zabawy dydaktyczny.doc

Cele dydaktyczne: prawidłowe rozpoznawanie zabawek przy pomocy dotyku, ćwiczenie umiejętności dobierania zabawek w pary.

Dzieci siedzą w kole. W środku koła leży worek. Znajdują się w nim po dwie takie same zabawki. Dzieci po kolei wkładają rękę do worka i wybierają po jednej zabawce. Na podstawie dotyku odgadują, co to jest, nazywają zabawkę, a potem wyjmują ją sprawdzają, czy się nie pomyliły. Następnie kładą zabawki do przygotowanych obok kół w taki sposób, aby dobrać je parami.
Początek formularza

Dół formularza

Cel dydaktyczny: ćwiczenie narządów mowy przy wymawianiu określonych głosek,ćwiczenie spostrzegawczości.

Prowadzący pokazuje dzieciom zgromadzone przedmioty dzieci je nazywają. Jedno z dzieci opuszcza salę. Pozostałe chowają jeden przedmiot. Zgadujący powraca i przygląda się rozłożonym przedmiotom. Na pytanie dzieci: „Powiedz co schowaliśmy?” szukający odpowiada podając nazwę przedmiotu. Po czym szuka ukrytego w pobliżu przedmiotu.

Cele dydaktyczne: prawidłowe rozpoznawanie zabawek przy pomocy dotyku, ćwiczenie umiejętności dobierania zabawek w pary.

Dzieci siedzą w kole. W środku koła leży worek. Znajdują się w nim po dwie takie same zabawki. Dzieci po kolei wkładają rękę do worka i wybierają po jednej zabawce. Na podstawie dotyku odgadują, co to jest, nazywają zabawkę, a potem wyjmują ją sprawdzają, czy się nie pomyliły. Następnie kładą zabawki do przygotowanych obok kół w taki sposób, aby dobrać je parami.

Dzieci ustawione są w kółku. Prowadzący wymienia (można także śpiewać na określona melodię) poszczególne części ciała:
„Głowa, ramiona, kolana, pięty , kolana, pięty, kolana, pięty.
Głowa ramiona, kolana, brzuch.
Oczy uszy, usta ,nos”.
Dzieci podczas wymawiania części ciała prawidłowo je pokazują. W miarę ilości powtórzeń tempo piosenki przyspiesza.

1. Przedmowa
Postulaty rozwijania pełnej osobowości dziecka od wczesnych lat jego życia, rozszerzania zakresu jego wiadomości, pogłębiania uzdolnień oraz wyrabiania aktywnego stosunku do otoczenia społecznego, stworzyły konieczność szukania najskuteczniejszych sposobów i metod realizacji tych założeń.
Wybór ich zależy oczywiście od wieku dzieci, którymi zamierzamy się zajmować.
Niniejsza książka dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym, czyli – od lat 3 do 7. Aby osiągnąć realizację myśli wychowawczej odnośnie tych najmłodszych, należy stworzyć atmosferę sprzyjającą nawiązaniu możliwie bliskiego kontaktu z nimi.
Jedną ze skuteczniejszych metod oddziaływania są w tym wieku zabawy dydaktyczne.
Zabawy dydaktyczne, czyli kształcące, przyśpieszają rozwój umiejętności porozumiewania się z otoczeniem przez rozszerzanie skromnego jeszcze zasobu słów, którymi dzieci się posługują, ugruntowują pojęcia, utrwalają wiadomości uzyskane drogą własnych doświadczeń w toku zabaw i zajęć, ćwiczą funkcje umysłowe i rozwijają uzdolnienia. Ponadto wywierają one poważny wpływ na zdyscyplinowanie dzieci. Poznając obowiązujące w tych zabawach prawidła, dzieci zaczynają rozumieć potrzebę ich istnienia i wdrażają się do podporządkowywania stawianym im wymaganiom.
Pomimo tych poważnych wartości wychowawczych zabawy dydaktyczne o różnym charakterze są, ogólnie biorąc, nader rzadko stosowane w przedszkolach. Przyczyny takiego stanu rzeczy należy szukać w braku odpowiednich wzorów zabaw oraz instrukcji do ich przeprowadzania.
Lukę tę w publikacjach wychowawczo-dydaktycznych próbuje w pewnej mierze wypełnić niniejszy zbiór przykładów zabaw dydaktycznych.
Przekazując tę pracę do użytku koleżanek nauczycieli mam nadzieję, że jej treść przyczyni się do upowszechniania zabaw tego typu oraz zachęci do wzbogacenia dość ograniczonej liczby przykładów nowymi cennymi pomysłami.
Pragnę wyrazić wdzięczność kol. Doc. Dr Halinie Mystkowskiej za cenne rady dotyczące formy opisywania przebiegu zabaw. Jej zabawy ortofoniczne jako pionierskie, stanowiły podstawę opracowania zabaw mających na celu usprawnienie i korektę wymowy (IV gr. Zabaw). Serdecznie dziękuję również tym koleżankom, które dostarczyły mi koncepcji niektórych zabaw oraz kol. Kol. I. Dudzińskiej, D. Horn, Z. Łaskiej, J. Ostrowskiej, T. Szulewskiej i I. Złomskiej za wypróbowanie wielu zabaw, przeprowadzenie ich w grupach dziecięcych i udzielenie mi cennych uwag dotyczących organizacji ich przebiegu.

