2003-4-gps.pdf

SPRZÊT

GPS,

czyli Gdzie Podzia³em Siê

Piotr Kaliszek

GPS to skrót od Global Positioning

System. Mówiąc w wielkim skró−

cie – odbiornik korzystający z tego

systemu, dzięki sygnałom pocho−

dzących z satelitów umieszczo−

nych na orbicie okołoziemskiej,

może podać swoją aktualną pozy−

cję geograficzną. Odbiorniki syste−

mu przyjęło się nazywać GPS−ami.

No i po co mi to?

Fakt – z samej pozycji niewiele można wy−

wnioskować. Podanie 50,75630 N; 15,35749 E

przeciętnemu śmiertelnikowi nic nie powie. To

już lepiej napisać „to ta chałupa w Korenovie,

w której zwykle mieszkają Habazie jak są na Cze−

chach”. Tak, tak – wbrew pozorom nie tylko por−

ty, lotniska lub inne ważne obiekty posiadają po−

zycję geograficzną. Można ją wyznaczyć dla do−

wolnego punktu na ziemi, np. biwaku, pozosta−

wionego w lesie samochodu czy schowanego

w trzcinach kajaka. Przy okazji pierwsza uwaga –

posiadacze GPS−ów dużo chętniej posługują się

dziesiętnym zapisem stopni (stopnie + część

ułamkowa stopnia lub stopnie + minuty i część

ułamkowa minut) niż tradycyjnym – stopnie, mi−

nuty, sekundy. Czy widać już pierwsze zastoso−

wanie? Praktycznie każdy odbiornik posiada funk−

cję pozwalającą mu nawigować (po linii prostej)

do zadanego punktu. Odbiornik wskazuje wtedy

strzałką kierunek, w którym należy podążać i od−

ległość do przebycia, a także często przybliżony

czas, jaki nam pozostał do celu. Widać to na fo−

tografii (na stronie 24): strzałka w lewym górnym

rogu GPS−a to kierunek, widać pozycję (trójkącik)

i wyznaczoną trasę na tle mapy (gruba kreska).

Liczby w prawym rogu to: prędkość, odległość do

celu (po prostej) i szacowany czas dotarcia.

Jakie to ułatwienie dla osoby, z którą mamy

umówić się na biwaku... Przybiliśmy do brzegu,

ładna polana, dookoła las i choć nawet jakaś

dróżka dochodzi, to i tak nie sposób wytłumaczyć

znajomemu, który dzisiaj właśnie dojeżdża, gdzie

ma nas szukać. Ba! Wytłumaczyć?! A skąd ja mam

wiedzieć, gdzie jestem?

Jeśli jednak mam mapę, na której jest naniesio−

na siatka geograficzna, mogę wyznaczyć na niej

swoją pozycję po odczytaniu danych z GPS−a.

W taką siatkę zaopatrzona jest większość współ−

czesnych map topograficznych, np. popularne „set−

ki” i „pięćdziesiątki”. Dla tych co nie znają się zbyt−

nio na mapach, przypominam: „pięćdziesiątka” to

mapa w skali 1:50000, „setka” to 1:100000 itp. Nie−

stety, stara wersja map topograficznych w skali

1:50000 nie miała siatki. Dzięki temu, że posiada−

łem współrzędne biwaku, polecanego przez Krzy−

sia Dropa jako miejsce na zlot grupy pl.rec.kajaki,

nie będąc nigdy wcześniej w tej okolicy bez pro−

blemu odnalazłem to piękne zakole Pilicy.

Ortodoksi powiedzą, że i tak świetnie orientu−

ją się, gdzie są: wystarczy mapa, kompas, kilka

charakterystycznych punktów w terenie i już. Ty−

le, że sami wiecie, jak to jest: jeśli jest to …nasty

zakręt w prawo, mostu nie widać, wszędzie las, to

czasami trudno się zorientować. Albo w takim te−

renie, w jakim odbywała się opisywana

w WIOŚLE nr 2/2003 podróż Stempelków po je−

ziorach Finlandii. Pamiętacie mapę jezior Saimaa?

Jak poznać, przy której wyspie jesteśmy?

