowanie i zmiana rozmiaru

4.4. Obrót

4.5. Skalowanie

4.6. Nachylenie

4.7. Perspektywa

4.8. Оdbicie

5. Narzędzia kolorów

5.1. Balans kolorów

5.2. Odcień i nasycenie

5.3. Barwienie

5.4. Jasność i kontrast

5.5. Progowanie

5.6. Poziomy

5.7. Krzywe

5.8. Redukcja kolorów

6. Inne narzędzia

6.1. Ścieżki

6.2. Pobranie koloru

6.3. Powiększenie

6.4. Miarka

6.5. Теkst

7. Obszar kolorów i wskaźników

7.1. Obszar kolorów

7.2. Obszar wskaźników

7.3. Aktywny obraz

1. Pasek narzędzi

Program GIMP posiada duży wybór narzędzi służących do szybkiej realizacji takich prostych zadań, jak zaznaczenie lub rysowanie ścieżek. Opis narzędzi umieszczonych na pasku narzędzi programu GIMP znajduje się poniżej.

GIMP posiada szeroki wybór narzędzi, które pozwalają na realizację różnych zadań. Narzędzia te można podzielić na pięć grup: Narzędzia zaznaczania, które pozwalają wybrać lub zmodyfikować obszar obrazu, którego dotyczyć będą dalsze zmiany; Narzędzia rysownicze, które pozwalają na zmianę kolorów w wybranych częściach obrazu; Narzędzia przekształcania, które umożliwiają zmianę geometrii obrazu;vNarzędzia kolorów, pozwalające na zmianę rozkładu kolorów w całym obrazie; i Inne narzędzia, które nie pasują do żadnej z powyższych kategorii.

(Jeśli zastanawiacie się nad znaczeniem słowa "narzędzie", pojawiającego się w konwencji nazewniczej programu GIMP, to możecie rozumieć je jako sposób pracy nad obrazem, wymagający dostępu do jego widocznej części, który umożliwia wykonywanie operacji na obrazie przy pomocy wskaźnika oraz podgląd już wprowadzonych zmian. Jeśli jednak wyobrazicie sobie narzędzie jako piłę, a obraz jako drewno, nie powinno znacząco wpłynąć to na sens definicji.)

Większość narzędzi aktywowana jest poprzez kliknięcie odpowiedniej ikony na pasku narzędzi. Dostęp do niektórych (głównie do narzędzi kolorów) możliwy jest jedynie poprzez menu albo Narzędzia → Narzędzia kolorów, albo Kolory. W zasadzie każde narzędzie można aktywować poprzez menu Narzędzia; każde narzędzie można aktywować również poprzez skrót na klawiaturze.

W domyślnej konfiguracji tworzonej podczas pierwszego uruchomienia programu GIMP, nie wszystkie narzędzia mają swoje ikony na pasku narzędzi: np. narzędzia kolorów są pomijane. Zestaw widocznych na pasku narzędzi można dostosować używając okna Narzędzia. Są dwa główne powody, w których taka możliwość jest przydatna. Po pierwsze: rzadko używane narzędziSommairea nie będą rozpraszać naszej uwagi, co ułatwi znalezienie potrzebnego nam narzędzia; po drugie, jeśli często korzystamy z narzędzi kolorów, będzie nam łatwiej, jeśli ich ikony będą łatwo dostępne. Tak czy inaczej, niezależnie od paska narzędzi, dostęp do potrzebnego nam narzędzia można uzyskać poprzez menu Narzędzia.

Jeśli kursor myszki znajduje się wewnątrz obrazu jego kształt pozwala określić, jakie narzędzie jest aktualnie używane.

1.1. Opcje narzędzi

Rysunek 1.1. Okno opcji dla Zaznaczenia prostokątnego.

Przy korzystaniu z ustawień domyślnych (jak większość użytkowników), aktywacja narzędzia spowoduje pojawienie się okna „Opcji narzędzia” poniżej paska narzędzi. Jeżeli zaś Twoje ustawienia są inne, powinieneś je zmienić: trudno jest efektywnie korzystać z narzędzi nie mając możliwości szybkiej zmiany ich opcji.

Każde narzędzie posiada swój własny zestaw ustawień. Wszelkie zmiany ustawień są zachowywane w trakcie danej sesji lub do momentu ich modyfikacji. Tak naprawdę jednak opcje narzędzi są zachowywane między sesjami. Zachowywanie ustawień może być niekiedy drażniące: narzędzie zachowuje się w sposób niepożądany, a dojście przyczyny tego jest niemożliwe, do momentu przypomnienia sobie, że używane były niestandardowe opcje ostatnim razem, gdy dane narzędzie było wykorzystywane.

Poniżej okna „Opcji narzędzia” znajdują się cztery przyciski:

Zapis opcji w wybranym zestawie

Przycisk ten pozwala na zapisanie ustawień aktualnie używanego narzędzia, co umożliwia późniejsze ich przywrócenie. Wywoływane jest niewielkie okno dialogowe, pozwalające na nazwanie zestawu opcji. Podczas przywracania ustawień, pokazywane są tylko zachowane zestawy dla aktualnie używanego narzędzia, tak więc przy wyborze nazwy zestawu nie trzeba uwzględniać nazwy narzędzia.

Odczyt opcji z wybranego zestawu

Przycisk ten pozwala na przywrócenie zachowanego zestawu ustawień dla aktualnie używanego narzędzia. Jeżeli ustawienia nigdy nie były zapisywane, przycisk ten nie będzie aktywny. W przeciwnym wypadku pojawi się menu pokazujące nazwy wszystkich zachowanych zestawów ustawień: wybranie jednej z pozycji spowoduje zastosowanie zapisanych ustawień.

Usunięcie wybranego zestawu opcji

Przycisk ten pozwala na usunięcie uprzednio zachowanego zestawu ustawień dla aktualnie używanego narzędzia. Jeżeli ustawienia nigdy nie były zapisywane, przycisk ten nie będzie aktywny. W przeciwnym wypadku pojawi się menu pokazujące nazwy wszystkich zachowanych zestawów ustawień: wybranie jednej z pozycji spowoduje usunięcie tych ustawień.

Przywrócenie wartości domyślnych

Przycisk ten przywróci wartość domyślną ustawień dla aktualnie używanego narzędzia.

2. Narzędzia zaznaczania

2.1. Właściwości ogólne

Rysunek 1.2. Narzędzia zaznaczania

Narzędzia zaznaczania pozwalają na zaznaczanie obszarów warstw i obrazów, umożliwiając pracę nad nimi. Obszary niezaznaczone pozostają niezmienione. Każde z narzędzi posiada swoje właściwości, ale mają też cechy wspólne. Te cechy wspólne są opisane poniżej; różnice opisano oddzielnie dla każdego narzędzia. Informacje, o „zaznaczeniu” można znaleźć na Zaznaczanie.

Istnieje siedem narzędzi zaznaczania:

·         Zaznaczenie prostokątne

·         Zaznaczenie eliptyczne

·         Zaznaczenie odręczne

·         Zaznaczenie rozmyte

·         Zaznaczenie według koloru

·         Inteligentne nożyce

·         Zaznaczenie pierwszego planu

W niektórych przypadkach „Ścieżki” również zachowują się jak zaznaczenie: każda zamknięta ścieżka zmienia się w zaznaczenie. Narzędzie ma jednak więcej możliwości, a jego opcje różnią się od opcji narzędzi zaznaczania.

2.1.1. Кlawisze modyfikujące (Domyślne)

Zachowanie Narzędzi zaznaczania zmienia się pod wpływem przytrzymania Ctrl, Shift, Alt i ich kombinacji, przed, po i w trakcie zaznaczania.

Ctrl

Przytrzymywanie Ctrl w trakcie tworzenia zaznaczenia ma dwa rezultaty w zależności od tego, kiedy klawisz został naciśnięty:

·         Przytrzymanie Ctrl przed rozpoczęciem zaznaczania spowoduje ustawienie dla narzędzia trybu odejmowania (dopóki klawisz jest wciśnięty).

·         Przytrzymanie Ctrl po rozpoczęciu zaznaczania spowoduje, że efekt będzie zależny od wybranego narzędzia.

Alt

Przytrzymanie Alt pozwala na przemieszczanie aktywnego zaznaczenia (tylko ramki, nie zawartości). Jeśli przesuwany jest cały obraz, a nie tylko zaznaczenie, należy przytrzymać kombinację Shift+Alt. Klawisz Alt jest niekiedy używany przez system operacyjny (GIMP tego nie wie), także funkcja ta nie zawsze działa.

