USZKODZENIA NERWÓW – USPRAWNIANIE
Uszkodzenie splotu ramiennego: tworzą go gałęzie przednie nerwów szyjnych V-VIII i piersiowy I. Zaopatruje on ruchowo i czuciowo kończynę górną. Dzieli się na uszkodzenie górnej i dolnej części splotu
Przyczyny:
· Wyst. w następstwie nagłego silnego pociągnięcia kończyny górnej.
· Upadek na bark np. z rusztowania.
· Złamania z przemieszczeniem w obrębie szyi, barku, kości ramiennej.
· Długotrwały ucisk nerwu.
· Chodzenie o kuli pachowej.
· Ucisk barku w czasie porodu.
Rozróżniamy dwa typy uszkodzenia:
Uszkodzenie górnej części splotu (C5-C6) tzw. typ Erba-Duchenne’a : w typie tym uszkodzone są mięśnie: naramienny dwugłowy, ramienny ramienno-promieniowy, nad- i podgrzebieniowy, zębaty przedni, czworoboczny, część obojczykowa mięśnia piersiowego większego i podłopatkowy.
Objawy:
§ Upośledzenie przywodzenia łopatki do kręgosłupa.
§ Zniesienia odwodzenia ręki (m. naramienny).
§ Zniesienie zgięcia w stawie łokciowym (m. dwugłowy, ramienny, odwracający długi).
§ Niemożność wykonania rotacji ramienia na zewnątrz (m. nad- i podgrzebieniowe).
§ Odwracanie przedramienia jest niewykonalne.
§ Kończyna jest wyprostowana zwrócona do wewnątrz i przywiedziona.
Uszkodzenie górnej części splotu (C8-Th1) typ Klumpke: powoduje porażenie wszystkich mięśni krótkich niekiedy również długich zginaczy palców.
§ Uszkodzenie zgięcia palców (zginacz palców).
§ Osłabienie zgięcia w nadgarstku (zginacz nadgarstka łokciowy).
§ Porażenie rozstawienia i zestawienia palców (m. międzykostne).
§ Przywodzenie odwiedzenie i zgięcie kciuka.
§ Zniesienie opozycji kciuka wzgl. małego palca.
§ Zniesienie czucia na przedramieniu i ręce.
Usprawnianie:
Ø odpowiednie ułożenie porażonej kończyny którą należy ustawić w odwiedzeniu do poziomu barku i w odwróceniu ze zgiętym przedramieniem w stawie łokciowym pod kątem prostym oraz wyprostowanym nadgarstkiem. U niemowląt używa się lągetki u dorosłych szyny.
Ø U noworodka w razie utrzymywania się niedowładu mimo ustąpienia obrzęku odczynowego (8-10dni) należy ułożyć kończynę w lekkim przywiedzeniu i zgięciu podobnie jak u dorosłych.
Ø Przez cały czas usprawniania należy przeciwdziałać ułożeniom i ćw. zagrażającym rozciąganiu mięśni i splotu.
Ø U dorosłych duży nacisk kładziemy na ćw. bierne we wszystkich płaszczyznach w pełnym zakresie ruchu i kilka razy dzienni
Ø Metody Vojty, NDT
Ø Laser-ale dopiero po rozpoczęciu się regeneracji nerwu po 8-9tyg.
Ø Dla ułatwienia ruchów czynnych można stosować ćw. w wodzie.
Ø Ruchy bierne wspomaga się wybiórczą elektrostymulacją najlepiej w pozycji leżącej z odwiedzionym ramieniem, elektroda bierna na szyjnym odc. kręgosłupa
Ø Po pojawieniu się ruchów czynnych należy stopniowo wprowadzać ćw. o charakterze zabawowym- u dzieci, a u dorosłych o char. życia codziennego.
Ø Ćw. samowspomagane.
Ø Zabiegi cieplne.
Ø Masaż.
W uszkodzeniu górnej części splotu:
Ø M. odwodzące- w I okresie dla uzyskania odwiedzenia statycznego a później odwodzenia w odciążeniu, wolnego i oporowego wykorzystuje się pozycję leżącą na grzbiecie i na brzuchu. – w miarę przyrostu siły i powrotu ruchów czynnych chory przechodzi z pozycji leżącej do siedzącej wykonując ćw. w pełnym zakresie i opuszczając kończynę do boku.
Ø M. nawracające- chory wykonuje ćw. kolejno w poz. leżącej na wznak i na zdrowym boku z zastosowaniem w miarę poprawy odpowiedniego oporu.
Ø M. odwracające- chory wykonuje najpierw ćw. w poz. leżącej z ułożeniem kończyny jak przy unieruchomieniu wstępnym.
Ø M. zginające st. łokciowy- chory wykonuje ćw. w poz. leżącej z ułożeniem jak wyżej (podtrzymywanie kończyny z odwiedzeniem) przechodząc stopniowo do ćw. oporowych.
W uszkodzeniu dolnej części splotu:
Ø W I okresie należy wykonywać ruchy bierne zginania kciuka i palców w pełnym zakresie, stawiania kciuka łącznie z odwiedzeniem i przywiedzeniem poszczególnych palców oraz pełnym zgięciem w nadgarstku i prostowaniem w st. między-paliczkowych przy zgiętych stawach śródręczno-paliczkowych.
Ø W okresie między ćwiczeniami należy zakładać szynę zapewniającą czynnościowe ułożenie palców i ręki i zapobiegające przykurczom.
Ø Zalecane ćwicz. najlepiej wykonywać na gładkim pochyłym stole lub na pochylni.
Uszkodzenie nerwu łokciowego (C7-C8-Th1): ulega uszkodzeniu najczęściej w obrębie łokcia. Porażone zostają mięśnie: międzykostne, glistowate po str. łokciowej, m. kłębika, zginacz łokciowy nadgarstka, zginacz głęboki palców, przywodziciel kciuka.
Przyczyny uszkodzenia:
· Długotrwały ucisk.
· Rozerwanie w czasie złamania kości lub zwichnięcia stawu.
· W przebiegu chorób zapalnych.
§ Osłabienie zgięcia ręki w stawie nadgarstkowym przy czym ręka zbacza w stronę promieniową.
§ Osłabienie zgięcia ostatnich dwóch palców.
§ Osłabienie lub zniesienie przeciwstawiania palca małego.
§ Zniesienie zgięcia paliczków podstawowych (m międzykostne).
§ Osłabienie lub zniesienie przywodzenia kciuka.
§ Zniesienie zestawienia i rozstawienia palców (m. międzykostne).
§ Zaburzenie czucia w obrębie ręki i palców po stronie łokciowej.
§ Zanik m. międzykostnych, glistowatych i kłębu małego palca.
§ Zaburzenia naczynioruchowe i odżywcze skóry po str. łokciowej.
§ Ręka przyjmuje ułożenie szponiaste.
Ø Szyna korekcyjna.
Ø Ruchy bierne.
Ø W ćwiczeniach główny nacisk należy położyć na ruchy odwodzenia i przywodzenia palców, przywodzenia kciuka, (ręka ułożona na stole w nawróceniu).
Ø Ćw. ruchu prostowania kolejnych palców.
Ø Poruszanie palcami jednocześnie i oddzielnie czynności manipulacyjne w zakresie życia codziennego.
Ø Czynności chwytne kciuka i pozostałych palców.
Ø Prostowanie kolejnych palców.
Ø Samoobsługi i czynności życia codziennego (pisanie wiązanie węzłów,zapinanie guzików).
Ø Jonoforeza nowokainowa.
Ø Galwanizacja.
Ø Kąpiele wirowe.
Ø Diadynamika.
Ø Laser.
Ø Promieniowanie podczerwone.
Ø Fango, borowina.
Uszkodzenie nerwu promieniowego (C5-Th1)- porażone zostają następujące mięśnie: trójgłowy ramienia, ramienno- promieniowy, prostownik ręki i palców, prostownik kciuka i nawrotny obły.
· W następstwie urazu lub ucisku w obrębie k. ramiennej.
· Złamania trzonu kości ramiennej.
· W czasie snu na twardym podłożu.
· Urazy zranienia postrzałowe.
· Chodzenie o kulach pachowych.
· Proces zapalny.
§ Zniesienie prostowania ramienia.
§ Zniesienie prostowania nadgarstka i w konsekwencji opadnięcie ręki.
§ Zniesienie prostowania paliczków bliższych.
§ Zniesienie prostowania kciuka.
§ Częściowo zginanie przedramienia w st. łokciowym.
§ Odwracania przedramienia- supinacji.
§ Osłabienie ucisku ręki.
§ Brak odruchów ze ścięgien m. trójgłowego.
§ Ręka opadająca, cepowata.
§ Nie można zacisnąć ręki w pięść.
Ø Założenie szyny umożliwiającej wykonanie wielu czynności chwytnych.
Ø Elektrostymulacja.
Ø Bierne prostowanie ręki, palców i kciuka w pełnym zakresie ruchu.
Ø W miarę poprawy przechodzimy do ćw. czynnych: prostowanie palców, unoszenie palców razem i oddzielnie (dłoń położona na stole), uderzanie palcami o stół (granie na pianinie) rozwieranie palców, popychanie palcami drobnych przedmiotów i „prztykanie”.
Ø Zajęcia praktyczne: cięcia nożyczkami, chwytanie różnych przedmiotów.
Uszkodzenie nerwu pośrodkowego (C5-Th1): nerw ten wychodzący z bocznego i wewnętrznego sznuru splotu barkowego. Unerwia wszystkie m. dłoniowej części przedramienia z wyjątkiem zginacza nadgarstka oraz łokciowej części zginacza głębokiego palców. Uszkodzenie wyst. w obrębie przedramienia i nadgarstka, rzadziej w obrębie dołu pachowego i łokcia. Porażone mięśnie: zginacz promieniowy nadgarstka, zginacz głęboki palców, m. kciuka i m. glistowate po str. promieniowej.
· Rana kłuta, cięta, postrzałowa.
· Zwichnięcie ze złamaniem nadgarstka.
· Anomalie anatomiczne w obrębie dystalnej części kości ramiennej.
· Stany zapalne.
· Przeciążenia zawodowe.
· Ucisk na nerw.
Objawy porażenia:
§ Zniesienie nawracania przedramienia.
§ Zniesienie zgięcia ręki w nadgarstku (niewielkie).
§ Niemożliwe jest zgięcie wszystkich palców w środkowych stawach miedzypaliczkowych oraz w końcowych stawach miedzypaliczkowych kciuka, wskaziciela i palca środkowego.
§ Porażenie zgięcia paliczka końcowego kciuka.
§ Niemożność odwodzenia i przeciwstawiania kciuka.
§ Niemożność nawracania i odwracania ręki w pełnym zakresie.
§ Bóle korzeniowe.
§ Ból promieniujący do dłoni lub ramienia.
§ Zaburzenia czucia.
§ Zaburzenia odżywcze skóry i paznokci.
§ Ręka przyjmuje ułożenie ręki małpiej, ręki błogosławiącej.
§ Przewlekły ucisk tego nerwu może spowodować zaburzenia naczynioruchowe, przykurcz Volkmana lub objawy cieśni nadgarstka.
Ø Ułożenie kończyny w szynie zapewniającej częściowe zgięcie palców oraz odwiedzenie i przeciwstawienie kciuka.
Ø Łagodny masaż zapobiegający obrzękowi ręki.
Ø Ćwiczenia o charakterze terapii zajęciowej -układanie klocków, chwytanie i ugniatanie piłek gumowych, podnoszenie i przekładanie drobnych przedmiotów.
Ø Ćwiczenia na specjalnych aparatach przywracających czynność chwytną ręki.
Ø Zimne wilgotne okłady.
Ø &#x...
siewek