2. Właściwości zabaw dydaktycznych
W przedszkolu wyróżniamy:
a) zabawy nie wyuczone, które dzieci podejmują z własnej inicjatywy i kierują ich przebiegiem samorzutnie
b) zabawy inicjowane i kierowane przez nauczycielkę
c) fragmenty zabaw dydaktycznych wplecione w przebieg zajęć
3. Zabawy dla trzylatków
a) polegające na rozróżnianiu cech przedmiotów: barwy, kształtu, wielkości
Wkładamy chorągiewki:
Cel dydaktyczny. Utrwalanie znajomości kolorów niebieskiego, czerwonego, żółtego, zielonego.
Rozumienie określeń – taki sam, inny.
Pomoce. 8 chorągiewek na patyczkach. Po 2 egzemplarze każdego z wyżej wymienionych kolorów, po 4 pojemniki.
Liczba uczestników i miejsce zabawy. 4 dzieci. Przebieg zabawy na sali.
Wprowadzenie wstępne. Nauczycielka podnosi w górę, po kolei 4 chorągiewki. Dzieci określają kolory.
Przebieg zabawy. Cztery pojemniki są rozstawione na stolikach. Nauczycielka wstawia do każdego z nich chorągiewkę innego koloru. Dzieci otrzymują również po jednej chorągiewce. Nauczycielka mówi: „Gdy dam wam znak, pójdziecie i dołożycie do każdej chorągiewki drugą tego samego koloru”. Gdy dzieci spełnią polecenie, nauczycielka zastanawia się chwilę i mówi: „A może będzie ładniej, gdy w każdym kubeczku będzie po dwie chorągiewki, ale każda innego koloru. Spróbujcie je zmienić. Każde z was podejdzie do kubeczka, do którego włożyło chorągiewkę, wyjmie ją i przeniesie do innego”. Nauczycielka zamyka oczy, dzieci wykonują poleconą czynność.
Następnie na pytanie nauczycielki, dzieci próbują odpowiadać, w jakich kolorach są teraz chorągiewki w poszczególnych kubeczkach.
Prawidła. Dzieci opuszczają miejsca dopiero po usłyszeniu hasła podanego przez nauczycielkę.
b) utrwalające wiadomości o otoczeniu społecznym i przyrodniczym
Do kogo toczysz piłkę?
Cel dydaktyczny. Utrwalenie imion kolegów z grupy.
Pomoce. Piłka duża, lekka.
Liczba uczestników i miejsce zabawy. 10-15 dzieci. Przebieg na otwartym terenie na trawniku lub na sali.
Wprowadzenie wstępne. Nauczycielka sprawdza, czy dzieci znają imiona kolegów. Jako motyw sprawdzania podaje udział w zabawie. „Musicie dobrze wiedzieć, jak komu na imię, żeby móc uczestniczyć w zabawie, która się za chwilę zacznie”.
Przebieg zabawy. Dzieci siedzą na trawniku lub na podłodze, tworząc raczej zwarte koło. Wskazane przez nauczycielkę dziecko staje na środku koła, rozgląda się, a po zdecydowaniu do kogo będzie toczyc piłkę wypowiada głośno i wyraźnie imię kolegi i dopiero wówczas toczy piłkę w jego kierunku. Jeśli trafi poprawnie, dostaje piłkę z powrotem i ma prawo do powtórnego rzutu, tym razem do innego dziecka. Jeśli chybi, zastępuje je dziecko, którego imię było wywołane. Jest to nagroda za doznany zawód próżnego oczekiwania na piłkę.
Prawidła. Dziecko, które trzyma piłkę, toczy ją dopiero po wypowiedzeniu imienia kolegi.
c) ćwiczące mięśnie narządów mowy
Przygoda kurcząt
Cel dydaktyczny. Przećwiczenie narządów mowy przez powtarzanie zgłosek: pi, hau, ko.
Pomoce. a) symboliczne przebrania dla kury, kota i psa. b) patyk do wyznaczania koła na boisku.
Liczba uczestników i miejsce zabawy. 8-10 dzieci. Przebieg zabawy na otwartym terenie.
Wprowadzenie wstępne. Nauczycielka opowiada historyjkę o kurze, która broniła swoich dzieci przed skradającym się kotem. W obronie kurcząt staje pies. Przepędza on kota. Wszystkie powtarzające się w opowiadaniu głosy zwierząt są akcentowane przez nauczycielkę przesadnie. Po opowiadaniu proponuje się dzieciom odtworzenie historyjki: „Zabawimy się w przygodę kury i kurcząt”.
Przed rozpoczęciem zabawy dzieci powtarzają niektóre fragmenty akcji i naśladują głosy poszczególnych zwierząt. „Kto potrafi tak groźnie zaszczekać, żeby się kot przestraszył? Kto potrafi zawołać tak jak kura? Kto zapiszczy jak te kurczęta, które bały się kota?”
Przebieg zabawy. Na boisku zakreśla się koło o średnicy ok. 5-6 m. Nauczycielka przydziela role: psa, kota i kurcząt i przy wprowadzaniu zabawy po raz pierwszy rezerwuje dla siebie rolę kury – matki. Kurczęta biegają po zakreślonym placu. Kura zwołuje rozproszone dzieci wołając „ko-ko-ko”. Kurczęta piszczą „pi-pi-pi”. Kot okrąża teren miaucząc, Pies przepędza kota groźnym ujadaniem. Kurczęta tulą się do matki, a potem znowu wybiegają ponownie na teren piszcząc wesoło „pi-pi-pi”. Powtarzając zabawę, rolę kury można powierzyć dziecku, które bez trudu i wyraźnie wymawia głoskę k.
Prawidła. Dzieci starają się możliwie wiernie naśladować głosy zwierząt i ptaków.

4. Zabawy dla czterolatków
a) polegające na rozróżnianiu cech przedmiotów, np.: barwy, kształtu, wielkości, spoistości, rodzaju, powierzchni, dźwięku oraz ustawienia osób i układu przedmiotów w przestrzeni
Kto zmienił miejsce?
Cel dydaktyczny. Utrwalenie imion kolegów. Ćwiczenie orientacji i pamięci.
Liczba uczestników i miejsce zabawy. 7-8 dzieci. Przebieg zabawy na trawniku w ogrodzie, ewentualnie na sali.
Wprowadzenie wstępne. Dzieci stoją półkolem. Nauczycielka poleca 1 lub dzieciom, po kolei, zmienić zajmowane miejsce i pyta: „Gdzie te dzieci stały poprzednio? Kto zauwazył zmianę”?
Przebieg zabawy. Gromadka siedzi kołem. Dzieci dostają wskazanie, by przyjrzały się dokładnie, kto koło kogo siedzi: „Koło kogo siedzi Jaś, koło kogo Basia, Janeczka. W zabawie jedno z was zmieni miejsce. Trzeba będzie zgadywać, kto się przesiadł i powiedzieć, gdzie siedział przedtem”.
Po tej zapowiedzi jedno z dzieci odchodzi na bok, o tyle daleko, by nie słyszeć rozmów kolegów. Dzieci wyznaczają same, kto i gdzie ma się przesiąść, i wówczas wzywają zgadującego. Gdy nadejdzie, pytają: „Powiedz, kto zmienił miejsce?” Po otrzymaniu prawidłowej odpowiedzi dzieci proszą dalej: „To przeprowadź go tam, gdzie siedział poprzednio”. Kto wypełni obydwa zadania poprawnie, jest nagrodzony oklaskami.
Prawidła. Dziecko zgadujące powinno podać imię dziecka, które zmieniło miejsce. Dzieci nie mogą podpowiadać.
b) utrwalające pojęcia i stosunki liczbowe
Słuchamy bębenka
Cel dydaktyczny. Utrwalanie znajomości liczb w zakresie od 1 do 3 przez odtwarzanie liczby słyszanych dźwięków za pomocą zbioru krążków.
Pomoce. a) 12 kartoników ze zbiorami krążków w ilości 1, 2, 3. Każdy jednakowo liczny zbiór powtórzony jest 4 razy. b) bębenek i pałeczka.
Liczba uczestników i miejsce zabawy. 4 dzieci. Przebieg gry przy stoliku, na otwartym terenie lub na sali.
Wprowadzenie wstępne. Nauczycielka uderza młotkiem w klocek lub bębenek – jeden raz. Dzieci określają czynność i mówią, ile usłyszały uderzeń. Następnie nauczycielka uderza dwa razy. Tym razem dzieci wyszukują wśród leżących na stole kartoników te, których zbiór odtwarza liczbę uderzeń.
Przebieg zabawy. Każde z dzieci otrzymuje po 3 uprzednio potasowane kartoniki. Po obejrzeniu odwracają je na lewą stronę. Nauczycielka uderza w bębenek jeden raz, potem trzy i dwa razy tak, by dzieci nie widziały wykonywanej czynności. Za każdym razem czeka, żeby dzieci sprawdziły, czy wśród swoich kartoników mają zbiory odpowiadające liczbie uderzeń i te z nich odkryły. Zależnie od szczęścia niektóre dzieci wcześniej, inne później odkrywają wszystkie kartoniki. Kto pierwszy odkrył „temu się udało”.
Powtarzając zabawę, której przebieg trwa bardzo krótko, trzeba zmienić kolejność liczby uderzeń oraz wymienić rozdane dzieciom kartoniki.
Prawidła. Dzieci przeliczają uderzenia po cichu.
c) utrwalające wiadomości o otoczeniu społecznym i przyrodniczym
Pokaż obrazek, o którym mówiłam
Cel dydaktyczny. Wdrażanie do uważnego słuchania opisu słownego i wiązania go z treścią obrazka.
Pomoce. 4-5 obrazków kolorowych. Każdy z nich przedstawia wyraźnie odmienną od pozostałych scenę z życia dzieci czy zwierząt.
Liczba uczestników i miejsce zabawy. 8-10 dzieci. Przebieg zabawy na sali.
Przebieg zabawy. Dzieci zajmują miejsca przed tablicą, na której wiszą obrazki przysłonięte papierem. Nauczycielka odsłania papier i mówi: „Opowiem wam o jednym z tych obrazków. Nie powiem o którym. Gdy będziecie wszyscy bardzo uważnie słuchać, na pewno domyślicie się sami. Gdy skończę opowiadać, pokażecie mi ten obrazek, o którym mówiłam”. Mając w pamięci dokładną treść każdego obrazka, nauczycielka pisuje, co znajduje się na jednym z nich nie zwracając wzroku w jego kierunku.
Dzieci śledzą opis. Każde z nich stara się zorientować, o którym obrazku mowa. Po zakończeniu opowiadania jedno z dzieci wskazuje obrazek, a pozostałe omawiając znajdujące się na nim postacie, czynności i sytuacje, uzasadniają w ten sposób słuszność wyboru wskazanego przez kolegę.
Prawidła. Dzieci odpowiadają dopiero wtedy, gdy nauczycielka skończy opowiadanie.

ZABAWY USPOKAJAJĄCE

Rozpoznaj, kto to

Jednemu uczestnikowi zawiązujemy oczy. Grupa siada lub stoi w kręgu. "Niewidzący" prze-

kręca się trzy razy wokół własnej osi, podchodzi do którejś z siedzących osób i poprzez jej dotykanie odgadnąć, kim ona jest. Jeżeli wymieni prawidłowe imię, obaj uczestnicy zamie-

niają się rolami. W przeciwnym wypadku rozpoznający ponawia próbę.

Wędrujący balon

Grupa siedzi naprzeciwko siebie na podłodze w dwóch rzędach, tak blisko siebie, aby można było dotknąć się stopami. Pomiędzy stopy pierwszej pary wkładamy nadmuchany balon.

Musi on teraz przewędrować przez cały szereg, nie upadając przy tym na podłogę. Zabawa będzie o wiele lepiej przebiegała, gdy wszyscy zdejmą buty.

Cicha opowieść

Wszyscy uczestnicy siadają przy stole lub w ławkach. Prowadzący opowiada historyjkę, a dzieci dodają do niej odgłosy, stukając palcami albo wydając różne dźwięki: "Kropi deszcz.

Z rynny na dachu spływają kropelki. Myszka wystawiła głowę ze swojej norki i porusza noskiem, wyłapując dolatujące do niej zapachy. Biegnie szybko, do domku, gdzie wyczuła jedzenie. Tam sprawnie rozłupuje znalezione ziarenko słonecznika. Widzi to kot. Miękkimi krokami podkrada się bliżej. Myszka chrupie ziarenko swoimi ostrymi ząbkami. Nagle

przejeżdża obok rowerzysta. Słychać jego dynamo. Myszka odwraca się, zauważa kota i biegnie małymi kroczkami do norki. Kot wraca miękko i posuwiście na swoje legowisko. Układa się na nim i woła głośno: Miau!"

Zaśnij, obudź się

Dzieci siedzą przy stołach. Dla każdego z tych stołów ustalony zostaje czarodziejski dźwięk, Może to być: brzęk pęku kluczy, uderzenie w trójkąt, itp. Dzieci kładą ramiona na stole i chowają w nich swoje twarze po czym budzą się po cichu po usłyszeniu swojego dżwięku.

Dla starszych dzieci można podać wersję z robotami. Przebudzanie się następuje stopniowo, takimi ruchami, jakie wykonują roboty.

Tworzenie form

Długi sznur związany zostaje tak, by można było z niego utworzyć duży okrąg. Wszyscy uczestnicy przytrzymują go mocno obiema rękami. Na zawołanie dzieci tworzą: kwadrat, prostokąt owal, trójkąt, gwiazda pięcioramienna, łuk księżyca, koło itd.

Zupa czarownic

Wszyscy uczestnicy siedzą w kole. W środku ustawiamy umowny kocioł. Jedna osoba jest wiedźmą, która chodzi wkoło kotła mówiąc: "Zupa czarownic, zupa czarownic, co wkładam do środka? I pokazuje na jedno z dzieci. Wskazana osoba wymienia jakiś obrzydliwy składnik, np. nogi pajęcze! Podchodzi do kotła i wrzuca do niego w formie pantomimy podaną rzecz. Następnie do kotła wpada nowy składnik. Teraz czarownica woła: kotle przemieszaj się! Dzieci mrucząc wymieniają kolejno składniki które wpadły do kotła, po czym zabawa trwa dalej.

Usłysz mnie i znajdź mnie

Dla każdego uczestnika przygotowana zostaje karteczka z imieniem. Wszyscy dzielą się na dwie grupy: "niewidzących" i "siedzących". Karteczki siedzących zostają przemieszane. Każdy niewidzący losuje jedną z nich. Tę osobę musi odnaleźć w trakcie zabawy. Niewidzącym zawiązujemy oczy, a siedzący rozpraszają się po całym pomieszczeniu i siada-

Ją na podłodze. Nie wolno im opuszczać już raz wybranego miejsca. Niewidzący wołają po kolei imiona uczestników, których muszą odszukać. Ci odpowiadają krótko TUTAJ. W czasie zabawy niewidzącym wolno jeszcze 2 razy wywołać imię. Jeśli niewidzący odnalazł swojego siedzącego przechodzą pod ścianę. Kiedy już wszyscy siedzący zostali odszukani następuje zamiana ról.

Głowa, barki, kolano i stopa

Dzieci dobierają się parami i siadają naprzeciwko siebie, tak blisko, by ich kolana stykały się ze sobą. Dotykają one palcami wymienionych w wierszyku części ciała-po raz pierwszy u siebie, po raz drugi u kolegi i tak wciąż na zmianę. Stopniowo przyśpieszamy tempo.

Głowa, barki, kolano i stopa,

Kolano i stopa,

Głowa, barki, kolano i stopa,

Kolano i stopa,

Oczy, uszy, nos,

Oczy, uszy, nos,

Głowa, barki, kolano i stopa.

Dla urozmaicenia można zmieniać partnerów.

Krąg balonów

Grupę dzielimy na 2 drużyny. Prowadzący wsuwa pomiędzy głowy dzieci po jednym nadmuchanym balonie. Następnie każdy chwyta za plecami sąsiada dłonie następnego kolegi. Grupy próbują chodzić drobnymi kroczkami powoli i coraz szybciej. To koło ,w którym balon upadnie jako pierwszy, przegrywa zabawę.

Stos zapałek (dla małych grup)

Każdy uczestnik otrzymuje co najmniej po dziesięć zapałek. Puste pudełko po zapałkach ustawiamy bokiem pośrodku stołu. Wszyscy po kolei układają po jednej zapałce na pudełku.

Jeżeli ktoś zrzuci zapałki musi je pozbierać i przechodzą na jego własność. Zwycięzcą zostaje ten, kto pierwszy pozbędzie się swoich zapałek. Dla młodszych dzieci stawiamy pudełko poziomo. Można również dzieciom pudełka pełne zapałek aby każdy z nich układał swój stos.

Dopasuj buty

Dwoje lub troje dzieci wychodzą z pomieszczenia. Wszyscy pozostali uczestnicy zdejmują swoje buty i ustawiają je w różnych miejscach, osobno prawy, osobno lewy. Szukający mają za zadanie ponownie zestawić pary butów i odnieść je swoim właścicielom

Sztafeta zapałek

Grupa zostaje podzielona na dwie drużyny tej samej wielkości, które siedzą naprzeciwko siebie. Każdy uczestnik otrzymuje dwie zapałki jako narzędzie do podtrzymywania Pałeczki sztafetowej(zapałki). Na znak prowadzącego, pierwszy uczestnik w każdym rzędzie podnosi zapałkę szczypcami i podaje ją sąsiadowi. Zapałka wkładana jest na koniec do pudełka. Wygrywa ta drużyna, która pierwsza przetransportuje zapałki z jednego do drugiego pudełka.

Pod kocem

Jeden uczestnik wychodzi za drzwi, a jakieś dziecko zostaje okryte kocem lub prześcieradłem. Zgadujący musi teraz odpowiedzieć kto się znajduje pod tym przykryciem. Jeśli dzieci mają stałe miejsca, powinni się nimi wcześniej pozamieniać. Jeżeli podane zostanie prawidłowe imię, dziecko wychodzi spod koca, a zastępuje go inne.

W sieci

Zabawa ta nadaje się do bliższego poznania się raczej w niewielkiej grupie. Grupa siada po turecku. Prowadzący zaczyna zabawę, przedstawia się i opowiada krótko o sobie. Potem rzuca kłębek wełny do kogoś innego. Pozostali postępują tak samo. Następnie kłębek wraca z powrotem: ostatnia osoba rzuca go do swojego poprzednika i opowiada co z jego słów zapamiętała.

Układanie słów

Zabawę tą najlepiej przeprowadzać w parach lub małych grupach. Pierwszy uczestnik układa z zapałek dowolną literę. Następna osoba układa kolejną przy czym nikt nie wie, o jakim słowie każdy myśli.

Zamiana miejsc

Uczestnicy siedzą w małych grupkach przy stołach. Każdemu z tych stołów przyznawany jest określony kolor lub np. nazwa zwierząt. Osoby siedzące przy danym stole otrzymują numerek, od jednego do cyfry odpowiadającej ilości dzieci przy stole. Dowolne dziecko rozpoczyna zabawę: "Zamieniam się miejscami z numerem 2 ze stołu zielonego! "W taki

Sposób zabawa toczy się dalej, aż wszyscy będą siedzieli przy zupełnie innym stole niż na początku.

Posłuchaj co mówi balon

Grupa zostaje podzielona na pary, które walczą przeciwko sobie. Jedna osoba siedzi na krześle z kartką długopisem. Drugie dziecko biegnie do prowadzącego, który pokazuje mu jakieś zapisane słowo, wraca do partnera i szepta mu ten wyraz trzymając usta przy balonie. Siedzący zapisuje usłyszany wyraz na kartce, a partner biegnie ponownie po następny wyraz. Wygrywa ta para, która jako pierwsza zapisała prawidłowo 10 słów.

GRY I ZABAWY DYDAKTYCZNE

Daj fant (artykulacja dźwięków)

Zabawa przebiega w ten sposób, że nauczycielka rzuca piłką do wybranego dziecka i podaje odpowiedni wyraz. Dziecko odrzuca jej piłkę, wypowiadając stosowny wyraz zgodnie z ustalona wcześniej zasadą. Wyrazy te powinny mieć logiczny związek Komu się nie uda daje fant.

Przykłady:

cz, sz, ż r

cukierek czekolada pokrywka garnek

cebula czosnek krem tort

cytryna czereśnia ryba rak

stół szafa kurczak kura

sweter szalik narty góry

spodnie szelki zeszyt tornister

sosna szyszka bułka rogal

Skarby z lamusa (doskonalenie zmysłów)

Wybrane dziecko zbliża się do zamkniętego kufra, zamyka oczy, wkłada ręce do środka i wybiera jedną rzecz. Dotykiem rozpoznaje, co to jest, mówi nazwę i pokazuje przedmiot. Jeśli rozpoznanie było prawidłowe, odchodzi ze skarbem na miejsce. A jeśli nie- skarb wraca do kosza. Prowadząca umieszcza go na dnie. Kolejne dziecko postępuje tak samo. Po zakończonej zabawie można urządzić wystawę staroci dla dzieci i rodziców.

Czapka niewidka

Czapkę niewidkę można wykonać z kartonu lub krepiny. Nauczycielka pokazuje dzieciom drobne zabawki i przedmioty, których nazwy wymieniają. Dzieci starają się zapamiętać, co i gdzie jest na stole. Dzieci zamykają oczy i pochylają głowy do kolan, a prowadząca nakrywa czapką 1 przedmiot. To dziecko, które pierwsze wymieni nazwę ukrytego przedmiotu zdobywa punkt , po czym zabawa przebiega jak poprzednio. Po kilku powtórzeniach należy zmienić układ przedmiotów oraz dodać kilka nowych. Wygrywa to dziecko, które zdobyło najwięcej punktów. Jeżeli jest wielu chętnych do odgadnięcia, to mówią odpowiedzi na ucho. Asortyment do zabawy może być dobierany tematycznie: owoce, warzywa, zwierzęta domowe itp. Inna wersja tej zabawy polega na tym, że dzieci z zawiązanymi oczyma próbują po kawałku wcześniej przygotowanych warzyw i owoców rozpoznając ich nazwy.

Moje uszy słuchajcie

Grupka dzieci siedzi po jednej stronie zsuniętych stolików. Każde ma kilka 10-12 obrazków ,których nazwa zawiera 3,4,5, i 6 głosek. Na wprost dzieci leżą 4 kartki ze zbiorem symboli

od 3 do 6 elementów. Wychowawca uderza w bębenek 3,4,5 lub 6 razy. Dzieci słuchają sygnałów, przeliczają je i szukają wśród obrazków takiego, który ma liczbę głosek zgodną z usłyszaną liczbą dźwięków. Pierwszy, kto zgłosi odpowiedź, kładzie obrazek na karcie z odpowiednią liczbą symboli. Zabawę powtarza się tyle razy, aż jeden z uczestników wyłoży wszystkie obrazki.

Co robi czarodziej (analiza i synteza słuchowa )

Nauczycielka opisuje przedmiot, który ma w nazwie 2 jednakowe głoski. Jedno z dzieci jest czarodziejem ukrytym za parawanikiem. Posiada ono obrazki do przygotowanych przez

prowadzącą zagadek. Nauczycielka mówi zagadkę, wybrane dziecko odpowiada podając także głoskę , która wystąpiła w odpowiedzi podwójnie. Po odpowiedzi czarodziej pokazuje obrazek, wręczając go odpowiadającemu lub w razie złej odpowiedzi zabierając go do siebie.

Przykłady kilku zagadek

1. Roślina doniczkowa - ma kolce. 9. Przedmiot, służy do jedzenia.
2. Podłużne smaczne ciastko. 10. Pyszne ciasto urodzinowe.
3. Bardzo kochana. 11. Pojazd na dwóch kółkach.
4. Ulubiona zabawka dziewczynek. 12. Jest w każdym mieszkaniu, chętnie
5. Wysokie drzewo, rośnie w lesie. przez nie patrzymy.
6. Wesoły ptak leśny, na głowie ma czubek. 13.Kolorowy ptak.
7. Żółty, kwaśny owoc.
8. Aparat z dzwonkiem i tarczą.

Tropiciele śladów (analiza i synteza wzrokowa )

W zabawie mogą wziąć udział np. 3 zespoły 2-4 osobowe. Każdy zespół ma przed sobą arkusz szarego papieru na którym obrysowane są kształty 8-10 przedmiotów (ten sam przedmiot nie może być odrysowany 2 razy).Przedmioty, których kształty zostały obryso- wane są zgromadzone na stoliku. Na początku zabawy kartony są odwrócone rysunkami do spodu. Uczestnicy każdego z zespołów na sygnał odwracają karton i oglądają narysowane na nich ślady. Biegną do stolika, aby przynieść przedmioty , których kształt według ich oceny wzrokowej, jest narysowany na kartonie. Przymierzają przedmioty do śladów. Te które nie pasują, odnoszą na stolik i szukają właściwych. Wygrywa ten zespół, który najszybciej wytropił wszystkie ślady. Przy powtórzeniu wymienia się kartony między zespołami i zaba- wa rozpoczyna się na nowo. Chcąc utrudnić zadanie, prowadząca dokłada niepostrzeżenie 2,3 przedmioty, które nie są obrysowane. Wygrywa ten zespół, który trzykrotnie wykonał zada- nie jako pierwszy.

Na ryby lub na grzyby

Do zabawy przygotowujemy 4 duże obrazki (np. z kalendarzy) przedstawiające las, morze, jezioro, góry. Obrazki rozcinamy na 10 lub 20 części w zależności od wieku dzieci. Uczestników dzielimy na 4 zespoły. Prowadząca zapowiada, że każdy zespół powędruje na wycieczkę w inne miejsce: do lasu, nad morze, w góry, nad jezioro, ale o tym, dokąd, który zespół się uda, dowie się po ułożeniu z części obrazka. Po wylosowaniu pudełek, zespoły na sygnał układają obrazki. Wygrywa ta grupa, która jako pierwsza ułoży obrazek. Gdy już wszystkie zespoły wykonają zadanie, ich członkowie opowiadają, jak można spędzić czas na wycieczce w miejscu do którego się wybierają. Zabawę można powtórzyć, wymieniając między zespołami części rozciętych obrazków lub zaproponować jej trudniejszą wersję.
Z pomieszanych części obrazków zespoły mają za zadanie wyszukać swoje by ułożyć je poprawnie i szybko w całość.

Kto to-co to?

