Szymański ”wartości preferowane przez młodzież i ich wzajemne związki”-Młodzież wobec wartości „
Czym są hierarchie wartości?
Kiedy mówimy o hierarchii wartości mamy na myśli ich zróżnicowanie, co prowadzi do powstania układu nadrzędności-podrzednośi w jednym ze znaczeń?
*relacja przedmiotowa(klasy przedmiotów, wartości w danym systemie)
*relacja aksjologiczna (stopień wartości w systemie wartości·)
*relacja ilościowa(hierarchiczny porządek wartości)
1. Co to jest hierarchia wartości?
Zespół wartości uporządkowany według stopnia ważności. Do którego ujawnienia dochodzi najczęściej w sytuacji konfliktu.
Można je podzielić na:
*hierarchia jako „drabina lub schody nie prowadzi do pełnego uporządkowania wartości
*hierarchia jako preferencja określonych wartości –nieskończenie wiele sposobów systematyzacji
Wg. Borowicza możliwa jest hierarchizacja niezależnie od tego czy SA one-wartości w konflikcie, czy nie.
Wartości tworzą powiązania:
*pionowe (układ liniowy, jedne dominują nad drugimi,)
*poziome (układ szeregowy, brak nadrzędności)
*mieszane(występowanie, obu powiązań razem)
W warunkach ·zmian, przełomów, transformacji, system wartości bywa zachwiany.Dlatego dziś mówimy o mieszanym systemie wartości młodzieży(pionowe i poziome relacje)Rzadko, świadomość moralna młodych ma charakter doktrynalny, jednostronny.Brak sztywnego podziału na to, co białe i czarne, relatywizm opinii.Młodziez nie sięga już do ideologii, dominuje podejście pragmatyczne i racjonalne.
Badania uwarunkowań postaw młodzieży wobec wartości:
Wartości uznawane i odczuwane jako integralny składnik tożsamości kazdegoka.Żeby w pełni poznać system wartości młodzieży należy oprócz studium nad ta grupą zbadać zmienne kontekstowe(wpływ na świadomość społeczną, tj.,. wiek, pleć, pochodzenie.)
Grupa badanych: młodzież ze szkół średnich zawodowych
3 badania:wartości a pleć, wartości a pochodzenie społeczne, wartości a miejsce zamieszkania
Zmienna w badaniu:
Grupa 10 wartości:
1 allocentryczne(koleżeństwo, przyjzn)
2 prospołeczne
2. Przyjemnościowe
3. Edukacyjne
4. Związane z pracą
5. Władza
6. Kultura
7. Rodzina
8. Obywatelstwo
9. Zasoby materialne
W grupie młodzieży szkolnej, chłopcy jak i dziewczęta na 1 miejscu zawsze stawiają wartości allocentryczne,na drugim dziewczęta prospołeczne a chłopcy przyjemnościowe.
Wnioski:
Władza-kojarzona z przyjemnscia, szacunkiem, siłą, pieniędzmi, sława, a nie ciężka praca, odowiedzialnościa.
Wartości prospołeczne:związek z zasobami materialnymi, pieniędzmi, - wolontariat nie jest uważany za ważny, nie jest forma pracy. Młodzi nie kojarzą ich z empatia, pomocna, solidarnością.
Praca- chłopcy i dziewczęta trakcja przedmiotowo. To środek do celu przyjemnościowego, Nie stanowi drogi do samorealizacji, kojarzony z „harówka’’, monotonia,nuda, brakiem satysfakcji.
Kultura:- brak powiązań z wertosciami przyjemnościowymi, uważane za nude.Spowodowane zbyt skąpą oferta, niewiedzą.
Swoich badaniach Szymanski posiłkował się kwestionariuszem pytań, badających szczegółowo każda z wartośći.Np. dotycząca ·············edukacji”Szkoła podobna jest do koszar a nawet wiezienia”- z czym zgodziło się 60% chłopców i około 50 % dziewcząt.Podobne „kontrowersyjne „wg autora zdania dotyczyły:
Bogactwa, rodziny, muzyki poważnej, władzy, nadmiaru przyjemności, sukcesów, sukcesów przyjaźni.
Drugie zróżnicowanie , otyło pochodzenia społecznego młodzieży.Pytania również dotyczyły wartości priorytetowych, dla danych grup.
.Wśród 4 grup społecznych :pochodzenia chłopskiego, robotniczego, inteligenckiego, jedynie grupa’innych” (dzieci kupców, emerytów, rzemiesliników)stawia wartości przyjemnościowe po allocentrycznych przed prospołecznosciowymi.
Najbardziej zaskakujące okazały się odp. Na pytania dotyczące wychowania dzieci.
„Najważniejsze jest by dzieci miały miłe wspomnienia z dzieciństwa , dlatego nie morzna arzucac ich obowiązkami”
Ze zdaniem tym zgadza się , najwięcej , bo 50% młodzieży z rodzin inteligenckich.Może to świadczyć o wadach ychowania bezstresowego, zauważanych przez zieci we władnych domach.
Równie zastanawiający jest poglad na temat wartości kulturowych.Na pytanie „Czy warto ezygnowac z innych zajęc na rzecz ciekawego filmu w telewizji,?”Od swoich zajec odeszłoby 23% młodzieży chłopskiej, a tylko 15% inteligenckiej.może to być dowód na różnice w dostępie do mediów, lub przesy nimi(TV)w odczuciu młodzieży inteligenckiej.
Trzecie badanie dotyczyło stosunku wartości do miejsca zamieszkania.Wyrózniono 4 kategorie:
1. miasta ponad 100tys
2. miasta 30-100tys
3. miasta poniżej 30 tys
4. wsie
Tu wszyscy zgodnie na 1 miejscu stawiaja wartości allocentryczne.Jedynie powyżej 100tys.na drugim miejscu po allocentrycznych stawiaja , wartości przyjemnościowe zamiast prospołecznych.
W podsumowaniu 3go badania autor nie podaje żadnych korelacji wyników, uzasadnień ani wniosków, pozostawia je bez komentarza.
pedagogika.uw