Temat: Region, w którym mieszkam. Cele: Poznanie zróżnicowania regionalnego Polski i specyfiki swojego regionu. Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej i regionalnej narodu i państwa. Uświadamianie dzieciom rangi wartości tradycji Metody: pokaz, ćwiczenia praktyczne, praca z mapą, opowiadanie, dyskusja, metody aktywizujące (mapy mentalne, piramida priorytetów) Środki dydaktyczne: mapa, ilustracje, zdjęcia, gazety, karty indywidualne ucznia, karty z bloku rysunkowego, karteczki samoprzylepne, kaseta video, akordeon, magnetofon Czas trwania: 2 jednostki lekcyjne Przebieg lekcji
1. Rozmowa na temat podziału terytorialnego Polski
o województwa
o powiaty
o gminy
N. Obecnie mamy 16 województw. W jakim województwie leży nasze miasto? U. Nasze miasto leży na Mazowszu. Płońsk leży w województwie mazowieckim.
o pokazanie na mapie
2. Wyjaśnienie pojęcia "region"
o Poinformowanie uczniów, że oprócz podziału na województwa nasz kraj podzielny jest również na krainy zwane regionami.
o Podział uczniów na 4 grupy: rozdanie kart z napisem "region". Zadaniem uczniów jest wyjaśnienie pojęcia "region". Dwie grupy mają wyjaśnić- za pomocą słów, skojarzenia z tym pojęciem. Pozostałe grupy otrzymują zdjęcia wycięte z gazet i przyklejają te, które kojarzą się z tym pojęciem.
o Po 10 minutach prezentacja grup
o Odczytanie definicji regionu zamieszczonej w podręczniku historii kl. IV "Regiony to obszary różniące się od sąsiednich terenów min. pod względem historii i krajobrazu. Ich mieszkańcy mają odrębne obyczaje, budownictwo i mówią gwarą czyli językiem nieco innym niż język polski."
3. Podział Polski na 6 regionów historycznych
o Pomorze
o Wielkopolska
o Śląsk
o Mazury
o Mazowsze
o Małopolska Pokazanie ich na mapie.
4. Nasz region- Mazowsze
o Określenie położenia, że leży ma południe od Mazur w centralnej Polsce. Sąsiaduje z regionami Mazury, Małopolska i Wielkopolska.
o Rozdanie kart do indywidualnej pracy ucznia. Uczniowie mają zaznaczyć- na mapie region, w którym mieszkają.
o Największe miasta Mazowsza (Warszawa, Łódź, Płock, Radom)
o Kraina rolnicza, nizinna.
5. Zwyczaje i obrzędy Mazowsza
o Praca w grupach metodą aktywizującą piramida priorytetów. Poszczególne grupy (podział grup taki sam jak wcześniej) otrzymują po dwie karty i karteczki samoprzylepne. Na jednej wypisane są zwyczaje i obrzędy polskie, zaś na drugiej karcie narysowana jest piramida. Na karteczkach samoprzylepnych uczniowie mają wypisać te obyczaje, które dotyczą naszego regionu. Następnie przyklejać je w kolejności, zaczynając od najważniejszych.
o Po 10 min, prezentacja grup. Wypisanie na tablicy najważniejszych obyczajów.
6. Stroje mazowieckie
o wyjaśnienie, że w naszym regionie występuje kilka strojów: łowicki, opoczyński, kurpiowski, piotrowski, kołbielski i sieradzki
o Praca w grupach. Każda grupa otrzymuje ilustracje strojów wraz z krótkim opisem. Zadaniem grupy jest wybranie cechy właściwej dla przedstawionego stroju.
o Po dyskusji w grupach przedstawienie najważniejszych cech danego stroju.
7. Tańce i pieśni mazowieckie
o Wyjaśnienie uczniom, że tańcami typowymi dla naszego regionu są: mazurki, oberki, kujawiaki, chodzone i polki, a także rzadziej tańczone przepióreczki, drabanty, szewce, kowale, kozy, klapoki, tramblanki i krzyżoki.
o Najbardziej popularne pieśni na Mazowszu to: "Kukułeczka", "Bandoska", "Gaik", "Turoń", "Bociek"
o Wysłuchanie kilku fragmentów pieśni.
o Prezentacje z kasety video krótkiego fragmentu koncertu zespołu pieśni i tańca "Mazowsze". Zwrócenie uwagi na stroje i tańce typowe dla naszego regionu
8. Podsumowanie
o Zawieszenie na tablicy dużego arkusza papieru z napisem "Mazowsze". Metodą mapy pojęciowej zdefiniowanie tego pojęcia. Zadanie: Dokończyć ćwiczenie na indywidualnej karcie ucznia. Jaki taniec ludowy jest najbardziej popularny w Twoim regionie? Opisz lub narysuj strój regionalny.
o przypomnienie wcześniej nauczonej pieśni ludowej pt. "Kukułeczka" (nauczyciel akompaniuje na akordeonie)
Po przeprowadzonej lekcji uczeń potrafi: dokonać podziału terytorialnego Polski , wyjaśnić pojęcie "region" , wymienić i pokazać na mapie 6 regionów historycznych , określić położenie Mazowsza, wymienić największe miasta mazowieckie, przedstawić najważniejsze obyczaje tego regionu, odróżnić stroje mazowieckie , wymienić najważniejsze tańce swojego regionu , wymienić kilka pieśni i zaśpiewać- "Kukułeczkę"
zoldiar