Dowolna liczba dzieci stoi w kole lub rzędzie. Nauczycielka ma dużą piłkę, którą rzuca do wybranego dziecka, podając czasownik w bezokoliczniku. Jeśli uczestnik zabawy chwyci piłkę, odpowiada, kto daną czynność wykonuje, podając rzeczownik w połączeniu z czasownikiem. Gdy poda poprawną odpowiedź, bierze z kosza papierową piłeczkę gdy odpowiedź jest błędna-odkłada do kosza jedną z posiadanych już piłek. Np. malować-malarz

Maluje obraz ; uczyć-Ania uczy się czytać itd. Dla urozmaicenia zabawy można podawać pojęcia o charakterze ogólnym, do którego dziecko dobiera konkret należący do tej grupy pojęciowej: owoc-jabłko, kwiat-mak, grzyb-rydz, itd.

ZABAWY PRZECIWDZIAŁAJĄCE AGRESJI

Kiedy jestem wściekły

Grupa siedzi w kole. Dzieci wypowiadają po kolei swoje imiona i pokazują, co robią, kiedy są wściekłe.

Mowa ciała

Każde dziecko otrzymuje karteczkę, na której jest zapisany jakiś stan emocjonalny, który musi pokazać. Po każdej demonstracji dzieci próbują zgadnąć, jakie uczucie miało zostać wyrażone.

Malowanie uczuć

Dzieci malują uczucia, które je ogarniają, gdy tracą panowanie nad sobą. W trakcie pracy dzieci opowiadają o tym co przeżywają, a nauczyciel doradza im jak można rozwiązywać takie sytuacje.

Dziura w murze

Uczestników dzielimy na grupy liczące po pięcioro dzieci. Czworo tworzy mur, piąte usiłuje przedostać się przez przeszkodę, choć nie zawsze się im to uda. Po zabawie dzieci rozma- wiają o swoich odczuciach.

Wściekły jak dzikie zwierzę

Dzieci otrzymują zadanie: Wyobraź sobie, że jesteś zwierzęciem. Jakie zwierzę wybierasz? przeobraź się w nie. Jesteś spokojny, łagodny i nie myślisz o niczym złym. Aż nagle pojawia się jakieś inne zwierzę, z którym kiedyś bardzo się kłóciłeś i na które jesteś jeszcze wściekły.

Każde dziecko maluje dalszy przebiegtej opowieści słownie lub plastycznie. Wszystkie obrazki zostają wywieszone i omówione.

Start rakiety

Dzieci bębnią palcami po blacie stołu, najpierw cicho i powoli, a potem coraz głośniej

i szybciej; uderzają płaskimi dłońmi o stół albo klaszczą coraz głośniej; tupią nogami cicho i

powoli, a potem coraz głośniej; cicho naśladują brzęczenie owadów, przechodzące aż do

głośnego wrzasku; dzieci wstają z miejsc, wyrzucają z głośnym wrzaskiem ramiona do góry- rakieta wystartowała. Powoli dzieci siadają. Słychać ciche brzęczenie owadów, które,

również cichnie - rakieta znika za chmurami.

Wypuszczanie powietrza

Rozdajemy uczestnikom balony, które zostają napompowane. Dzieci próbują doprowadzić do ich pęknięcia poprzez siadanie na nich.

Papierowa wojna

Dzielimy dzieci na dwie grupy. Każda zaznacza sobie takie samo pole walki. Na gwizdek każde dziecko zaczyna sobie formować z papieru kule i obrzucać się nimi nawzajem. Dzieci podnoszą kule i walka trwa dalej.

Grupowy obrazek

Każde dziecko na kartce z bloku maluje podany przez nauczyciela temat. Po krótkim czasie, na sygnał każde dziecko przekazuje kartkę sąsiadowi. Ten dodaje do obrazka kolejne detale.

Na koniec prac zostają omówione i wywieszone na ścianie.

Jestem, potrafię, mam

Przylepiamy dzieciom na plecach kartki na których zostały napisane jeden pod drugim trzy początki zdań:

-JESTEM...

-POTRAFIĘ...

-MAM...

Wszyscy biorą do ręki długopisy, chodzą po całym pomieszczeniu, uzupełniając sobie nawzajem te trzy zdania pozytywnymi uwagami, które rzeczywiście pasują do danego uczestnika. Kiedy wszystkie kartki zostają uzupełnione, dzieci zdejmują kartki ze swoich pleców i czytają co inni myślą na ich temat. Na koniec dzieci opowiadają jak czuły się w trakcie chodzenia?, jak czują się teraz?.

ZABAWY I GRY DRAMOWE

Berek- haczyk

Dzieci stoją w parach złączone jak haczyki. Jedno dziecko nie ma pary. To dziecko podchodzi do wybranej pa...