Przygotowanie do nauki czytania
-kształcenie percepcji wzrokowej
Ważnym elementem w realizacji programu nauczania w przedszkolu jest kształcenie percepcji wzrokowej. W związku z przygotowaniem do nauki czytania szczególnego znaczenia w pracy z dziećmi sześcioletnimi nabiera rozwijanie i doskonalenie procesów spostrzegania, jako zdolności bardzo istotnej dla wszelkiej działalności człowieka. Poznawanie i rozumienie otaczającego dzieci świata przez wyodrębnianie konkretnych kształtów, barw, dźwięków i łączenie ich w logiczną całość nie nastręcza większych trudności, gdyż opiera się na naturalnym zainteresowaniu dziecka tym, co je otacza, zastanawia, pobudza do zabawy. Spostrzeganie, nie zawsze dokładne i prawidłowe wymaga pomocy rodziców i wychowawców, aby w coraz większym stopniu orientacja w otaczającym świecie pozwalała na prawidłowe poznanie i działanie. W końcu okresu przedszkolnego procesy spostrzegania zaczynają się kształtować jako procesy specjalne i skierowane na jakiś cel. W rozwoju procesu spostrzegania wyróżnia się dwa stadia:
-spostrzeganie globalne – wcześniejsze;
-spostrzeganie analityczno-syntetyczne, pojawiające się w ostatnich latach wieku przedszkolnego.
Spostrzeganie globalne charakteryzuje ogólne przyswajanie całości bez uwzględniania cech szczegółowych. Analityczno-syntetyczne spostrzeganie jest bogatsze, pozwala dziecku wyróżniać dokładniej cechy przedmiotów, wykrywać nawet drobne podobieństwa i różnice. Właściwości te wykorzystuje się w pracy z dzieckiem organizując sytuacje sprzyjające doskonaleniu procesów spostrzegania przechodząc od zadań łatwiejszych do bardziej skomplikowanych, wymagających większego skupienia uwagi; od konkretów do obrazka i na koniec do symbolu, jakim jest litera.
Propozycje sytuacji zadaniowych sprzyjających kształceniu percepcji wzrokowej:
-co się zmieniło w pokoju ( przewieszenie obrazków, przestawienie szafki, przemieszczenie zabawek, dodanie lub schowanie zabawek, przemieszczenie obrazków, dodanie lub usunięcie obrazka);
-układanie z klocków wg podanego wzoru lub bez wzoru;
-układanie historyjki obrazkowej złożonej z dwóch, trzech i więcej obrazków – określanie, co było najpierw, co potem, co na końcu;
-składanie obrazka z części, układanie puzzli;
-porównywanie dwóch obrazków, wyodrębnianie różnic między obrazkami;
-układanie rytmicznych wzorów w układzie poziomym (od strony lewej do prawej) i pionowym (z góry na dół) np. kolorowe klocki, sylwety zwierząt, owoce, figury geometryczne;
-dobieranie przedmiotów (obrazków)w kolekcje np. ptaki, grzyby, ubranie itp.;
-omawianie obrazka, ilustracji w książce, opisywanie treści obrazka oglądanego przez kilka minut, a następnie schowanego;
-odtwarzanie z pamięci wcześniej pokazanego i zakrytego obrazka;
-wyszukiwanie ilustracji w książkach i czasopismach na podany temat;
-gra w „Memo”, w której zadaniem dziecka jest spostrzeżenie i zapamiętanie, gdzie znajdują się identyczne obrazki wśród wielu odwracanych jedynie na krótki moment;
-gra w „Piotrusia”;
-dobieranie podpisów do obrazków, czytanie globalne podpisów pod obrazkami;
-narysowanie treści wyrazu, zdania;
-dobieranie przedmiotów lub obrazków zaczynających się tą samą literą;
-dobieranie liter parami: mała, wielka;
-wyszukiwanie takich samych liter (sylab, wyrazów) i ich segregowanie;
-wyszukiwanie w tekście podanych liter, sylab i wyrazów;
-uzupełnianie tekstu brakującymi literami, sylabami, wyrazami;
-wykreślanie z wyrazów zbędnych liter;
-wyszukiwanie liter lub sylab różniący wyrazy np. lisek, lasek;
-rysowanie kształtów geometrycznych i literopodobnych.
sandra.kowalczyk