Biała Księga Kształcenia i Doskonalenia obejmuje analizy bieżącego stanu oświaty oraz kierunki i propozycje jej dalszego rozwoju. Powstała z koncepcji Komisji Europejskiej i była skutkiem dyskusji o potrzebie znaczących zmian w polityce edukacyjnej krajów europejskich. Zapoczątkowana była w 1996 roku, Europejskim Roku Kształcenia Ustawicznego, a uczestniczyli w niej ważni uczestnicy życia publicznego, a także ministrowie zajmujący się sprawami społecznymi i edukacją.
Biała Księga powstała z inicjatywy:
• komisarza do spraw badań naukowych, wychowania i kształcenia – Edith Cresson,
• komisarza do spraw zatrudnienia i spraw społecznych – pana Padraiga Flynna w porozumieniu z komisarzem do spraw przemysłu, informacji i techniki telekomunikacji – Martinem Bangemannem (Martin Bangemann).
29 listopada 1995 roku nastąpiło uchwalenie Białej Księgi przez Komisję Europejską, a jej pełny tytuł brzmi: Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa. Podstawowym celem jest zachęcanie do zdobywania umiejętności i wiadomości podczas ciągłego uczenia się i nauczania, by stworzyć uczące się społeczeństwo. Zaś fundamentem tej wizji jest idea uczenia się przez całe życie, co ułatwi ludziom życie w tak szybko zmieniającym się świecie, a edukacja permanentna ma być warunkiem postępu społecznego.
Priorytetowe cele Komisji Europejskiej, których realizacja ma doprowadzić do powstania społeczeństwa uczącego się:
1. Zachęcanie do zdobywania nowej wiedzy - należy rozwijać wszelkie formy owej zachęty, gdyż każdy powinien posiadać dostęp do form edukacji, która odpowiadałaby jego potrzebom. Należy tez zwiększyć mobilność studentów, by uznawać ich osiągnięcia, zdobyte podczas studiów, a także znieść przeszkody i bariery. By zrealizować ten cel zakłada się:
• Wspieranie współpracy europejskiej chcącej rozbić duże dyscypliny wiedzy na bloki
• Budowa europejskiej sieci centrów kształcenia zawodowego
• Określenie najlepszej formy akredytacji wiedzy
• Określenie wzorów osobowych kart kompetencji
2. Zbliżenie szkoły i przedsiębiorstwa – poprzez znoszenie barier pomiędzy nimi. Także przyczynić się do tego rozwój systemu praktyk oraz zachęcanie do kształcenia ustawicznego. Realizacja ma się odbyć poprzez:
• tworzenie i współpraca sieci ośrodków kursów i praktyk w krajach europejskich
• promocja mobilności kursantów
• stworzenie europejskiej karty kursów
3. Walka ze zjawiskiem marginalizacji – może odbywać się poprze zwiększenie liczby staży edukacyjnych lub organizowanie akcji zatrudniania miejscowego. Autorzy Białej Księgi zaś proponują szkoły drugiej szansy, które powinny znajdować się w „trudnych dzielnicach”, ale należy przy tym uważać, by to nie doprowadziło do segregacji, dlatego w szkołach tych powinni pracować najlepsi nauczyciele, by rozwinąć u młodzieży motywację, kształtować umiejętności uczenia się oraz rozwijać kompetencje społeczne. Ochotnicza służbamłodzieżowa zaproponowana także przez autorów Białej Księgi miałaby stwarzać możliwości odbywania stażu przez osoby młode w celu rozwijania działalności pożytecznych dla wspólnego dobra. By postulaty te zrealizować, należy:
• gromadzić fundusze europejskie dla wsparcia środków narodowych i regionalnych
• zwiększać dotacje na konsultacje i partnerstwo z instytucjami gospodarczymi, by zwiększyć możliwość zatrudnienia
• stosować metody nauczania z wykorzystaniem technik informacyjnych i multimediów
• promocja działań animacyjnych w celu powiązania rodziny ze szkołą
4. Opanowanie trzech języków Wspólnoty – ważnym jest, by nie tylko potrafić się tymi językami posługiwać, ale też by przez to potrafić dostosować się do nowych środowisk, w innych kulturach. Nauka języków pomaga osiągnąć powodzenia w szkole. Unia Europejska stworzyła już programy rozwijające naukę języków obcych: LINGUA, SOCRATES, LEONARDO. By zrealizować te postulaty należy:
• używanie jednego języka Wspólnoty przez uczniów szkół podstawowych, zaś dwóch języków w szkołach ponadpodstawowych
• uczestnictwo nauczycieli z krajów Unii Europejskiej
• stosowanie nowoczesnych metod nauczania, by samodzielnie uczyć się języków obcych
• umożliwianie i promocja kontaktów pomiędzy młodzieżą z rożnych państw
5. Równorzędność inwestycji materialnych i edukacyjnych – priorytetem jest to skonsolidowanie poziomów finansowania, a odbywać ma się to poprzez:
• promocja postrzegania kształcenia jako inwestycji
• zachęta do inwestowania w kształcenie
klejarka