Shift

Efekt przytrzymania Shift zależy od tego, kiedy klawisz został przyciśnięty:

·         Przytrzymanie Shift przed rozpoczęciem zaznaczania spowoduje aktywację trybu dodawania (dopóki klawisz bedzie przytrzymywany).

·         Efekt przytrzymania Shift po rozpoczęciu zaznaczania jest zależny od wybranego narzędzia: np. dla zaznaczenia prostokątnego przytrzymanie klawisza spowoduje powstanie kwadratu.

Ctrl+Shift

Rezultat przytrzymania kombinacji klawiszy Ctrl+Shift zależy od wybranego narzędzia. Dla wszystkich narzędzi, tryb zaznaczenia przełączy się na tryb przecięcia, tak więc powstanie zaznaczenie, będące częścią wspólną istniejącego zaznaczenia i nowego zaznaczenia. Aby poznać ich działanie, najlepiej jest eksperymentować z różnymi kombinacjami Ctrl+Shift i puszczaniem ich razem i oddzielnie, przed i po puszczeniu LPM.

Spacja

Przytrzymanie Spacji spowoduje, że narzędzie zaznaczania stanie się narzędziem przesunięcia, dopóki klawisz jest wciśnięty.

2.1.2. Opcje

Poniżej opisano opcje wspólne dla wszystkich narzędzi zaznaczania. Opcje, charakterystyczne tylko dla jednego narzędzia lub działające na różne narzędzia w różny sposób zostały opisane w rozdziałach poświęconych danemu narzędziu. Bieżące ustawienia tych opcji są wyświetlane w oknie opcji narzędzia, które najlepiej jest mieć ciągle otwarte podczas pracy z narzędziami. Większość użytkowników lokuje to okno pod paskiem narzędzi. Aby wygląd okna nie zmieniał się, wyświetlane są wszystkie opcje, nawet jeśli niektóre z nich nie mają wpływu na dane narzędzie.

Tryb

Opcja ta określa sposób, w jaki nowe zaznaczenie będzie będzie się zachowywało wobec zaznaczenia już istniejącego. Funkcje tych przycisków dublują klawisze modyfikujące. Jak było powiedziane wyżej, doświadczeni użytkownicy korzystają z klawiszy modyfikujących, początkujący zaś wolą przyciski.

Tryb zamiany usuwa istniejące zaznaczenie i tworzy nowe.

Tryb dodawania dodaje nowe zaznaczenie do już istniejącego.

Tryb odejmowania odejmuje nowo zaznaczony obszar od już istniejącego zaznaczenia.

W trybie przecinania, nowe zaznaczenie powstanie w miejscu, w którym istniejące i nowe zaznaczenie pokrywają się.

Wygładzaj

Opcja ta ma wpływ na niewiele narzędzi zaznaczania. Powoduje ona wygładzenie krawędzi zaznaczenia.

Zmiękczaj krawędzie

Opcja ta sprawia, że krawędzie zaznaczenia stają się rozmyte, tak że piksele na granicy zaznaczenia są zaznaczone tylko częściowo. Więcej informacji na temat cieniowania znajduje się na Cieniowanie.

2.1.3. Informacje dodatkowe

2.2. Zaznaczenie prostokątne

Rysunek 1.3. „Zaznaczenie prostokątne” na pasku narzędzi

Narzędzie służy do zaznaczania prostokątnego obszaru na aktywnym obrazie. Jest to najprostsze zaznaczenie, ale używane jest bardzo często. Informacje o zaznaczeniach dostępnych w programie GIMP znajdują się na zaznaczenie. Opcje wspólne dla wszystkich narzędzi zaznaczania zostały opisane na narzędzia zaznaczania.

Narzędzie może być również używane do tworzenia prostokątów na obrazie. W tym celu należy utworzyć zaznaczenie prostokątne, a nastepnie wypełnić je przy pomocy Wypełnienia kubełkiem. Aby uzyskać prostokątną ścieżkę, najłatwiej jest utworzyć zaznaczenie prostokątne, a następnie stworzyć pociągnięcie.

Aby utworzyć zaznaczenie prostokątne z zaokrąglonymi rogami, należy wybrać Zaznaczenie → Zaokrąglenie... w menu obrazu.

2.2.1. Аktywacja narzędzia

Narzędzie można aktywować na kilka sposobów:

·         poprzez menu obrazu Narzędzia → Narzędzia zaznaczania → Zaznaczenie prostokątne;

·         klikając ikonę na pasku narzędzi

·...