Pisownia wyrazów z "ó"
· "ó" piszemy w dopełniaczu l. mn. rzeczowników rodzaju męskiego:
o butów dębów, synów
· w końcówkach -ów, -ówna, ówka:
o Kraków, Tarnów, klasówka, pocztówka, złotówka
o wyjątki: zasuwka, skuwka
· na początku wyrazów bardzo rzadko:
o ósmy, ów, ówczesny, ówdzie
· "ó" piszemy, gdy w formach pokrewnych wymienia się na "o", "e" lub "a":
o dwóch - dwoje, szósty - sześć, skrócić - skracać
· "ó" pisane jest zawsze w wyrazach:
o chór, córka, góra, kłótnia, król, krótki, kłódka, mózg, płótno, próżny, późno, równy, skóra, złoto, żółty, żółw, tchórz, próba, róż, spódnica, odór, cóż, na umór, protokół, który, wówczas, w ogóle
Pisownia wyrazów z "u"
· literę "u" piszemy w wielu przyrostkach najczęściej spotykane to -uch, -uga, -ulec, -un, -unek, -ur, -us, -uszek, -uszka, -utki:
o leniuch, szaruga, hamulec, opiekun, rysunek, wilczur, dzikus, garnuszek, staruszka,
· w kocówkach czasowników -uję, -ujesz, -uje:
o kupuje, hamujesz, psuje
· w końcówce -uj w czasownikach:
o spróbuj, rysuj
o wyjątki: stój, bój, spokój, pokój
· zawsze przez u piszemy wyrazy:
o bruzda, chrust, dłuto, kłuć, kurtyna, płakać, pruć, tłumaczyć tłumok, żuraw, zasuwka, skuwka, humor.
Pisownia wyrazów z "ż"
· "ż" piszemy gdy w innych formach wyrazów lub wyrazach pokrewnych wymienia się na g, z, ź, s, dz, h:
o może - mogę; mrożony - mroźny; papież - papieski; mosiężny - mosiądz;
· w końcówkach -aż, -eż rzeczowników rodzaju żeńskiego:
o młodzież, odzież, sprzedaż
o Wyjątki: twarz, macierz
· po literach l, ł, n, r:
o ulżyć, łżeć, branża, rżysko
· w partykule -że:
o skądże, róbże, także, mówże, jakże
· w wyrazach:
o gżegżółka, mżawka, żal, żur, żart, żyto, żenić się, żółty, żarłok, żuraw, żegluga, żyletka, żongler, żyrandol, żuk, żyrant, żubr, reportaż, żądać
Pisownia wyrazów z "rz"
· "rz" piszemy gdy w innych formach wyrazów lub wyrazach pokrewnych wymienia się na r:
o dworzec - dworca; morze - morski; pierze - pióro
· po spółgłoskach p, b, g, t, d, k, g, ch, j, w:
o przygoda, brzoza, mistrz, drzewo, krzyk, grzywa, chrzan, ujrzeć, wrzesień
o Wyjątki: kształt, bukszpan, kszyk (ptak), pszenica, pszczoła, gżegżółka, piegża
· w formach stopnia wyższego i najwyższego przymiotników po wyżej wymieniowych głoskach piszemy sz:
o większy, młodszy, cieplejszy
· "rz" piszemy w przyrostkach -arz, -erz:
o gospodarz, piekarz, macierz
· "rz" piszemy w wyrazach:
o rzut, rzeka, rząd, rzecz, rzadki, orzech, rzemień, rzepa, rzeźba
Pisownia wyrazów z "ch""ch" piszemy gdy wymienia się na sz:
o mucha - muszka, piechota - pieszo, ruchomy - ruszać, blacha - blaszka
· "ch" piszemy w wyrazach:
o chory, chlustać, chwalić, chować, echo, chaos, chór, cholesterol, charakter, choleryk, chronologia, chirurg, chemia
Pisownia wyrazów z "h"
· "h" piszemy gdy wymienia się na g, ż, z, ź, dz:
o błahy - błazen, wahać - waga, druh - drużyna
· "h" piszemy w wyrazach:
o hipoteza, heroizm, hipika, historia, handel, herbata, hańba, hardy.
· "h" piszemy w wyrazach rozpoczynających się od hiper-, hipo-:
o hiperbola, hipokryta
Pisownia „ą” i „ę”
· "ę" wymienia się na "ą", "ą" wymienia się na "ę":
o wziąłem - wzięłam, zacząłem zaczęłam
· w rzeczownikach l. poj. piszemy -ą, a w l .mn. -om
o idę z kobietą, daję kobietom
· "ę" piszemy w bierniku l. poj. rzeczowników rodzaju żeńskiego:
o matkę, historię, mapę
· "ę" piszemy w pierwszej osobie l. poj. czasu teraźniejszego:
o myję, szyję, sprzedaję
· poprawnie czasownik włączyć w formie wielokrotnej brzmi włączać, a jego pochodnymi są:
· "j" piszemy po spółgłoskach c, z, s wymawianych twardo:
o sesja, lekcja, poezja, kolacja - kolacji
· "ii" piszemy wtedy, gdy wyraz w mianowniku kończy się na -ia:
o linia - linii, armia - armii, Maria - Marii
o wyjątki: ziemi, głębi, skrobi, rękojmi
· "-i" piszemy, gdy wyraz kończy się na "-nia" po spółgłosce:
o pralnia - pralni, powierzchnia - powierzchni
UŻYCIE MAŁEJ LITERY
· Nazwy dni tygodnia:
o poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek, sobota, niedziela.
o WYJĄTKI: Środa Popielcowa, Niedziela Palmowa, Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielka Sobota, Niedziela Wielkanocna, Poniedziałek Wielkanocny.
· Nazwy miesięcy
o styczeń, luty, marzec
· Nazwy okresów kalendarzowych
o kwartał, półrocze, rok, adwent (Adwent)
· Nazwy okresów, epok i prądów kulturalnych
o barok, oświecenie (ale Młoda Polska)
· Nazwy kierunków filozoficznych, kulturowo-artystycznych
o marksizm, żeromszczyzna
· Nazwy wydarzeń lub aktów dziejowych
o pokój toruński, bitwa grunwaldzka
· Nazwy obrzędów, zabaw i zwyczajów
o andrzejki, dożynki, zaręczyny
· Nazwy gatunkowe modlitw i nabożeństw, utworów literackich i naukowych, utworów muzycznych, programów radiowych i telewizyjnych
o godzinki, koronka, widowisko
· Nazwy tańców
o kujawiak, polonez, kadryl
· Nazwy różnego rodzaju wytworów przemysłowych
o fiat, mercedes, nysa, peugeot, jawa, diora, elemis, sony, kodak, cyma,
· Nazwy jednostek monetarnych, także utworzone od imion własnych
o złoty, grosz, marka, dolar, holender, ludwik, napoleon
· Nazwy sztucznych języków międzynarodowych:
o esperanto, ido, novial, occidental, wolapik
· &#x...
hakerek91