WYWIAD Z MAŁŻONKAMI ROZWODZĄCYMI SIĘ:
1. dane personalne
§ poprosić o pokazanie dowodu osobistego
§ miejsce zamieszkania
§ wykształcenie (dokładnie o jakim profilu)
§ aktywność zawodowa (gdzie pracuje, na jakim stanowisko, wynagrodzenie brutto), jeśli bez pracy – gdzie pracował, od jak dawna jest bez pracy i jaką ma teraz aktywność; rodzaj zatrudnienia (umowa od … do …, na kontrakcie, itp.)
§ stan zdrowia fizycznego (na co chorował), specjalistyczna pomoc
§ choroby psychiczne – nie pytać wprost „czy chodził Pan do psychiatry?”, tylko „czy korzystał Pan kiedyś z pomocy poradni zdrowia psychicznego?, spytać też: „czy korzystał Pan z pomocy psychologicznej?”
2. karalność (sądowo, administracyjnie, itd.)
3. nadużywanie alkoholu (ile wypija, w jakim okresie czasu, itp.) i innych środków psychoaktywnych
4. sytuacja materialno-bytowa rodziny
§ mieszkanie (metraż, ilość pokoi, własnościowe?)
§ wspólne finanse małżonków
§ dodatkowe źródła dochodów (np. z MOPS-u, MOPR-u)
§ ocena subiektywna sytuacji materialno-bytowej
5. rodzina biologiczna, z której wywodzą się małżonkowie
§ struktura (pełna? rozbita?)
§ atmosfera, problemy rodziców względem siebie, wyjątkowe (przykre, pozytywne) sytuacje
§ problem alkoholowy
§ pomoc i wsparcie ze strony rodziny biologicznej
6. przebieg związku małżeńskiego
§ od poznania do zawarcia związku małżeńskiego – motywy zawarcia związku (nie używać słowa „motyw”, tylko spytać prosto: „dlaczego ożenił się Pan”), przebieg okresu przedmałżeńskiego, czas trwania, konflikty („czy już wtedy kłóciliście się?”)
§ okres małżeństwa:
ü miejsce zamieszkania i wpływ osób postronnych (gdzie mieszkali po ślubie, czy mieszkali z rodzicami (żony?męża?), jaki zakątek Polski? (wpływ „kultury” danego regionu))
ü sytuacja materialno-bytowa w okresach małżeństwa (kto pracował, gdzie pracował, kto zajmował się dziećmi, itp.)
ü „Jaki ten związek dla Pana/Pani był, co było dobre, a co nie?”
ü pierwsze przyczyny rozpadu związku – „Od kiedy zaczęło się między Wami źle układać? -- ważna: faktografia zdarzeń! dokładnie: miesiąc, rok! jeśli sami o tym nie mówią – dopytać! – „czy wspomniany problem został wyjaśniony/rozwiązany podczas trwania związku?”, można też spytać: „jak Pan/Pani widzi subiektywnie przyczyny rozpadu związku, proszę je wymienić”
* w opinii: dokładna analiza przyczyn zawinienia rozpadu związku, a nie subiektywne przyczyny wg męża/żony
7. konflikty małżeńskie
§ opis szeregu przyczyn konfliktujących małżeństwo (można to zrobić na kartce, w postaci faktografii graficznej (rozpisanie konfliktu), na kartce strzałka – początek: ślub, koniec: aktualna data, zaznacza się na niej poszczególne wydarzenia (wraz z datami), które pogłębiały konflikt; karta dla żony i kartka dla męża)
§ trzeba spytać o to – czy chcieli (i jak) rozwiązać konflikt
§ „czy są szanse na rozwiązanie konfliktu?”
§ „czy jest szansa na odbudowę związku? W jaki sposób?”
§ pytanie o potwierdzenie pozwu rozwodowego: „Czy to co napisała Pani w pozwie – potwierdza Pani?”, „czy zgadza się Pan na to co jest napisane w pozwie?”
* nie ma ludzi idealnych – wyłącznie winnych i wyłącznie niewinnych J
* ważna rada: w sytuacji konfliktu małżeńskiego nie prosić o pomoc rodziców, przyjaciółek, itp. – zawsze będą stronniczy J
* wg dr D.Rode – 90% to zdecydowani na rozwód (obydwoje), 10% - motywacja (negatywna) dla współmałżonka
8. sytuacja wychowawczo-opiekuńcza małoletnich dzieci stron
§ „co Państwo zdecydowaliście, jeśli chodzi o dzieci?” (wysłuchujemy męża i żony)
§ określenie sytuacji dziecka pod kątem zabezpieczenia potrzeb i dobra dziecka
§ bezpośrednia piecza nad dzieckiem dla ojca wtedy, gdy:
ü silna więź emocjonalna z ojcem, przy słabej więzi z matką
ü czynności opiekuńcze i wychowawcze prowadzone przede wszystkim przez ojca
ü lepsza prognoza rozwoju dziecka pod opieką ojca
ü (dodatkowe) brak patologicznych zachowań ojca, w porównaniu do matki
9. ustalenie realizowania kontaktów z rodzicem niepełniącym bezpośredniej pieczy na dzieckiem
§ kontakty dostosowane do wieku dziecka i obowiązków szkolnych
§ podział zawsze zaczynamy od weekendów (trzeba wziąć pod uwagę tryb, rodzaj pracy, itp.)
v bardzo częste kontakty
ü co drugi weekend opiekuje się ojciec (trzeba wziąć pod uwagę siłę więzi emocjonalnej, to czy było podejrzenie molestowania, itp.) – jeśli dziecko starsze to np. od soboty (godz. 10) do niedzieli (godz. 18); jeśli jest to malutkie dziecko (do ok. 2-3 r.ż.) to nie zostaje na noc, ma zasypiać swoim łóżeczku, przy bliskiej osobie (mamie)
ü przywiezienie/odwiezienie – najczęściej ojciec
ü jeśli b.dobry kontakt to można wprowadzić od 1 do 2 kontaktów w tygodniu (po lekcjach), np. od 14 do 19 (ale nie do późnych godzin nocnych), z zaznaczenie, że ma u ojca odrobić wszystkie obowiązki szkolne, itp.
ü podział wakacji: najczęściej 2-3 tyg. z ojcem, reszta z matką
ü podział świąt: najlepiej – Wigilia u jednego rodzica (miejsce zamieszkania dziecka), nie robić podziału, a drugi dzień świąt (Boże Narodzenie) u ojca; pozostałe święta – raz u mamy, raz u taty
* jeśli mężczyzna ma nową rodzinę, to często jest dla niego b.ważne, żeby dziecko szybko weszło w ten nowy system (męski egoizm!) – dziecko ma wchodzić w taki system b.powoli, stopniowo, spokojnie…
v mniej rozbudowana forma kontaktów (np. rodzice skłóceni)
ü często matce zależy, żeby wyprowadzić spotkania z miejsca zamieszkania ojca
ü zwrócić uwagę na więź emocjonalną ojca z dzieckiem – jeśli jest ok.- to spotkania mogą odbywać się w miejscu zamieszkania ojca
ü ustala się/określa/ godziny, jeśli cały dzień (9-17) – to trzeba dokładnie ustalić przebieg spotkania (co robić, gdzie pójść/pojechać, itp.)
ü weekendowe spotkania bez nocowania w domu ojca
ü święta/ferie/wakacje – u matki, bez podziału (zwłaszcza jeśli ojciec nie zajmuje się dzieckiem, oddaje je pod opiekę swojej matki, siostry, itd.)
v kontakty ograniczone do -3 spotkań w miesiącu
ü (1) u koleżanki obojga (matka może być obecna – obok w pokoju), (2) w szkole, przedszkolu, (3) kontakty pod opieką kuratora (płatne!)
ü powinien to być neutralny grunt, też np. park
ü czasami spotkania w obecności matki, ale tylko wtedy, gdy ona poradziła sobie z sytuacją konfliktu, rozwodu, nie ma zaniżonej samooceny, itp.
* „dziecko musi widzieć, że rodzice szanują się…mimo, że już nie kochają się” J - więc wtedy, gdy ojciec odwiedza dziecko – matka może zrobić dla wszystkich herbatę, chwilę porozmawiać
* w Polsce nie ma władzy rodzicielskiej dzielonej, nie ma takiej ustawy – więc nie może być tak, że np. dziecko przez pół roku jest pod opieką matki, potem półmroku pod opieką ojca
o możemy badać małżonków razem, ale „przebieg związku małżeńskiego” i „konflikty małżeńskie” – osobno!
o cd konfliktów – to można ustalić tak, że np. każda osoba ma 30 minut, aby wypowiedzieć się w tym temacie; oni tego potrzebują, mogą wygadać się, trzeba dać im możliwość wyrzucenia z siebie wszystkiego
o badanie powinny prowadzić dwie osoby, najlepiej psycholog kobieta i mężczyzna
Sytuacja rozwodowa dla dzieci jest b.trudna, jest to sytuacja ciągłego wyboru i straty !!! dziecko wie, że jego rodzina rozpada się, rodzi się w nim poczucie winy (w życiu dorosłym – DDRR), może też wystąpić czasowa regresja (moczenie nocne, ssanie kciuka, itp.). Następnie pojawia się poczucie odpowiedzialności za rodzinę z silnymi mechanizmami obronnymi, wraz z konfabulacjami, irracjonalnymi marzeniami.
§ Zanim zbadamy dziecko, najpierw należy spytać rodziców: „czy dziecko jest zorientowane w sytuacji rozwodu?”
§ Psycholog musi odpowiednio przekazać dziecku informację, że rodziców będzie miało zawsze; że kochają go:
ü Małe dzieci – „zdarta płyta”, często powtarzać „oo, jak fajnie, że masz rodziców”, „oni zawsze z Tobą będą”, „kochają Cię”, itp.
ü Starsze dzieci – racjonalizacja – wytłumaczyć na czym polega to, że rodzice rozwodzą się, podkreślić, że zawsze z nim będą (wytłumaczyć jeśli tego chce)
§ Najważniejsza kategoria – DOBRO DZIECKA – jeśli jest ono zagrożone, to wtedy trzeba zwrócić uwagę rodzicom; dać wskazówki jak powinni postępować, itp.
pips