Izolacja DNA z krwi ludzkiej.pdf

I ZOLACJA DNA Z KRWI LUDZKIEJ

przy u*yciu odczynnikw dostpnych

w gospodarstwie domowym oraz szkolnej pracowni

chemicznej i porwnanie tej metody

z metod klasyczn fenol-chloroform.

RadosÆaw Ejsmont

Opieka merytoryczna:

prof. dr hab. Jan Lubiski,

dr Piotr Hadaczek

Konsultacje:

dr in*. Tadeusz Ogoski, dr in*. Tadeusz Wojtasik,

dr in*. Krystyna Soroka, mgr in*. Barbara Bielawna

Szczecin, 29 kwietnia 2001

RadosÆaw Ejsmont

Izolacja DNA z krwi ludzkiej

Spis treci

SPIS TRECI................................................................................................................ 3

WSTP .......................................................................................................................... 5

CEL PRACY BADAWCZEJ ...................................................................................... 5

MATERIA DO IZOLACJI....................................................................................... 6

METODY IZOLACJI.................................................................................................. 6

M ETODA DOMOWA ................................................................................................. 7

S POSB OTRZYMANIA ODCZYNNIKW .............................................................................. 7

I ZOLACJA DNA .................................................................................................................. 8

M ETODA KLASYCZNA ............................................................................................ 9

I STOTA I ZESTAWIENIE PORWNAWCZE OBU METOD ............................................. 10

PRZEPROWADZONE ANALIZY ORAZ ICH WYNIKI .................................... 13

E LEKTROFOREZA W )ELU AGAROZOWYM .............................................................. 13

M ETODA ANALIZY ........................................................................................................... 13

W YNIK ANALIZY .............................................................................................................. 14

S PEKTROFOTOMETRIA UV (260 NM ORAZ 280 NM )................................................ 15

R EAKCJA ACUCHOWA POLIMERYZACJI DNA (PCR)......................................... 16

I STOTA I METODA ANALIZY ............................................................................................. 16

W YNIKI ANALIZY ............................................................................................................. 17

S PEKTROGRAFIA W BLISKIM ULTRAFIOLECIE (220 300 NM ) ............................... 18

DYSKUSJA WYNIKW .......................................................................................... 20

WNIOSKI.................................................................................................................... 22

PODSUMOWANIE.................................................................................................... 22

BIBLIOGRAFIA ........................................................................................................ 23

PODZIKOWANIA .................................................................................................. 23

NA STRONIE TYTUOWEJ:

Podwjna helisa DNA oraz cztery nukleotydy: adeninowy, cytozynowy, tyminowy i guaninowy.

RadosÆaw Ejsmont

Izolacja DNA z krwi ludzkiej

Wstp

W dzisiejszych czasach coraz wiksz rol odgrywa biotechnologia i bioin*ynieria.

Ju* teraz powszechna jest genetycznie modyfikowana *ywno, jak na przykÆad poliploidalne

zbo*a, czy te* roliny produkujce toksyny zabijajce paso*ytujce na nich szkodniki.

Genetycznie modyfikowane bakterie produkuj dla celw medycznych wiele biaÆek, jak

przykÆadowo te syntetyzujce ludzk insulin. Badania ludzkiego DNA dostarczaj nowych

narzdzi dla wykrywania przestpstw. Te same badania wykorzystywane s w diagnostyce

wielu chorb genetycznych. Ostatnio znalazÆy one zastosowanie w diagnostyce chorb

nowotworowych. Wielkim wydarzeniem staÆ si sukces programu Human Gene Project,

dziki ktremu poznano sekwencj nukleotydw ponad dziewidziesiciu procent genomu

czÆowieka. Kwesti czasu jest poznanie znaczenia ka*dej sekwencji nukleotydw.

Metody i techniki stosowane w genetyce molekularnej stanowi niebywaÆ zagadk

dla niewtajemniczonego czÆowieka. Pojcia takie jak dodecylosiarczan sodu (SDS), czy kwas

etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), powszechnie znane ka*demu, kto interesuje si

biochemi, dla zwykÆego miertelnika brzmi przynajmniej tajemniczo. S to podstawowe

odczynniki u*ywane do izolacji DNA. Dla osb pracujcych w laboratoriach biochemicznych

wydaj si one niezbdne do jej wykonania.

Okazuje si jednak, *e caÆkiem sprawne laboratorium biochemiczne mo*e stworzy

ka*dy ambitniejszy ucze liceum czy technikum z do dobrze wyposa*on pracowni

chemiczn. Izolacja DNA, dotychczas dostpna technologicznie tylko dla wtajemniczonych

mo*e si sta dostpna dla licealistw, chocia*by w klasach o profilu biologiczno-

chemicznym. Praktycznie wszystkie odczynniki potrzebne do izolacji DNA mo*na pozyska

minimalnym kosztem dysponujc tylko tym, co znajduje si w kuchni, Æazience i na zapleczu

szkolnej pracowni chemicznej. Jak mo*na tego dokona? Objanienie i zaprezentowanie tego

jest wÆanie zadaniem tej pracy.

Opisane w pracy dowiadczenie zostaÆo przeprowadzone w dniach 4-11 kwietnia 2001

w laboratoriach ZakÆadu Genetyki Pomorskiej Akademii Medycznej. Cz analiz zostaÆa

wykonana na Wydziale Chemii Politechniki Szczeciskiej. Odczynniki potrzebne do

wykonania dowiadczenia metod domow zostaÆy przygotowane w pracowni chemicznej

IX Liceum OglnoksztaÆccego w Szczecinie. Odczynniki konieczne do wykonania

klasycznej izolacji udostpniÆ ZakÆad Genetyki Pomorskiej Akademii Medycznej.

Cel pracy badawczej

Przeprowadzona praca badawcza miaÆa kilka celw. Podstawowym byÆo wykazanie

trwaÆoci kwasu dezoksyrybonukleinowego. DNA wydaje si wikszoci osb, wÆczajc w

to biochemikw, czym ulotnym, co bardzo Æatwo zniszczy, je*eli nie zachowa si peÆnej

sterylnoci i nie zastosuje si rodkw o najwy*szej czystoci. Owszem, takie rodki

ostro*noci s konieczne dla celw medycznych, ale dla edukacji takie rodki ostro*noci s

raczej zbdne. Zastosowanie rodkw o technicznym stopniu czystoci zdawaÆo si

caÆkowicie dyskwalifikowa zastosowan metod. GÆosy sceptyczne przewa*aÆy nawet wrd

osb wspomagajcych wykonanie dowiadczenia. Przeprowadzone dowiadczenie ma

wykaza, *e zastosowana metoda jest wystarczajco efektywna dla wykorzystania jej w

edukacji. Jej podstawowym atutem jest podobiestwo do metody klasycznej przy o wiele

ni*szych kosztach. W kocu celem pracy byÆo przybli*enie metod stosowanych w biochemii

zwykÆym ludziom. Wykorzystujc zaprezentowan metod, praktycznie ka*dy odrobin

zainteresowany biochemi czy genetyk molekularn mo*e nie dysponujc specjalistycznym

sprztem i odczynnikami przeprowadzi udan izolacj DNA, pod warunkiem, *e zdobdzie

odpowiedni materiaÆ do izolacji.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: