Cedaka.pdf

Cedaka

Cedaka to więcej niż miłosierdzie

Istnieje taka amerykańska anegdota:

Po kościele wraca milczący Calvin Coolidge do domu, żona pyta go:

- O czym dzisiaj mówił pastor?

- O grzechu-odpowiada mąż

- I co powiedział?

- Był przeciwny.

Można by pomyśleć, że ktoś ,kto mówi o cedace, będzie miał takie same problemy jak

pastor pana Coolidge'a. Cóż właściwie można jeszcze dodać, kiedy już się powiedziało,

że cedaka jest dobra rzeczą?

Odnosząc się do żydowskich źródeł, można zauważyć, że jest jeszcze wiele do

powiedzenia. Poza wszystkim cedaka to więcej niż miłosierdzie, które wywodzi się z

łacińskiego słowa caritas, co tłumaczymy jako "z serca 'i zakłada dobrowolną darowiznę.

Ten, kto daje, jest miłosierny, ten ,kto nie daje ,nie jest miłosierny i jego postępowanie

uważane jest za niewłaściwe. Słowo "cedaka" wywodzi się od "cedek", hebrajskiego

słowa oznazającego "sprawiedliwość." Spełnianie dobrych uczynków jest jednym z

najważniejszych obowiązków, jakie judaizm nakłada na Żydów. "O sprawiedliwość, li

tylko o sprawiedliwoś będziesz zabiegał, abyś zachował życie i utrzymał w posiadaniu

ziemię, którą ci da Pan Bóg twój" [ Księga Powtórzonego Prawa,16:20], poucza nas

Tora. Setki lat później w Talmudzie napisano: "Sama cedaka ma takie znaczenie jak

wszystkie inne przykazania razem wzite".[Bava Bathra9a].

Z perspektywy żydowskiej tradycji, ten kto daje Cedakę działa słusznie, natomiast ten ,

kto nie daje, jest niesprawiedliwy. Żydowskie prawo traktuje niedawanie cedaki nie tylko

jako coś brzydkiego, nieeleganckiego, a wręcz jako działanie nielegalne. W czasach ,

kiedy żydowskie wspólnoty były samorządne, Żydzi byli zobowiązani do dawania cedaki,

na takich samych zasadach ,jak dzisiaj do płacenia podatków.

Dawanie cedaki jest ustanowione w Torze. W Księdze Powtórzonego Prawa(26:12) jest

zapisany nakaz dawania procentu ze swoich dochodów na biednych co trzeci rok i

dodatkowo pewną ilość zbiorów co roku( Księga Kapłańska19-9:10) Tora także zachęca

do dobroci serca: " Jeśliby jednak był u ciebie jakiś ubogi spośród twoich braci w jednej z

twoich bram, w twojej ziemi, którą Pan, twój Bóg, ci daje, to nie zamkniesz swego serca i

nie zaciśniesz swojej ręki przed twoim ubogim bratem .Lecz otworzysz przed nim swoją

rękę i pożyczysz mu tego, czego mu będzie brakowało." (Księga Powtórzonego Prawa

15:7-8). Jeżeli ktoś poczuje się zmęczony żądaniami biednych, Tora przypomina nam:

"Gdyż nie braknie ubogich na tej ziemi, i dlatego nakazuje ci : W ziemi swojej otwieraj

szczodrze swoją rękę przed swoim bratem, przed nędzarzem i biedakiem."(Księga

Powtórzonego Prawa 15:11).

Po zburzeniu Świątyni, coroczne podatki, jakie Żydzi było zobowiązani płacić na

kapłanów i lewitów, stały się nie potrzebne. Powstało więc prawo oddawania dziesięciu

procent od zarobków na potrzebujących ( patrz Majmonides, Miszna Tora, Prawo

dotyczące dawaniu potrzebującym, 7:5)

Dlaczego więc żydowskie prawo tak bardzo podlkresla ,by dawać osobom w potrzebie

określony z góry procent od swoich zarobków? Może dlatego, że wiadomo, iz gdyby nie

określono z góry jakiej wielkości miałaby być ta darowizna, ludzie dawali by znacznie

mniej niż rzeczywiste potrzeby. Wiadomo, że wiele milionów Amerykanów daje mniej niż

trzy procent swoich zarobków na cele dobroczynne, a wielu nie daje w ogóle nic.

Oczywiście, prawo żydowskie najchętniej założyłoby, że wszyscy będą dawali datki z

głębi serca, ale oczekiwanie na to, że ludzie sami się do tego zmobilizują, może

przeciagać się w nieskończoność.

Dennis Prager zauważa:" Judaizm mówi, daj dziesięć procent, nawet jeżeli w głębi duszy

uznasz, że to za dużo, to i tak w międzyczasie dobro zostanie uczynione" .

Sugestia: jeżeli obecnie oddajesz mniej niż dziesięć procent swoich zarobków, możliwe,a

nawet znacznie mniej, postaraj się w nadchodzącym roku zwiększyć darowiznę o jeden

procent (na przykład, jeżeli dotąd dawałeś cztery procent, zacznij dawać pięć). Choć z

początku może wydawać Ci się to dużym wysiłkiem finansowym, zyskasz satysfakcję, bo

czynisz znacznie więcej dobra.

Fragment książki rabina Josepha Telushkina "The Book of Jewish Values. A day-to- day

Guide to Ethical Living." Tłumaczyła Ruta Śpiewak

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: