Laszon haRa.pdf

Laszon haRa

NIE MOW ŹLE O INNYCH

Pewna kobieta, której ojciec dawno umarł, planowała ,że jej brat odprowadzi ją do

ołtarza. Jednak kilka dni przed ślubem jej wlasna siostra powiedziała jej, co tenże brat o

niej mówi." Karolina jest bardzo miłą dziewczyną, ale Dawid jest osobą znacznie bardziej

interesującą, i boję się, że szybko znudzi się swoją żoną.". Zmartwiona tymi słowami

Karolina nie chciała już ,aby brat odprowadzał ją do ołtarza. Od tej pory prawie nie

utrzymują ze sobą kontaktów.

Jakiś czas później spotkałem siostrę Karoliny i zapytałem o całą tę sytuację.

Powiedziała, że rozmawiając z siostrą po prostu powiedziało co usłyszała, a poza tym

sądziła, że siostra ma prawo wiedzieć, co jej brat myśli o niej.

Odpowiedź siostry jest standardowym usprawiedliwieniem tych, którzy przekazują

przykre komentarze, brzmi przecież logicznie: Czyż nie mamy prawa wiedzieć, że ludzie,

którzy zachowują się sympatycznie wobec nas, gdy nas nie ma ,mówią o nas niemiłe

rzeczy?

Jednak ta opinia brata o siostrze była tylko cząstkową opinią .Siostra nigdy nie

przekazała Karolinie wszystkiego dobrego, co myśli o niej jej brat. Jego uwaga była

niemiła, ale większości z nas zdarzyło się powiedzieć o osobach, które kochamy, coś

złego. Blaise Pascal, wielki siedemnastowieczny filozof, napisał: "Jest faktem, że gdyby

każdy człowiek wiedział ,co inni mówią o nim, to na świecie nie byłoby czwórki

przyjaciół."

Mark Twain tak ujął ból spowodowany przez ludzi przekazujących raniące uwagi:

"Potrzeba wroga i przyjaciela , by zranić Cię do żywego: jednego, by cię zniesławić,

drugiego ,by ci te informacje przekazać".

Tora mówi o tym, jakim złem jest rozpowiadanie raniących kogoś informacji, a jedynym ,

który tego nie robi, jest sam Bóg. W Księdze Rodzaju jest przypowieść o Abrahamie. Do

jego domu przychodzą trzej aniołowie, by powiedzieć mu ,że jego stara żona, Sara ,za

rok urodzi pierwsze dziecko. Sara, która stała w pewnej odległości od aniołów, usłyszała

to, o czym mówili i zaśmiała się w duchu. Teraz, kiedy jest taka stara, ma poznać radość

posiadania dziecka i radość z bycia ze starym mężem!

W następnym wersie Bóg przychodzi do Abrahama i pyta, dlaczego Sara się śmiała.

Rabini w Talmudzie są zaskoczeni tym ,co Bóg powiedział Abrahamowi i tym, czego nie

powiedział. Przekazując to, co Sara powiedziała, nie wspomniał o ostatnich słowach:" z

mym starym mężem". Abraham rzeczywiście był stary, ale chyba Bóg obawiał się, że

poczułby się dotknięty tym ,co Sara o nim powiedziała.

Talmud konkluduje to wydarzenie: "Ważny jest spokój, dla osiągnięcia go nawet Bóg

modyfikuje prawdę."

Są oczywiście przypadki, kiedy należy przekazywać złe słowa innych.

Powiedzmy ,że usłyszałeś, że ktoś oskarża osobę, o której wiesz, że jest

nieposzlakowanie uczciwa, o nieuczciwe postępowanie. Powinieneś nie tylko

skrytykować to publicznie, ale także ostrzec oskarżaną osobę. Takie przypadki są jednak

niesłychanie rzadkie. Tylko w sytuacji, kiedy istnieją naprawdę poważne powody, można

przekazywać 'złe" uwagi o kimś innym., inaczej nie wolno tego robić.

Prawo etyki żydowskiej zabrania kłamstwa, wolno ci jednak omijać prawdę w sytuacji,

kiedy ktoś pyta , co ten i ten mówił o nim. Kiedy zdajesz sobie sprawę, że odpowiedź

może pytającego zranić, albo może stać się przyczyną animozji, wolno Ci opowiedzieć,

jak to Bóg uczynił w rozmowie z Abrahamem, część, a resztę ominąć. Jeżeli jesteś

przymuszany do opowiedzenia więcej szczegółów, prawo żydowskie uczy, że można

odrzec, iż osoba ta nic krytycznego nie powiedziała. Krótko: kiedy z bycia szczerym nie

wynika nic dobrego, liczy się bardziej spokój ,niż prawda.

Fragment książki Josepha Thelushina 'The Book of Jewish Values. A day- to- day Guide

to. Ethical Living" Tłumaczyła Ruta Spiewak

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: