Autorski program czytelniczy: „Książka i Ja”
I. Realizatorka i pomysłodawca programu: mgr Zdzisława Ochorok
II. Założenia programu
Ważnym źródłem wiedzy wykorzystywanym w procesie dydaktyczno-wychowawczym jest książka. Przekazuje ona wiedzę o świecie, wpływa na wolę i uczucia, kształtuje postawy życiowe i charakter. Pomaga kształtować zasady społeczno-moralne dziecka, budzi jego przeżycia estetyczne. Może również stać się drogowskazem i przyjacielem dziecka.
Program czytelniczy „Książką i Ja” powstał aby wykorzystać powyższe korzyści płynące z obcowania z książką w pracy dydaktyczno –wychowawczej świetlicy szkolnej. Zgodnie z przyjętymi założeniami planowe oddziaływanie nauczyciela w czasie zajęć świetlicowych ma wzbudzić w dziecku zainteresowanie książką, wyrobić umiejętności wyboru i oceny książki oraz ukształtować pozytywne motywacje do sięgania po lektury.
Ponieważ przede wszystkim to rodzina kształtuje zainteresowania i styl bycia dziecka część z zaplanowanych działań adresowanych jest do rodziców. Działania te mają uświadomić jaką rolę odgrywa książka w rozwoju intelektualnym dziecka oraz zachęcić rodziców do głośnego czytania dzieciom.
Program zakłada włączenie się w dwie kampanie promujące czytelnictwo:
1. „Uwolnić książkę” czyli „BookCrossing”
Polega ona na celowym pozostawieniu książki na tzw. "półkach" lub w przypadkowych miejscach (w tym przypadku półka w świetlicy), aby znalazca mógł ją przeczytać i przekazać dalej. Nazywa się to "uwalnianiem książek". Do książki trzeba wkleić specjalną wlepkę, która informuje, że uczestniczy ona w akcji. Na wlepce zapisywana jest "droga" jaką przebyła książka. Wlepkę można zrobić samemu (zaprojektują i wykonają ją uczniowie w czasie zajęć w świetlicy), wystarczy napisać "uwalniam książkę" i zostawić ją dla kolejnej osoby.
2. „Całą Polska czyta dzieciom”
Codzienne czytanie dziecku przez 20 minut, gdyż buduje ono mocną więź między dorosłym i dzieckiem, zapewnia emocjonalny rozwój dziecka, rozwija język, pamięć i wyobraźnię, uczy myślenia, poprawia koncentrację, poszerza wiedzą ogólną oraz kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie .
III. Cele programu
Cel ogólny:
Kształcenie umiejętności uważnego słuchania, rozbudzanie motywacji do czytania książek.
Cele szczegółowe:
· Rozwijanie zainteresowań książką,
· Rozwijanie wiedzy o świecie poprzez czerpanie informacji z książek z serii „Ciekawe dlaczego...”
· Rozwijanie wyobraźni twórczej, plastycznej, teatralnej,
· Poszerzanie zasobu słownictwa,
· Rozwijanie umiejętności uważnego i krytycznego słuchania,
· Zapoznanie uczniów z zawodami bibliotekarza, drukarza, księgarza,
· Zachęcenie rodziców do codziennego czytania własnym dzieciom i sugerowanie ograniczenia korzystania z telewizji i komputera.
IV. Wynikające z celów zadania
Zaktywizowanie uczniów poprzez zajęcia
Głośne czytanie dzieciom bajek i baśni różnych narodów pod hasłem „Ja i moja bajka”
Organizacja zebrań i spotkań i rozmów indywidualnych, z rodzicami na temat głośnego czytania, propagowanie zasad kampanii „Cała Polska Czyta Dzieciom”.
Przygotowanie zajęć plastycznych, zabaw ruchowych i konkursów w oparciu o przeczytane bajki oraz książki z serii „Ciekawe dlaczego...”.
Organizacja wystaw prac plastycznych dzieci związanych z czytelnictwem.
Prowadzenie kącika wymiany książkę „Uwolnić książkę”.
Organizowanie i współorganizowanie na terenie szkoły imprez propagujących czytelnictwo.
Organizacja cyklu pogadanek pod wspólnym tytułem „Człowiek i książka”
Współpraca z biblioteką szkolną.
Opracowanie recenzji przeczytanych książek.
V. Sposób realizacji – metody i formy pracy
Metody:
· słowne- rozmowa,
· oglądowe- pokaz,
· czynna- zadania stawiane do wykonania.
Formy:
· zbiorowa,
· zespołowa,
· indywidualna.
Propozycje zajęć mających na celu rozwijanie zainteresowań dzieci czytelnictwem:
· opowiadania nauczycielki
· słuchanie tekstu czytanego przez nauczycielkę,
· cykliczne czytanie książek z serii "Ciekawe dlaczego....",
· zajęcia tematyczne związane z lekturą książek z serii „Ciekawe dlaczego..” („Ciekawe dlaczego... Morze jest słone..., „Ciekawe dlaczego... Gwiazdy migoczą...”, „Ciekawe dlaczego... Wschodzi słońce...”, „Ciekawe dlaczego... Pająki tkają sieci...”, „Ciekawe dlaczego... Mydło się pieni...”, „Ciekawe dlaczego... Zbudowano piramidy...”),
· rozwiązywanie zagadek słownych,
· rozwiązywanie krzyżówek i rebusów– wspólne odczytywanie haseł lub zagadek,
· przetwarzanie obrazu słuchowego na obraz wizualny – prace plastyczne dzieci, tworzenie scenek dramowych,
· wizyta w bibliotece szkolnej,
· wystawa prac plastycznych dzieci inspirowanych daną lekturą,
· wieczory czytania baśni,
· inscenizowanie fragmentów do odgadywania,
· -przygotowanie „wlepek” do uwalnianych książek,
· przygotowanie i przeprowadzenie przez uczniów kampanii promującej akcję „Uwolnić książkę”,
· Stworzenie w świetlicy kącika, gdzie dzieci mogą wymieniać książki –akcja „Uwodnić książkę”,
· pisanie recenzji książek do gazetki szkolnej,
· zbiórka książek do biblioteczki podręcznej świetlicy,
· konkursy czytelnicze pięknego czytania,
· spotkania, prelekcje i rozmowy z rodzicami na temat czytelnictwa.
Wykonywane przez nauczycielkę pomoc dydaktyczne
· rebusy,
· krzyżówki,
· elementy dekoracji,
· pisemne instrukcje i polecenia zadań do wykonania.
1. Przeprowadzenie ankiet dla uczniów i rodziców.
2. Przeprowadzenie diagnoz głośnego czytania i opracowanie wyników.
3. Prowadzenie stałych obserwacji.
VII. Sposób dokumentacji programu
Dokumentacja prowadzona będzie w formie planu, scenariuszy zajęć, protokołów oraz zdjęć dołączonych do sprawozdań.
Bibliografia
Iwicka-Okońska Anna: Ocalić magię słowa... „Biblioteka w Szkole”1993, nr 10, s. 20-21.
Papuzińska Joanna: Książki, dzieci, biblioteka : z zagadnień upowszechniania czytelnictwa i książki dziecięcej. Warszawa Fundacja “Książka dla Dziecka” 1992.
Wajda Alina: Metodyka i organizacja czytelnictwa. Warszawa PWN 1983.
4
evi84