O zachowaniu w sypialni.doc

O zachowaniu w sypialni

Wiek XV

- to osoba ‘lepsza’ wybiera stronę łóżka, na której chce spać

- należy trzymać ręce i nogi przy sobie

- grzeczność każe życzyć ‘dobrej nocy’

Wiek XVI

- rozbierając się i wstając z łoża należy baczyć, by druga osoba nie zobaczyła naszych ‘sfer intymnych’

- spać należy spokojnie, nie wiercić się z boku na bok, by się nie obnażyć, lub nie zabrać towarzyszowi kołdry

- widząc, że druga osoba śpi, należy uważać by jej nie obudzić

Wiek XVIII

- nie wypada rozbierać się, ani kłaść do łóżka w czyjejś obecności, zwłaszcza płci odmiennej [chyba, że jest to jest mąż/żona]

- nie wypada by osoby innych płci spały w 1 łóżku, chyba ,że są to małe dzieci

-  w podróży śpiąc na 1 łóżku nie można spać z kimś tak blisko, by  się dotykać, tym bardziej wkładać nogi między  nogi drugiej osoby [! xD]

- nie wypada w łóżku rozmawiać i żartować

- rano należy pościelić łóżko i schować szlafmycę, by nie leżała na widoku

- niewłaściwym jest kazać osobom odmiennej płci spać w 1 pokoju, jeśli jednak zmusza do tego okoliczności łóżka należy odseparować [usprawiedliwiać takie praktyki może tylko wielka bieda]

- śpiąc z osobą tej samej płci należy zachować surową skromność

- łóżko służy tylko do wypoczynku, nie należy się wylegiwać, gdyż znamionuje to lenistwo

Uwagi

1.

- powszechnym było przyjmowanie gości w pokojach, gdzie były łóżka, nadawano im, więc prestiż poprzez odpowiednie wyposażenie

- często w 1 pokoju nocowało kilka osób w warstwie wyższej pan ze swoim sługą/kobieta ze służącą, w innych warstwach nieraz nawet kobiety i mężczyźni razem w jednym pomieszczeniu, często również goście zostający na noc

2.

- spano nago [ludzie świeccy]

- w klasztorach spano albo nago albo w dziennych szatach [nigdzie nie ma wzmianek o specjalnej odzieży]

- gdy ktoś kładł się spać w koszuli budziło to podejrzenie, że osoba ta ma jakąś ułomność lub skazę cielesną, mogła mieć także np. wypalone znamię

Ø      Swoboda w ukazywaniu nagiego ciała istniała także w obyczajach związanych z kąpielą. Często rycerza w kąpieli obsługiwały kobiety, często też przynosiły mu na noc do łóżka napój. Często, przynajmniej w miastach, przed pójściem do łaźni rozbierano się w domu i szło się do niej przez miasto nago ^^

Ø      Wszelka swoboda zaczęła zanikać powoli w wieku XVI, a już wyraźnie w kolejnych, głównie w warstwach wyższych, o wiele wolniej w niższych. W średniowieczu widok nagiego ciała, zwłaszcza w miejscach do tego przeznaczonych był czymś naturalnym, w przeciwieństwie do pierwszej fazy czasów nowożytnych. Składa się na to cały sposób bycia i znacznie mniejszy niż później dystans między ludźmi.

3.

- specjalny strój nocny pojawia się mniej-więcej w tym samym czasie, co widelec i chustka do nosa, jest on symbolem radykalnej przemiany, jaka dokonuje się w tym czasie w ludziach

- uczucie wstydu zaczyna towarzyszyć zachowaniom, które dotychczas były od niego wolne

- przesunął się próg wstydliwości, zniknęła swoboda, z jaką pokazywano się nago podobnie jak i swoboda, z jaką załatwiano swoje potrzeby przy świadkach

- strój nocny stanowi znamienny rekwizyt epoki, która nie dba o formę i styl przedmiotów ‘intymnych’, ponieważ sfera ‘prywatności’ jest szczególnie odseparowana od życia zbiorowego i towarzyskiego

- w miarę jak zanika naturalność widoku nagiego ciała w życiu publicznym, nabiera na wartości jego przedstawianie w sztuce, staje się w większym stopniu wyrazem marzeń i spełnienia pragnień; staje się przedstawieniem ‘sentymentalnym’ a nie jak dotąd ‘naiwnym’

- nieprzerwanie między ludźmi rośnie emocjonalny mur onieśmielenie i wstydliwego zakłopotania, więc dzielnie łóżka z osobami spoza kręgu rodzinnego, a więc z obcymi, odczuwane jest coraz bardziej, jako nieprzyjemne. Nawet w ramach rodziny, jeśli sytuacja materialna na to pozwala, każdy ma własne łóżko, a w końcu w wyższych warstwach – własną sypialnię

Ø      w sferze dworskiej Francji, gdzie wstawanie z łóżka i udawanie się na spoczynek, przynajmniej wielkich panów i dam, jest wplecione bezpośrednio w życie towarzyskie, koszuli nocnej jak każdemu ubiorowi noszonemu publicznie, nadano charakter reprezentacyjny. Zmienia się to, gdy wraz z awansem szerszych warstw mieszczańskich wstawanie z łóżka i kładzenie się spać stało się sprawą intymną i przeniosło w sferę prywatności indywidualnej rodziny

- po I wojnie światowej nastąpiło przejście od koszuli nocnej do pidżamy, więc do bardziej ‘reprezentacyjnego’ stroju nocnego

- spanie nie jest już rzeczą tak ściśle prywatną jak w poprzedniej fazie, zachodzą, więc sytuacje, gdy człowiek śpiąc, rozbierając się lub ubierając wystawiony jest na spojrzenia innych. Na skutek tego i strój nocny i bielizna, uległy takiej transformacji by ich użytkownik nie musiał się ‘wstydzić’, gdy ktoś go zobaczy w takich sytuacjach