Gdy ważne dla nas miejsce „oznaczymy”, czyli

zapiszemy jego pozycję w pamięci odbiornika, po−

wstaje nam WAYPOINT, czyli po naszemu punkt

drogi lub – przejmując z lotnictwa – punkt zwrotny

albo po prostu punkt. Taki punkt może mieć przy−

pisaną do siebie nazwę, niekiedy komentarz, ale

zawsze – ikonkę ilustrującą rodzaj punktu (most,

bankomat, biwak itp.). Możemy w ten sposób stwo−

rzyć „mapę” interesujących nas miejsc (w slangu

GPS−owców POI, czyli „Point of Interest”). Jeszcze

łatwiej mają osoby, które posiadają odbiornik

z możliwością korzystania z wbudowanej/wgranej

mapy; nasza pozycja jest wtedy automatycznie od−

wzorowywana na mapie. Ponieważ temat map jest

obszerniejszy, opiszę go trochę dalej.

Wróćmy teraz do korzyści. O zakupie GPS−a za−

cząłem marzyć z innego powodu. Odkąd pamię−

tam, usiłowałem wymyślić sposób na zmierzenie

prędkości kajaka. Żeglarze mają swoje sposoby,

ale opierają się one na założeniu, że woda nie po−

rusza się, zatem prędkość wobec lądu jest tożsa−

ma z prędkością wobec wody. W kajaku tak miło

nie jest, bo prąd potrafi nas nieść szybciej niż je−

steśmy w stanie sami rozpędzić kajak. Pomiar

prędkości kajaka wobec wody jest praktycznie

bezużyteczny. No, ale od czego mamy nasze urzą−

dzonko. Na podstawie kolejnych pomiarów pozy−

cji potrafi ono wyliczyć prędkość, z jaką się poru−

szamy. I robi to całkiem dokładnie, z precyzją do

ok. 0,5 km/h – znacznie precyzyjniej niż dowolny

prędkościomierz w samochodzie, co potwierdzają

testy z użyciem policyjnego radaru.

Zwykle też odbiornik zapamiętuje długość

przebytej drogi, podaje średnią i maksymalną

prędkość, czas podróży (z podziałem na „w ru−

chu” i „postój”). Znając długość odcinka do prze−

bycia możemy w łatwy sposób zorientować się,

ile nam jeszcze zostało i w jakim czasie mamy

szansę go pokonać. Oczywiście pod warunkiem,

że odbiornik mamy cały czas włączony.

Włączony odbiornik oprócz tego, że wylicza sta−

tystyki drogi, rejestruje też co chwila miejsce, w któ−

rym się znajduje. Z połączenia tych punkcików

(przy pomocy prostych odcinków) powstaje nam

TRACK, czyli „ślad”. Z dużym przybliżeniem od−

wzorowuje on przebytą przez nas drogę. Co

z owym śladem możemy zrobić? Współczesne od−

biorniki posiadają funkcję TRACK BACK, czyli po−

wrotu po własnym tropie. Idziemy więc, np. do

sklepu, tak z 5 km, skręcamy raz w lewo, raz w pra−

wo; jakoś dotarliśmy, ale teraz trzeba wrócić. No

dobrze, ale na tę drogę wyszliśmy z tej przecinki,

czy może dalej? Uf, przecież mogę to sprawdzić!

Nawigacja „do punktu” różni się od tej „po śla−

dzie”. W przypadku tej pierwszej wyznaczany jest

prosty odcinek do punktu i wyliczana odległość

do przebycia, równa długości tego odcinka. O ile

taka trasa możliwa jest do realizacji w przypadku

samolotu lub na dużym jeziorze, o tyle na lądzie

czy rzece jest mało realna. Jeśli mamy zapis śladu,

a urządzenie wskazuje nam drogę od punkciku

nr 4/2003

WIOS£O

SPRZÊT

do punkciku, poruszamy się po wyznaczonej

wcześniej trasie, a wszelkie wyliczenia są dużo

bardziej precyzyjne.

W ten sposób udało się nam poznać dwa naj−

ważniejsze pojęcia: punkt drogi (waypoint) oraz

ślad (track). Jest jeszcze jedno ważne pojęcie:

ROUTE, czyli droga. Droga to zbiór połączonych

ze sobą punktów drogi. Różni się od śladu tym,

że o ile ślad to automatycznie połączone zapisane

pozycje, o tyle droga to intencjonalnie połączone

ze sobą, wcześniej zarejestrowane, punkty. We−

dług mnie funkcja ta jest mało przydatna poza lot−

nictwem i marynarką. Punktów tych może być do

50, odcinki je łączące są prostymi, zatem jest to

rodzaj nawigacji „do punktu”, z wszystkimi jej bo−

lączkami, tyle że kolejne punkty przełączane są

automatycznie. Jedyną jej zaletą jest dobra orien−

tacja w osiąganiu kolejnych etapów podróży. Ide−

ałem byłoby połączenie najlepszych cech obu na−

wigacji „po śladzie” i „po drodze”, czyli nawigo−

wanie „od punktu do punktu po śladzie”, ale jak

na razie odbiorniki nie oferują takiej funkcji.

dzielczej, tak by przez przednią szybę widziały jak

najwięcej nieba (choć można też skorzystać z an−

teny zewnętrznej).

Do wyznaczenia pozycji wymagana jest wi−

doczność co najmniej czterech satelitów. Im wię−

cej widocznych satelitów, tym większa dokładność

pomiaru. Współczesne odbiorniki to odbiorniki

12−kanałowe, czyli umożliwiające obiór sygnału

z dwunastu satelitów równocześnie. Niedawno

uruchomiono dodatkowe dwa satelity systemu

WAAS/Egnos, których zadaniem jest zwiększenie

dokładności pomiaru. Niestety, są one obsługiwa−

ne tylko przez najnowsze typy odbiorników.

No właśnie – jaka jest dokładność pomiaru?

W optymalnych warunkach ok. 5 m bez Egnosa

i 2 m z Egnosem. W gorszych, przy minimalnej

widoczności satelitów − kilkanaście metrów. Czyli

w zasadzie jesteśmy w stanie odróżnić, na którym

brzegu rzeki miał miejsce biwak, choć już pozycji

jednego namiotu od drugiego nie rozróżnimy,

chyba że znajdują się w dużym rozproszeniu. Ist−

nieją wprawdzie odbiorniki geodezyjne, które

przy współpracy ze specjalnymi stacjami naziem−

nymi (tzw. różnicowymi) osiągają dokładność do

kilku centymetrów, ale korzystanie z danych wy−

syłanych przez te stacje jest odpłatne.

Do maja 2000 roku sygnał był dodatkowo zakłó−

cany przy zastosowaniach dla celów cywilnych

(czyli dla nas) i dokładność pomiaru wynosiła kil−

kaset metrów. Na szczęście prezydent Stanów Zjed−

noczonych uznał, że może zrezygnować z tego pro−

cederu. Teoretycznie USA może uznać w każdej

chwili, że są zagrożone i włączyć zakłócanie, lecz

nawet w czasie wojny w Iraku nie uczyniły tego.

znaczny określoną swą pozycję geograficzną, o ty−

le ten sam punkt, w zależności od mapy, może

mieć różne pozycje. Skąd ta niedokładność? Ano

stąd, że jak pamiętamy ze szkoły, mapa jest pła−

skim odwzorowaniem wypukłego fragmentu zie−

mi. Sposobów na „rozpłaszczenie” ziemi jest spo−

ro, zaś sposoby te nazywa się odwzorowaniami.

Zwykle gdzieś w stopce mapy opisany jest sposób

odwzorowania i użytej siatki geodezyjnej. Więk−

szość map w Polsce ma odwzorowanie nazywane

w GPS−ach „Pulkovo 1942”. Współczesny standard

to WGS 84. W terminologii GPS odwzorowanie

przyjęło się nazywać układem odniesienia.

Co nam grozi w przypadku, gdy odbiornik po−

kazuje nam pozycję, np. w oparciu o WGS 84, a my

mamy mapę w innym odwzorowaniu? W przypad−

ku map o małej skali, czyli np. planów miast, „pięc−

dziesiątek” i „setek” – niewiele. Odwzorowany frag−

ment powierzchni ziemi, jaki obejmuje mapa, jest

na tyle mały, że można uznać go za płaski. Błąd

może wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset me−

trów. Jednak w przypadku map o większej skali

pomyłka może wynosić wiele kilometrów.

Jeśli rejestrowana pozycja obiektów w sposób

systematyczny (jeśli chodzi o odległość i kierunek)

różni się od tej na mapie, najprawdopodobniej ma−

my do czynienia z niezgodnością układów odnie−

sienia. Ponieważ z mapą nic zrobić nie możemy, na−

leży odpowiednio zmodyfikować ustawienia GPS−a.

Temat ten jest ważny, niemniej zbyt obszerny jak

na ten artykuł; sugerowałbym zajrzenie na stronę

www.syryjczyk.krakow.pl/turystyka_i_gps.htm.

Wróćmy z papieru do elektroniki. Jeśli płynie−

my kajakiem, idziemy pieszo lub jedziemy rowe−

rem, możemy się w każdej chwili zatrzymać i po−

równać wskazanie z mapą, jednak w samocho−

dzie wyświetlana mapa jest bezcenna. GPS z ma−

pą pokazuje aktualną pozycję i kierunek jazdy

przy pomocy małej strzałki wyświetlanej na tle

mapy. Także przebyta droga widoczna jest na tle

mapy. Z doświadczenia wiem, że jest to niezwy−

kle wygodne. Mapę taką można dowolnie skalo−

wać – od widoku obejmującego całą Europę po

szczegółowy plan miasta (oczywiście, o ile mapa

w odbiorniku ma taką dokładność). Wielką zaletą

jest posiadanie w niewielkim urządzeniu mapy

całej Polski (lub innego fragmentu Europy)

o szczegółowości 1:50 000 (a w przypadku wielu

miast – 1:10 000). Wożenie takiej masy map pa−

pierowych raczej byłoby trudne. Na razie jednak

mapy takie nie są w stanie całkiem zastąpić map

papierowych, głównie ze względu na mały roz−

miar wyświetlacza urządzenia, a co za tym idzie –

utrudniony ogólny ogląd sytuacji.

Odbiorniki posiadają mapy wbudowane, tzw.

bazowe oraz pewną ilość pamięci przeznaczoną

do wgrywania innych map. Mapy bazowe zawie−

rają jedynie szczątkowe informacje dotyczące Pol−

ski (główne drogi), choć już po przejechaniu za−

chodniej granicy sytuacja bardzo się poprawia.

Wniosek stąd płynie prosty – bez wgrania ma−

py Polski odbiornik z mapą redukuje się w prak−

tyce do odbiornika „bezmapowego”. I tu już nale−

żałoby przejść do sytuacji rynkowej, ponieważ to

ona, a nie techniczne możliwości, ogranicza nasze

działania. Należy jednak wspomnieć jeszcze

o pewnej cennej inicjatywie.

O tym jak to dzia³a

System GPS działa dzięki 24 satelitom zawieszo−

nym przez armię Stanów Zjednoczonych 20 km

nad Ziemią. Korzystanie z systemu jest bezpłatne

(nie jest wymagany żaden abonament). Główny

koszt użytkowania systemu to baterie do odbiorni−

ka (2 paluszki starczają na 8−10 godzin używania).

Po odebraniu sygnału z satelitów odbiornik

określa swoją pozycję na podstawie różnic w cza−

sie w odbieranych sygnałach (przy okazji otrzy−

mujemy więc bardzo precyzyjny zegarek).

Odbiornik musi „widzieć” satelity, co oznacza,

że prosta linia łącząca odbiornik i satelitę nie mo−

że przebiegać przez obiekty tłumiące sygnał, np.

ziemię, budynek, dach samochodu (szyba nie tłu−

mi, o ile nie jest metalizowana), a nawet zbyt gę−

ste (a szczególnie mokre) liście.

Wymóg widoczności satelitów oznacza, że

GPS−y są praktycznie bezużyteczne, np. w kaja−

karstwie górskim, gdzie płynie się z reguły w wą−

skim wąwozie. Używanie ich w pociągach czy sa−

molotach wymaga „przyklejenia” ich do szyby,

a w samochodzie trzeba je położyć na desce roz−

Mapy

Odbiorniki możemy z grubsza podzielić na te

wyposażone w mapę i te bez mapy. GPS−y „bez−

mapowe” kreślą przebytą drogę (ślad) na pustym

ekranie. Podobnie aktualna pozycja jest podawa−

na jedynie w formie współrzędnych geograficz−

nych, które trzeba odnieść do papierowej mapy.

Warto w tym momencie zwrócić uwagę na pe−

wien aspekt związany z przenoszeniem pozycji

z GPS−a na mapę. O ile dany punkt na po−

wierzchni okrągłej Ziemi ma w sposób jedno−

WIOS£O

nr 4/2003

SPRZÊT

Mapę do GPS−a Garmina można zrobić sobie sa−

memu! Jest to co prawda znacznie bardziej skom−

plikowane, niż po prostu wskanowanie mapy pa−

pierowej, niemniej możliwe. Co więcej, istnieje ini−

cjatywa społeczna pod nazwą UMP – Uzupełniają−

ca Mapa Polski, która powoli tworzy taką mapę,

dostępną całkiem za darmo. Niestety, póki co za−

wiera ona tylko fragmenty planów kilku miast w

Polsce. Mam nadzieję, że kiedyś w ramach tej ini−

cjatywy powstanie mapa rzek Polski; w dostępnych

w tej chwili mapach rzeki traktowane są po maco−

szemu (bardzo uproszczony bieg, dane sprzed 20

lat). Entuzjaści bawią się też w tworzenie „pełno−

wartościowych” map zwanych TOPO, zawierają−

cych te same dane co klasyczna mapa topograficz−

na (miedzy innymi zawierają one poziomice).

praktycznie nienaprawialny domowymi sposobami.

Serwis firmowy na ogół wymienia egzemplarz na

nowy, a brak serwisu w Polsce oznacza koniecz−

ność wysyłania GPS−a za granicę na własny koszt.

Przy zakupie odbiornika bez mapy warto wziąć

pod uwagę kilka czynników:

• Ilość obsługiwanych kanałów: współcześnie

wszystkie mają 12, ale starsze modele mogą mieć

ich 8 i mniej. W praktyce uważałbym bardzo na

te odbiorniki, które nie mają 12 kanałów – ozna−

cza to, że jest to bardzo stary model i może być

pozbawiony również innych bardzo użytecznych

funkcji, takich jak np. nawigacja po śladzie.

• Możliwość korzystania z sygnału WAAS/Egnos.

• Ilość zapamiętywanych punktów śladu: uprasz−

czając liczba ta oznacza, jak długą drogę bę−

dziemy mogli zarejestrować w GPS−ie.

• Wodoszczelność: choć ten problem daje się dość

łatwo ominąć za pomocą wodoszczelnego fute−

rału na telefon komórkowy (fotografia ilustrująca

artykuł to właśnie niewodoszczelny eMap w ta−

kim futerale), to zawsze przyjemniej jest nie

przejmować się takim drobiazgiem, jak utopienie

GPS−a (mam przykre doświadczenia zeTrexem

Summit, który jest teoretycznie wodoszczelny.

Po pierwszej wyprawie zaparował iprzestał dzia−

łać; fakt, został kila razy wykąpany. Rozwiązanie

łączone sprawuje się świetnie. Seria 76 jest prze−

znaczona na morza, zatem najprawdopodobniej

jest faktycznie wodoszczelna). Część z nich

w dodatku pływa (np. seria 76 czy też część od−

biorników Magellana). Bywa jednak, że deklara−

cja producenta mija się zpraktyką działania.

Mam przykre doświadczenia z eTrexem Summit,

który jest teoretycznie wodoszczelny. Na pierw−

szej wyprawie zaparował iprzestał działać (fakt,

został kila razy wykąpany). Rozwiązanie łączone

(eMap + futerał) sprawuje się świetnie. Seria 76

jest przeznaczona na morza, zatem najprawdo−

podobniej jest faktycznie wodoszczelna.

• Ewentualnie różne „dodatki”, takie jak barometr

czy kompas. Barometr pozwala zwiększyć do−

kładność pomiaru wysokości, bo choć system

sam w sobie podaje współrzędne w trzech wy−

miarach, to jednak pomiar „w pionie” obarczony

jest dużo większym błędem (ponad 3 razy więk−

szym niż błąd poziomy). Z kolei kompas może

być ważny dla piechurów. System GPS pozwala

zorientować się w stronach świata, ale pod wa−

runkiem, że jesteśmy w ruchu. Wbudowany

kompas elektroniczny powoduje, że odbiornik

nie zgubi kierunku również w czasie postoju.

• Dołączone „kabelki”, czyli kable łączące GPS

z komputerem i/lub zasilające go w samocho−

dzie. Oryginalne kable Garmina to wydatek

80−170 zł, więc jeśli są już zawarte w komple−

cie, warto to docenić.

Odbiorniki posiadające możliwość obsługi map

zawsze mają wbudowaną mapę bazową. Na tere−

nie Polski (w przypadku odbiorników Garmina)

mapa bazowa zwiera jedynie drogi krajowe (te

oznaczone liczbami) oraz co większe miejscowo−

ści. W przypadku odbiorników innych producen−

tów często nie ma nawet tych informacji.

Przy zakupie musimy więc przede wszystkim

zwrócić uwagę na to, czy jest możliwość wgrania

do danego modelu mapy Polski inaczej GPS prak−

tycznie zredukuje się do „bezmapowego”. Oznacza

to, że możemy póki co brać pod uwagę tylko mo−

dele Garmina. I raczej tylko te które posiadają co

najmniej 24 MB pamięci – a nawet 32 MB, jeśli

chcemy pomieścić w odbiorniku całą mapę Polski.

Bardzo przyjemnym rozwiązaniem jest stosowa−

nie wymiennych kart pamięci. Można przygotować

sobie wgrane mapy różnych fragmentów Europy

na kilku kartach, a w podróży wymieniać jedynie

karty a nie ładować je z komputera (nie istnieje

odbiornik, który pomieściłby całą dokładną mapę

Europy – dane te zajmują kilkaset MB). Oznacza to,

że wśród odbiorników przenośnych warto brać

pod uwagę tylko trzy modele:

• eTrex Vista – mały, poręczny, nowoczesny mo−

del. Niestety, mały rozmiar jego wyświetlacza

bardzo utrudnia nawigację w samochodzie, jeśli

jednak nie zamierzasz go tam używać lub też

w samochodzie stosujesz rozwiązanie GPS+

palmtop (o czym dalej), model jest wart pole−

cenia. Cena ok. 1900 zł.

• eMap – starszy model niż pozostałe. Nie obsługu−

je WAAS/Egnos. Ponieważ nie jest wodoszczelny,

Rynek GPS w Polsce

Sytuacja na rynku GPS−ów jest dosyć prosta:

w zasadzie istnieje jeden producent i jego jedyny

importer. Producentem jest Garmin, a importerem

firma Excel ze Szczecina. Oczywiście, istnieje wie−

le sklepów sprzedających ich produkty, niemniej

zobowiązane są one utrzymywać ceny narzucone

przez Excela, dlatego warto rozpoczynać poszuki−

wania od strony Excela (www.garmin.pl). W dal−

szym tekście nie podaję producenta – wszystkie

wspomniane modele to produkty Garmina. Druga

marka, przez niektórych lubiana, ale na razie trud−

no dostępna w Polsce, to Magellan.

Popularność Garmina wynika z dwóch faktów.

Po pierwsze, do niedawna były to jedyne urzą−

dzenia posiadające serwis w Polsce. Po drugie,

nadal są to jedyne urządzenia, do których istnieją

wgrywalne mapy Polski. Nawet posiadacze bardzo

pięknych GPS−ów montowanych w drogich autach

muszą obejść się smakiem – po wyjechaniu z ob−

szaru Unii Europejskiej otrzymują pusty ekran.

Jeśli zamierzamy kupić odbiornik pozbawiony

mapy, wybór jest dosyć szeroki. Możemy wtedy

brać pod uwagę również Magellana, starsze używa−

ne odbiorniki Garmina, a także dowolny inny „wy−

nalazek”. Warto jedynie sprawdzić, jak wygląda sy−

tuacja z serwisem. Odbiornik taki składa się z obu−

dowy, układu scalonego i wyświetlacza – zatem jest

SPRZÊT

to dla naszych potrzeb wymaga zakupu wodosz−

czelnego futerału. Jako jedyny w tej klasie ma

możliwość stosowania kart pamięci. W wersji

podstawowej pozbawiony jest pamięci, warto

więc kupić wersję Delux z kartą 16MB i kablem

do komputera (lub Delux Europe – dodatkowo

z ładowalną szczegółową mapą Europy). Jego

spory wyświetlacz umożliwia obserwację w sa−

mochodzie. Model „ekono” wśród odbiorników

z mapą (cena wersji Delux ok. 1600 zł). Jako je−

dyny odbiornik przenośny, wraz zdodatkowo do−

kupioną kartą 32 MB, ma możliwość załadowania

nieokrojonej wersji mapy Polski.

• 76S – jak dla mnie ideał („power−tip”). Duży

wyświetlacz, o wysokiej rozdzielczości, 24 MB

pamięci, wodoszczelny, pływa, posiada wbudo−

wany kompas i barometr. Niektórych zniechę−

cają spore rozmiary (choć nie waga), większość

– cena (ok. 2400 zł).

Gwoli ścisłości należy wspomnieć, iż na tych

dwóch podstawowych klasach nie kończy się roz−

maitość oferty odbiorników. Istnieją GPS−y prze−

znaczone głównie do nawigacji samochodowej

bądź morskiej (te drugie często sprzężone z echo−

sondą). Niestety, choć często oferują bardzo przy−

datne funkcje i są wyposażone w duże, często ko−

lorowe ekrany, to na nasze potrzeby są zbyt duże

i „prądożerne” (przeznaczone do zasilania ze−

wnętrznego).

Ponieważ GPS−y w USA potrafią być o połowę

tańsze (szczególnie droższe modele, gdy sprowa−

dzi się je jako podarek – bez cła i VAT), często

wiec oferty na aukcjach internetowych dotyczą

właśnie takich odbiorników. Trzeba jednak pamię−

tać, iż zawierają one mapę bazową Ameryki, a ma−

py bazowej nie można wymienić. Jest to jednak

wada możliwa do zaakceptowania, jeśli nie po−

dróżuje się do krajów UE lub też planuje się zakup

dokładniejszych ładowalnych map tych terenów

(jeżeli jednak wyjedziemy poza zakres załadowa−

nej mapy, widzimy niestety „białą plamę”). Faktem

jest, że koszt zakupu odbiornika ze Stanów oraz

zakup ładowalnych map Europy może być po−

równywalny z ceną zakupu modelu europejskie−

go. Warto dodać, że ta dysproporcja nie wynika ze

złośliwości europejskich dystrybutorów, a tylko

z polityki Garmina (mam wrażenie, że polski dys−

trybutor stara się o klienta znacznie bardziej niż

sam producent). Serwis gwarancyjny polskiego

dystrybutora obejmuje również odbiorniki z USA

(o ile tylko posiadamy oryginalny dowód zakupu).

Oferta ładowalnych map Polski do niedawna

ograniczała się do produktu firmy

eMapa pod nazwą GPS Nawiga−

tor. Jego nowsza wersja nazywa

się eMapa Professional GPS (koszt

ok. 750−800 zł). Dostępna (i warta

polecenia) jest mapa „Nawigator –

Cyfrowa Mapa Polski”, tańsza

o połowę (300−350 zł), nieco tylko

okrojona wersja mapy tego same−

go producenta. Główną różnicą

między wersją Nawigator a Pro

jest zawartość jedynie 250 planów

miast zamiast 500 oraz brak funk−

cji związanych z obsługą floty sa−

mochodów.

Od niedawna dostępna jest też na rynku GPMa−

pa. Powstała ona przy współpracy firm Excel

i Imagis. Niestety, jest dosyć droga (634,40 zł), za−

wiera mało planów miast (chyba 150). Jej zaleta−

mi powinny być:

• możliwość ładowania mapy w małych czę−

ściach, a więc nawet do odbiorników posiada−

jących 8 MB będzie można załadować mapę do−

kładnie tego terenu, który nas interesuje (choć

nie całej Polski),

• możliwość jednoczesnego ładowania map Pol−

ski oraz innych map przeznaczonych dla orygi−

nalnego garminowskiego oprogramowania Ma−

pSource, czyli np. Niemiec, Czech itp.,

• większa aktualność danych. Niestety, konku−

rencyjne produkty eMapy mają błędy, szczegól−

nie jeśli chodzi o plany miast i wody. Może

więc okazać się, że dla nas GPMapa będzie lep−

szym rozwiązaniem.

Piszę cały czas w trybie przypuszczającym, jako

że niestety nie widziałem jeszcze produktu naocz−

nie, brak też opinii użytkowników.

da się porównać z ekranem laptopa czy nawet ko−

lorowego palmtopa. Właśnie w ten sposób po−

dróżowałem z przedstawicielem redakcji WIOSŁA

na targi BOOT 2003 do Dusseldorfu. Byliśmy

w stanie jechać przez środek miasta „jak po sznur−

ku” i choć zdarzyło się skręcić w niewłaściwą

uliczkę, to już po kilku sekundach wiedzieliśmy,

że jesteśmy nie na tej drodze co trzeba. Używali−

śmy przy tym popularnego MS Autorouta. Podob−

ną rolę na terenie Polski może pełnić:

• Pocket cMap firmy jmb lub AutoMapa, przezna−

czone na palmtopy pracujące pod systemem

ppc 2002,

• oprogramowanie związane z ładowalnymi ma−

pami Polski.

Komputerowe mapy cyfrowe często umożliwiają

realizację jeszcze jednaj funkcji – automatycznego

wyznaczenia najkrótszej bądź najszybszej drogi do

celu. Niestety, w przypadku GPS−ów funkcja taka re−

alizowana jest jedynie w droższych modelach samo−

chodowych (a i to nie w przypadku mapy Polski).

Ograniczenia

Ponieważ na początku każdej instrukcji do

GPS−a widnieje informacja: „Bądź zawsze gotów

do wznowienia tradycyjnej nawigacji”, warto

przytoczyć pewną przygodę.

Zdarzyła się ona, gdy odprowadzaliśmy samo−

chody na koniec spływu. Trasa nie była zbyt pro−

sta, prowadziła w dużej części polnymi drogami.

GPS włączony, trasę rejestruje – więc spokojnie

poświęcamy się rozglądaniu wokół, nie myśląc

o powrocie. Na nieszczęście w powrotnej drodze

baterie siadły, a zasilanie z zapalniczki samocho−

dowej nie kontaktowało. No i dopiero dylemat –

którędy teraz? Na szczęście udało się uruchomić

zasilanie, ale była nieprzyjemna chwila konsterna−

cji. Miejcie więc ograniczone zaufanie do tego

urządzonka – zawsze starajcie się mimo wszystko

orientować się „klasycznie”.

Myślę też, że GPS nie jest przeznaczony dla

tych, którzy lubią się zgubić. Sam czasami mam

dosyć tej pewności, że dopiero piąty kilometr za

mną. Natomiast polecam go wszystkim tym, którzy

„lubią wiedzieć”. Jeśli komuś mało informacji – ra−

dzę zacząć od strony: www.emap.prv.pl (w szcze−

gólności dział FAQ), a gdy to nie wystarczy pisać

na grupę pl.rec.gps.

Komputer a GPS

Dzięki komputerowi uzyskujemy możliwości

zgrania i zarządzania zapisanymi punktami i ślada−

mi. Jest on niezbędny do załadowania mapy. Wię−

cej – ślad czy punkty możemy tworzyć wirtualnie,

na podstawie wskanowanej mapy lub też w opro−

gramowaniu obsługującym mapy cyfrowe. W po−

dobny sposób powstaje UMP. Najbardziej popular−

nym oprogramowaniem w Polsce do obróbki

wskanowanych map papierowych jest Ozi Explo−

rer, niedrogi sharewarowy program. Tu trzeba do−

dać, że piractwo komputerowe w środowisku GPS−

owców nie jest zbyt mile

widziane, być może dlate−

go, iż część z nich sama pi−

sze programy do obsługi

GPS−ów. Za to podejście do

praw autorskich wskano−

wanych map jest już znacz−

nie bardziej liberalne...

Jeśli GPS podłączony

jest do laptopa czy palmto−

pa, odpowiednie oprogra−

mowanie potrafi przejąć

informacje o aktualnej po−

zycji i odnieść je do wy−

świetlanej na ekranie ma−

py. Ma to ogromną zaletę –

na razie ekranu GPS−a nie

Kontakt z autorem: fata@kajak.org.pl

WIOS£O

nr 4/2003

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: