Świat przyrody
w literaturze dziecięcej inspiracją do aktywności twórczej dziecka.
Materiały zebrały i opracowały:
Jadwiga Kowalska
Barbara Zagórowska
Anna Seń
Spis treści
Wstęp: „Świat przyrody w literaturze dziecięcej”……….….………5
Scenariusze zajęć:
,„Co dzieci widziały w drodze podczas wycieczki?”.………..……8
„O jej przyszła jesień do nas, co to będzie?”………….………..….9
„Gdzie jesienią schował się leśny zwierz?”…………………….....10
„ Październiku, co odlatuje jesienią z twojego koszyku?”….…...11
„Jesienne odwiedziny listopada w sadzie i ogrodzie”….….……...12
„Odchodzi jesień przychodzi zima czas odpoczynku
zwierząt się zaczyna”……………………………………………..…13
„Jak wygląda wiosną w Plastelinowie Plastusiowy ogródek?”..….14
„Co wiosną ogrodnicy robią we własnym ogródku?”…..…………15
„Co wiosną ogrodnicy robią we własnym ogródku?”…..…………16
„Szare niebo za oknem w listopadowy dzień!”…………..…………17
„W maju wszystko kwitnie”………………………………..………..18
„Deszczyk pada, słońce świeci każda roślinka w ogrodzie
bardzo się cieszy”……………………………………………………..19
„Co robią zwierzęta jesienią?..............................................................20
„ Spotkanie przedszkolaków z jeżem jesienią”……………...……...21
„Czysta planeta”………………………………………………..…….22
„Pszczółki”…………………………………………………….……...25
„Co to jest magnes?”………………………………………….……...27
,, Jak choruje Elemelek, jak go leczą przyjaciele’’
Teatrzyk kukiełkowy w oparciu o utwór H. Łochockiej…….…….31
„Jesienne zabawy”……………………………………………………37
„Kolorowe warzywa i owoce”………………………………………..40
„Kolorowe parasole”………………………………………………….43
„Kolory jesieni”…………………………………………….…………..47
„Leśna rodzina – jeż i wiewiórka”……………………….……………49
„Mamo, tato, zobacz, co potrafię”……………………….………….…52
„Pies - przyjacielem człowieka”………………………….…………....55
„Pożar w lesie”…………………………………………….………….…60
Scenariusz zajęcia według programu W. Limont "Spotkania
z wyobraźnią" - jesteś wodą………………………………….………....65
„Jestem częścią przyrody”………………………………….………..….68
„Zwierzęta małe i duże”………………………………………….……...73
„Myjemy zęby" – rozmowa połączona z działaniem praktycznym…..75
„Szukamy wiosny”……………………………………………………….79
Teatrzyk na podstawie utworu L. Krzemienieckiej „O wiośnie
w lesie i wiewiórki ważnym interesie”……………………………….…81
„Wakacje nad morzem”………………………………………...…...…..86
„Woda- niezwykła ciecz – eksperymenty z wodą”……...…………..….89
„Żegnaj bałwanku”- zabawy badawcze i dydaktyczne inspirowane teatrzykiem cieni…………………………………………………..…..…92
„Zimowe zabawy z Krasnalem Hałabałą”……………………..…...…..94
,,Zwierzęta w okresie późnej jesieni-zagadki i zabawy z krasnalem Hałabałą”…………………………………………………………….……97
„Poznaję zwyczaje, budowę bociana i żaby na podstawie teatrzyku kukiełek”– pacynek w oparciu o tekst S. Michałkow……………..…..102
„Bocian i żaba” ………………………………………………………...
,, Przybycie wiosny” – wiersz do słuchania B. Formy……………..…..105
„Dbamy o lasy” – jesteśmy przyjaciółmi przyrody………………..…..107
„Różne stany skupienia wody”…………………………………………111
„Jak powstaje owoc?”…………………………………………………...113
„Jak poprawić zły humor?”…………………………………………….114
„Deszczowe zabawy z muzyką”…………………………………………116
Ciekawostki ze „Stumilowego Lasu” - zgaduj-zgadula………………..121
„Jestem uważnym użytkownikiem drogi”……………………………...124
„Sopelki lodu”……………………………………………………...…….128
„Skąd się bierze węgiel?”………………………………………......……130
„Zwierzęta budzą się wiosną”……………………………………..…….132
„Dni Ziemi” –propozycje działań……………………………………….134
Kąciki zainteresowań………………………………………………..……138
Świat przyrody w literaturze dziecięcej- zbiór literatury…………………147
Materiały pomocnicze dla nauczycieli przedszkola………………….…..150
Zagadki w pracy edukacyjnej przedszkola……………………………….151
„Świat przyrody w literaturze dziecięcej”
Literatura dla dzieci w wieku przedszkolnym jest rodzajem sztuki przekazywanej małym odbiorcom przede wszystkim za pośrednictwem rodziców i nauczycieli. Przedszkole stwarza swoim wychowankom różnorodne możliwości obcowania z literaturą piękna. Książka powinna już od najmłodszych lat towarzyszyć i przemawiać do dziecka piękną, poprawną mową ojczystą, tym piękniejszą, im bardziej artystycznym obrazem i językiem jest wyrażona. W wieku przedszkolnym kształtują się zaczątki osobowości dziecka, dlatego też ważnym zadaniem nauczycieli przedszkola jest odpowiedni dobór książek, które posiadałyby bogaty zasób treści o charakterze wychowawczym. Bohater literacki swoim postępowaniem i postawą powinien uczyć dzieci jak żyć, głównie przez preferowanie cennych wartości moralno – wychowawczych. Potrzeba kontaktu z książką nie powstaje u dziecka spontanicznie, stąd musi ją wzbudzić rodzic lub nauczyciel w procesie wychowania. Dlatego jednym z zadań przedszkola jest m.in. rozbudzenie zainteresowań książką. Książka dla dzieci zachęca do działania i budzi aktywność umysłową dziecka. Wiersze, opowiadania, baśnie sprzyjają rozwijaniu wyobraźni i zachęcają dzieci do odtwarzania ich treści w zabawach i różnych formach twórczości. Literatura dla dzieci jest również źródłem wiedzy o otaczającym świecie, o człowieku i nurtujących go problemach, o kulturze, tradycjach społeczeństwa i własnego narodu oraz kulturze innych narodów. Książka rozszerza zakres słownictwa dziecka, ale przede wszystkim powinna dostarczać małemu odbiorcy wzruszeń, różnorodnych przeżyć związanych z jej zawartością treściową oraz z właściwościami tekstu literackiego tzn. jego wartościami artystycznymi, estetycznymi. Literatura dziecięca dostarcza tematu do inscenizacji tekstów literackich usłyszanych przez dzieci, jest inspiracją wielu zabaw w teatr. Utwór literacki w większym stopniu niż sztuka plastyczna, film czy teatr pozostawia pole swobodnej grze wyobraźni i stwarza możliwość własnej twórczej interpretacji odbieranego dzieła. Słuchając czytanego tekstu dziecko kreuje postacie bohaterów, ich losy, tworzy własne wyobrażenia przedstawionych wydarzeń.
Podsumowując znaczenie książek w życiu dziecka można wymienić najistotniejsze zadania jaką pełnią:
- poszerzanie możliwości poznania świata
- kształtowanie wrażliwości estetycznej
- wzbogacenie zasobu wiadomości, które dziecko zdobyło w toku obserwacji otaczającego je środowiska, świata przyrody i społeczeństwa
- wyzwalanie ekspresji słownej, plastycznej i innej
- dostarczanie wzorów p...
zabcia83