KODEKS PRAWA KANONICZNEGO 1983.pdf

Materiaþ pobrano z http://e-wangelizacja.waw.net.pl

KODEKS PRAWA KANONICZNEGO 1983

Kan. 1 - Kanony tego Kodeksu dotyczĢ jedynie KoĻcioþa þaciıskiego.

Kan. 2 - Kodeks zazwyczaj nie okreĻla obrzħdw, jakie naleŇy zachowaę w

sprawowaniu czynnoĻci liturgicznych, dlatego obowiĢzujĢce dotychczas przepisy liturgiczne

zachowujĢ swojĢ moc, chyba Ňe ktreĻ z nich sĢ przeciwne kanonom Kodeksu.

Kan. 3 - Kanony Kodeksu nie odwoþujĢ ani teŇ nie zmieniajĢ umw zawartych przez

Stolicħ ApostolskĢ z krajami lub innymi spoþecznoĻciami politycznymi. ZachowujĢ one

przeto swojĢ dotychczasowĢ moc, chociaŇby nawet byþy przeciwne przepisom tego Kodeksu.

Kan. 4 - Prawa nabyte oraz przywileje udzielone dotychczas przez Stolicħ ApostolskĢ

osobom fizycznym lub prawnym, a bħdĢce w uŇyciu i nie odwoþane, pozostajĢ

nienaruszone, chyba Ňe kanony tego Kodeksu wyraŅnie je odwoþujĢ.

Kan. 5 - £ 1. IstniejĢce dotychczas zwyczaje przeciwne przepisom niniejszych

kanonw - tak powszechne, jak i partykularne - zostajĢ caþkowicie zniesione i w przyszþoĻci

nie dopuszcza siħ do ich wznowienia, jeĻli zostaþy odrzucone przez kanony obecnego

Kodeksu. RwnieŇ pozostaþe naleŇy uwaŇaę za zniesione, chyba Ňe Kodeks wyraŅnie co

innego zastrzega, albo sĢ one stuletnie lub niepamiħtne - mogĢ byę tolerowane, jeĻli zdaniem

ordynariusza nie da siħ ich usunĢę ze wzglħdu na okolicznoĻci miejsca i osb.

£ 2. Zachowuje siħ istniejĢce dotychczas zwyczaje obok prawa, tak powszechne,

jak i partykularne.

Kan. 6 - £ 1. Z chwilĢ wejĻcia w Ňycie niniejszego Kodeksu, zostajĢ zniesione:

1 Kodeks Prawa Kanonicznego promulgowany w 1917 roku;

2 rwnieŇ inne ustawy, powszechne lub partykularne, przeciwne przepisom obecnego

Kodeksu, chyba Ňe odnoĻnie do partykularnych co innego wyraŅnie zastrzeŇono;

3 jakiekolwiek ustawy karne - tak powszechne, jak i partykularne - wydane przez Stolicħ

ApostolskĢ, chyba Ňe zostaþy wþĢczone do tego Kodeksu;

4 wreszcie pozostaþe powszechne ustawy dyscyplinarne, ktre dotyczĢ spraw w caþoĻci

regulowanych obecnym Kodeksem.

£ 2. JeĻli kanony niniejszego Kodeksu zawierajĢ stare prawo, winny byę

interpretowane z uwzglħdnieniem rwnieŇ kanonicznej tradycji.

Materiaþ pobrano z http://e-wangelizacja.waw.net.pl

Tytuþ I

USTAWY KOĺCIELNE

Kan. 7 - Ustawa powstaje z chwilĢ jej promulgowania.

Kan. 8 - £ 1. Powszechne ustawy koĻcielne sĢ promulgowane przez zamieszczenie w

organie urzħdowym Actorum Apostolicae Sedis, chyba Ňe w poszczeglnych przypadkach

zostaþ przepisany inny sposb promulgowania. UzyskujĢ moc prawnĢ wyþĢcznie po upþywie

trzech miesiħcy od dnia, ktrym numer Akt jest oznaczony, chyba Ňe z natury rzeczy wiĢŇĢ

od razu albo w samej ustawie zostaþ specjalnie i wyraŅnie okreĻlony krtszy lub dþuŇszy okres

nieobowiĢzywalnoĻci.

£ 2. Ustawy partykularne sĢ promulgowane w sposb okreĻlony przez prawodawcħ i

zaczynajĢ obowiĢzywaę po miesiĢcu od dnia promulgacji, chyba Ňe w samej ustawie

okreĻlono inny termin.

Kan. 9 - Ustawy odnoszĢ siħ do przyszþoĻci nie do przeszþoĻci, chyba Ňe zastrzega siħ

w nich wyraŅnie o rzeczach przeszþych.

Kan. 10 - Jedynie te ustawy naleŇy uznaę za uniewaŇniajĢce lub uniezdalniajĢce ktre

wyraŅnie postanawiajĢ, Ňe akt jest niewaŇny, albo osoba niezdolna.

Kan. 11 - Ustawom czysto koĻcielnym podlegajĢ ochrzczeni w KoĻciele katolickim

lub do niego przyjħci, ktrzy jednak posiadajĢ wystarczajĢce uŇywanie rozumu oraz - jeĻli

ustawa czego innego wyraŅnie nie zastrzega - ukoıczyþy sidmy rok Ňycia.

Kan. 12 - £ 1. Ustawom powszechnym podlegajĢ na caþym Ļwiecie wszyscy dla

ktrych zostaþy wydane.

£ 2. Spod ustaw powszechnych, ktre nie obowiĢzujĢ na okreĻlonym terytorium, sĢ

wyjħci wszyscy, ktrzy na tym terytorium aktualnie przebywajĢ.

£ 3. Ustawy wydane dla okreĻlonego terytorium wiĢŇĢ tych dla ktrych zostaþy

wydane i ktrzy posiadajĢ na nim staþe lub tymczasowe zamieszkanie oraz rwnoczeĻnie

aktualnie na nim przebywajĢ, z zachowaniem przepisu kan. 13.

Kan. 13 - £ 1. O ile nie stwierdzi siħ czego innego, ustawy partykularne posiadajĢ

charakter terytorialny nie zaĻ personalny.

£ 2. PodrŇni nie sĢ zwiĢzani:

1 ustawami partykularnymi wþasnego terytorium, jak dþugo poza nim przebywajĢ,

chyba Ňe ich przekroczenie powoduje szkodħ na wþasnym terytorium albo ustawy majĢ

charakter personalny;

2 ani ustawami terytorium na ktrym przebywajĢ z wyjĢtkiem tych, ktre zaradzajĢ

porzĢdkowi publicznemu albo okreĻlajĢ formalnoĻci aktw, albo dotyczĢ rzeczy

nieruchomych, poþoŇonych na tym terytorium

£ 3. Tuþacze podlegajĢ ustawom - tak powszechnym, jak i partykularnym -

obowiĢzujĢcym w miejscu przebywania.

Kan. 14 - W wĢtpliwoĻci prawnej, ustawy nie obowiĢzujĢ, nawet uniewaŇniajĢce i

uniezdalniajĢce. Natomiast w wĢtpliwoĻci faktycznej, ordynariusze mogĢ od nich

Materiaþ pobrano z http://e-wangelizacja.waw.net.pl

dyspensowaę byleby - gdy idzie o dyspensħ zastrzeŇonĢ - zwykþa jej udzielaę wþadza, ktrej

jest zarezerwowana.

Kan. 15 - £ 1. Ignorancja lub bþĢd dotyczĢce ustaw uniewaŇniajĢcych lub

uniezdalniajĢcych, nie przeszkadzajĢ ich skutkom, chyba Ňe co innego jest wyraŅnie

postanowione.

£ 2. Nie domniemywa siħ ignorancji lub bþħdu odnoĻnie do ustawy, kary, albo

odnoĻnie do faktu wþasnego czy cudzego notorycznego; natomiast domniemywa siħ to

odnoĻnie do faktu cudzego nienotorycznego, dopki coĻ przeciwnego nie zostanie

udowodnione.

Kan. 16 - £ 1. W sposb autentyczny ustawy interpretuje prawodawca oraz ten, komu

on zleciþ wþadzħ autentycznego interpretowania.

£ 2. Interpretacja autentyczna, dokonana w formie ustawy posiada takĢ samĢ moc co

ustawa i wymaga promulgacji; jeĻli tylko wyjaĻnia sþowa ustawy same w sobie pewne wtedy

dziaþa wstecz. Gdy ustawħ zawħŇa lub poszerza albo tþumaczy wĢtpliwĢ, nie dziaþa wstecz.

£ 3. Interpretacja zaĻ dokonana w formie wyroku sĢdowego lub aktu

administracyjnego w poszczeglnej sprawie, nie ma mocy ustawy i wiĢŇe jedynie osoby oraz

dotyczy spraw, dla ktrych zostaþa wydana.

Kan. 17 - Ustawy koĻcielne naleŇy rozumieę wedþug wþasnego znaczenia sþw,

rozwaŇanego w tekĻcie i kontekĻcie. JeĻli pozostaje ono wĢtpliwe i niejasne, naleŇy

uwzglħdnię miejsca paralelne, gdy takie sĢ, cel i okolicznoĻci ustawy oraz myĻl prawodawcy.

Kan. 18 - Ustawy, ktre ustanawiajĢ kary, ograniczajĢ swobodne wykonywanie

uprawnieı albo zawierajĢ wyjĢtek od ustawy, podlegajĢ Ļcisþej interpretacji.

Kan. 19 - JeĻli w okreĻlonej sprawie brak wyraŅnej ustawy, powszechnej lub

partykularnej, albo prawa zwyczajowego sprawa - z wyjĢtkiem karnej - winna byę

rozstrzygniħta z uwzglħdnieniem ustaw wydanych w podobnych sprawach, oglnych zasad

prawnych z zachowaniem sþusznoĻci kanonicznej, jurysprudencji, praktyki Kurii Rzymskiej

oraz powszechnej i staþej opinii uczonych.

Kan. 20 - PŅniejsza ustawa uchyla wczeĻniejszĢ lub jĢ zmienia, jeĻli wyraŅnie to

postanawia albo jest jej wprost przeciwna, albo porzĢdkuje w caþoĻci przedmiot dawnej

ustawy. JednakŇe ustawa powszechna nie zmienia prawa partykularnego lub specjalnego,

chyba Ňe co innego jest w prawie wyraŅnie zastrzeŇone.

Kan. 21 - W wĢtpliwoĻci nie domniemywa siħ, Ňe ustawa poprzednia zostaþa

odwoþana, lecz ustawy pŅniejsze naleŇy odnieĻę do poprzednich i wedle moŇnoĻci z nimi

uzgodnię.

Kan. 22 - Ustawy paıstwowe, do ktrych odsyþa prawo koĻcielne, naleŇy zachowaę w

prawie kanonicznym na ile nie sĢ przeciwne prawu BoŇemu i o ile prawo kanoniczne czego

innego nie zastrzega.

Tytuþ II

ZWYCZAJ

Materiaþ pobrano z http://e-wangelizacja.waw.net.pl

Kan. 23 - Tylko ten zwyczaj wprowadzony przez wsplnotħ wiernych posiada moc

prawa, ktry zostaþ zatwierdzony przez prawodawcħ, zgodnie z kanonami niŇej

zamieszczonymi.

Kan. 24 - £ 1. ņaden zwyczaj przeciwny prawu BoŇemu nie moŇe uzyskaę mocy

prawa.

£ 2. Nie moŇe teŇ uzyskaę mocy prawa zwyczaj przeciwny prawu kanonicznemu albo

powstaþy obok niego, jeĻli nie jest rozumny. Nie jest zaĻ rozumny zwyczaj wyraŅnie przez

prawo odrzucony.

Kan. 25 - Tylko ten zwyczaj uzyskuje moc ustawy, ktry jest zachowywany z

zamiarem wprowadzenia prawa przez wsplnotħ zdolnĢ przynajmniej do jego przyjħcia.

Kan. 26 - JeĻli nie uzyskaþ specjalnego zatwierdzenia kompetentnego prawodawcy,

zwyczaj przeciwny obowiĢzujĢcemu prawu kanonicznemu oraz zwyczaj obok prawa

kanonicznego jedynie wtedy otrzymuje moc prawa, gdy jest zachowywany zgodnie z prawem

w sposb ciĢgþy przez peþnych lat trzydzieĻci. Natomiast przeciwny ustawie kanonicznej,

ktra zawiera klauzulħ zabraniajĢcĢ przyszþych zwyczajw tylko wtedy moŇe przewaŇyę, gdy

jest stuletni albo niepamiħtny.

Kan. 27 - Zwyczaj jest najlepszĢ interpretacjĢ ustaw.

Kan. 28 - Z zachowaniem przepisu kan. 5, zwyczaj czy to przeciwny prawu, czy obok

niego, zostaje odwoþany przez zwyczaj przeciwny lub ustawħ. JeĻli jednak o nich wyraŅnie

nie wspomina, ustawa nie odwoþuje zwyczajw stuletnich lub niepamiħtnych, ani teŇ ustawa

powszechna nie odwoþuje zwyczajw partykularnych.

Tytuþ III

DEKRETY OGìLNE ORAZ INSTRUKCJE

Kan. 29 - Dekrety oglne, wydawane przez kompetentnego prawodawcħ dla

wsplnoty zdolnej do przyjħcia prawa i zawierajĢce oglne przepisy, sĢ ustawami we

wþaĻciwym znaczeniu i rzĢdzĢ siħ przepisami kanonw o ustawach.

Kan. 30 - Kto posiada jedynie wþadzħ wykonawczĢ, nie moŇe wydaę dekretu

oglnego, o ktrym w kan. 29, chyba Ňe w poszczeglnych wypadkach zostanie mu wyraŅnie

udzielona zgodnie z prawem przez kompetentnego prawodawcħ, z zachowaniem warunkw

okreĻlonych w akcie jej udzielenia.

Kan. 31 - £ 1. Oglne dekrety wykonawcze, w ktrych mianowicie dokþadniej okreĻla

siħ sposoby zastosowania ustawy albo przynagla siħ jej zachowanie, mogĢ wydawaę - w

ramach wþasnej kompetencji - posiadajĢcy wþadzħ wykonawczĢ.

£ 2. Co do promulgacji i okresu nieobowiĢzywalnoĻci dekretw, o ktrych w £ 1,

naleŇy zachowaę postanowienia kan. 8.

Kan. 32 - Oglne dekrety wykonawcze obowiĢzujĢ podlegajĢcych ustawom, ktrych

sposoby wykonania dekrety te okreĻlajĢ lub przynaglajĢ wykonanie.

Materiaþ pobrano z http://e-wangelizacja.waw.net.pl

Kan. 33 - £ 1. Oglne dekrety wykonawcze, chociaŇby byþy wydane w formie

dyrektoriw lub dokumentw o innej nazwie, nie zmieniajĢ ustaw, a ich przepisy ustawom

przeciwne sĢ pozbawione wszelkiej mocy.

£ 2. Dekrety te tracĢ moc na skutek odwoþania wyraŅnego lub poĻredniego,

dokonanego przez kompetentnĢ wþadzħ, jak rwnieŇ z chwilĢ wygaĻniħcia ustawy, dla

wykonania ktrej zostaþy wydane. Nie wygasajĢ natomiast z ustaniem wþadzy wydajĢcego,

chyba Ňe co innego wyraŅnie zastrzeŇono.

Kan. 34 - £ 1. Instrukcje, ktre mianowicie wyjaĻniajĢ przepisy ustaw oraz rozwijajĢ i

okreĻlajĢ racje, ktre naleŇy uwzglħdnię przy ich zachowaniu, sĢ dane na uŇytek tych, ktrzy

majĢ siħ troszczyę o wprowadzenie ustaw w Ňycie i obowiĢzujĢ ich w wykonywaniu ustaw.

WydajĢ je zgodnie z prawem w granicach swojej kompetencji ci, ktrzy posiadajĢ wþadzħ

wykonawczĢ.

£ 2. Postanowienia instrukcji nie zmieniajĢ ustaw. JeĻli zaĻ ktreĻ z nich nie dadzĢ siħ

pogodzię z przepisami ustaw, sĢ pozbawione wszelkiej mocy.

£ 3. Instrukcje tracĢ moc nie tylko przez odwoþanie wyraŅne lub poĻrednie przez

kompetentnĢ wþadzħ, ktra je wydaþa, lub wyŇszĢ, lecz takŇe przez wygaĻniħcie ustawy, dla

ktrej wyjaĻnienia czy wprowadzenia jej w Ňycie, zostaþy wydane.

Tytuþ IV

POSZCZEGìLNE AKTY ADMINISTRACYJNE

Rozdziaþ I

NORMY WSPìLNE

Kan. 35 - Poszczeglny akt administracyjny - a wiħc dekret, nakaz czy reskrypt -

moŇe byę wydany przez posiadajĢcego wþadzħ wykonawczĢ w granicach przysþugujĢcej mu

kompetencji, z zachowaniem przepisu kan. 76, £ 1.

Kan. 36 - £ 1. Akt administracyjny winien byę rozumiany zgodnie z wþaĻciwym

znaczeniem sþw i powszechnie przyjħtym sposobem mwienia. W przypadku wĢtpliwoĻci

akty dotyczĢce sporw, zagroŇenia lub wymierzenia kary, ograniczajĢce prawa osoby lub

naruszajĢce czyjeĻ prawa nabyte albo przeciwne ustawie z korzyĻciĢ dla osb prywatnych -

podlegajĢ Ļcisþej interpretacji; wszystkie inne - szerokiej.

£ 2. Akt administracyjny nie powinien byę rozciĢgany na inne przypadki, poza

wyraŅnie wymienionymi.

Kan. 37 - Akt administracyjny dotyczĢcy zakresu zewnħtrznego powinien byę wydany

na piĻmie. Dotyczy to takŇe wykonania tego aktu, jeĻli jest przewidziany wykonawca.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: