CHOROBA ALZHEIMERA

KRYTERIA OTĘPIENIA wg DSM IV

A. Wystąpienie wielorakich zaburzeń funkcji

      poznawczych przejawiających się jako:

      1. zaburzenia pamięci

      2. jedno lub więcej z nast. funkcji poznawczych: afazja, apraksja, agnozja, zaburzenia działań wykonawczych

        (planowanie, organizacja, abstrakcja)

B. Zaburzenia wymienione w kryt. A znacznie upośledzają funkcjonowanie społeczne lub zawodowe, powodując znaczne obniżenie poziomu funkcjonowania w porównaniu z okresem wcześniejszym

C. Wymienione zaburzenia nie występują w czasie zaburzeń świadomości

OTĘPIENIE

Ø              Otępienie korowe

Ø              Otępienie podkorowe

Ø              Otępienie mieszane

OTĘPIENIE KOROWE

Ø              zanik głównie korowy mózgu

Ø              zaburzenia poznawcze wynikające z uszkodzenia obszarów asocjacyjnych odpowiedzialnych za mowę (afazja), wyuczone czynności ruchowe (apraksja), oraz percepcję (agnozja)

Ø              zaburzenia pamięci

OTĘPIENIE

Przyczyny:

Ø              50-55% choroba Alzheimera

      85% przypadki sporadyczne

      15% przypadki rodzinne

Ø              13-25% etiologia naczyniowa

Ø              15-25% etiologia mieszana

Ø              8-12% inne zespoły otępienne

CHOROBA ALZHEIMERA

  Ch.A. charakteryzuje się postępującym w ciągu kilku lat otępieniem korowym, któremu do późnych stadiów nie towarzyszą ubytkowe objawy neurologiczne.

CHOROBA ALZHEIMERA

Epidemiologia:

Ø                 0.5% populacji polskiej

Ø                 Częstość występowania rośnie wraz z   wiekiem:

   <65   r.ż.     1%

   65-74 r.ż.     3%

   75-84 r.ż.     18%

   > 85  r.ż.      47%

CHOROBA ALZHEIMERA

Inne czynniki ryzyka:

Ø                płeć żeńska

Ø                niski poziom lub brak wykształcenia

Ø                poważny uraz głowy lub powtarzające się liczne urazy

Ø                wiek rodziców

Ø                depresja

Ø                występowanie Ch.A. w rodzinie

Ø                czynniki genetyczne

Ø                palenie tytoniu

CHOROBA ALZHEIMERA

Czynniki o przypuszczalnych właściwościach

ochronnych:

Ø               wysoki poziom wykształcenia

Ø               leki przeciwzapalne

Ø               estrogeny

CHOROBA ALZHEIMERA

Czynniki genetyczne:

I.    Rodzinne postacie choroby Alzheimera

       - mutacje co najmniej 3 genów

II.   Podatność na ch.A. - polimorfizm

      2 –óch genów

CHOROBA ALZHEIMERA

  Rodzinne postacie ch.A. (dziedziczenie autosomalno-dominujące)

Ø               mutacja genu białka prekursorowego amyloidu (APP) – chr.21, 40-60r.ż.

Ø               mutacja genu preseniliny 1 (PS 1) – chr.14,

   30-50r.ż., >50 różnych mutacji, najczęstsza przyczyna tzw. „rodzinnej ch.A.”

Ø               mutacja genu preseniliny 2 (PS 2) – chr.1,

   30-65r.ż., rzadko późny początek

CHOROBA ALZHEIMERA

Podatność na ch.A:

Ø               polimorfizm genu ApoE (chr.19),( ApoE - udział w agregacji beta-amyloidu), 3 allele genu: epsilon 2 (właściwości ochronne), 3 , 4 (ryzyko zwiększone >15x)

Ø               polimorfizm genu kodującego alfa 2 – makroglobulinę (chr.12) (białko to bierze udział

   w wydalaniu amyloidu)

CHOROBA ALZHEIMERA

Markery histopatologiczne:

Ø              blaszki (płytki) starcze (złogi beta –peptydu)

Ø              sploty neurofibrylarne (białko MAP-y)

Ø              zwyrodnienie ziarnisto-wodniczkowe komórek piramidowych hipokampa

Ø              angiopatia amyloidowa

CHOROBA ALZHEIMERA

  Umiejscowienie płytek starczych i zwyrodnienia neurofibrylarnego:

Ø                kora nowa, zwł. pola kojarzeniowe

Ø                hipokamp, łącznie z korą śródwęchową (entorynalną)

Ø                ciało migdałowate

Ø                jądro podstawne Meynerta

Ø                jądro przyśrodkowe wzgórza

Ø                grzbietowa część nakrywki

Ø                miejsce sinawe

Ø                jądro boczne podwzgórza

Ø                okołoprzyśrodkowa część tworu siatkowatego

CHOROBA ALZHEIMERA

Zmiany biochemiczne:

Ø                spadek aktywności acetylotransferazy (50-90%)

Ø                spadek stężenia: - acetylocholiny

                             - nikotynowych receptorów

                              cholinergicznych

                             - noradrenaliny

                             - serotoniny

                             - dopaminy

                             - GABA

CHOROBA ALZHEIMERA

Objawy kliniczne:

Ø                zaburzenia poznawcze: zaburzenia pami...