AMICIS_EDMUND_serce.pdf

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

Edmund de Amicis

SERCE

OPOWIADANIA MIESIĘCZNE

Tłumaczyła:

MARIA KONOPNICKA

Tower Press 2000

„... chodziłbym z dużo większą ochotą do szkoły, gdyby nam nauczyciel opowiadał co

dzień takie rzeczy jak dziś z rana. Ale cóż! Tylko raz w miesiącu ma być jedno takie i mamy

je dostać na piśmie, i będzie zawsze o pięknym i dobrym czynie jakiegoś małego chłopca”...

Te słowa jednego z młodziutkich bohaterów „Serca” najlepiej wyrażają niezniszczalny

urok zawartych w nim opowiadań.

Opowiadania miesięczne stanowią część książki. Całość ukazała się w roku 1955.

„Serce” napisał wioski pisarz Edmund de Amicis na podstawie pamiętników swego syna,

ucznia szkoły elementarnej w Turynie. Opisując historię przeżyć szkolnych chłopca, włączył

do niej tekst literackich zadań szkolnych, jakie chłopcy otrzymywali co miesiąc – stąd nazwa

tych utworów: opowiadania miesięczne.

Opowiadania te oddajemy dziś do rąk naszych młodych czytelników z przekonaniem, że

przeczytają je z równie głębokim wzruszeniem, z jakim czytali je bohaterowie „Serca” – mali

uczniowie szkoły turyńskiej końca XIX wieku.

MAŁY PATRIOTA Z PADWY

Pewnego razu parostatek francuski płynął z Barcelony, miasta hiszpańskiego, do Genui; a

znajdowali się na pokładzie Francuzi, Włosi, Hiszpanie i Szwajcarowie. I był tam między

innymi chłopiec jedenastoletni, biednie odziany, sam, który się trzymał ciągle na uboczu jak

leśne zwierzątko, poglądając na ludzi spode łba! Bo to było tak: przed dwoma laty jego ojciec

i jego matka, wieśniacy z okolic Padwy, sprzedali tego chłopca bandzie linoskoków, którzy

nauczywszy go przeróżnych sztuk to pięścią, to kopaniem, to głodem, wędrowali z nim przez

Francję i Hiszpanię, bijąc go bez litości i jeść mu nie dając. Więc kiedy przywędrowali do

Barcelony, ów chłopiec, nie mogąc wytrzymać tego bicia i tego głodzenia i wyniszczony do

ostatka sił, uciekł od swego dozorcy i oddał się w opiekę konsula włoskiego, który ulitowaw-

szy się nad nim umieścił go na tym parostatku i dał mu list do kwestora w Genui, żeby tego

biedaka do rodziców odesłał. Do tych rodziców, co go to sprzedali, jak gdyby był bydlęciem,

nie człowiekiem. Biedny chłopiec był cały poraniony i ledwo się na nogach trzymał. Dali mu

kajutę drugiej klasy. Patrzyli na niego ludzie, niejeden i zapytał o co, ale on nie odpowiadał. I

tak się zdawało, że wszystkich nienawidzi i wszystkimi gardzi, tak mu dojadły i struły serce

te razy i te głodzenia. Wszakże udało się trzem podróżnym przez uporczywe pytania rozwią-

zać mu jakoś język, tak że w kilku szorstkich słowach na pól włoskich, na pół hiszpańskich, a

na pół francuskich opowiedział im swoją historię.

Ci trzej podróżni to nie byli Włosi, ale zrozumieli, co ten chłopiec mówił, i trochę z litości,

a trochę z tego, że im wino szumiało w głowie, dali mu pieniędzy żartując i namawiając, żeby

im jeszcze co więcej opowiedział. A że do sali weszło w owej chwili kilka pań, wszyscy trzej

chcieli się pokazać i rzucali mu pieniądze wołając: – Trzymaj, chłopcze! Trzymaj jeszcze! – i

pobrzękując lirami po stole.

Chłopiec napełnił kieszenie, podziękował półgłosem, zawsze jednako dziki, ale ze spojrze-

niem pierwszy raz uśmiechniętym i wdzięcznym; po czym zaraz poszedł do swojej kajuty,

zaciągnął firankę i siedział cicho, rozmyślając o swym dziwnym losie. Mógł teraz za te pie-

niądze nakupić sobie różnych łakotek, on, który przez dwa lata łaknął suchego chleba; mógł

też kupić sobie w Genui ubranie, on, co od dwóch lat w łachmanach chodził; i także mógł

przynieść je z sobą rodzicom, którzy pewnie inaczej by go wtedy przyjęli, niż gdyby przy-

szedł z próżnymi rękami. Przecież te pieniądze to były dla niego jakby mały majątek. Tak to

on sobie rozmyślał pocieszony, poza firanką kajuty, podczas kiedy trzej podróżni rozmawiali

z sobą siedząc przy obiadowym stole w pośrodku sali drugiej klasy. Pili i rozmawiali o po-

dróżach swoich, o krajach, jakie poznali, i od słowa do słowa zaczęli mówić o Włochach.

Zaczął jeden skarżyć się na oberże, drugi na koleje żelazne, a potem wszyscy wpadli w za-

pał i wygadywali na wszystko, co włoskie. Ten wolałby podróżować po Laponii, tamten

opowiadał, jako w całych Włoszech są sami oszuści i złodzieje, trzeci prześmiewał się, że

urzędnicy włoscy nie umieją czytać.

– Naród nieuków! – rzekł pierwszy.

– Brudasów! – rzekł drugi.

– Zło... – zaczął trzeci i chciał powiedzieć „złodziei”, ale nie dokończył słowa.

Grad soldów i półlirówek spadł im nagle na głowy, na plecy, potoczył się po stole, po po-

kładzie z piekielnym hałasem.

Wszyscy trzej skoczyli wściekli patrząc w górę, a tu im jeszcze na twarze runęła garść

miedziaków.

– Macie tu swoje pieniądze! Trzymajcie swoje grosze! – krzyknął z pogardą chłopiec ze-

rwawszy firankę swej kajuty. – Nie przyjmuję wsparcia od tych, którzy moją ojczyznę znie-

ważają!

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: