Kierunki_rozwoju_KDP_w_Polsce_2050_25_05_2011.pdf

Kierunki rozwoju

NROHLGXī\FKSUċGNRğFL

w Polsce

Warszawa, NZLHFLHĕ 2011

Kierunki rozwoju kolei GXĪ\FKSUĊGNRĞFLZ3ROVFH

6SLVWUHğFL

7UHQG\ğZLDWRZHZUR]ZRMXWUDQVSRUWXNROHMRZHJR ...............................................4

1.1.

Uwarunkowania techniczno-ekonomiczne .............................................................................4

1.2.

5R]ZyMV\VWHPyZNROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFL .............................................................................4

1.3.

Znac]HQLHNROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFL .......................................................................................7

8ZDUXQNRZDQLDGODUR]ZRMXNROHMRZ\FKSDVDīHUVNLFKSRâĆF]Hĕ

PLċG]\UHJLRQDOQ\FKZ3ROVFH...................................................................................8

2.1.

Obecny stan infrastruktury kolejowej w Polsce .......................................................................8

2.2.

Ograniczenia i bariery rozwoju REHFQHJRRUD]Z\PDJDQLDGODSU]\V]áHJRV\VWHPXWUDQVSRUWRZHJRZ

Polsce ................................................................................................................................................. 9

.LHUXQNLUR]ZRMXNROHLGXī\FKSUċGNRğFLZ3ROVFH ..............................................11

3.1.

Uwarunkowania w zakresie planowania rozwoju gospodarczego i przestrzennego kraju .............11

3.2.

*áyZQH]DáRĪHQLDGODUR]ZRMXNROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFLZ3ROVFH ..............................................12

3.3.

2JyOQHZ\W\F]QHGODNLHUXQNyZUR]ZRMXVLHFL.'3 ...............................................................12

3.4.

.LHUXQNLUR]ZRMXSRáąF]HĔNUDMRZ\FK .................................................................................15

3.5.

3RáąF]HQLDPLĊG]\QDURGRZH ............................................................................................30

3.6.

Zagadnienia do dalszych prac studialnych ..........................................................................33

:\ND]ZDīQLHMV]\FKVWXGLyZZ\NRQDQ\FKZ]DNUHVLHNROHLGXī\FKSUċGNRğFLZ

Polsce .......................................................................................................................40

Bibliografia ...............................................................................................................41

3.33/.6$&HQWUXP.ROHL'XĪ\FK3UĊGNRĞFL

Kierunki rozwoju kolei GXĪ\FKSUĊGNRĞFLZ3ROVFH

:VWċS

W UDPDFKWRF]ąF\FKVLĊG\VNXVMi QDWHPDWSU]\V]áRĞFLV\VWHPXWUDQVSRUWRZHJRZ3ROVFH3.33ROVNLH

/LQLH.ROHMRZH6$Z\NRQDáDDQDOL]\NWyU\FKFHOHPMHVWZVND]DQLHJáyZQ\FKNLHUXQNyZUozwoju krajowej

sieci kolejowej R Z\VRNLFK SDUDPHWUDFK WHFKQLF]Q\FK XPRĪOLZLDMąF\FK VWZRU]HQLH DWUDNF\MQHM oferty

przewozowej i zahamowanie VSDGNXXG]LDáXSU]HZR]yZNROHMRZ\FKZU\QNXWUDQVSRUWRZ\P 3RGVWDZą

do tych analiz E\áR zlecone Instytutowi Kolejnictwa opracowanie Kierunkowy program rozwoju kolei dXĪ\FK

pUĊGNRĞFLZ3ROVFHGRURNX . Niniejszy GRNXPHQW]DZLHUDV\QWH]ĊZQLRVNyZ]WHJRRSUDFRZDQLDRUD]

propozycje PRĪOLZ\FKGRUHDOL]DFMLZSHUVSHNW\ZLH± 30 lat inwestycji w wariantach optymalnych.

5\QHNWUDQVSRUWRZ\Z(XURSLHZRVWDWQLFKG]LHVLĊFLROHFLDFK]RVWDáSRGGDQ\]QDF]Q\P]PLDQRP3RMDZLá\

VLĊ Z W\P okresie V]F]HJyOQH ]DJURĪHQLD GOD WUDQVSRUWX NROHMRZHJR NWyU\ ]DF]ąá WUDFLü QD ]QDF]HQLX

'LDJQR]D GOD WHJR U\QNX ]RVWDáD SU]HGVWDZLRQD Z VWXGLDFK ]DPDZLDQ\FK SU]H] .RPLVMĊ (XURSHMVNą

ZV]F]HJyOQRĞFLZVWXGLXP Study on Regulatory Options on Further Opening in Rail Passenger Transport

[16]. :\QLNDMą]QLHJRQDVWĊSXMąFHfakty adekwatne dla sytuacji transportu kolejowego w Polsce:

1. Przewozy kolejaPLNRQZHQFMRQDOQ\PLPLPR]QDF]Q\FKQDNáDGyZQDLFKPRGHUQL]DFMĊi na tabor

RUD] URVQąF\FK VXEV\GLyZ w UDPDFK V\VWHPX 362 XVáXJ SXEOLF]Q\FK SR]RVWDMą RG U

Z SDĔVWZDFK UE-15 prawie na tym samym poziomie, FR SU]\ V]\ENLP Z]URĞFLH SU]HZR]yZ

w innycKJDáĊ]LDFKWUDQVSRUWX VNXWNXMH]QDF]Q\PVSDGNLHPLFKXG]LDáXZU\QNXWUDQVSRUWRZ\P

2. 3U]HZR]\NROHMDPLGXĪ\FKSUĊGNRĞFLZW\PVDP\PF]DVLHZ]URVá\SUDZLH-krotnie, a LFKXG]LDá

w rynku kolejowym w Europie Z]UyVáGRZZ\QLNXuruchomienia nowych linii GXĪHMSUĊGNRĞFL,

SR]\VNDQLXSDVDĪHUyZ]LQQ\FKJDáĊ]LWUDQVSRUWXRUD]JHQHURZDQLXQRZHJRSRS\WX

3. :]URVWSU]HZR]yZNROHMDPLGXĪych SUĊGNRĞFL]DVDGQLF]RVNRPSHQVRZDáQLHGRVWDWHF]QHZ\QLNL

VHNWRUD NRQZHQFMRQDOQHJR L XPRĪOLZLá XWU]\PDQLH XG]LDáX NROHL Z U\QNu transportowym na

]EOLĪRQ\PSR]LRPLH.

4. Przewozy kolejami konwencjonalnymi w SDĔVWZDFK 8(-12 DNFHV SR U VSDGá\ SUDZLH

3-krotnie, DEUDNZW\FKSDĔVWZDFKNROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFLXQLHPRĪOLZLá przynajmniej F]ĊĞFLRZH

VNRPSHQVRZDQLHXE\WNyZ

Wnioski z przedstawionej analizy VąSRGVWDZąGRSR]\W\ZQHMRFHQ\]PLDQMDNLH]DFKRG]ąZRVWDWQLFK

latach w Europie L XNLHUXQNRZDQLX UR]ZRMX NROHL QD EXGRZĊ QRZ\FK OLQLL GXĪ\FK SUĊGNRĞFL NWyUH

XPRĪOLZLDMą SU]HZRĨQLNRP NROHMRZ\P stworzenie konkurencyjnej oferty w stosXQNX GR LQQ\FK JDáĊ]L

transportu. Mimo kryzysu na rynkach finansowych, LORĞüLQZHVW\FMLZQRZHOLQLHQLHXOHJáD]PQLHMV]HQLX,

a w Z\QLNX UHQWRZQRĞFL W\FK LQZHVW\FML Z SRUyZQDQLX ] NROHMDPL NRQZHQFMRQDOQ\PL PRĪOLZH MHVW LFK

ILQDQVRZDQLHWDNĪH]HĞURGNyZprywatnych.

5RODNROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFL jako eneUJRRV]F]Ċdnego, ekologicznego i bezpieczneJRĞURGNDWUDQVSRrtu

]RVWDáD ZVND]DQLD Z %LDáHM .VLĊG]H RSXEOLNRZDQHM SU]H] .RPLVMĊ Europejską w marcu br. (COM

144/2011). StwiHUG]RQR Z QLHM ĪH Ä ĪDGQD GXĪD ]PLDQD Z VHNWRU]H QLH EĊG]LH PRĪOLZD EH] ZVSDUFLD

stosownej sieci i jej inteligentnego wykorzystania ´ :\]QDF]RQ\ ]RVWDá WHĪ FHO Ä 8NRĔF]HQLH V]\ENLHM

HXURSHMVNLHMVLHFLNROHMRZHMGRU7U]\NURWQ\Z]URVWLVWQLHMąFHMVLHFLV]\ENLFKNROHLGRURUD]

zachowDQLH JĊVWHM VLHFL NROHMRZHM ZH ZV]\VWNLFK SDĔVWZDFK F]áRQNRZVNLFK 'R U ZLĊNV]D F]ĊĞü

UXFKXSDVDĪHUVNLHJRQDĞUHGQLHRGOHJáRĞFLSRZLQQDRGE\ZDüVLĊNROHMą ´ [20].

3.33/.6$&HQWUXP.ROHL'XĪ\FK3UĊGNRĞFL

Kierunki rozwoju kolei GXĪ\FKSUĊGNRĞFLZ3ROVFH

%LRUąF SRG XZDJĊ cele unijnej polityki transportowej i wyniki analiz, program rozwoju kolei w Polsce

Z\PDJD LVWRWQHJR SU]HRULHQWRZDQLD FR ZVND]\ZDQH MHVW WDNĪH Z LQQ\FK NUDMRZ\FK GRNXPHQWDFK

eksperckich w zakresie rozwoju Polski. Potrzeba budowy OLQLL GXĪ\FK SUĊGNRĞFL Z\QLND QLH W\ONR

]NRQLHF]QRĞFLSRSUDZ\V\WXDFMLU\QNRZHMLHNRQRPLF]QHMSU]HZRĨQLNyZ, DOHWDNĪHMHVWHOHPHQWHPSRSUDZ\

VSyMQRĞFLNUDMXLNRQNXUHQF\MQRĞFLUHJLRQyZQDU\QNXHXURSHMVNLP3ROVNDMHVWERZLHP]E\WGXĪ\PNUDMHP,

aby zapewnienie V]\ENLFK SRáąF]HĔ PLĊG]\UHJLRQDOQ\FK PRĪOLZH E\áR W\ONR SRSU]H] EXGRZĊ DXWRVWUDG

LGUyJV]\ENLHJRUXFKXRUD]PRGHUQL]DFMĊOLQLLNROHMRZ\FK. 2EHFQDVLHüOLQLLNROHMRZ\FKSRFKRG]LZVZoim

NV]WDáFLH ]DVDGQLF]R ] ;,; ZLHNX L MHVW QLHUyZQRPLHUQD Z UyĪQ\FK UHJLRQDFK NUDMX RUD] QLH ]DSHZQLD

EH]SRĞUHGQLFK V]\ENLFK SRáąF]HĔ SRPLĊG]\ JáyZQ\PL DJORPHUDFMDmi miejskimi. 1D DVSHNW\ WH ]ZUyFLá

XZDJĊZLFHSU]HZRGQLF]ąF\.RPLVML(XURSHMVNLHM6LLP.DOODVRGSRZLHG]LDOQ\]DWUDQVSRUWNWyU\ZVND]XMąF

QDQLHGRUR]ZyMLQIUDVWUXNWXU\Z3ROVFHSRZLHG]LDáĪH3ROVNDMHVWMHG\Q\P]QDMZLĊNV]\FKSDĔVWZ8QLL

QLHSRVLDGDMąF\PNROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFL [19].

3URJUDP\EXGRZ\NROHLGXĪ\FKSUĊGNRĞFLZLQQ\FKSDĔVWZDFK]UHJXá\E\á\ZDĪQ\PHOHPHQWHPstrategii

ich UR]ZRMX L LQZHVW\FMH WH JHQHURZDá\ Z]URVW 3.%, WDNĪH Z VSRVyE SRĞUHGQL SRSU]H] SRGQLHVLHQLH

DWUDNF\MQRĞFLJRVSRGDUF]HMUHJLRQyZLSRSUDZĊLFKZ]DMHPQ\FKSRZLą]DĔGODX]\VNDQLDHIHNWyZV\QHUJLL

RUD]SRSUDZĊLFKSRZLą]DĔPLĊG]\QDURGRZ\FK :SODQDFKUR]ZRMXVLHFLNROHMRZHMZ3ROVFHQDOHĪ\WDNĪH

Z]Ląü SRG XZDJĊ ĪH Z 8QLL ]RVWDá\ UyZQLHĪ SRGMĊWH G]LDáDQLD Z NLHUXQNX SRSUDZ\ ZDUXQNyZ dla

SU]HZR]yZWRZDURZ\FKZJáywnych korytarzach transportowych poprzez utworzenie sieci priorytetowych

GOD WHJR VHJPHQWX OLQLL NROHMRZ\FK 5R]SRU]ąG]HQLH Parlamentu Europejskiego i Rady 913/2010).

1DWHUHQLH3ROVNL]RVWDá\Z\]QDF]RQHQDVWĊSXMąFHNRU\WDU]HNWyUHF]ĊĞFLRZRSRNU\ZDMąVLĊ]JáyZQ\PL

NRU\WDU]DPLGODSU]HZR]yZSDVDĪHUVNLFK linia E20 Kunowice ± 3R]QDĔ ± Warszawa ± Terespol/Kaunas

(E75) i linia C-E65/E65 Gdynia ± Katowice ± Ostrawa.

:ĞZLHWOHW\FKGHF\]MLV]F]HJyOQHJR]QDF]HQLDQDELHUDbudowa linii GXĪych SUĊGNRĞFL:DUV]DZD± àyGĨ±

3R]QDĔ:URFáDZ NWyUD XPRĪOLZL Z Z\QLNX SU]HQLHVLHQLD QD QLą V]\ENLFK SRFLąJyZ SDVDĪHUVNLFK,

]ZROQLHQLH ]GROQRĞFL SU]HSXVWRZHM GOD UXFKX WRZDURZHJR L UHJLRQDOQHJR QD OLQLL :DUV]DZD ± 3R]QDĔ

1DOHĪ\ WDNĪH ]DNáDGDü ]JRGQLH ] Z\PDJDQLDPL UR]SRU]ąG]HQLD tworzenie nowych korytarzy

transportowych, ZSLHUZV]HMNROHMQRĞFLQDOLQLL(&-E59 Szczecin ± :URFáDZ- 0LĊG]\OHVLHLNRU\WDU]X

Warszawa ± àyGĨ± :URFáDZMDNRSU]HGáXĪHQLXOLQLL(5DLO%DOWLFD

Przedstawiona w dokumencie koncepcja rozwoju systemu kolei GXĪ\FK SUĊGNRĞFLZ3ROVFHZJáyZQ\FK

korytarzach transportowych MHVWSRZLą]DQD]SODQDPLPRGHUQL]DFMLLUHZLWDOL]DFMLVLHFLNRQZHQFMRQDOQHM

:\V]F]HJyOQLRQHSURSR]\FMHQRZ\FKOLQLLGXĪych SUĊGNRĞFLEĊGąSU]HGPLRWHPVWudiyZ w celu wyboru ich

najkorzystniejszego przebiegu RUD]QLH]EĊGQ\FKNRQVXOWDFML=DNáDGDVLĊWHĪĪH]JRGQLH]QDMQRZV]\PL

tendencjami europejskimi na liniach GXĪych SUĊGNRĞFLEĊGą]ORNDOL]RZDQHPQLHMV]HVWDFMHR]QDF]eniu

UHJLRQDOQ\PGODREVáXJLZ\EUDQ\FKSRFLąJyZGXĪych SUĊGNRĞFL

'RNXPHQWMHVWWDNĪHSURSR]\FMąGOD okresowej rewizji Master Planu dla kolei Z3ROVFHLSURSR]\FMąGOD

poszerzenia sieci TEN-7 GOD UXFKX SDVDĪHUVNLHJR QD WHUHQLH 3ROVNL Z SRZLą]DQLX ] ]DJUDQLF]Q\PL

SURMHNWDPL UR]ZRMX NROHL GXĪ\FK SUĊGNRĞFL w oparciu o porozumienie PLQLVWUyZ LQIUDVWUXNWXU\

i transportu Grupy Wyszehradzkiej z 20 kwietnia 2010 r.

Przedstawiona koncepcja rozwoju systemu kolei GXĪ\FKSUĊGNRĞFLZ3ROVFH]RVWDáDSRGGDQa konsultacji

i w obecnej wersji zawiera odniesienia do przedstawionych w ich trakcie uwag.

3.33/.6$&HQWUXP.ROHL'XĪ\FK3UĊGNRĞFL

Kierunki rozwoju kolei GXĪ\FKSUĊGNRĞFLZ3ROVFH

1. 7UHQG\ğZLDWRZHZUR]ZRMXWUDQVSRUWXNROHMRZHJR

1.1. Uwarunkowania techniczno-ekonomiczne

:LĊNV]RĞüOLQLLNROHMRZ\FKZ(XURSLH]RVWDáDZ\EXGRZDQDMHV]F]HZ;,;OXEQDSRF]ąWNX;;ZLHNX/LQLH

WHPDMą]DVDGQLF]RSDUDPHWU\NRQVWUXNF\MQHXPRĪOLZLDMąFHRVLąJQLĊFLHQDQLFKSUĊGNRĞFLPDNV\PDOQHM

do 120 ± NPK7\ONRQDQLHOLF]Q\FKPRĪOLZHMHVWRVLąJQLĊFLHSUĊGNRĞFLNPK, a w Z\MąWNRZ\FK

SU]\SDGNDFKQLHFRW\ONRZLĊNV]HM - 230 km/h). Proces moderni]DFMLW\FKOLQLLPLDáQDFHOXJáyZQLHLFK

HOHNWU\ILNDFMĊ ZSURZDG]HQLH QRZHM NRQVWUXNFML WRUyZ F]\ WHĪ PRQWDĪ EDUG]LHM QRZRF]HVQHJR V\VWHPX

V\JQDOL]DFML2LOHE\áRWRPRĪOLZH, GRNRQ\ZDQRWDNĪHSRGQLHVLHQLDSUĊGNRĞFLPDNV\PDOQHMR NLONDG]LHVLąW

NLORPHWUyZ QD JRG]LQĊ 8]\VNLZDQH VNUyFHQLD SU]HMD]GyZ Vą MHGQDN QLHZLHONLH SU]\ podniesieniu

SUĊGNRĞFL]HGRNPKZ\QRV]ąRQH zazwyczaj do 10 - 12 PLQXWQDNDĪGH km linii, a przy

SRGQLHVLHQLX SUĊGNRĞFL GR NPK GR 18 minut. Modernizacja linii do 200 km/h wymaga jednak

]QDF]Q\FKQDNáDGyZQLHU]DGNR]EOLĪRQ\FKGRNRV]WyZEXGRZ\QRZHMOLQLLD X]\VNDQLHHIHNWyZZSRVWDFL

]ZLĊNV]HQLDĞUHGQLHMSUĊGNRĞFLSRFLąJyZSDVDĪHUVNLFKQDOLQLDFKRGXĪ\PREFLąĪHQLXQDSRW\NDEDULHUĊ

Z SRVWDFL EUDNX ]GROQRĞFL SU]HSXVWRZHM QD OLQLDFK R UXFKX PLHV]DQ\P ĝUHGQLD SUĊGNRĞü SRFLąJyZ

WRZDURZ\FKZ\QRVLRNRáR60 - 80 km/h, a SDVDĪHUVNLFKUHJLRQDOQ\FKMHVWWHJRVDPHJRU]ĊGX, co oznacza,

ĪH PRJą NXUVRZDü EH]NROL]\MQLH QD WHM VDPHM OLQLL :SURZDG]HQLH ZLĊNV]HM liczby SRFLąJyZ R GXĪych

SUĊGNRĞFLDFKPDNV\PDOQ\FKSRZDĪQLHRJUDQLF]D]GROQRĞüSU]HSXVWRZąOLQLL

.RQLHF]QRĞü]ZLĊNV]DQLDSUĊGNRĞFLKDQGORZ\FKSRFLąJyZSDVDĪHUVNLFKZUHODFMDFKPLĊG]\UHJLRQDOQ\FK

jest kluczowym zagadnieniem w ]DSHZQLHQLX NRQNXUHQF\MQRĞFL transportu kolejowego. Brak dobrej

LQIUDVWUXNWXU\NROHMRZHMXQLHPRĪOLZLDSU]HZRĨQLNRPNROHMRZ\PVWZRU]HQLHDWUDNF\MQHMRIHUW\SU]HZR]RZHM

SU]\QRV]ąFHMLPGRFKRG\SRNU\ZDMąFHFRQDMPQLHMNRV]W\G]LDáDOQRĞFL:HIHNFLHVáDEDRIHUWDSU]HZR]RZD

Z\PDJD URVQąF\FK VXEZHQFML GOD SU]HZRĨQLNyZ $OWHUQDW\Zą Vą ZLĊF W\ONR LQZHVW\FMH Z QRZH OLQLH

NROHMRZHRZ\VRNLFKSDUDPHWUDFKWHFKQLF]Q\FK.RV]WSRQLHVLRQ\QDLFKEXGRZĊ]ZUDFDVLĊZRNUHVLH

SyĨQLHMV]\PZSRVWDFL]PQLHMV]HQLDOXEFDáNRZLWHMOLNZLGDFMLVXEZHQFMLGRSU]HZR]yZSDVDĪHUVNLFK

'RPLQXMąFH WHQGHQFMH Z NROHMQLFWZLH HXURSHMVNLm, D WDNĪH SR]DHXURSHMVNLFK NUDMyZ $]ML

L$PHU\NL3RáXGQLRZHMWREXGRZDQRZ\FKOLQLLNROHMRZ\FKRZ\VRNLFKSDUDPHWUDFKWHFKQLF]Q\FKSUĊGNRĞü

PDNV\PDOQDSRZ\ĪHMNPKXPRĪOLZLDMąF\FKSRGUyĪRZDQLHSRPLĊG]\FHQWUDPLDJORPHUDFML]HĞUHGQLą

SUĊGNRĞFLą SRQDG NPK D ZLĊF SRQDG -NURWQLH Z\ĪV]ą RG PRĪOLZHM SU]\ UR]EXGRZDQHM VLHFL

autostrad.

1.2. 5R]ZyMV\VWHPyZNROHLGXī\FKSUċGNRğFL

W latach 50. XX wieku w ramach programu restrukturyzacji sieci kolejowej w JapRQLLNWyUHMVWDQQLHPyJá

VSURVWDü URVQąF\P SRWU]HERP V]\ENR UR]ZLMDMąFHM VLĊ JRVSRGDUNL GRNRQDQR DQDOL]\ PRĪOLZRĞFL

MHM SRSUDZ\ 1DMOHSV]\P UR]ZLą]DQLHP SRG Z]JOĊGHP WHFKQLF]QR-HNRQRPLF]Q\P RND]DáD VLĊ EXGRZD

QRZ\FKOLQLLGXĪ\FKSUĊGNRĞFL2WZDUWDZUSLHUZV]DOLQLDPLDáDSUĊGNRĞüPDNV\PDOQą10 km/h,

NWyUD VXNFHV\ZQLH E\áD ]ZLĊNV]DQD Z QDVWĊSQ\FK ODWDFK GR 270 km/h. 1D QDVWĊSQ\FK OLQLDFK GXĪ\FK

SUĊGNRĞFLZ-DSRQLLSU]HZLG]LDQRMXĪRVLąJDQLHSUĊGNRĞFLU]ĊGXNPK

/LQLHGXĪ\FKSUĊGNRĞFLPDMąREHFQLHPLQ-DSRQLD)UDQFMD1LHPF\+LV]SDQLD:áRFK\%HOJLD+RODQGLD

Wlk. Brytania, Korea 3ád., Chiny, Tajwan, Turcja.

:EXGRZLH]QDMGXMąVLĊpierwsze linie w Szwecji i Iranie.

3.33/.6$&HQWUXP.ROHL'XĪ\FK3UĊGNRĞFL

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: