Imię i nazwisko
Grupa
Temat: Reakcje elektrolitów z wodą (hydroliza soli)
Hydroliza jest to taki proces niektórych związków chemicznych z wodą, który prowadzi do zmiany równowagi autodysocjacji wody, a co za tym do zmiany pH środowiska. Szczególnie łatwo ulegają reakcji sole, których jony mają zdolność do oddawania lub przyłączania protonów w środowisku wodnym. Te właściwość wykazują sole powstałe ze zobojętnienia:
- słabych kwasów mocnymi zasadami
- słabych kwasów słabymi zasadami
- mocnych kwasów słabymi zasadami
Przykładem reakcji soli typu słabego kwasu i mocnej zasady z wodą jest CH3COONa
CH3COONa = CH3COO- + Na+
Jon octanowy ma zdolność do przyłączenia protonu więc reakcja z wodą będzie miała postać:
CH3COO- + H2O = CH3COOH + OH-
A odczyn roztworu po ustaleniu się równowagi hydrolitycznej będzie zasadowy (obecność jonu OH-). W roztworach soli glinowych i cynkowych proces ten przebiega etapami.
Przykładem soli mocnego kwasu i słabej zasady jest NH4Cl
NH4Cl = NH4+ + Cl-
Jon amonowy jest zdolny do oddania protonu więc reakcja z wodą będzie przebiegać według poniższego schematu:
Odczyn roztworu po reakcji będzie kwaśny (obecność jonu hydroniowego).
Ostatnim przykładem jest CH3COONH4 sól słabego kwasu i słabej zasady:
CH3COONH4 = CH3COO- + NH4+
Ponieważ jon octanowy jest zdolny do przyjęcia protonu, a jon amonowy do oddania protonu, proces będzie przebiegać według schematu:
NH4+ + H2O = NH3 + H3O+
W tym wypadku woda spełnia rolę kwasu i zasady, a reakcje przebiegają aż do ustalenia się stanu równowagi. Odczyn roztworu zależy od wartości liczbowych stałych dysocjacji słabego kwasu (Kk) i słabej zasady (Kz). Jeżeli Kk > Kz to odczyn będzie kwaśny, jeżeli Kk = Kz to odczyn będzie obojętny, a jeśli Kk < Kz to odczyn będzie zasadowy.
Reakcje współdziałania wody i soli są reakcjami odwrotnymi do zobojętniania i proces ten można wyrazić wzorem:
Podczas rozpuszczania soli w wodzie lub podczas procesu zobojętniania ustala się równowaga w roztworze, którą można charakteryzować stałą Kh i stopniem b.
Czh stężenie cząsteczek zhydrolizowanych
b = Co początkowe stężenie cząsteczek
[CH3COOH] · [OH-]
Przykład dla CH3COONa - Kh = [CH3COO-]
Jeżeli licznik i mianownik równania pomnożymy przez stężenie jonów hydroniowych, to otrzymamy wyrażenie na stałą Kh.
[CH3COOH] · [OH-] · [H3O+] Kw
Kh = [CH3COO-] · [H3O+] czyli Kh = Kk
II. Część doświadczalna
Przebieg doświadczenia:
Do ośmiu próbówek nalewamy 1/5 objętości wody destylowanej. Następnie po pięć kropli wskaźnika uniwersalnego do każdej (otrzymaliśmy barwę zieloną). Jedną odstawiamy jako próbówkę kontrolną, a do pozostałych sypiemy kolejno 1/3 mikrołopatki następujących soli: KCl, Na2S, NH4Cl, CH3COONa, ZnCl2 , Na2SO4 , CaCl2
Tak jak wyżej tylko, że jako wskaźnik używamy fenoloftaleiny (próbówka kontrolna jest bezbarwna).
Opracowanie wyników:
Tabela 1 - A
L.p.
Wzór soli
Wskaźnik
Odczyn
pH
Kolor
1
KCl
uniwersalny
Obojętny
7,0
Zielony
2
Na2S
Zasadowy
9,5
Fioletowy
3
NH4Cl
Kwaśny
6,0
Żółty
4
CH3COONa
8,0
Błękitny
5
ZnCl2
6
Na2SO4
7
...
Puchaczo_o